ΑΒΑΞ Α.Ε.
Ετήσια Οικονομική Έκθεση για τη χρήση
από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2023
ΑΒΑΞ Α.Ε.
Αρ. Γ.Ε.ΜΗ. 913601000 (πρώην αρ.Μ.Α.Ε. 14303/06/Β/86/26)
2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΤΗΣΙΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
2
Διαδικτυακός τόπος ανάρτησης
6
I) Δηλώσεις των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
7
IΙ) Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου
8
ΙΙΙ) Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή
…
.
120
IV) Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2023
.
128
-
Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης
..
..
128
-
Κατάσταση Αποτελεσμάτων
..
…
129
-
Κατάσταση Συνολικών Εσόδων
.
…
130
-
Κατάσταση Ταμειακών Ροών
...
…
131
-
Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων
.
…
132
V) Στοιχεία και πληροφορίες
134
Α. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
134
Α.1 Γενικές πληροφορίες για την Εταιρία και τον Όμιλο
134
Α.2 Φύση δραστηριοτήτων
134
Β. ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
135
Β.1 Συμμόρφωση με τα Δ.Π.Χ.Α.
135
Β.2 Βάση κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων
135
Γ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
135
Γ.1
Ενοποιήσεις θυγατρικών επιχειρήσεων (Δ.Π.Χ.Α. 10) και Επιχειρηματικές συνενώσεις (Δ.Π.Χ.Α. 3)
.
135
Γ.2α. Ενσώματα πάγια (Δ.Λ.Π. 16)
141
Γ.2β. Επενδύσεις σε ακίνητα (Δ.Λ.Π. 40)
142
Γ.3. Άυλα στοιχεία ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 38)
142
Γ.4. Απομείωση αξίας στοιχείων ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 36)
142
Γ.5. Αποθέματα (Δ.Λ.Π. 2)
143
Γ.6. Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποίηση και παρουσίαση (Δ.Λ.Π. 32)
143
Γ.7. Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποιήσεις (Δ.Π.Χ.Α. 7)
144
Γ.8. Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία (Δ.Λ.Π. 37)
144
Γ.9. Λογιστική των κρατικών επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση της κρατικής υποστήριξης (Δ.Λ.Π. 20)
144
Γ.10. Οι επιδράσεις των μεταβολών στις τιμές του συναλλάγματος (Δ.Λ.Π. 21)
144
Γ.11. Κέρδη ανά μετοχή (Δ.Λ.Π. 33)
145
Γ.12. Διανομή μερισμάτων (Δ.Λ.Π. 10)
145
Γ.13. Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος (Δ.Λ.Π. 12)
145
Γ.14. Παροχές σε εργαζόμενους (Δ.Λ.Π. 19)
…
146
Γ.15. Μισθώσεις (Δ.Π.Χ.Α. 16)
147
Γ.16. Κόστος δανεισμού (Δ.Λ.Π. 23)
148
3
Γ.17. Λειτουργικοί τομείς (Δ.Π.Χ.Α. 8)
148
Γ.18. Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών (Δ.Λ.Π. 24)
149
Γ.19. Έσοδα από συμβόλαια με πελάτες (Δ.Π.Χ.Α. 15)
149
Γ.20. Χρηματοοικονομικά μέσα (Δ.Π.Χ.Α. 9)
150
Γ.21. Δεσμευμένες Καταθέσεις
152
Γ.22. Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία κατεχόμενα προς πώληση και διακοπείσες δραστηριότητες
(Δ.Π.Χ.Α. 5)
……
153
Γ.23. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις
154
Γ.23.1 Απομείωση υπεραξίας και λοιπών μη χρηματοοικονομικών στοιχείων
154
Γ.23.2. Φόρος εισοδήματος
154
Γ.23.3. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
154
Γ.23.4. Ζωή ενσώματων ακινητοποιήσεων και υπολειμματικές αξίες
154
Γ.23.5. Πρόβλεψη καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας για αποθέματα
154
Γ.23.6. Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις
154
Γ.23.7. Πρόβλεψη για αποζημίωση προσωπικού
155
Γ.23.8. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις
155
Γ.23.9. Έσοδα από συμβόλαια με πελάτες (Δ.Π.Χ.Α. 15)
155
Γ.23.10. Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Δ.Π.Χ.Α. 11)
155
Γ.23.11. Επιμέτρηση εύλογης αξίας (Δ.Π.Χ.Α. 13)
155
Γ.23.12. Παράγωγα και αντισταθμιστική λογιστική
155
Δ. ΝΕΑ ΠΡΟΤΥΠΑ, ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ
156
Ε. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
160
1. Κύκλος εργασιών
.
160
2. Κόστος πωλήσεων
…
161
3. Λοιπά έσοδα/έξοδα - κέρδη/ζημίες
161
3α. Διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων & λοιπών προβλέψεων
….
161
4. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας
….
162
5. Έξοδα διαθέσεως
.
162
6α. Έσοδα χρεογράφων
…
162
6β. Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από θυγατρικές και συγγενείς
...
163
7. Χρηματοοικονομικό κόστος
163
8. Έξοδα φόρου χρήσης
…
163
9α. Πληροφόρηση κατά τομέα - Επιχειρηματικοί τομείς
164
9β. Πληροφόρηση κατά τομέα - Γεωγραφικοί τομείς
166
9γ. Ανάλυση ευαισθησίας σε μεταβολές συναλλάγματος
.
168
10. Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία
.
169
4
10α. Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων
.
.
171
11. Ακίνητα για επένδυση
.
.
172
11α. Καθαρά κέρδη ή ζημιές από προσαρμογές εύλογων αξιών για τα ακίνητα επένδυσης
…
173
12. Άυλα περιουσιακά στοιχεία
.
174
13. Συμμετοχές σε επιχειρήσεις
.
175
14. Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές κοινοπραξίες)
.
176
15. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων
…
..
176
16. Λοιπά στοιχεία παγίου ενεργητικού & λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις
.
179
17. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
179
18. Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
.
180
19. Αποθέματα
180
20. Συμβατικά περιουσιακά στοιχεία
..
181
21. Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις
.
182
21α. Χρονική απεικόνιση πελατών
.
182
21β. Χρονική απεικόνιση λοιπών απαιτήσεων
…
184
21γ. Χρεώστες διάφοροι/εξέλιξη επίδικων υποθέσεων
184
22. Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα
..
..
185
22α. Δεσμευμένες κατάθεσεις
..
..
185
23. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις
..
..
185
24. Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι
.
…
186
25. Τραπεζικός δανεισμός
.
187
25α. Μεταβολή χρηματοοικονομικής δραστηριότητας
.
.
…
188
26α. Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία κατεχόμενα προς πώληση
.
.
..
188
26β. Ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων κατεχόμενα προς πώληση
.
.
188
27. Υποχρεώσεις από χρηματοδοτικές μισθώσεις (ΔΠΧΑ 16)
…
191
28. Προβλέψεις για παροχές εργαζομένων κατά την έξοδο από την υπηρεσία
….
192
29. Λοιπές προβλέψεις και λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
..
193
30. Μετοχικό κεφάλαιο
193
31. Λοιπά αποθεματικά
193
32. Αποθεματικά αναπροσαρμογής χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων σε εύλογη αξία
.
…
194
33. Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν. 4171/61
..
194
34. Αποθεματικά άρθρου 48. 4172/2013
…
..
194
35. Μη ελέγχουσες συμμετοχές
..
194
36. Πληροφοριακοί λογαριασμοί
194
37. Εμπράγματα βάρη
194
38. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη
195
5
39. Κοινοπρακτικά έργα με J&P (Overseas) Ltd
199
40. Επιμέτρηση εύλογης αξίας
200
41. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου
..
201
42. Σημαντικά Γεγονότα κατά την κλειόμενη χρήση 2023
….
203
43. Σημαντικές εξελίξεις & γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2023 μέχρι την ημέρα υποβολής της
Έκθεσης
204
44. Ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις
…
205
45. Έγκριση χρηματοοικονομικών καταστάσεων
206
6
ΕΤΗΣΙΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΤΗΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Βεβαιώνεται ότι οι συνημμένες Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις, οι οποίες αποτελούν
αναπόσπαστο μέρος της ετήσιας οικονομικής έκθεσης του άρθρου 4 του Ν. 3556/2007, είναι εκείνες που
εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΑΒΑΞ Α.Ε.» στις 24.04.2024 και έχουν δημοσιοποιηθεί με
την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση www.avax.gr, καθώς και στον διαδικτυακό χώρο του
Χ.Α. όπου και θα παραμείνουν στην διάθεση του επενδυτικού κοινού για χρονικό διάστημα τουλάχιστον
δέκα (10) ετών από την ημερομηνία της συντάξεως και δημοσιοποιήσεώς τους. Στην ανωτέρω ηλεκτρονική
διεύθυνση αναρτώνται και οι Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις των θυγατρικών του Ομίλου.
7
ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
(σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2γ του Ν.3556/2007)
Ως εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΒΑΞ Α.Ε. (η «Εταιρεία»), και εξ όσων γνωρίζουμε, οι
1.
Ιωάννου Χρήστος, Πρόεδρος και Εντεταλμένος Σύμβουλος
2.
Κουβαράς Κωνσταντίνος, Αναπληρωτής Πρόεδρος και Εντεταλμένος Σύμβουλος
3.
Μιτζάλης Κωνσταντίνος, Διευθύνων Σύμβουλος
δηλώνουμε ότι:
•
οι ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις για την περίοδο από 01.01.2023 έως 31.12.2023 οι οποίες
καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομκής Πληροφόρησης, απεικονίζουν
κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσματα
χρήσεως της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση του Ομίλου
εκλαμβανομένων ως σύνολο,
•
η Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις
επιδόσεις και τη θέση της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση του
Ομίλου εκλαμβανομένων ως σύνολο, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριοτέρων κινδύνων και
αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζουν, καθώς και τις λοιπές πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 4 του Ν.3556/2007.
Μαρούσι, 24 Απριλίου 2024
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ &
ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ &
ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
O ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΚΟΥΒΑΡΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΜΙΤΖΑΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Δ.Τ.A. 0000889746
Α.Δ.Τ. ΑI 597426
Α.Δ.Τ. AN 033558
8
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 01.01.2023 - 31.12.2023
[σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.3556/2007, την Απόφαση 8/754/14.04.2016 του Διοικητικού Συμβουλίου της
Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, το άρθρο 2 του Ν.3873/2010, το άρθρο 1 του Ν.4403/2016, το άρθρο 2 του Ν.
4336/2015 και τα άρθρα 150-154 του Ν.4548/2018]
Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι,
η παρούσα Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου για την χρήση 2023 συντάχθηκε σύμφωνα με την
εταιρική και χρηματιστηριακή νομοθεσία και τις αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κατά τρόπο ώστε να
απεικονίζει την πραγματική εξέλιξη και τις επιδόσεις του Ομίλου ΑΒΑΞ κατά το 2023, καθώς και τους κυριότερους
κινδύνους και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει.
Η έκθεση διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των χρηματοοικονομικών
καταστάσεων που περιλαμβάνονται στην Ετήσια Οικονομική Έκθεση 2023, παρουσιάζει μια ανάλυση των
δραστηριοτήτων του Ομίλου, χρηματοοικονομικά και μη-χρηματοοικονομικά βασικά στοιχεία για τις επιδόσεις του
Ομίλου και της Εταιρείας κατά το 2022, πληροφορίες για τα γεγονότα που επηρεάζουν τον επιχειρηματικό Όμιλο και
τους κινδύνους που αναγνωρίζονται, εκτιμήσεις για την προβλεπόμενη πορεία και εξέλιξη των κλάδων
δραστηριότητας του Ομίλου, και στοιχεία για τις συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη. Επίσης, συμπεριλαμβάνει
ενότητα Μη Χρηματοοικονομικής
Πληροφόρησης
και
Ταξινομίας, Έκθεση Εταιρικής Διακυβέρνησης
και
Επεξηγηματική Έκθεση για το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Α. Σημαντικά Γεγονότα κατά την κλειόμενη χρήση 2023
Κατά το 2023 υπήρξαν οι παρακάτω σημαντικές εξελίξεις στο σύνολο των εταιρειών του Ομίλου:
Πώληση 100% θυγατρικής Volterra ΑΕ
Μετά την πώληση των συμμετοχών της 100% θυγατρικής Volterra ΑΕ σε χαρτοφυλάκιο ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας συνολικής ισχύος 112MW προς τον Όμιλο ΔΕΗ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, τον Αύγουστο 2023 ο
Όμιλος ΑΒΑΞ υπέγραψε Σύμβαση Πώλησης του συνόλου της συμμετοχής της στην Volterra ΑΕ προς την MYTILINEOS.
Στις 7/3/2024 δόθηκε η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη πώληση. Στην παρούσα φάση ο Όμιλος είναι στη
διαδικασία μεταβίβασης των μετοχών της IXION από τη Volterra στην AVAX, σύμφωνα και με το υπογεγραμμένο
σχέδιο μεταβίβασης, και ακολουθώντας τις απαιτούμενες ενέργειες, σύμφωνα πάντα με το υπογεγραμμένο σχέδιο,
ετοιμάζεται η μεταβίβαση της Volterra, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τις 30/06/2024.
Την 31/12/2023, συνεπώς συνεχίζουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις του ΔΠΧΑ 5 (παρ. 9, Β1α, Β1γ) για την
ταξινόμηση του τομέα εμπορίας της ενέργειας ως κατεχόμενου προς πώληση.
[βλέπε τη σχετική Σημείωση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
9
Ανάληψη νέων έργων
Το 2023 ήταν μία ιδιαίτερα επιτυχημένη χρονιά ως προς την ανάληψη νέων έργων από τον Όμιλο, δεδομένου ότι στη
διάρκειά του υπεγράφησαν αρχικές και συμπληρωματικές συμβάσεις δημόσιων & ιδιωτικών έργων, υπεργολαβιών
και υπηρεσιών συνολικής αξίας €1.443 εκατομμυρίων, σε συνέχεια της υπογραφής συμβάσεων συνολικού ύψους
€875 εκατομμυρίων το 2022. Τα νέα έργα ενισχύουν περαιτέρω το ανεκτέλεστο υπόλοιπο του Ομίλου ενόψη μίας
περιόδου όπου επιταχύνεται γενικότερα ο ρυθμός εκτέλεσης των έργων του Ομίλου και στήνονται εργοτάξια για την
εκκίνηση νέων έργων.
Ανεκτέλεστο Υπόλοιπο Έργων
Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο του Ομίλου των υπογεγραμμένων κατασκευαστικών έργων του Ομίλου την 31.12.2023
ανήλθε σε €3.047 εκατομμύρια, έναντι €1.861 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022. Από την έναρξη του 2024 και μέχρι
την έκδοση της παρούσας Οικονομικής Έκθεσης, ο Όμιλος έχει υπογράψει μερικές νέες συμβάσεις χαμηλής αξίας,
ενώ την τρέχουσα περίοδο υπάρχουν επίσης συμβάσεις προς υπογραφή με αναλογία αξίας για τον Όμιλο €243
εκατομμυρίων. Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις ανωτέρω συμβάσεις, και εξαιρώντας την εκτέλεση έργων εντός του
2024, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων του Ομίλου ανέρχεται σε €3,3 δις περίπου την τρέχουσα περίοδο. Από το
σύνολο αυτό, τα έργα εσωτερικού αντιπροσωπεύουν το 78% και τα έργα στο εξωτερικό το 22%, τα δε δημόσια έργα
αντιστοιχούν σε ποσοστό 46% και τα ιδιωτικά έργα και οι ΣΔΙΤ αντιπροσωπεύουν το 54%. Ταυτόχρονα συνεχίζεται η
διεκδίκηση και συμβασιοποίηση νέων έργων, τα οποία θα εκτελεστούν στο μεγαλύτερο σκέλος τους μετά το 2024.
Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία των υπογεγραμμένων και των προς υπογραφή συμβάσεων, αναμένεται ότι το 2024 θα
εκτελεστούν έργα αξίας περίπου €680 εκατομμυρίων, και τα υπόλοιπα θα εκτελεστούν από το 2025 και έπειτα.
Επισημαίνεται ότι το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των κατασκευαστικών συμβάσεων του Ομίλου είναι μεν μία ισχυρή
ένδειξη, αλλά όχι ακριβής και δεσμευτική πρόβλεψη για την εξέλιξη των μελλοντικών εσόδων από τη
κατασκευαστική δραστηριότητα του Ομίλου. Ενίοτε προκύπτουν αλλαγές και προσαρμογές στο τεχνικό αντικείμενο
των συμβάσεων σχετιζόμενες με διάφορους εξωγενείς παράγοντες ή καθυστερήσεις από αλλαγές μελετών ή μη
ολοκλήρωσης των μελετών κατά το στάδιο της υπογραφής των συμβάσεων.
[βλέπε την σχετική Σημείωση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
Δικαστικές εξελίξεις
α. Στην εκκρεμή δικαστική υπόθεση της Εταιρείας σχετικά με την «Τεχνική Ένωση» και αναφορικά με την διαιτητική
απόφαση 21/2005, η οποία είχε υποχρεώσει αντιδίκους να πληρώσουν προς την Εταιρεία €16,3 εκατομμύρια πλέον
τόκων για έλλειψη καθαρής θέσης της εταιρείας «ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ» την οποία απορρόφησε η Εταιρεία, είναι σε
εκκρεμότητα πράξεις της εκτελεστικής διαδικασίας με πλειστηριασμούς ή κατασχέσεις σε περιουσιακά στοιχεία
ιδιοκτησίας της οικογένειας Πρ., για την είσπραξη, όσο το δυνατό της απαιτήσεως. Μετά το θάνατο του Α. Πρ.
παγώνει η πρόοδος της εκτελέσεως, μέχρις ότου προκύψει η ταυτότητα των κληρονόμων του. Μετά την απομείωση
της απαίτησης, μετά από προβλέψεις βάσει του ΔΛΠ 37, παραμένει υπόλοιπο € 1,82 εκατομμυρίων.
10
β. Η διαταχθείσα πραγματογνωμοσύνη για την αγωγή της Εταιρείας κατά της ΔΕΗ για έργο στον Αθερινόλακκο
Κρήτης προσδιόρισε το ποσό των €6.031.637 στις 17.09.2020. Η αγωγή αυτή έγινε δεκτή υπέρ της ΑΘΗΝΑ (η οποία
έχει απορροφηθεί από την Εταιρεία) για κεφάλαια ύψους €4.757.158 πλέον τόκων, οι οποίοι άρχισαν να τρέχουν
από το Δεκεμβρίου του 2009, και οι οποίοι μέχρι 14.06.2023 ανέρχονται σε ποσό περίπου €6 εκατομμυρίων. Η ΔΕΗ
άσκησε έφεση και μετά από αναβολή εκδικάστηκε στις 18.01.2024 και αναμένεται απόφαση.
γ. Στις απαιτήσεις από πελάτες υπάρχει απαίτηση από το Λίβανο, η οποία βάσει της παρόδου του χρόνου,
περιορίστηκε σε €14.788.000 την 31.12.2023. Μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας, η οποία
σύμφωνα με τους δικηγόρους εξελίχθηκε ικανοποιητικά για την Εταιρεία, αναμένεται η απόφαση του δικαστηρίου
εντός του 2024. Σχετικά και με την εισπραξιμότητα της απαίτησης μετά από τυχόν απόφαση του Διεθνούς
Διαιτητικού Κέντρου Επενδυτικών Διαφορών (ICSID), σε σχέση και με την από 04.04.2022 αναγγελία χρεωκοπίας του
Λιβάνου, η Εταιρεία έλαβε υπόψιν την επιστολή του Νομικού Συμβούλου σύμφωνα με την οποία (συνοπτικά):
1) Το ICSID λειτουργεί υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Τράπεζας.
2) Η διαιτησία διέπεται από τη Σύμβαση για την Επίλυση Επενδυτικών Διαφορών μεταξύ Κρατών και Υπηκόων άλλου
Κράτους (Σύμβαση Ουάσινγκτον 1965) και οι αποφάσεις του δικαστηρίου είναι τελικές και δεσμευτικές για τα μέρη,
τα οποία υποχρεούνται να συμμορφωθούν με αυτήν. Αν ένα κράτος δεν καταβάλλει την αποζημίωση βάσει της
διαιτητικής απόφασης και άρα δε συμμορφωθεί με αυτήν, παραβιάζει διεθνή υποχρέωση που έχει αναλάβει βάσει
διεθνούς συνθήκης και άρα υπέχει διεθνή ευθύνη.
3) Οι διαιτητικές αποφάσεις βάσει της Σύμβασης Ουάσινγκτον, ως τελικές και δεσμευτικές για τα μέρη, δεν
προσβάλλονται παρά με αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ίδιου του ICSID ανεξαρτήτως της έδρας της διαιτησίας.
4) Σε περίπτωση που το κράτος του Λιβάνου δεν συμμορφωθεί οικειοθελώς με μια τέτοια απόφαση, η Εταιρεία
δικαιούται να προβεί σε αναγνώριση και εκτέλεση αυτής όχι μόνο στο Λίβανο και στην Ελλάδα, βάσει της Σύμβασης
Ουάσινγκτον, στην οποία αμφότερες χώρες είναι μέλη, αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη αυτής, ήτοι σε 158
κράτη.
Επομένως, η Εταιρεία παραμένει στην εκτίμηση της ανακτησιμότητας (βάσει παρόδου του χρόνου μόνο), εφ' όσον με
την αναγγελία χρεωκοπίας του Λιβάνου, βάσει και των ανωτέρω, δεν προκύπτει ανάγκη περαιτέρω απομείωσης.
[βλέπε την σχετική Σημείωση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
Διορισμός Ειδικού Διαπραγματευτή για τη μετοχή της Εταιρείας
Η Εταιρεία υπέγραψε σύμβαση ετήσιας διάρκειας με την Optima Bank, διορίζοντάς την ως Ειδικό Διαπραγματευτή
επί των μετοχών της, προς ενίσχυση της ρευστότητάς τους. Οι εργασίες του νέου Ειδικού Διαπραγματευτή ξεκίνησαν
την 04.09.2023.
Β. Κυριότεροι Κίνδυνοι & Αβεβαιότητες για το 2024
1. Οικονομικές & Πολιτικές Εξελίξεις
Η παγκόσμια οικονομία το 2024 αντιμετωπίζει την πρόκληση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων των βασικών
νομισμάτων, τα οποία είχαν αυξηθεί σημαντικά μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να
αντιμετωπισθούν οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις στα τρόφιμα, τα βιομηχανικά προϊόντα και το κόστος μεταφοράς
11
οι οποίες προέκυψαν μετά το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης στο β’ εξάμηνο του 2021 και την εισβολή της Ρωσίας
στην Ουκρανία στις αρχές του 2022. Επιβαρυντικά στο κόστος μεταφοράς των αγαθών αναμένεται να επιδράσουν οι
πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και κυρίως η δυσχέρεια στην πλεύση των εμπορικών πλοίων από την
Ερυθρά Θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ.
Η υπεραπόδοση ορισμένων κλάδων, όπως ο τουρισμός, σε συνδυασμό με τις ξένες άμεσες επενδύσεις και τους
διαθέσιμους Ευρωπαϊκούς πόρους για την ανάκαμψη μετά την πανδημία covid-19, έχουν επιτρέψει στην Ελληνική
οικονομία να υπεραποδώσει μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον οικονομικής στασιμότητας και γεωπολιτικής
αβεβαιότητας. Οι συνθήκες αυτές για τη χώρα μας αναμένεται να συνεχιστούν μεσοπρόθεσμα δεδομένης της
πολιτικής σταθερότητας, της υλοποίησης του προγράμματος δημοπράτησης μεγάλων έργων και επενδύσεων σε
υποδομές με την χρήση ιδιωτικών κεφαλαίων.
2. Κίνδυνοι και Αβεβαιότητες
Οι δραστηριότητες του Ομίλου υπόκεινται σε διάφορους κινδύνους και αβεβαιότητες, οι οποίες σχετίζονται με τη
φύση των εργασιών, τις επικρατούσες γεωπολιτικές, πιστωτικές και συναλλαγματικές συνθήκες, τις σχέσεις με τους
πελάτες, τους προμηθευτές και τους υπεργολάβους. Σε μεγάλο βαθμό, ο κίνδυνος που απορρέει από αυτές τις
σχέσεις και συναλλαγές είναι προβλέψιμος ή μπορεί να αντιμετωπισθεί με την επιλογή της κατάλληλης πολιτικής
διαχείρισής τους λόγω της συσσωρευμένης εμπειρίας των στελεχών και των θεσμικών διαδικασιών του Ομίλου.
Μέσω της πολιτικής διαχείρισης κινδύνων, ο Όμιλος επιχειρεί κατά το δυνατόν να αμβλύνει και να περιορίζει τον
κίνδυνο σε ανεκτά πλαίσια και διαχειρίσιμα επίπεδα για τη λειτουργία του.
Οι παράγοντες των βασικότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων, οι πολιτικές διαχείρισης αυτών καθώς και η επίπτωσή
τους στις δραστηριότητες του Ομίλου έχουν ως εξής:
α. Πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία & τη Μέση Ανατολή
Ο Όμιλος δεν παρουσιάζει έκθεση στις αγορές της Ουκρανίας και της Ρωσίας καθώς η περιοχή της Ανατολικής
Ευρώπης δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή για την δραστηριοποίηση στο χώρο των κατασκευών ή άλλων
επιχειρηματικών κινήσεων. Το συνολικό αποτύπωμα των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας δεν είναι δυνατόν
ακόμη να προσδιορισθεί και να ποσοτικοποιηθεί, αλλά η όποια επίδραση για τον Όμιλο αφορά σε έμμεσες μόνο
επιπτώσεις μέσα από τις διεθνείς εξελίξεις στη διαμόρφωση των τιμών των πρώτων υλών, του ενεργειακού κόστους
και των διεθνών μεταφορών.
Ομοίως, την τρέχουσα περίοδο ο Όμιλος δεν παρουσιάζει δραστηριότητα στις περιοχές της Μέσης Ανατολής στις
οποίες υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις, αλλά επηρεάζεται από το αυξημένο κόστος των θαλάσσιων μεταφορών των
δομικών υλικών και λοιπού εξοπλισμού μέσω της Ερυθράς Θάλασσας ή του περίπλου της Αφρικής.
12
β. Διεθνής άνοδος τιμών δομικών υλικών, μεταφοράς και καυσίμων
Η σταδιακή επάνοδος της παγκόσμιας οικονομίας στην κανονικότητα μετά την πανδημία covid-19 προκάλεσε
πληθωριστικές τάσεις στο κόστος παραγωγής του κατασκευαστικού κλάδου λόγω της ανόδου των τιμών σε
συγκεκριμένα δομικά υλικά, μηχανολογικό εξοπλισμό, το κόστος μεταφοράς και τα καύσιμα. Από το 2022, στην
Ελλάδα έχουν θεσπιστεί διαδικασίες για την εξομάλυνση των πληθωριστικών πιέσεων στο κόστος των έργων
δημοσίου ενδιαφέροντος, καθώς επίσης όσων δημόσιων έργων και ΣΔΙΤ τα οποία βρίσκονται στη διαδικασία
δημοπράτησής τους.
Οι ανωτέρω πληθωριστικές τάσεις επιβάρυναν το μεικτό αποτέλεσμα του Ομίλου μέχρι και το πρώτο περίπου
εξάμηνο του 2023, ενώ στη συνέχεια η κατάσταση εξομαλύνεται συνεχώς καθώς τα νέα έργα που έχουν υπογραφεί
από το 2022 και έπειτα ενσωματώνουν τα νέα δεδομένα στο κόστος εκτέλεσής τους.
Η επίπτωση στο μεικτό αποτέλεσμα του Ομίλου σε μεγάλο βαθμό απορροφήθηκε και ενσωματώθηκε στα οικονομικά
αποτελέσματα
των
πρoηγούμενων
ετών,
δεδομένου
ότι
οι
προϋπολογισμοί
των
παλαιότερων
έργων
αναθεωρήθηκαν με μείωση του μεικτού περιθωρίου. Η ολοκλήρωση αυτών των παλαιότερων έργων εντός του α’
εξαμήνου του 2023 περιόρισε μερικώς τις επιπτώσεις των πληθωριστικών πιέσεων.
[βλέπε τις αναλυτικές σημειώσεις των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
γ. Πιστωτικός κίνδυνος & Απώλειες
Η Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης Κινδύνου του Ομίλου έχει υιοθετήσει μία πιστωτική πολιτική
σύμφωνα με την οποία κάθε νέος πελάτης εξετάζεται ατομικά ως προς την πιστοληπτική του ικανότητα πριν του
προσφέρει επισήμως τους τυποποιημένους όρους και συνθήκες πληρωμής και παράδοσης. Όσον αφορά στα
δημόσια έργα, μέχρι να επέλθουν βελτιώσεις στο οικονομικό περιβάλλον, πολιτική του Ομίλου είναι να συμμετάσχει
μόνο σε διαγωνισμούς όπου η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Όμιλος ανά πάσα χρονική στιγμή εκτελεί ένα μεγάλο αριθμό έργων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με πελάτες τους
οποίους επιλέγει ούτως ώστε να είναι κατά τεκμήριο φερέγγυοι και αξιόπιστοι. Στην εγχώρια αγορά, παραδοσιακά ο
μεγαλύτερος πελάτης είναι το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς ο ιδιωτικός τομέας ιστορικά δεν έχει ισχυρή παρουσία στην
υλοποίηση κτηριακών εγκαταστάσεων και υποδομών στα οποία εξειδικεύεται ο Όμιλος. Η συμμετοχή σε έργα
αυτοχρηματοδότησης με τη μορφή παραχώρησης λειτουργίας και Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ)
έχει περιορίσει τη συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στα γενικότερα έσοδα του Ομίλου. Στις διεθνείς αγορές, ο
Όμιλος εκτελεί έργα κυρίως για τον ιδιωτικό τομέα. Υπό αυτό το πρίσμα της διασποράς του πελατολογίου του, ο
Όμιλος παρουσιάζει μέτριου επιπέδου συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου.
Λόγω της διεθνούς πρακτικής για τον κλάδο των κατασκευών, οι συναλλαγές του Ομίλου αναγκαστικά
διασφαλίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού τομέα και διεθνών εταιριών ασφάλισης
πιστώσεων για την έκδοση εγγυήσεων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας εκτέλεσης των υπογεγραμμένων συμβάσεων,
13
από τη συμμετοχή στο διαγωνισμό έως την λήψη προκαταβολής, την τμηματική υλοποίηση του έργου και την τελική
παράδοσή του.
Για τη διενέργεια της πρόβλεψης απομείωσης των απαιτήσεων από πελάτες και λοιπούς εμπορικούς χρεώστες, ο
Όμιλος προσδιορίζει το επίπεδο επισφάλειας ανά πελάτη με κριτήρια την χρονική ενηλικίωση των ανείσπρακτων
υπολοίπων και την ευρύτερη φερεγγυότητά του.
Τοιουτοτρόπως, επιτυγχάνει ρεαλιστική απεικόνιση των σχετικών κονδυλίων στις χρηματοοικονομικές του
καταστάσεις και διατηρεί σε ελεγχόμενα επίπεδα τις τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στις επόμενες οικονομικές
περιόδους.
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Απαιτήσεις από Πελάτες (Α)
139.129
150.263
120.713
132.169
Ληξιπρόθεσμες Απαιτήσεις από Πελάτες
πέραν των 2 ετών (Β)
25.894
38.440
23.419
35.105
Ποσοστό Απαιτήσεων από Πελάτες πέραν
των 2 ετών επί συνόλου (B / A)
18,6%
25,6%
19,4%
26,6%
δ. Κίνδυνος Μεταβολής Τιμών:
Ο Όμιλος εκτίθεται σε μεταβλητότητα των τιμών των πρώτων υλών και λοιπών υλικών που προμηθεύεται, στις
περισσότερες περιπτώσεις των οποίων έχουν διεθνώς καθοριζόμενες τιμές («commodities»), όπως για παράδειγμα
το τσιμέντο, ο μεταλλικός οπλισμός και τα καύσιμα. Ο Όμιλος ελέγχει κεντρικά τις προμήθειες υλικών για τις ανάγκες
των εταιρειών που ελέγχει, προκειμένου να επιτύχει οικονομίες κλίμακος και να «κλειδώσει» την τιμή προμήθειας
μέσω προ-αγοράς μεγάλων ποσοτήτων.
ε. Κίνδυνος Ρευστότητας
Ο κίνδυνος ρευστότητας αναφέρεται στο ενδεχόμενο ανεπάρκειας των άμεσα ρευστοποιήσιμων περιουσιακών
στοιχείων του ενεργητικού να καλύψουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις κατά την ημερομηνία λήξης τους. Όπως
προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα, στο τέλος του 2023 ο Όμιλος παρουσιάζει θετικό καθαρό κυκλοφορούν
ενεργητικό, αν και μειωμένο έναντι του προηγούμενου έτους.
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Κυκλοφορούν Ενεργητικό, πλην ταμειακών
διαθεσίμων & Βραχ. Δεσμευμένων Καταθέσεων (Α)
558.399
440.478
536.348
421.015
Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις, πλην τραπεζικών
417.552
292.138
404.593
285.596
14
δανείων και υποχρεώσεων από μισθώσεις (Β)
Καθαρό Κυκλοφορούν Ενεργητικό (Α – Β)
140.847
148.339
131.755
135.419
Πολιτική του Ομίλου είναι η ανά πάσα χρονική στιγμή εξασφάλιση ταμειακής επάρκειας για την κάλυψη των
υποχρεώσεων που προκύπτουν. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, ο Όμιλος επιδιώκει να διατηρεί επαρκές
υπόλοιπο σε μετρητά (ή σε συμφωνηθείσα πιστωτική γραμμή) ώστε να καλύπτει τις αναμενόμενες υποχρεώσεις
αναλυτικά για περίοδο ενός μηνός. Η Χρηματοοικονομική ∆ιεύθυνση ετοιμάζει αναλυτικό μηνιαίο και συνοπτικό
12μηνο ταμειακό προγραμματισμό, καθώς επίσης και αναθεωρημένο σε τριμηνιαία βάση συνοπτικό 7ετή
προϋπολογισμό και κατάσταση ταμειακών ροών, στα πλαίσια οργάνωσης & εξασφάλισης των απαιτούμενων
λειτουργικών ροών του Ομίλου.
Βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση της πορείας της ρευστότητας είναι η ανάλυση της χρονικής ενηλικίωσης ή
«ληκτότητας» των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων του Ομίλου, από την ημερομηνία σύνταξης των
χρηματοοικονομικών καταστάσεων έως την χρονική ωρίμανση αυτών των υποχρεώσεων.
Οι παρακάτω πίνακες αναλύουν τα στοιχεία «ληκτότητας» των υποχρεώσεων του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την
31.12.2023 και την συγκρίσιμη ημερομηνία του 2022.
Χρονική Ανάλυση Λήξης «Δανειακών Υποxρεώσεων και Leasing»
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
< 1 έτος
1 - 5 έτη
> 5 έτη
Σύνολο
31.12.2023
Ομολογιακά & Λοιπά Μακροπρόθεσμα Δάνεια
0
196.856
171
197.027
Βραχυπρόθεσμα Δάνεια
27.863
0
0
27.863
Μακροπρόθεσμα Δάνεια –βραχυπρ. σκέλος
34.540
0
0
34.540
Leasing Εξοπλισμού & ΔΠΧΑ 16
21.416
41.457
28.979
91.852
Σύνολο
83.818
238.313
29.150
351.282
31.12.2022
Ομολογιακά & Λοιπά Μακροπρόθεσμα Δάνεια
0
225.928
3.000
228.928
Βραχυπρόθεσμα Δάνεια
30.685
0
0
30.685
Μακροπρόθεσμα Δάνεια –βραχυπρ. σκέλος
47.436
0
0
47.436
Leasing Εξοπλισμού & ΔΠΧΑ 16
12.088
32.077
31.618
75.782
Σύνολο
90.208
258.005
34.618
382.831
15
ποσά σε € ‘000
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
< 1 έτος
1 - 5 έτη
> 5 έτη
Σύνολο
31.12.2023
Ομολογιακά & Λοιπά Μακροπρόθεσμα Δάνεια
0
195.021
0
195.021
Βραχυπρόθεσμα Δάνεια
27.058
0
0
27.058
Μακροπρόθεσμα Δάνεια –βραχυπρ. σκέλος
34.233
0
0
34.233
Leasing Εξοπλισμού & ΔΠΧΑ 16
20.129
35.722
5.657
61.507
Σύνολο
81.419
230.743
5.657
317.819
31.12.2022
Ομολογιακά & Λοιπά Μακροπρόθεσμα Δάνεια
0
225.928
3.000
228.928
Βραχυπρόθεσμα Δάνεια
25.642
0
0
25.642
Μακροπρόθεσμα Δάνεια –βραχυπρ. σκέλος
47.436
0
0
47.436
Leasing Εξοπλισμού & ΔΠΧΑ 16
10.864
27.997
7.639
46.500
Σύνολο
83.942
253.925
10.639
348.506
Χρονική Ανάλυση «Προμηθευτών & Λοιπών Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων»
ποσά σε € ‘000
< 1 έτος
1 - 2 έτη
> 2 έτη
Σύνολο
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
251.536
40.309
40.373
332.218
31.12.2022
184.322
19.657
33.947
237.926
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
244.638
40.669
39.355
324.642
31.12.2022
183.911
20.508
35.823
240.243
Χρονική Ανάλυση «Προκαταβολών Πελατών»
ποσά σε € ‘000
< 1 έτος
1 - 2 έτη
> 2 έτη
Σύνολο
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
32.688
16.109
17.308
66.105
31.12.2022
17.424
10.299
7.435
35.158
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
31.137
15.345
16.487
62.969
31.12.2022
16.474
8.811
7.258
32.543
16
Οι παρακάτω πίνακες αναλύουν τα στοιχεία «ληκτότητας» των απαιτήσεων του Ομίλου και της Εταιρείας κατά την
31.12.2023 και την συγκρίσιμη ημερομηνία του 2022.
Χρονική Ανάλυση «Απαιτήσεων από Πελάτες»
ποσά σε € ‘000
Δεν είναι σε
Καθυστέρηση
Σε Καθυστέρηση
<1 έτος
Σε Καθυστέρηση
>1 έτος <2 έτη
Σε Καθυστέρηση
>2 έτη
Σύνολο
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
80.319
18.542
14.374
25.894
139.129
31.12.2022
68.400
27.908
15.514
38.440
150.263
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
65.862
17.348
14.083
23.419
120.713
31.12.2022
55.741
26.808
14.514
35.105
132.169
Χρονική Ανάλυση «Λοιπών Απαιτήσεων»
ποσά σε € ‘000
Δεν είναι σε
Καθυστέρηση
Σε Καθυστέρηση
<1 έτος
Σε Καθυστέρηση
>1 έτος <2 έτη
Σε Καθυστέρηση
>2 έτη
Σύνολο
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
93.551
30.286
27.311
21.591
172.739
31.12.2022
51.261
37.157
13.046
18.794
120.258
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
31.12.2023
83.484
31.421
28.491
33.860
177.256
31.12.2022
43.453
38.285
13.758
31.182
126.678
στ. Κίνδυνος Ταμειακών Ροών
Ο Όμιλος κατά περίπτωση κάνει περιορισμένη και συνειδητή χρήση σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων
κατόπιν συνεργασίας με τον τραπεζικό τομέα προκειμένου να αντισταθμίσει την ταμειακή ροή σε συγκεκριμένες
επενδύσεις σε αυτοχρηματοδοτούμενα έργα. Το μέρος της αντιστάθμισης των ταμειακών ροών αυτών των
επενδύσεων που ήταν αποτελεσματικό καταχωρείται απευθείας στα ίδια κεφάλαια μέσω της κατάστασης μεταβολής
των Ιδίων Κεφαλαίων των εταιρειών παραχώρησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Το
αναποτελεσματικό μέρος του κέρδους ή της ζημιάς καταχωρείται απευθείας στα αποτελέσματα των εταιριών.
Επομένως, ο Όμιλος στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις καταχωρεί το μερίδιό του αντίστοιχα με το
πώς έχει καταχωρηθεί στις συνδεδεμένες εταιρείες, σύμφωνα με το ∆ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο 28.
17
ζ. Συναλλαγματικός Κίνδυνος
Ο Όμιλος εισπράττει μέρος των εσόδων του από την εκτέλεση έργων στο εξωτερικό, και μέρος των εσόδων αυτών
προέρχεται από χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ. Στις περιπτώσεις εκτέλεσης έργων εκτός Ευρωζώνης, ο Όμιλος
φροντίζει κατά το δυνατόν να συνδέει τις απαιτήσεις σε ξένο νόμισμα με υποχρεώσεις στο αντίστοιχο νόμισμα,
αντισταθμίζοντας στην πράξη ένα τμήμα του σχετικού συναλλαγματικού κινδύνου. Παράλληλα, ο Όμιλος προβαίνει
σε πολύ περιορισμένη χρηματοοικονομική αντιστάθμιση («hedging») απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε ξένο
νόμισμα, μέσω κατάλληλων συμβάσεων με πιστωτικά ιδρύματα, δεδομένου ότι δεν είναι προβλέψιμες οι ακριβείς
ημερομηνίες διεκπεραίωσης των συναλλαγών αυτών. Κατά τη χρήση 2023, οι συναλλαγές εκτός Ευρωζώνης είναι
περιορισμένες δεδομένου ότι δεν έχουν αναληφθεί έργα, ενώ τα υφιστάμενα είναι σε προχωρημένο στάδιο
ολοκλήρωσης.
Σύμφωνα με την ανάλυση της ευαισθησίας της χρηματοοικονομικής θέσης του Ομίλου ως προς τις ενδεχόμενες
μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών, η επιβάρυνση των αποτελεσμάτων και των ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου
με συναλλαγματικό κόστος ανέρχεται σε ±€1,80 εκατομμύρια στο τέλος του 2023 για κάθε μεταβολή κατά ±5% των
συναλλαγματικών ισοτιμιών στις οποίες είναι εκτεθειμένος ο Όμιλος, έναντι ±€0,79 εκατομμυρίων στο προηγούμενο
έτος. Επισημαίνεται ότι η επίδραση στα αποτελέσματα και τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου από μεταβολές
συναλλαγματικών ισοτιμιών για το 2023, προερχόταν σχεδόν αποκλειστικά από το Αμερικανικό δολάριο. Επομένως η
συνολική συναλλαγματική έκθεση του Ομίλου στο τέλος του 2023 ήταν γενικά περιορισμένη, όπως άλλωστε
προκύπτει και από το προαναφερθέν ποσό που προέκυψε από την ανάλυση συναλλαγματικής ευαισθησίας.
η. Ασφαλιστικός Κίνδυνος
Η Εταιρεία και οι θυγατρικές της καλύπτονται από αναγνωρισμένες ασφαλιστικές εταιρίες έναντι βασικών κινδύνων
που απορρέουν από την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, σχετιζόμενων με βλάβες και ζημιές του μηχανολογικού
εξοπλισμού, ατυχημάτων του προσωπικού, αλλά και γεγονότων ανωτέρας βίας. Η ασφαλιστική κάλυψη διέπεται από
τους συνήθεις όρους των
επιμέρους συμβολαίων και κρίνεται επαρκής στο σύνολό της. Οι βασικές ασφαλίσεις
παρέχουν πλήρη κάλυψη της αναπόσβεστης λογιστικής αξίας των παγίων στοιχείων του ενεργητικού από
καταστροφικούς και λοιπούς κινδύνους, με έμφαση στον μηχανικό εξοπλισμό στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά
και τα εκτελούμενα έργα, κατά περίπτωση. Τα επιμέρους ασφαλιστήρια συμβόλαια των έργων καλύπτουν και την
αστική ευθύνη της Εταιρείας έναντι Τρίτων.
θ. Γεωπολιτικός Κίνδυνος
Ο γεωπολιτικός κίνδυνος είναι υπαρκτός σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τη Μέση Ανατολή και τη
Βόρεια Αφρική καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες συγκρούσεις και αναταραχές οι οποίες συνδέονται με την
ανατροπή παλαιών πολιτικών καθεστώτων, την ανάδειξη νέων φανατικών θρησκευτικών ομάδων και τη διαμάχη για
τον έλεγχο φυσικών πόρων και πλούτου. Η διεθνής δραστηριότητα και επέκταση του Ομίλου εκτός Ευρώπης είναι
περιορισμένη, και κατά το δυνατόν επικεντρώνεται σε χώρες με μειωμένο γεωπολιτικό κίνδυνο.
18
ι. Χρηματοπιστωτικός Κίνδυνος
Ο Όμιλος χρηματοδοτεί τα πάγια στοιχεία του ενεργητικού του με μακροπρόθεσμα ομολογιακά δάνεια και τις
εργασίες του με κεφάλαια κίνησης, ενώ επίσης υποβάλλει τραπεζικές εγγυητικές επιστολές προκειμένου να
συμμετάσχει σε διαγωνισμούς έργων και να διασφαλίζει την απρόσκοπτη εκτέλεση των έργων των πελατών του. Οι
όροι και η τιμολόγηση αυτών των χρηματοοικονομικών προϊόντων, δηλ. τα επιτοκιακά περιθώρια δανεισμού και οι
προμήθειες έκδοσης εγγυητικών επιστολών, απορρέουν από διεθνείς και εγχώριες συνθήκες ρευστότητας οι οποίες
κατά το δυνατό ελέγχονται από τον Όμιλο, μέσω διαπραγματεύσεων με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα εν γένει.
Ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός του Ομίλου την 31.12.2023 ανήλθε σε €259,4 εκατομμύρια έναντι €307,0
εκατομμυρίων στο τέλος του 2022, με το μακροπρόθεσμο σκέλος του να αποτελεί το 76% του συνόλου το 2023
έναντι 75% το 2022. Σε επίπεδο μητρικής εταιρείας, ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός ανήλθε σε €256,3
εκατομμύρια στο τέλος του 2023 έναντι €302,0 εκατομμυρίων το 2022. Οι υποχρεώσεις του Ομίλου από συμβάσεις
leasing ανέρχονταν σε €91,9 εκατομμύρια την 31.12.2023 έναντι €75,8 εκατομμυρίων το 2022.
Σύμφωνα με την ανάλυση της ευαισθησίας της χρηματοοικονομικής θέσης του Ομίλου ως προς τις ενδεχόμενες
μεταβολές του επιτοκίου Euribor, η επίδραση του χρηματοοικονομικού κόστους επί των αποτελεσμάτων και των
ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου ανέρχεται σε ±€2,74 εκατομμύρια στο τέλος του 2023 για κάθε μεταβολή κατά ±100
μονάδες βάσης (δηλ ±1%) των επιτοκίων στα οποία είναι εκτεθειμένος ο Όμιλος, έναντι ±€2,51 εκατομμυρίων στο
προηγούμενο έτος. Για την Εταιρεία, η αντίστοιχη επίδραση ανέρχεται σε ±€2,46 εκατομμύρια στο τέλος του 2023,
έναντι ±€2,21 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022.
3. Μερισματική Πολιτική
Η Διοίκηση σκοπεύει να προτείνει στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων, η οποία έχει
προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 12.06.2024, τη διανομή μερίσματος μικτού ποσού €0,03/μετοχή
για τη χρήση 2023, ενώ στη συγκριτική χρήση διανεμήθηκε μέρισμα μικτού ποσού €0,07/μετοχή. Η προτεινόμενη
διανομή τελεί υπό την έγκριση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. Το εν λόγω μέρισμα θα διανεμηθεί
από το ειδικό αποθεματικό του άρθρου 48 του ν. 4172/2013 που έχει σχηματισθεί σε προηγούμενες χρήσεις.
4. Ίδιες Μετοχές
Στο τέλος της χρήσης 2023, και μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας έκθεσης, τόσο η μητρική εταιρεία όσο
και οι θυγατρικές της δεν κατέχουν ίδιες μετοχές. Επισημαίνεται ότι η ΓΣ των μετόχων της 14.06.2023 ενέκρινε την
αγορά έως 10.000.000 μετοχών της Εταιρείας, σε χρονικό διάστημα είκοσι τεσσάρων μηνών σε τιμή κτήσης από
€0,50 έως €4,00 ανά μετοχή.
19
Γ. Σημαντικές Συναλλαγές της Εταιρείας με Συνδεδεμένα Μέρη
Οι σημαντικότερες συναλλαγές της Εταιρείας κατά την περίοδο 01.01.2023-31.12.2023 με συνδεδεμένα με αυτή
μέρη κατά την έννοια του ΔΛΠ 24, αφορούν συναλλαγές με θυγατρικές της (συνδεδεμένες με αυτή επιχειρήσεις), οι
οποίες εμφανίζονται στον κατωτέρω πίνακα:
Όμιλος
(ποσά σε χιλιάδες €)
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤ/ΤΩΝ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ A.E.
43
-
3
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
1.821
-
107
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
1.227
96
83
578
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΑΕ
-
-
245
-
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΕ
-
-
3
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
22.123
283
2.401
12.765
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε.
-
16
47
402
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
10.936
25
190
543
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
4.135
-
249
1
SALONICA PARK A.E.
35
-
13
-
POLISPARK Α.Ε.
4
-
1
-
ΑΘΗΝΑΪΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Α.Ε.
111
-
-
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
2
-
55
-
BONATTI J&P-AVAX Srl
72
-
405
-
VOLTERRA A.E.
315
965
-
2.924
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
1.015
-
6.206
4
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
254
-
868
-
ΠΥΡΑΜΙΣ ATE
-
-
-
410
LIMASSOL MARINA LTD
-
-
19.064
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
JCH SERVICES LTD
-
-
-
63
20
5Ν Α.Ε.
3
-
15
-
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
82
-
JCGH LTD
-
32
-
1.397
CSME HOLDINGS LTD
-
25
-
1.096
HONEYSUCKLE PROPERTIES LTD
-
17
-
750
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
33
-
1.708
-
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
2.642
-
20.456
15.991
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
3.319
-
1.319
44.825
4.778
52.203
38.274
Εταιρεία
(ποσά σε χιλιάδες €)
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΕΤΕΘ Α.Ε.
8.504
166
878
3.922
TASK ΑΒΑΞ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
530
3.627
1.233
-
ΑΒΑΞ ΙΚΤΕΟ Α.Ε.
-
46
-
542
GLAVIAM Ε.Π.Ε.
4
-
9
-
AVAX DEVELOPMENT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ A.E.
325
-
9.142
3
ΑΘΗΝΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
-
-
-
10
ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε.
20
-
55
-
ΜΑΡΙΝΑ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.
1.234
-
2.438
-
BONATTI J&P-AVAX Srl
72
-
404
-
ΑΒΑΞ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
6.915
-
221.474
-
VOLTERRA A.E.
315
965
162
4.142
ΙΞΙΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
24
-
-
-
P.S.M. SUPPLIERS LTD
82
-
44
2.711
AVAX INTERNATIONAL LIMITED
62
4.026
2.235
12.290
GAS AND POWER TECH DMCC
-
155
-
-
21
CONSPEL (CYPRUS) LIMITED
24
-
-
123
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
334
-
-
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
933
-
82
282
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΑΕ
993
-
245
-
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΕ
3
-
3
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
33.719
267
1.415
12.697
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε.
390
-
-
-
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
222
0
0
0
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
1.357
-
-
-
POLISPARK Α.Ε.
0
-
-
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
2
-
55
-
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
758
-
6.206
4
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
254
-
868
-
ΠΥΡΑΜΙΣ Α.Τ.Ε.Ε.
-
-
-
410
LIMASSOL MARINA LTD
-
-
19.064
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
33
-
1.708
-
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
82
-
JCGH LTD
-
32
-
1.397
CSME HOLDINGS LTD
-
25
-
1.096
HONΕYSUCKLE PROPERTIES LTD
-
17
-
750
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
2.361
-
20.031
15.797
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
1.301
-
953
59.521
10.626
287.834
57.160
Δ. Επεξηγηματική Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου
22
(σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν.3556/2007, όπως ισχύει)
Η παρούσα επεξηγηματική έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου περιέχει τις προβλεπόμενες πληροφορίες σύμφωνα
με την παράγραφο 7 του άρθρου 4 του Ν.3556/2007, και υποβάλλεται στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των
μετόχων της Εταιρείας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 4 του Ν.3556/2007 και του
Ν.4548/2018 (άρθρο 188).
Διάρθρωση μετοχικού κεφαλαίου
Κατόπιν της έκδοσης 4.000.000 κοινών ονομαστικών μετοχών με δικαίωμα ψήφου ονομαστικής αξίας €0,30 η κάθε
μία, με κεφαλαιοποίηση ποσού €1.200.000 από το αποθεματικό «υπέρ το άρτιο», η οποία εγκρίθηκε με την υπ’
αριθμ. απόφαση 3176854/14.12.2023 του Υπουργείου Ανάπτυξης, το ονομαστικό μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας
την 31.12.2023 ανήλθε σε €44.496.454,80 διαιρούμενο σε 148.321.516 κοινές ονομαστικές μετοχές μετά
δικαιώματος ψήφου, ονομαστικής αξίας €0,30 η κάθε μία. Όλες οι μετοχές της Εταιρείας είναι κοινές ονομαστικές με
δικαίωμα ψήφου, εισηγμένες σε άυλη μορφή προς διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Περιορισμοί στην μεταβίβαση μετοχών της Εταιρείας
Η μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας γίνεται όπως ορίζει η σχετική χρηματιστηριακή νομοθεσία και δεν
υφίστανται περιορισμοί από το Καταστατικό της.
Επισημαίνεται πάντως ότι τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας δεν
μπορούν, μεταξύ άλλων, να κατέχουν μετοχές της σε ποσοστό πάνω από 0,5% του καταβλημένου μετοχικού
κεφαλαίου, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 4706/2020.
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 19 του Κανονισμού 596/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σε
συνδυασμό με τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό 2016/522 και τον Εκτελεστικό Κανονισμό 2016/523 της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα πρόσωπα που ασκούν διευθυντικά καθήκοντα και οι έχοντες στενό δεσμό με αυτά τα
πρόσωπα, οφείλουν να γνωστοποιούν τις συναλλαγές που διενεργούνται, άμεσα ή έμμεσα, για λογαριασμό τους και
σχετίζονται με τις μετοχές ή χρεωστικούς τίτλους της Εταιρείας ή παράγωγα ή άλλα χρηματοοικονομικά μέσα που
είναι συνδεδεμένα με αυτά μετά τη συμπλήρωση του ποσού των €5.000 (χωρίς συμψηφισμό) σε κάθε ημερολογιακό
έτος.
Σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 9 έως 11 του Ν.3556/2007
Σύμφωνα με το επίσημο μετοχολόγιο της Εταιρείας, την 22.04.2024 οι παρακάτω μέτοχοι κατείχαν άμεσα ή έμμεσα
ποσοστό άνω του 5% επί του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας:
Όνομα Μετόχου
Συμμετοχή
Απώτεροι Μέτοχοι
Κωνσταντίνος Μιτζάλης
•
16,132% σε ατομικό λογαριασμό
•
0,822% σε Κοινή Επενδυτική Μερίδα
-
23
•
0,607% σε πλήρως ελεγχόμενο
νομικό πρόσωπο
JCGH Ltd
13,940%
Μέλη της οικογένειας Ιωάννου,
συμπεριλαμβανομένου του κου Στέλιου
Χριστοδούλου
CSME Holdings Ltd
9,497%
Μέλη της οικογένειας Ιωάννου
Κωνσταντίνος Κουβαράς
•
0,128% σε ατομικό λογαριασμό
•
8,494% σε πλήρως ελεγχόμενο
νομικό πρόσωπο
Honeysuckle Properties Ltd
7,506%
Χρήστος Ιωάννου
Στέλιος Χριστοδούλου
•
7,501%
•
μερική συμμετοχή στην JCGH Ltd
-
Χρήστος Ιωάννου
•
0,128% σε ατομικό λογαριασμό
•
μερική συμμετοχή στην JCGH Ltd και
την CSME Holdings Ltd
•
πλήρης συμμετοχή στη Honeysuckle
Properties Ltd
-
Λοιποί Μέτοχοι, <5% έκαστος
35,2%
-
Κάτοχοι κάθε είδους μετοχών που παρέχουν ειδικά δικαιώματα ελέγχου
Δεν υφίστανται.
Περιορισμοί στο δικαίωμα ψήφου
Το Καταστατικό της Εταιρείας δεν προβλέπει περιορισμούς στο δικαίωμα ψήφου.
Συμφωνίες μεταξύ των μετόχων της Εταιρείας
Δεν είναι γνωστή στην Εταιρεία η ύπαρξη συμφωνιών μεταξύ των μετόχων της, οι οποίες συνεπάγονται
περιορισμούς στη μεταβίβαση των μετοχών της ή στην άσκηση δικαιωμάτων ψήφου.
Κανόνες διορισμού και αντικατάσταση μελών του Διοικητικού Συμβουλίου & τροποποίηση του καταστατικού
Οι κανόνες που προβλέπονται από το Καταστατικό της Εταιρείας τόσο για το διορισμό και την αντικατάσταση μελών
του Διοικητικού της Συμβουλίου όσο και για τις τροποποιήσεις του, δεν διαφοροποιούνται από τα προβλεπόμενα
του Ν.4548/2018.
Αρμοδιότητα του Διοικητικού Συμβουλίου ή ορισμένων μελών του για έκδοση νέων μετοχών ή την αγορά ιδίων
μετοχών
24
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4548/2018, το Διοικητικό Συμβούλιο κάθε εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών
εταιρείας εξουσιοδοτείται με απόφαση της Γενικής Συνελεύσεως των μετόχων της να αυξάνει το μετοχικό της
κεφάλαιο μέσω έκδοσης νέων μετοχών και να αποκτά ίδιες μετοχές μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών μέχρι
ποσοστού 10% του συνόλου των μετοχών της για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Το Καταστατικό της Εταιρείας
δεν διαφοροποιείται από την σχετική νομοθεσία στην παροχή των παραπάνω αρμοδιοτήτων.
Η Γενική Συνέλευση της 14.06.2023 ενέκρινε την αγορά έως 10.000.000 μετοχών της Εταιρείας, σε χρονικό διάστημα
είκοσι τεσσάρων μηνών σε τιμή κτήσης από €0,50 έως €4,00 ανά μετοχή, εξουσιοδοτώντας το Διοικητικό Συμβούλιο
της Εταιρείας για την προσήκουσα υλοποίηση της ως άνω απόφασης. Μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας
Έκθεσης, η Εταιρεία δεν έχει διενεργήσει συναλλαγές επί των μετοχών της στα πλαίσια της ανωτέρω απόφασης των
μετόχων.
Σημαντικές συμφωνίες που έχει συνάψει η Εταιρεία και οι οποίες τίθεται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε
περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της Εταιρείας κατόπιν δημόσιας πρότασης και τα αποτελέσματα της συμφωνίας
αυτής
Δεν υφίστανται.
Συμφωνίες που η Εταιρεία έχει συνάψει με τα μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου ή με το προσωπικό της, οι
οποίες προβλέπουν αποζημίωση σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή τερματισμό της
θητείας ή απασχόλησης τους εξαιτίας δημόσιας πρότασης
Δεν υφίστανται.
Ε. Εργασιακά και Περιβαλλοντικά Θέματα
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται κατασκευαστικά στην Ελληνική επικράτεια και διεθνώς και απασχολεί προσωπικό το
οποίο διαθέτει μεγάλη εμπειρία καθώς και την απαραίτητη τεχνική και επιστημονική κατάρτιση. Σε όλες τις
ιεραρχικές βαθμίδες του ανθρώπινου δυναμικού υπάρχει συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση, είτε από στελέχη του
Ομίλου είτε από εξωτερικούς εκπαιδευτικούς φορείς, προκειμένου να βελτιώνεται η απόδοση αλλά και η
ικανοποίηση του προσωπικού. Στο ανθρώπινο δυναμικό επίσης προσφέρονται μία σειρά από πρόσθετες παροχές,
όπως ομαδικό πρόγραμμα ιδιωτικής ιατροφαρμακευτικής ασφάλισης, πέρα από τα νόμιμα εργασιακά δικαιώματα.
Οι κατασκευές, ως κύρια δραστηριότητα του Ομίλου, είναι στενά συνδεδεμένες με το φυσικό περιβάλλον, τόσο του
αστικού χώρου όσο και απομακρυσμένων γεωγραφικών περιοχών. Η Εταιρεία εφαρμόζει σύστημα περιβαλλοντικής
διαχείρισης σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 14001 και υποστηρίζει έμπρακτα τόσο την τήρηση των
περιβαλλοντικών όρων σε επίπεδο έργου όσο και τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων γενικά για το
ευρύτερο περιβάλλον και την κοινωνία, βάσει των διαδικασιών και των πολιτικών που εφαρμόζει.
25
Παράλληλα ο Όμιλος έχει εντάξει τις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης στη στρατηγική του, λειτουργώντας υπό όρους
ESG και παρακολουθώντας δείκτες οι οποίοι καταγράφουν τις επιδόσεις του σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνικής
ευθύνης και εταιρικής διακυβέρνησης.
Η Εταιρεία το 2018 απέκτησε πιστοποιητικό ISO 50001 για την εφαρμογή Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας στην
έδρα της και σε εργοτάξια, ενώ υπέβαλε ενεργειακή έκθεση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σύμφωνα
με την Νομοθεσία: ΟΔΗΓΙΑ 2012/27/ΕΕ , Ν. 4342/2015 , Άρθρο 48 του Ν. 4409/2016 (ΦΕΚ Α' 136), την υπ' αριθμ.
οικ. 175275/22.05.2018 Απόφαση του Υπουργού και του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ Β΄
1927/30.05.2018), την υπ' αριθμ. οικ. 97536/326/28.12.2018 Απόφαση του Υπουργού και του Αν. Υπουργού
Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ Β΄ 6136/31.12.2018).
Επιπρόσθετα η Εταιρεία το 2019 απέκτησε πιστοποιητικό ISO 37001 για την Εφαρμογή Συστήματος Διαχείρισης κατά
της Δωροδοκίας, ενώ προχώρησε στην ανάπτυξη και πιστοποίηση των συστημάτων Διαχείρισης Ασφάλειας
Πληροφοριών ως προς ISO 27001:2013, Σύστημα Διαχείρισης Οδικής Ασφάλειας ISO: 39001 και Σύστημα Διαχείρισης
Επιχειρησιακής Συνέχειας ISO: 22301.
Το 2023 η Εταιρεία υπολόγισε το ανθρακικό της αποτύπωμα (για το έτος 2022) βάσει του προτύπου ISO 14064-1
οποίο επαληθεύτηκε από εξωτερικό διαπιστευμένο φορέα και υποβλήθηκε στην ειδική πλατφόρμα του ΥΠΕΝ βάσει
του Εθνικού Κλιματικού Νόμου (Ν.4936/2022).
ΣΤ. Χρηματοοικονομικοί και Μη-Χρηματοοικονομικοί Βασικοί Δείκτες Επιδόσεων
1. Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη Ομίλου
Τα βασικά ενοποιημένα χρηματοοικονομικά μεγέθη του Ομίλου από συνεχιζόμενες δραστηριότητες κατά τη χρήση
2023 και το συγκρίσιμο έτος έχουν ως εξής:
ποσά σε € ‘000
2023
2022
Κύκλος Εργασιών
453.547
402.709
μεταβολή έτους
12,6%
Μεικτά Αποτελέσματα
36.776
20.872
μεταβολή έτους
76,2%
Κέρδη από Συμμετοχές
32.445
47.439
μεταβολή έτους
(31,6%)
Κέρδη / (Ζημιές) προ φόρων
16.687
18.543
μεταβολή έτους
(10,0%)
Φόροι
(6.661)
(5.627)
μεταβολή έτους
18,4%
26
Καθαρά Κέρδη / (Ζημιές) μετά από φόρους
10.026
12.916
μεταβολή έτους
(22,4%)
Οι επιδόσεις του Ομίλου σε ενοποιημένη βάση από συνεχιζόμενες δραστηριότητες κατά την κλειόμενη χρήση 2023
και τη συγκρίσιμη χρήση 2022 προσδιορίζονται σύμφωνα με τους παρακάτω αριθμοδείκτες:
2023
2022
Επεξήγηση
Αριθμοδείκτες Χρηματοοικονομικής Διάρθρωσης
Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Σύνολο Ενεργητικού
52,8%
49,0%
Κατανομή στοιχείων
ενεργητικού
Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις
126,7%
137,9%
Κυκλοφοριακή ρευστότητα
Σύνολο Υποχρεώσεων / Σύνολο Παθητικού
86,7%
85,6%
Κατανομή στοιχείων
παθητικού
Πάγιο Ενεργητικό / Σύνολο Ενεργητικού
41,7%
43,1%
Κατανομή στοιχείων
ενεργητικού
Ίδια Κεφάλαια / Πάγιο Ενεργητικό
31,8%
33,4%
Χρηματοδότηση παγίων
στοιχείων από ίδια κεφάλαια
Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Υποχρεώσεων
15,3%
16,8%
Κεφαλαιακή Μόχλευση
Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Παθητικού
13,3%
14,4%
Κατανομή στοιχείων
παθητικού
Αριθμοδείκτες Χρηματοοικονομικής Απόδοσης
Μεικτά Αποτελέσματα / Κύκλος Εργασιών
8,1%
5,2%
Μεικτό περιθώριο κέρδους
Έσοδα από Συμμετοχές / Κύκλος Εργασιών
8,6%
13,4%
Αναλογία Εσόδων
Συμμετοχών
Αποτελέσματα Προ Φόρων / Κύκλος Εργασιών
3,7%
4,6%
Περιθώριο κέρδους προ
φόρων
Αποτελέσματα Προ Φόρων / Ίδια Κεφάλαια
10,4%
12,0%
Απόδοση ιδίων κεφαλαίων
2. Αποτελέσματα 2023
Σε επίπεδο Ομίλου, ο συνολικός κύκλος εργασιών από συνεχιζόμενες δραστηριότητες το 2023 αυξήθηκε σε €453,5
εκατομμύρια έναντι €402,7 εκατομμυρίων το 2022. Ο σχετικά χαμηλός κύκλος εργασιών του 2023, παρά το υψηλό
ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων, οφείλεται στις συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στην έναρξη ορισμένων νέων έργων που
έχουν αναληφθεί και υπογραφεί ήδη από το 2022, οι οποίες όμως σταδιακά ξεπερνιούνται και τα νέα έργα ήδη
περνούν σε φάση υλοποίησης με βελτιωμένα περιθώρια κερδοφορίας.
27
Το μεικτό κέρδος των ενοποιημένων αποτελεσμάτων από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ανήλθε σε €36,8
εκατομμύρια το 2023 έναντι €20,9 εκατομμυρίων το 2022, με το σχετικό περιθώριο κέρδους να διαμορφώνεται σε
8,1% έναντι 5,2% του 2022. Η ενίσχυση της μεικτής κερδοφορίας το 2023 οφείλεται στην γενικότερη βελτίωσης της
απόδοσης του κλάδου κατασκευών. Ενδεικτικά, το περιθώριο EBITDA των κατασκευών αυξήθηκε σε 6,2% το 2023
από 4,7% το 2022, τάση η οποία αναμένεται να συνεχιστεί καθώς αλλάζει το μείγμα των εκτελούμενων έργων και
επιταχύνεται ο ρυθμός υλοποίησής τους.
Τα αποτελέσματα του Ομίλου επιβαρύνθηκαν με έκτακτες και μη οργανικές χρεώσεις λόγω διαγραφής επισφαλών
απαιτήσεων και άλλων προβλέψεων ύψους €5,1 εκατομμυρίων το 2023, ενώ στο προηγούμενο έτος η αντίστοιχη
επιβάρυνση για διαγραφές είχε ανέλθει σε €6,5 εκατομμύρια, κατ’ εφαρμογή του σχετικού λογιστικού προτύπου.
Το καθαρό αποτέλεσμα μετά φόρων από συνεχιζόμενες δραστηριότητες του 2023 ήταν κερδοφόρο κατά €10,0
εκατομμύρια έναντι κέρδους €12,9 εκατομμυρίων το 2022, όταν είχε καταγραφεί το κεφαλαιακό κέρδος της
πώλησης συμμετοχών.
Το αποτέλεσμα EBITDA, δηλαδή προ φόρων, χρηματοοικονομικών εξόδων, επενδυτικών αποτελεσμάτων,
προβλέψεων και αποσβέσεων, από τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες του Ομίλου εμφάνισε κέρδος ύψους €60,8
εκατομμυρίων το 2023, αυξημένο έναντι των €58,2 εκατομμυρίων του προηγούμενου έτους.
Το καθαρό χρηματοοικονομικό κόστος του Ομίλου από συνεχιζόμενες δραστηριότητες, το οποίο περιλαμβάνει τους
χρεωστικούς και πιστωτικούς τραπεζικούς τόκους και τους τόκους από δάνεια μειωμένης εξασφάλισης, παρέμεινε
στα ίδια περίπου επίπεδα, στα €20,8 εκατομμύρια το 2023 έναντι €20,7 εκατομμυρίων στο προηγούμενο έτος,
καθώς η μείωση του γενικότερου επίπεδου δανεισμού του Ομίλου αντισταθμίστηκε από την άνοδο των επιτοκίων
δανεισμού.
Ο συνολικός δανεισμός του Ομίλου συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων leasing μηχανημάτων από τις τράπεζες
μειώθηκε κατά €34,2 εκατομμύρια στη διάρκεια του 2023, ανερχόμενος σε €297,9 εκατομμύρια την 31.12.2023
έναντι €332,2 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022. Αντίστοιχα ο καθαρός τραπεζικός δανεισμός και leasing μειώθηκε
κατά €24,6 εκατομμύρια, ανερχόμενος σε €221,0 εκατομμύρια την 31.12.2023 έναντι €245,5 εκατομμυρίων στο
τέλος του 2022.
Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός και leasing μηχανολογικού εξοπλισμού από τις τράπεζες του Ομίλου μειώθηκε κατά
€7,4 εκατομμύρια το 2023, φτάνοντας τα €79,1 εκατομμύρια. Σημειώνεται ότι οι ανάγκες για κεφάλαιο κίνησης και
ενέγγυες πιστώσεις στα έργα, και leasing μηχανολογικού εξοπλισμού είναι συνεχής διαδικασία σε κάθε ανάληψη
έργου. Oι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις από ομολογιακά δάνεια και leasing μηχανολογικού εξοπλισμού από τις
τράπεζες του Ομίλου μειώθηκαν σημαντικά κατά €26,8 εκατομμύρια στη διάρκεια του 2023, ανερχόμενες σε €218,8
εκατομμύρια την 31.12.2023, ακολουθώντας το συμφωνηθέν πρόγραμμα ταμειακών ροών.
28
Σε επίπεδο Εταιρείας, ο συνολικός δανεισμός και leasing μηχανολογικού εξοπλισμού από τις τράπεζες ανερχόταν σε
€294,8 εκατομμύρια την 31.12.2023, μειωμένος έναντι €327,1 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022. Ο καθαρός
τραπεζικός δανεισμός και leasing μηχανολογικού εξοπλισμού της μητρικής Εταιρείας παρουσίασε μείωση στη
διάρκεια του 2023 σε €223,1 εκατομμύρια έναντι €245,0 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022.
Τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου στο τέλος του 2023 διαμορφώθηκαν σε €159,7 εκατομμύρια έναντι €154,9
εκατομμυρίων στο τέλος του 2022, καθώς από το κερδοφόρο αποτέλεσμα της περιόδου αφαιρέθηκε το διανεμηθέν
μέρισμα προς τους μετόχους για τη χρήση 2022.
Η λειτουργική ταμειακή ροή του Ομίλου από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ήταν θετική κατά €61,3 εκατομμύρια το
2023, λόγω του κερδοφόρου αποτελέσματος της περιόδου αλλά και της ευνοϊκής μεταβολής στα κονδύλια του
ισολογισμού που συνθέτουν το κεφάλαιο κίνησης.
Η επενδυτική ταμειακή ροή του Ομίλου από συνεχιζόμενες δραστηριότητες το 2023 ήταν θετική κατά €24,8
εκατομμύρια, επιτρέποντας στο Όμιλο να συνεχίσει την αποπληρωμή δανείων και υποχρεώσεων leasing συνολικού
ύψους €66,0 εκατομμυρίων στη διάρκεια του 2023.
Η διοίκηση δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην προσεκτική διαχείριση του ταμειακού προγραμματισμού, ταυτόχρονα
όμως πραγματοποιούνται συνεχώς επενδύσεις κυρίως σε έργα παραχώρησης, ενώ απαιτούνται και σημαντικά
κεφάλαια κίνησης για την έναρξη νέων έργων. Η μείωση του τραπεζικού δανεισμού του Ομίλου έχει τεθεί ως
βασικός στόχος της διοίκησης, αξιοποιώντας μέρος των εσόδων από την πώληση μη-βασικών δραστηριοτήτων και
περιουσιακών στοιχείων καθώς επίσης μέρος των εισπράξεων μερισμάτων από τις εταιρίες παραχώρησης στις
οποίες συμμετέχει. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συνολικός δανεισμός του Ομίλου εντός των τελευταίων τριών ετών
έχει μειωθεί από €557,1 εκατομμύρια στο τέλος του 2020 σε €259,4 εκατομμύρια στο τέλος του 2023.
Σύμφωνα με τα απλά και ενοποιημένα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2023, η Εταιρεία καλύπτει τους
χρηματοοικονομικούς δείκτες ρευστότητας, κεφαλαιακής επάρκειας και κερδοφορίας οι οποίοι περιλαμβάνονται
στις συμβάσεις με Ελληνικές τράπεζες για την έκδοση κοινοπρακτικών ομολογιακών δανείων.
Την 31.12.2023 ο Όμιλος ταξινόμησε ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων ως διακοπείσα δραστηριότητα
σύμφωνα με το IFRS 5, της οποίας η καθαρή θέση ανέρχεται σε €23,4 εκατομμύρια στο τέλος του 2023, έναντι €22,6
εκατομμύριων στο προηγούμενο έτος.
Στα βασικά κονδύλια του κυκλοφορούντος ενεργητικού του Ομίλου, στη διάρκεια του 2023 οι απαιτήσεις από
πελάτες παρουσίασαν μείωση, ενώ οι απαιτήσεις από κατασκευαστικά συμβόλαια κατέγραψαν σημαντική άνοδο
λόγω της προσθήκης και έναρξης νέων έργων μεγάλης αξίας, με την εκτέλεση να βρίσκεται σε αρχικά στάδια.
29
Η αξία των συμμετοχών του Ομίλου σε παραχωρήσεις & ΣΔΙΤ αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του 2023 φτάνοντας τα
€311,5 εκατομμύρια στο τέλος του έτους, έναντι €295,5 εκατομμυρίων το 2022, κυρίως λόγω της συμμετοχής του
νέου ΣΔΙΤ του Flyover της Θεσσαλονίκης. Για σκοπούς αναλυτικής πληροφόρησης επισημαίνεται ότι στον μη-
ενοποιημένο ισολογισμό της Εταιρείας η αποτίμηση των επενδύσεων σε παραχωρήσεις γίνεται στην εύλογη αξία
τους (fair value), όπως προκύπτει από Εκθέσεις Ανεξάρτητων Εκτιμητών. Στον ενοποιημένο ισολογισμό του Ομίλου,
οι επενδύσεις αυτές ενοποιούνται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, πλην των συμμετοχών κάτω του 20% (ο
Αυτοκινητόδρομος Μορέας και η Ολυμπία Οδός, οι οποίες απεικονίζονται και στον ενοποιημένο ισολογισμό με τις
εύλογες αξίες τους). Ως αποτέλεσμα, ποσό εύλογης αξίας €129 εκατομμυρίων δεν αντικατοπτρίζεται στον
ενοποιημένο ισολογισμό και αφορά τη διαφορά μεταξύ εύλογης αξίας των συμμετοχών που ενοποιούνται και της
αξίας που περιλαμβάνεται στον Ισολογισμό, διότι οι συμμετοχές αυτές (πλην των όσων αναφέρονται ανωτέρω)
ενοποιούνται με την καθαρή θέση.
Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων του Ομίλου ανά τομέα δραστηριότητας για το 2023 και τη
συγκρίσιμη περίοδο του 2022 έχει ως εξής:
01.01-31.12.2023
ποσά σε € ‘000
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστη-
ριότητες
Σύνολο
[συνεχιζόμενες
δραστηριότητες]
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Καθαρές Πωλήσεις ανά
Τομέα
427.803
4.017
75
21.652
453.547
183.042
Μεικτό Κέρδος
31.579
563
(11)
4.645
36.776
7.044
Κέρδος Εκμετάλλευσης
5.872
29.147
(418)
2.912
37.513
(66)
Χρημ/κά Αποτελέσματα
(20.827)
444
Κέρδη / (Ζημιές) προ
Φόρων
16.687
378
Φόρος
(6.661)
4
Κέρδη / (Ζημιές) μετά
Φόρων
10.026
382
Αποσβέσεις
15.739
1.474
19
953
18.185
129
Κέρδη Προ Φόρων,
χρηματοδοτικών
εξόδων, επενδυτικών
αποτελεσμάτων,
αποσβέσεων και
απομειώσεων
26.677
30.621
(399)
3.865
60.764
1.838
30
01.01-31.12.2022
ποσά σε € ‘000
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστη-
ριότητες
Σύνολο
[συνεχιζόμενες
δραστηριότητες]
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Καθαρές Πωλήσεις ανά
Τομέα
375.438
4.789
0
22.482
402.709
394.240
Μεικτό Κέρδος
15.526
1.668
0
3.678
20.872
12.490
Κέρδος Εκμετάλλευσης
982
37.339
0
967
39.287
26.526
Χρημ/κά Αποτελέσματα
(20.744)
1.265
Κέρδη / (Ζημιές) προ
Φόρων
18.543
27.791
Φόρος
(5.627)
(824)
Κέρδη / (Ζημιές) μετά
Φόρων
12.916
26.966
Αποσβέσεις
10.057
1.378
0
969
12.404
157
Κέρδη Προ Φόρων,
χρηματοδοτικών
εξόδων, επενδυτικών
αποτελεσμάτων,
αποσβέσεων και
απομειώσεων
17.576
38.717
0
1.935
58.228
27.655
Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων του Ομίλου ανά γεωγραφικό τομέα για το 2023 και τη
συγκρίσιμη περίοδο του 2022 έχει ως εξής:
01.01-31.12.2023
ποσά σε € ‘000
Ελλάδα
Εξωτερικό
Σύνολο
[συνεχιζόμενες
δραστηριότητες]
Διακοπείσες
δραστηριότητες
Καθαρές Πωλήσεις ανά Τομέα
401.091
52.455
453.547
183.042
Μεικτό Κέρδος
64.734
(27.958)
36.776
7.044
Κέρδος Εκμετάλλευσης
69.371
(31.857)
37.513
(66)
Χρημ/κά Αποτελέσματα
(19.760)
(1.067)
(20.827)
444
Κέρδη / (Ζημιές) προ Φόρων
49.611
(39.924)
16.687
378
Φόρος
(6.995)
335
(6.661)
4
Κέρδη / (Ζημιές) μετά Φόρων
42.616
(32.589)
10.026
382
Αποσβέσεις
16.276
1.909
18.185
129
Κέρδη Προ Φόρων, χρηματοδοτικών
εξόδων, επενδυτικών αποτελεσμάτων,
87.915
(27.151)
60.764
1.838
31
αποσβέσεων και απομειώσεων
01.01-31.12.2022
ποσά σε € ‘000
Ελλάδα
Εξωτερικό
Σύνολο
[συνεχιζόμενες
δραστηριότητες]
Διακοπείσες
δραστηριότητες
Καθαρές Πωλήσεις ανά Τομέα
267.562
135.147
402.709
394.240
Μεικτό Κέρδος
64.574
(43.703)
20.872
12.490
Κέρδος Εκμετάλλευσης
91.971
(52.684)
39.287
26.526
Χρημ/κά Αποτελέσματα
(20.104)
(640)
(20.744)
1.265
Κέρδη / (Ζημιές) προ Φόρων
71.867
(53.324)
18.543
27.791
Φόρος
(2.598)
(3.029)
(5.627)
(824)
Κέρδη / (Ζημιές) μετά Φόρων
69.269
(56.352)
12.916
26.966
Αποσβέσεις
10.017
2.387
12.404
157
Κέρδη Προ Φόρων, χρηματοδοτικών
εξόδων, επενδυτικών αποτελεσμάτων,
αποσβέσεων και απομειώσεων
103.137
(44.909)
58.228
27.655
Σε επίπεδο μητρικής Εταιρείας, ο κύκλος εργασιών το 2023 παρουσίασε ενίσχυση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ο κύκλος εργασιών του 2023 έφτασε τα €405,2 εκατομμύρια από €361,4 εκατομμύρια το 2022. Το μεικτό κέρδος
ανήλθε σε €28,7 εκατομμύρια το 2023 έναντι €15,4 εκατομμυρίων στο προηγούμενο έτος, με το κόστος πωλήσεων
να ανέρχεται σε €376,5 εκατομμύρια το 2023 έναντι €346,0 εκατομμυρίων το 2022. Παρά την γενική πίεση στο
κόστος πωλήσεων λόγω της ανατίμησης των υλικών, του εξοπλισμού, των καυσίμων και των μεταφορικών η οποία
ξεκίνησε από το 2021, το μεικτό περιθώριο κέρδους της Εταιρείας βελτιώθηκε σε 7,1% το 2023 από 4,3% το 2022.
Το κονδύλι των κερδών από συγγενείς εταιρείες της μητρικής Εταιρείας κινήθηκε πτωτικά το 2023 φτάνοντας τα
€28,1 εκατομμύρια έναντι €57,3 εκατομμυρίων το 2022, λόγω είσπραξης μειωμένων μερισμάτων για το
προηγούμενο έτος από παραχωρήσεις.
Το αποτέλεσμα προ φόρων, χρηματοδοτικών εξόδων, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων της
μητρικής Εταιρείας το 2023 κατέγραψε κέρδος €53,3 εκατομμυρίων έναντι €89,3 εκατομμυρίων κατά το
προηγούμενο έτος.
3. Δραστηριότητα ανά κλάδο
Κλάδος Κατασκευών
32
Ο κλάδος κατασκευών του Ομίλου κατέγραψε αυξημένη δραστηριότητα το 2023, παρά τις συνεχιζόμενες
καθυστερήσεις στην έναρξη ορισμένων νέων έργων που έχουν αναληφθεί και υπογραφεί ήδη από το 2022. Οι εν
λόγω καθυστερήσεις σταδιακά ξεπερνιούνται και τα νέα έργα ήδη περνούν σε φάση επιταχυνόμενης υλοποίησης και
αυξημένων περιθωρίων κερδοφορίας.
Ενεργειακά & Βιομηχανικά (Σταθμοί Ενέργειας & LNG)
Το 2023 παραδόθηκαν ή βρέθηκαν σε πολύ προχωρημένη φάση ολοκλήρωσης ορισμένα από τα μεγάλα ενεργειακά
και βιομηχανικά έργα του Ομίλου, όπως η μελέτη & κατασκευή του συστήματος αποθείωσης καυσαερίων στη
λιγνιτική μονάδα V ισχύος 375ΜWe του σταθμού παραγωγής ενέργειας του Αγίου Δημητρίου στην Κοζάνη.
Παράλληλα, υπογράφηκε σύμβαση για την μελέτη & κατασκευή νέας μεγάλης μονάδας παραγωγής ενέργειας ισχύος
1.750MW στη Ρουμανία, ενώ ο Όμιλος διεκδικεί και άλλα ανάλογα έργα, κυρίως στο εξωτερικό όπου η ζήτηση για
μελέτη & κατασκευή από εξειδικευμένους κατασκευαστές είναι πολύ υψηλή. Οι εξελίξεις στις διεθνείς αγορές
ενέργειας και η επιτακτική ανάγκη των δυτικών οικονομιών να απεξαρτηθούν ενεργειακά από τις εισαγωγές Ρωσικού
φυσικού αερίου αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στην κατασκευή τερματικών σταθμών και χώρων
αποθήκευσης LNG, και ακόμη περισσότερες εναλλακτικές διασυνδέσεις με αγωγούς φυσικού αερίου.
Παραχωρήσεις & ΣΔΙΤ
Ο Όμιλος περιλαμβάνει στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του χαμηλά ποσά εσόδων από τις παραχωρήσεις και
ΣΔΙΤ στις οποίες συμμετέχει, διότι δεν κάνει ολική ενοποίησή τους πλην της Μαρίνας Αθηνών. Στα αποτελέσματα
2023 του Ομίλου περιλαμβάνεται το μερίδιο κερδών από συγγενείς εταιρείες για τη συμμετοχή του σε
παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ, όπως της Αττικής Οδού, του Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου, της Ολυμπίας Οδού, του
Αυτοκινητόδρομου Μορέα, κλπ.
Τα κυκλοφοριακά δεδομένα στους οδικούς άξονες της χώρας έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019, τα οποία
χρησιμοποιούνται ως σημείο αναφοράς της περιόδου προ της εμφάνισης της πανδημίας covid-19. Επισημαίνεται ότι
οι παραχωρησιούχες εταιρίες, τα οικονομικά αποτελέσματα των οποίων επηρεάστηκαν αρνητικά από τα μέτρα
απαγόρευσης κυκλοφορίας, έχουν λάβει αποζημίωση για διαφυγόντα έσοδα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις
σχετικές συμβάσεις παραχώρησης, με την εξαίρεση της Αττικής Οδού για την οποία ακόμη εκκρεμεί η διαδικασία
αποζημίωσης.
Ειδικά στην Αττική Οδό, στο σύνολο του 2023 οι διελεύσεις οχημάτων ήταν αυξημένες κατά 9,9% έναντι του 2019 και
9,5% έναντι του 2022. Η μέση ημερήσια κίνηση στην Αττική Οδό το 2023 ανήλθε σε 259χιλ περίπου οχήματα, έναντι
περίπου 237χιλ το 2022 και 236χιλ το 2019. Στους πρώτους τρείς μήνες του 2024, η μέση κυκλοφορία οχημάτων στην
Αττική Οδό παρουσιάζει αύξηση περίπου 14,3% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του έτους αναφοράς 2019 και 5,1%
έναντι του α’ τριμήνου του 2023.
Ακίνητα
33
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων μέσω της θυγατρικής ΑΒΑΞ Development AE, η
οποία επικεντρώνεται στον οικιστικό τομέα, όπου έχει να επιδείξει ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο έργων που
αποτελείται από αστικές κατοικίες υψηλών προδιαγραφών και παραθεριστικά συγκροτήματα σε δημοφιλείς
τουριστικούς προορισμούς. Παράλληλα, στον εμπορικό τομέα επενδύει σε εξέχοντα έργα γραφείων και λοιπών
εμπορικών χρήσεων.
Η ΑΒΑΞ Development αναπτύσσει τρία συγκροτήματα παραθεριστικών κατοικιών στο Νομό Χανίων ενώ παράλληλα
βρίσκεται στο στάδιο της αδειοδότησης για περαιτέρω οικιστικές αναπτύξεις στην ίδια περιοχή καθώς επίσης και σε
άλλους τουριστικούς προορισμούς. Επίσης, συμμετέχει στην εταιρεία 3V A.E. η οποία έχει στην κατοχή της οικόπεδο
στο Νέο Φάληρο του Δήμου Πειραιά στο οποίο προβλέπεται η ανάπτυξη έργου μεικτών χρήσεων. Τέλος, η ΑΒΑΞ
Development διαθέτει χαρτοφυλάκιο ακινήτων στο εξωτερικό (Ρουμανία, Πολωνία) το οποίο σχεδιάζει
μακροπρόθεσμα να εκμεταλλευτεί.
Facility Management
Στον τομέα του Facility Management ο Όμιλος δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής Task ΑΒΑΞ AE, η οποία
διαθέτει ένα καλό πελατολόγιο τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Η Εταιρεία εκτελεί πάσης φύσεως
εργασίες για τη διαχείριση και συντήρηση εγκαταστάσεων, επιχειρήσεων και κτιρίων. Οι προοπτικές δείχνουν
θετικές καθώς η στόχευση του πελατολογίου αποτρέπει την αναγκαιότητα για υψηλές επισφάλειες και βασίζεται σε
μακροχρόνιες συμβάσεις και σχέσεις με τον πελάτη.
Z. Εναλλακτικοί Δείκτες Μέτρησης Απόδοσης
Στην παρούσα Οικονομική Έκθεση παρατίθενται ορισμένοι Εναλλακτικοί Δείκτες Μέτρησης της Απόδοσης (ΕΔΜΑ /
«Alternative Performance Measures», βάσει των ESMA Guidelines on Alternative Performance Measures της
05.10.2015), εκτός Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.) που απορρέουν από τις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου. Οι ΕΔΜΑ δεν υποκαθιστούν άλλα χρηματοοικονομικά μεγέθη και
ιστορικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες του Ομίλου που έχουν υπολογισθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στα Δ.Π.Χ.Α.,
αλλά χρησιμοποιούνται για λόγους καλύτερης κατανόησης των χρηματοοικονομικών επιδόσεων του Ομίλου από το
επενδυτικό κοινό.
Οι ΕΔΜΑ έχουν ως στόχο να ενισχύσουν τη διαφάνεια και να προάγουν τη χρησιμότητα καθώς και την ορθή και
πλήρη πληροφόρηση του επενδυτικού κοινού, παρέχοντας ουσιαστική συμπληρωματική πληροφορία, εξαιρώντας
στοιχεία που ενδεχομένως να διαφοροποιούνται από το λειτουργικό αποτέλεσμα ή τις ταμειακές ροές.
Οι ΕΔΜΑ που χρησιμοποιούνται κατά την δημοσίευση των Ετήσιων Οικονομικών Εκθέσεων του Ομίλου είναι οι εξής:
1. Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA)
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
2023
2022
2023
2022
34
Κέρδη / (Ζημίες) προ φόρων, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Α)
16.687
18.543
15.504
55.975
Χρηματοοικονομικά Αποτελέσματα, από
συνεχιζόμενες δραστηριότητες (Β)
(20.827)
(20.744)
(18.780)
(18.648)
Διαγραφές / Προβλέψεις, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Γ)
(5.065)
(6.537)
(5.065)
(6.537)
Αποσβέσεις, από συνεχιζόμενες δραστηριότητες (Δ)
18.185
12.404
13.923
8.129
EBITDA, Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων,
από συνεχιζόμενες δραστηριότητες (Α - Β - Γ + Δ)
60.764
58.228
53.273
89.289
Τα Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ορίζονται και υπολογίζονται βάσει της Εγκυκλίου αρ. 34 της
Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ως εξής: Αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων
και συνολικών αποσβέσεων (EBITDA) = Κέρδη / (Ζημίες) προ φόρων +/- Χρηματοοικονομικά και επενδυτικά
αποτελέσματα + Συνολικές αποσβέσεις (ενσωμάτων και άυλων περιουσιακών στοιχείων). Η κερδοφορία EBITDA
χρησιμοποιείται ευρέως από τους χρηματοοικονομικούς αναλυτές και τις τράπεζες προκειμένου να εκτιμηθεί η
δυνατότητα εξυπηρέτησης του δανεισμού των επιχειρήσεων από την παραγόμενη ταμειακή ροή.
Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθεται η ανάλυση του EBITDA του Ομίλου σε συνεχιζόμενες και διακοπείσες
δραστηριότητες:
ποσά σε € ‘000
2023
2022
Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Διακοπείσες
δραστηριότητες
Σύνολο
Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Διακοπείσες
δραστηριότητες
Σύνολο
Κέρδη / (Ζημίες) προ
φόρων (Α)
16.687
378
17.065
18.543
27.791
46.334
Χρηματοοικονομικά
Αποτελέσματα (Β)
(20.827)
444
(20.383)
(20.744)
1.265
(19.480)
Διαγραφές / Προβλέψεις
(Γ)
(5.065)
(1.775)
(6.840)
(6.537)
(972)
(7.509)
Αποσβέσεις (Δ)
18.185
129
18.314
12.404
157
12.561
EBITDA (Α - Β - Γ + Δ)
60.764
1.838
62.602
58.228
27.655
85.883
Επισημαίνεται ότι σε επίπεδο μητρικής εταιρίας, δεν υπάρχει διακοπή δραστηριότητας και επομένως δεν
διαφοροποιείται το EBITDA μεταξύ συνεχιζόμενων και συνολικών δραστηριοτήτων.
2. Δείκτης Κεφαλαιακής Μόχλευσης
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
35
2023
2022
2023
2022
Καθαρός Τραπεζικός Δανεισμός,
(εξαίρεση project financing και leasing IFRS 16 το
οποίο δεν αφορά σε τράπεζες) [Α]
220.962
245.528
223.117
245.041
Ίδια Κεφάλαια (Β)
159.722
154.910
307.578
295.531
Κεφαλαιακή Μόχλευση ( Α / Β )
1,38
1,58
0,73
0,83
Ο δείκτης κεφαλαιακής μόχλευσης υπολογίζεται ως ο λόγος του αθροίσματος των καθαρών Βραχυπρόθεσμων και
Μακροπρόθεσμων Δανείων τέλους χρήσης προς το Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων τέλους χρήσης. Ο δείκτης εξετάζει τη
σχέση μεταξύ δανειακών και ιδίων κεφαλαίων προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον η επιχείρηση είναι επαρκώς
κεφαλαιοποιημένη ή παρουσιάζει υπερβολική εξάρτηση από τραπεζικό δανεισμό και ξένα κεφάλαια. Στους
παραπάνω υπολογισμούς, τα στοιχεία του καθαρού τραπεζικού δανεισμού έχουν προσαρμοσθεί για το μη τραπεζικό
leasing προκειμένου να υπάρχει πιο ρεαλιστική απεικόνιση των υποχρεώσεων του Ομίλου για τις συνεχιζόμενες
δραστηριότητες του.
3. Καθαρές Χρηματοοικονομικές Υποχρεώσεις (Καθαρός Δανεισμός)
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
2023
2022
2023
2022
Ομολογιακά Δάνεια
(197.027)
(228.278)
(195.021)
(228.278)
Λοιπά Μακροπρόθεσμα Δάνεια
0
(650)
0
(650)
Μακροπρ/μος Δανεισμός - βραχυπρόθεσμο σκέλος
(34.540)
(47.436)
(34.233)
(47.436)
Leasing
(91.852)
(75.782)
(61.507)
(46.500)
Βραχυπρόθεσμος Δανεισμός
(27.863)
(30.685)
(27.058)
(25.642)
Συνολικός Δανεισμός, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Α)
(351.282)
(382.831)
(317.819)
(348.506)
Ταμειακά Διαθέσιμα & Δεσμευμένες Καταθέσεις, από
συνεχιζόμενες δραστηριότητες (Β)
76.945
86.626
71.672
82.049
Καθαρές Χρηματοοικονομικές Υποχρεώσεις
(Καθαρός Δανεισμός), από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Α + Β)
(274.337)
(296.205)
(246.148)
(266.457)
Οι Καθαρές Χρηματοοικονομικές Υποχρεώσεις (Καθαρός Δανεισμός) υπολογίζεται με την αφαίρεση των Καθαρών
Διαθεσίμων και των Δεσμευμένων Καταθέσεων από το Σύνολο του Βραχυπρόθεσμου και Μακροπρόθεσμου
Δανεισμού και το Leasing. Ως δείκτης μέτρησης απόδοσης, ο καθαρός δανεισμός δίνει μία άμεση εικόνα της
δυνατότητας μίας επιχείρησης να αποπληρώσει όλο ή μέρος του δανεισμού της κάνοντας χρήση μόνο των ταμειακών
διαθεσίμων και δεσμευμένων καταθέσεών της.
36
4. Ελεύθερη Ταμειακή Ροή
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
2023
2022
2023
2022
Λειτουργική Ταμειακή Ροή, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Α)
61.320
13.056
39.321
85.164
Επενδυτική Ταμειακή Ροή, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Β)
24.826
104.368
40.975
41.010
Ελεύθερη Ταμειακή Ροή, από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Α + Β)
86.146
117.424
80.296
126.174
Η Ελεύθερη Ταμειακή Ροή υπολογίζεται με την προσθήκη της Λειτουργικής και της Καθαρής Επενδυτικής Ταμειακής
Ροής. Ως χρηματοοικονομικό μέγεθος, η ελεύθερη ταμειακή ροή απεικονίζει τα μετρητά που παράγει μία επιχείρηση
από την τακτική λειτουργία της μετά την πληρωμή για επενδύσεις σε στοιχεία ενεργητικού. Η παραγωγή θετικής
ελεύθερης ταμειακής ροής επιτρέπει την χρηματοδότηση νέων δραστηριοτήτων και την μείωση του δανεισμού, ενώ
κάθε αρνητικό αποτέλεσμα πρέπει να καλυφθεί με την άντληση νέων κεφαλαίων από τους μετόχους και το
τραπεζικό σύστημα.
5. Δείκτης Κάλυψης Χρηματοοικονομικού Κόστους
ποσά σε € ‘000
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
2023
2022
2023
2022
EBITDA, από συνεχιζόμενες δραστηριότητες (Α)
60.764
58.228
53.273
89.289
Καθαρό Χρηματοοικονομικό Κόστος
[χρεωστικοί/πιστωτικοί τραπεζικοί τόκοι + τόκοι από
δάνεια μειωμένης εξασφάλισης], από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες (Β)
20.827
20.744
18.780
18.648
Κάλυψη Χρηματοοικονομικού Κόστους ( Α / Β )
2,92
2,81
2,84
4,79
Ο δείκτης κάλυψης του χρηματοοικονομικού κόστους απεικονίζει τη δυνατότητα της επιχείρησης να καλύπτει το
τρέχον κόστος εξυπηρέτησης του δανεισμού της μέσα από την παραγωγή λειτουργικής κερδοφορίας.
H. Εκτιμήσεις & Προοπτικές για το 2024
Η Ελληνική οικονομία συνέχισε και το 2023 να αναπτύσσεται δυναμικά, παρά το δυσμενές παγκόσμιο
μακροοικονομικό περιβάλλον το οποίο δημιουργήθηκε από ανοδικά επιτόκια στα βασικά νομίσματα και
37
στασιμοπληθωρισμό στις ισχυρότερες οικονομίες. Η εισβολή στην Ουκρανία επιτείνει την ανάγκη ενεργειακής
απεξάρτησης της χώρας μας από τους Ρωσικούς υδρογονάνθρακες, επιβαρύνοντας τον ρυθμό ανάπτυξης και
πιέζοντας τις δημοσιονομικές δυνατότητες της Ελλάδος. Νέες πληθωριστικές πιέσεις στο κόστος μεταφοράς των
αγαθών αναμένεται να προκύψει λόγω των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και κυρίως λόγω της
δυσχέρειας στην πλεύση των εμπορικών πλοίων από την Ερυθρά Θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ.
Σύμφωνα με τις επίσημες βασικές παραδοχές για τα κύρια μακροοικονομικά στοιχεία της Ελλάδας την περίοδο 2023-
2026, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 3% το 2024 και χαμηλότερα τα επόμενα χρόνια ενώ ο πραγματικός ρυθμός
ανάπτυξης θα κυμανθεί μεταξύ 2,3% και 2,5% μέχρι το 2026. Το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης θα συνεχίσει να
μειώνεται στο 1,1% του ΑΕΠ το 2024 από 2,2% το 2023, με το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ να υποχωρεί επίσης
αρκετά και να πέφτει στο 137,8% το 2026.
Ειδικότερα σε ότι αφορά στον Όμιλο ΑΒΑΞ, το 2024 αναμένεται σημαντική βελτίωση στις οικονομικές επιδόσεις, με
συνεχή ανάπτυξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας και του συνολικού αποτελέσματος, δεδομένου του
αυξανόμενου ανεκτέλεστου υπολοίπου και των ανώτερων χαρακτηριστικών κερδοφορίας των έργων που έχουν
συμβασιοποιηθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Ταυτόχρονα, ο Όμιλος συνεχίζει να συμμετέχει με αξιώσεις σε
διαγωνισμούς δημόσιων, ιδιωτικών έργων και ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, αλλά και έργων υψηλής εξειδίκευσης ενεργειακού
χαρακτήρα στο εξωτερικό. Έχοντας ξεκινήσει τη διανομή μερίσματος ήδη από τη χρήση του 2022, η διοίκηση του
Ομίλου θεωρεί ότι πλέον ανοίγονται θετικές προοπτικές ανταμοιβής των μετόχων λόγω της ανάκαμψης των
οικονομικών αποτελεσμάτων σε μεγάλο βάθος χρόνου.
Θ. Σημαντικές Εξελίξεις & Γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2023 μέχρι την ημέρα υποβολής της Έκθεσης
Έκδοση 4.000.000 νέων μετοχών και δωρεάν διανομή τους στο προσωπικό του Ομίλου
Σε υλοποίησης της απόφασης της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της 24.06.2021, η Εταιρεία τον Δεκέμβριο
2023 εξέδωσε 4.000.000 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας €0,30 η κάθε μία, με κεφαλαιοποίηση ποσού
€1.200.000 από το αποθεματικό «υπέρ το άρτιο», η οποία εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 3176854/14.12.2023
απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης. Oι νέες μετοχές διανεμήθησαν δωρεάν σε συνολικά 52 στελέχη και λοιπά μέλη
του προσωπικού της Εταιρείας, καθώς και σε συνεργαζόμενα με αυτή πρόσωπα, σύμφωνα με τους όρους του
άρθρου 114 του Ν.4548/2018, και εισήχθησαν προς διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο Αθηνών τον Ιανουάριο του
2024. Από το σύνολο των 4.000.000 νέων μετοχών οι οποίες διανεμήθηκαν στους 52 δικαιούχους, τα 5 εκτελεστικά
μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας έλαβαν συνολικά 1.150.000 μετοχές.
Νέες Συμβάσεις
Η Εταιρεία κηρύχθηκε επισήμως προσωρινός ανάδοχος στον διαγωνισμό ο οποίος διεξήχθη τον Δεκέμβριο 2023 για
το οδικό έργο Ιωάννινα-Κακαβιά, προϋπολογισμού υπηρεσίας ύψους €234 εκατομμυρίων για το κύριο έργο και
προαίρεση €76 εκατομμυρίων
38
Πώληση Volterra AE
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει του Κανονισμού Συγχωνεύσεων της ΕΕ, την μεταβίβαση της 100% θυγατρικής
Volterra στον όμιλο Μυτιληναίου. Η Σύμβασης Πώλησης (SPA) είχε υπογραφεί τον Αύγουστο 2023.
ΣΔΙΤ Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης (Flyover)
Οι εργασίες κατασκευής του έργου ΣΔΙΤ της Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης (Flyover) ανεστάλησαν
προσωρινά κατόπιν προσφυγών σχετικά με περιβαλλοντικούς λόγους. Η εν λόγω αίτηση αναστολής των εργασιών
απορρίφθηκε την 24.04.2024 από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά.
Διεθνής Διαιτησία για απαίτηση από την Κυβέρνηση του Λίβανου
Το Διεθνές Κέντρο Επίλυσης Επενδυτικών Διαφορών (ICSID), στο οποίο έχει προσφύγει από το 2016 η Εταιρεία
σχετικά με απαίτηση αποζημίωσης ύψους €370,6 εκατομμυρίων από την Κυβέρνηση του Λιβάνου για την
υπογραφείσα σύμβαση κατασκευής του θερμικού σταθμού παραγωγής ενέργειας Deir Aamar (Phase II), κοντά στην
Τρίπολη του Λιβάνου, γνωστοποίησε την 11.04.2024 την περάτωση της διαδικασίας διαιτησίας, και πλέον
αναμένεται η έκδοση της επίσημης απόφασης. Στα οικονομικά στοιχεία του Ομίλου η εκτίμηση ανακτησιμότητας
από τη Διοίκηση είχε αρχικά περιορισθεί μόνο στο τιμολογημένο μέρος της απαίτησης, ήτοι €51,8 εκατομμύρια, και
στη συνέχεια έχει απομειωθεί σταδιακά, μέχρι του ποσού των €14,8 εκατομμυρίων την 31.12.2023.
Ι. Μη Χρηματοοικονομική Πληροφόρηση
Η Μη Χρηματοοικονομική Πληροφόρηση της εταιρείας ΑΒΑΞ Α.Ε συνοδεύεται από τους αντίστοιχους πίνακες
ευθυγράμμισης και
παρέχει διεξοδικές πληροφορίες σχετικά με τις μη χρηματοοικονομικές δραστηριότητες και
επιδόσεις του όπως απαιτείται από τον Νόμο 4548/2018 που αφορά στην αναμόρφωση του δικαίου των ανωνύμων
εταιρειών. Συγκεκριμένα, περιγράφονται λεπτομερώς στοιχεία που αφορούν την εξέλιξη, τις επιδόσεις, την πορεία,
καθώς και τον συνολικό αντίκτυπο των δράσεων της Εταιρείας, σχετικά με τα ακόλουθα θέματα:
Αναγνώριση και διαχείριση κινδύνων σχετικά με μη χρηματοοικονομικά θέματα
Περιβαλλοντικά θέματα
Κοινωνικά θέματα
Θέματα Εταιρικής Διακυβέρνησης
Επιχειρηματικό μοντέλο και στρατηγική
Επιχειρηματικό Μοντέλο
Το επιχειρηματικό μοντέλο στο οποίο βασίζεται η ΑΒΑΞ Α.Ε. επικεντρώνεται πρωτίστως στην επίτευξη των εταιρικών
της στόχων και την παραγωγή προστιθέμενης αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη της. Μεταξύ άλλων, η Εταιρεία
λειτουργεί λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τους πελάτες της, τους εργαζόμενους της, τους προμηθευτές της, τις
κρατικές δομές, τους μετόχους της, τα πιστωτικά ιδρύματα, τους επενδυτές και τις τοπικές κοινωνίες.
39
Η προσήλωση της Εταιρείας στους 17 Στόχους της Ατζέντας 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN SDGs) αντικατοπτρίζει
τη πραγματική δέσμευσή της για την οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος. Μέσα από τις ενέργειες της Εταιρείας σε
όλες τις διαδικασίες, επιδιώκεται αφενός η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και αφετέρου η προώθηση
μιας κοινωνίας που σέβεται και προστατεύει το φυσικό της περιβάλλον.
Στο επιχειρηματικό μοντέλο παρακολουθούνται με εξαιρετική προσοχή οι ροές εσόδων και κόστους, οι οποίες
διαμορφώνουν τα τελικά αποτελέσματα χρήσης που αποτυπώνουν την βιωσιμότητα της ΑΒΑΞ Α.Ε.
Διάγραμμα 1: Επιχειρηματικό μοντέλο ΑΒΑΞ Α.Ε.
Στρατηγική ΑΒΑΞ Α.Ε.
Οι κύριες δραστηριότητες της ΑΒΑΞ Α.Ε. αφορούν την υλοποίηση έργων κατασκευών υψηλών προδιαγραφών και
εξειδίκευσης, και στη διαχείριση έργων παραχώρησης και ΣΔΙΤ, τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και σε χώρες του
εξωτερικού. Με γνώση των μεγάλων περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων που κυριαρχούν στη σημερινή
ατζέντα της παγκόσμιας πολιτικής, μέσα στο πλαίσιο του ρόλου και της ευθύνης της , η Εταιρεία καταβάλλει
προσπάθεια ώστε να διαμορφωθεί η κατάλληλη οργανωσιακή κουλτούρα που θα υπηρετήσει τις θεμελιώδεις αρχές
της αειφόρου ανάπτυξης, της εταιρικής διακυβέρνησης και της υπεύθυνης λειτουργίας. Η στρατηγική, το όραμα κι οι
αρχές της εναρμονίζονται με την κοινά αποδεκτή τρισυπόστατη φιλοσοφία της αειφόρου ανάπτυξης (την οικονομική
ανάπτυξη, την περιβαλλοντική προστασία και την κοινωνική δικαιοσύνη) καθώς και τους στόχους της βιώσιμης
ανάπτυξης (17 ΣΒΑ), όπως υπαγορεύονται από την Ατζέντα 2030 Ηνωμένων Εθνών.
40
Στο πλαίσιο αυτό, η Εταιρεία θέτει στον πυρήνα του οικονομικού σχεδιασμού της τα ζητήματα της προστασίας του
φυσικού περιβάλλοντος και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέσα από αυτή την προσέγγιση, η
Εταιρεία διευρύνει την αποστολή της πέρα από τα στενά όρια της ικανοποίησης των απαιτήσεων των μετόχων,
επιδιώκοντας παράλληλα τη δημιουργία αξίας για μια ευρύτερη ομάδα κοινωνικών εταίρων που επηρεάζουν και
επηρεάζονται από τη λειτουργία της Εταιρείας. Οι αξίες και οι στρατηγικοί στόχοι που την καθοδηγούν
παρουσιάζονται αναλυτικά στα επόμενα διαγράμματα, υπογραμμίζοντας την προσήλωση της ΑΒΑΞ A.E. στην
προώθηση βιώσιμων πρακτικών και την ολοκληρωμένη απόκριση σε κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.
41
Αξίες της ΑΒΑΞ Α.Ε.
Διάγραμμα 2: Αξίες ΑΒΑΞ Α.Ε.
Στόχοι
Η Εταιρεία είναι προσηλωμένη στην επίτευξη των παρακάτω παγκόσμιων στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης:
▪
Συμβολή στην Κλιματική Αλλαγή
▪
Έμφαση στις Βιώσιμες Κατασκευές
▪
Προσφορά στην Κυκλική Οικονομία
▪
Προστασία της Βιοποικιλότητας και των Οικοσυστημάτων
▪
Διασφάλιση της Ορθής Διαχείρισης Περιβαλλοντικών Πόρων
▪
Διασφάλιση της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία
▪
Ανάδειξη σε Εργοδότη 1ης Επιλογής
▪
Δημιουργία Προστιθέμενης Αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη
•
Επιδεικνύουμε
ακεραιότητα,
ειλικρίνεια
και
υπευθυνότητα σε όλες μας τις συναλλαγές.
Ακεραιότητα
• Επιδεικνύουμε ειλικρίνεια, διαφάνεια και ευθύτητα
σε
όλες
μας
τις
επιχειρηματικές
σχέσεις
και
συναλλαγές.
Διαφάνεια
•
Εκπληρώνουμε
τις
υποσχέσεις
μας
με
αίσθημα
ευθύνης,
δημιουργώντας
σχέσεις
βασισμένες
στην
κατανόηση, στον επαγγελματισμό και την κανονιστική
συμμόρφωση.
Αξιοπιστία / Συνέπεια
•
Δεσμευόμαστε να εκπληρώνουμε τις υποσχέσεις μας
απέναντι
στους
μετόχους,
στους
πελάτες,
στους
εργαζομένους μας και στους συνεργάτες μας.
Δέσμευση
•
Συμπεριφερόμαστε
με
σεβασμό
και
αξιοπρέπεια
προς τους ανθρώπους και το περιβάλλον.
Σεβασμός
• Διατηρούμε
ένα
ασφαλές
εργασιακό
πλαίσιο,
εξασφαλίζοντας την προστασία των εργαζομένων και
των συνεργατών μας.
Ασφάλεια
•Αντιμετωπίζουμε με γενναιότητα νέες προκλήσεις και
δυσκολίες, αποτελώντας πηγή έμπνευσης για τους
εργαζομένους και τους συνεργάτες μας.
Ηγεσία
•Αναπτύσσουμε
και
εφαρμόζουμε
προηγμένη
τεχνολογία στις διαδικασίες κατασκευής μας με τη
βοήθεια εξειδικευμένων εργαζομένων, επιδιώκοντας
διαρκή αναβάθμιση και αποδοτικότητα.
Καινοτομία
•Στοχεύουμε στην κατασκευή έργων ανώτερης
ποιότητας που διαρκούν στον χρόνο.
Ποιότητα
42
▪
Διασφάλιση Χρηστής Διακυβέρνησης και Διαφάνειας σε όλες τις λειτουργίες
▪
Προσέλκυση ESG κεφαλαίων
▪
Δέσμευση στο Υπεύθυνο Επιχειρείν
Πολιτικές και Πρότυπα Ποιότητας
Για την πραγμάτωση των θεμελιωδών στόχων και του οράματός της, όπως αυτά υπαγορεύονται από το
επιχειρηματικό μοντέλο, η Εταιρεία ακολουθεί και εφαρμόζει διεθνή πρότυπα ποιότητας διασφαλίζοντας με αυτό
τον τρόπο υψηλό επίπεδο παραδοτέων υπηρεσιών και τελικών προϊόντων. Ο απώτερος στόχος της είναι να
δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για όλους τους κοινωνικούς εταίρους της και το φυσικό περιβάλλον στο οποίο
δραστηριοποιείται, καθώς και να προωθήσει ζητήματα επιχειρηματικής ηθικής και κοινωνικής ευθυδικίας. Η
Εταιρεία διαχέει αυτές τις στρατηγικές κατά μήκος της εφοδιαστικής της αλυσίδας και σε όλες τις δραστηριότητές
της.
Με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και τον σεβασμό προς τους εργαζόμενους, όλες οι δραστηριότητες της
Εταιρείας έχουν εναρμονιστεί με τις αξίες της Βιώσιμης Ανάπτυξης και έχουν ευθυγραμμιστεί με τους 17 στόχους της
Ατζέντας 2030. Για τη συνεπή εναρμόνιση με αυτούς τους στόχους, η Εταιρεία εφαρμόζει πολιτικές και διαδικασίες
που σκοπεύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους και την Εταιρεία.
Οι ενέργειες αυτές έχουν εναρμονιστεί με τις νέες ευρωπαϊκές πολιτικές για την κανονιστική πληροφόρηση των
καταναλωτών στα περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα (σύμφωνα με την νέα οδηγία της Ε.Ε., New Consumer
Agenda: European Commission to empower consumers to become the driver of transition Brussels, 13 November
2020 για αποφυγή ψευδό-οικολογικής σήμανσης – greenwashing), την προστασία των επενδυτών από τυχόν
παραβάσεις σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα (οδηγία Taxonomy 2020/852 της Ε.Ε. και του Οδηγού
Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG του Xρηματιστηρίου Αθηνών).
Για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που προκύπτουν από το προαναφερθέν διεθνές κανονιστικό πλαίσιο, η
ΑΒΑΞ Α.Ε. ανέπτυξε συγκεκριμένες πολιτικές και υιοθέτησε διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα ποιότητας, με στόχο να
εξασφαλίσει υψηλό βαθμό διαφάνειας και να ενδυναμώσει την εμπιστοσύνη των κοινωνικών εταίρων της.
Ενδεικτικά παρουσιάζονται κάτωθι κάποιες από τις κυριότερες και πιο αξιοσημείωτες πολιτικές και πρότυπα που
υιοθετούνται από την Εταιρεία στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης:
Πίνακας 1: Πολιτικές και Κώδικες ΑΒΑΞ Α.Ε.
Α/Α
Πολιτικές
Public URL
1
Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας
content/uploads/2022/01/Εσωτερικός-Κανονισμός-
Λειτουργίας-ΑΒΑΞ.pdf
2
Κανονισμός Επιτροπής Ανάδειξης Υποψηφιοτήτων &
Αποδοχών ΔΣ
Κανονισμός-Επιτροπής-Ανάδειξης-Υποψηφιοτήτων-
Αποδοχών-ΔΣ-ΑΒΑΞ-2021-F.pdf
43
3
Κανονισμός Λειτουργίας Επιτροπής Ελέγχου
Κανονισμός-Λειτουργίας-Επιτροπής-
Ελέγχου_Αναθ.2022.pdf
4
Πολιτική Ασφάλειας και Υγείας
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ-ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ-ΥΓΕΙΑΣ_27.05.2020.pdf
5
Πολιτική Περιβάλλοντος
politikis-gia-to-perivallon.pdf
6
Πολιτική Διαχείρισης της Ενέργειας
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ-ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ-R3-9.10.20.pdf
7
Πολιτική για την Ποιότητα
politikis-gia-tin-piotita.pdf
8
Πολιτική κατά της Δωροδοκίας
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ-ΚΑΤΑ-ΤΗΣ-ΔΩΡΟΔΟΚΙΑΣ.pdf
9
Πολιτική Ασφάλειας Πληροφοριών
ΠΟΛΙΤΙΚΗ-ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ-ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ.pdf
10
Δήλωση Πολιτικής για την Ασφάλεια και την Υγεία
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ-ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ-ΥΓΕΙΑΣ _27.05.2020.pdf
11
Πολιτική κατά της Βίας και της Παρενόχλησης
κατά-της-βίας-και-παρενόχλησης.pdf
12
Πολιτική Καταλληλότητας Μελών Δ.Σ.
Πολιτική-Καταλληλότητας-Μελών-ΔΣ-ΑΒΑΞ-2021.pdf
13
Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης
Κώδικας-Εταιρικής-Διακυβέρνησης_2021_1_Final _.pdf
14
Κώδικας Επιχειρηματικής Δεοντολογίας και Ηθικής
Κωδικας-δεοντολογιας-GR-01.11.2019-REV.5.pdf
15
Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ-ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ-ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ-
ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ.pdf
16
Πολιτική Οδικής Ασφάλειας
Πολιτικής-Οδικής-Ασφάλειας.pdf
Επιπροσθέτως ως προς την διασφάλιση ζητημάτων δέουσας επιμέλειας, η ΑΒΑΞ Α.Ε. έχει πιστοποιηθεί με μια σειρά
διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων κοινωνικής και περιβαλλοντικής ποιότητας. Αναλυτικότερα τα πρότυπα /
συστήματα σύμφωνα με τα οποία έχει πιστοποιηθεί η Εταιρεία είναι τα εξής:
Πίνακας 2: Λίστα Προτύπων / Συστημάτων ΑΒΑΞ Α.Ε.
Α/Α
Πρότυπα / Συστήματα
Public URL
1
Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας, σύμφωνα με το
πρότυπο ΙSO 9001:2015
content/uploads/2021/07/AVAX-9001-GR-
002.pdf
2
Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, σύμφωνα με
το πρότυπο ISO 14001:2015
content/uploads/2022/11/AVAX-14001-
GR.pdf
3
Σύστημα Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία,
σύμφωνα με το πρότυπο ISO 45001:2018
content/uploads/2022/11/AVAX-45001-
GR.pdf
4
Σύστημα Διαχείρισης της Ενέργειας, σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 50001:2018
content/uploads/2022/06/AVAX-50001-GR-
2.pdf
5
Σύστημα διαχείρισης κατά της δωροδοκίας σύμφωνα
με το πρότυπο ISO 37001:2016
content/uploads/2023/01/AVAX-37001-
GR.pdf
44
6
Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Πληροφοριών,
σύμφωνα με το πρότυπο ISO 27001:2013
content/uploads/2024/01/AVAX-27001-
GR.pdf
7
Σύστημα Διαχείρισης της Οδικής Ασφάλειας,
σύμφωνα με το πρότυπο ISO 39001:2012
content/uploads/2022/08/ISO-39001-GR.pdf
8
Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακής Συνέχειας,
σύμφωνα με το πρότυπο ISO 22301:2019
content/uploads/2024/01/ISO-22301_el-
1.pdf
9
Σύστημα Διαχείρισης Εκπομπών Αερίων του
Θερμοκηπίου, σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:
2018
anaptyxi/pistopoiiseis-systimata-diacheirisis/
Σημειώνεται ότι κυρίαρχος στόχος των ανωτέρω πολιτικών και προτύπων που έχουν υιοθετηθεί από την ΑΒΑΞ Α.Ε.
επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των δεσμών της με τους κοινωνικούς της εταίρους και στην εναρμόνιση της
λειτουργίας της με το υφιστάμενο επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο της, το οποίο επιφέρει αξιοσημείωτο
οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα και τοποθετεί σθεναρά θεμέλια για μελλοντική οικονομική ανάπτυξη και
ευημερία. Τα ισχυρά αντανακλαστικά της διοίκησης στα οικονομικά θέματα, η συνεχής επένδυση και ο σεβασμός
στο ανθρώπινο δυναμικό, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η φροντίδα για την κοινωνία έχουν
διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες για την υπεύθυνη ανάπτυξη της Εταιρείας.
Αναγνώριση και Ανάλυση Ουσιαστικών Θεμάτων
Η ΑΒΑΞ Α.Ε έχει ως βασικό κριτήριο για την αποτίμηση του αποτυπώματος βιωσιμότητας του ομίλου, τον καθορισμό
των παραγόντων που συνδέονται με την ικανότητα του να δημιουργεί αξία. Αυτοί οι παράγοντες αποτελούν τα
ουσιαστικά θέματα για τον οργανισμό και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Επομένως, ως «Ουσιαστικά» θέματα Βιώσιμης
Ανάπτυξης αναδεικνύονται τα ζητήματα τα οποία αντικατοπτρίζουν τις σημαντικές επιπτώσεις της δράσης της
Εταιρείας σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, ενώ παράλληλα αποτελούν τα σημαντικότερα
θέματα που λαμβάνονται υπόψη κατά τη λήψη αποφάσεων και την αξιολόγηση της δράσης της Εταιρείας σε επίπεδο
κοινωνικής υπευθυνότητας και βιώσιμης ανάπτυξης. Στην παρούσα Οικονομική Έκθεση παρουσιάζονται τα βήματα
που έχει ακολουθήσει η Εταιρεία για την εκπόνηση της ανάλυσης Ουσιαστικότητας που θα εκδοθεί στον Απολογισμό
Βιώσιμης Ανάπτυξης για το έτος 2023.
Η διαδικασία αξιολόγησης και προτεραιοποίησης των Ουσιαστικών θεμάτων για την Εταιρεία βασίζεται στο σύνολο
των σχετικών οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2013/34/ΕΕ, 2019/C 209/01) για την γνωστοποίηση πληροφοριών μη
χρηματοοικονομικής φύσης (non-financial information) καθώς και στα πρότυπα του Global Reporting Initiative (GRI
Standards), και στην κλαδική κατηγοριοποίηση - αξιολόγηση του προτύπου Sustainability Accounting Standards Board
(SASB).
Η Εταιρεία υλοποίησε μια εμπεριστατωμένη ανάλυση Ουσιαστικότητας, αξιολογώντας τις επιπτώσεις της από διττή
οπτική γωνία: κοινωνική και περιβαλλοντική αφενός, και χρηματοοικονομική αφετέρου. Στο πλαίσιο της
Ουσιαστικότητας των επιπτώσεων (Impact Materiality), κεντρικός στόχος ήταν η εντοπισμός και αξιολόγηση
πραγματικών ή δυνητικών επιπτώσεων - θετικών ή αρνητικών - των δραστηριοτήτων της επιχείρησης στην κοινωνία
45
και το περιβάλλον. Τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης καταδεικνύουν επιπτώσεις που ενδέχεται να
εκδηλωθούν σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο επίπεδο, άμεσα συνδεδεμένες με τις
λειτουργίες, την αλυσίδα αξίας και τις επιχειρηματικές σχέσεις της εταιρείας. Από την άλλη πλευρά, η
χρηματοοικονομική Ουσιαστικότητα (Financial Materiality) επικεντρώνεται στην ανίχνευση χρηματοοικονομικών
επιπτώσεων
που
ανακύπτουν
από
ζητήματα
περιβάλλοντος,
κοινωνίας
και
διακυβέρνησης
(ESG),
συμπεριλαμβάνοντας τόσο πιθανούς κινδύνους όσο και ευκαιρίες.
Η διάκριση μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών ενδιαφερόμενων μερών, επιτρέπει την πλήρη κατανόηση της
επίδρασης ουσιαστικών θεμάτων, τόσο στην οικονομική επίδοση της εταιρείας όσο και στην ευρύτερη κοινωνία και
το περιβάλλον. Τα Ενδιαφερόμενα Μέρη ανήκουν είτε στο εσωτερικό περιβάλλον της Εταιρείας (μέτοχοι,
εργαζόμενοι), είτε στο εξωτερικό περιβάλλον, (ρυθμιστικές αρχές, ΜΜΕ, προμηθευτές, συνεργάτες, πελάτες,
κεντρική κυβέρνηση, ακαδημαϊκή κοινότητα). Η Εταιρεία έχει αναπτύξει κανάλια επικοινωνίας με τα ενδιαφερόμενα
μέρη με στόχο να αναγνωρίσει τους προβληματισμούς τους, να καταγράψει τα σημαντικά θέματα και να αξιολογήσει
τις απόψεις και τις ανάγκες τους, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα δράσεις για την ανταπόκρισή της σε αυτές τις ανάγκες.
Μέσω της εν λόγω διαδικασίας, η εταιρεία εξασφαλίζει μια ολιστική και διαφανή προσέγγιση στην ανάδειξη και
διαχείριση
των
βασικών
θεμάτων ουσιαστικότητας,
ανταποκρινόμενη
ταυτόχρονα
στις
προσδοκίες
των
ενδιαφερόμενων μερών.
Η διαδικασία που ακολουθείται για την ανάλυση της Ουσιαστικότητας παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα:
Διάγραμμα 3: Βήματα ανάλυσης Ουσιαστικότητας
46
Αναγνώριση Κινδύνων σχετικά με Μη Χρηματοοικονομικά Θέματα
Η Εταιρεία στοχεύει στην κατά το δυνατόν αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη χρηματοοικονομικών κινδύνων,
επιδιώκοντας να αναπτύξει περαιτέρω τη δέσμευσή της προς την κοινωνική ευθύνη σε όλους τους τομείς της δράσης
της. Μέσω της συνειδητοποίησης και της ενεργού αντιμετώπισης περιβαλλοντικών κινδύνων, καθώς και κινδύνων
που αφορούν την εταιρική φήμη και τη διαχείριση ποιότητας, η Εταιρεία επιδιώκει να θωρακίσει την θέση της στην
αγορά και να ενισχύσει την εμπιστοσύνη από πλευράς πελατών, επενδυτών και της ευρύτερης κοινωνίας.
1. Κίνδυνοι που σχετίζονται με τις φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την μετάβαση σε μια οικονομία
χαμηλότερου ανθρακικού αποτυπώματος
Η περιβαλλοντική πίεση από την κλιματική αλλαγή προκαλεί την κοινωνική και πολιτική ανταπόκριση
διαμορφώνοντας ωστόσο υψηλό βαθμό αβεβαιότητας ως προς το κανονιστικό πλαίσιο για την προστασία του
φυσικού περιβάλλοντος, το οποίο μεταβάλλεται ραγδαία. Το γεγονός αυτό αναπόφευκτα έχει αντίκτυπο στις
δραστηριότητες της ΑΒΑΞ Α.Ε. που δραστηριοποιείται στην Ελληνική και Διεθνή οικονομία και επομένως
επηρεάζεται άμεσα τόσο από τις διάφορες εθνικές όσο και από τις παγκόσμιες κανονιστικές και ρυθμιστικές
εξελίξεις.
Οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη δημοσιοποίηση πληροφοριών διαχωρίζουν τους
κινδύνους που προέρχονται από την κλιματική αλλαγή σε αυτούς που σχετίζονται με τη μετάβαση σε οικονομία
χαμηλότερου ανθρακικού αποτυπώματος και σε αυτούς που σχετίζονται με τις φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής
αλλαγής.
Ένας κοινός ορισμός των καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα είναι ένα σημαντικό μέρος του ταξιδιού
ολόκληρης της κατασκευαστικής βιομηχανίας προς τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Γνωρίζουμε από την
εμπειρία ότι η συνεργασία είναι το κλειδί για την ανάπτυξη και την εφαρμογή βιώσιμων λύσεων για τη συνέχιση της
μείωσης των εκπομπών άνθρακα. Με αυτόν τον τρόπο, μεταφέρουμε την τεχνογνωσία για να οδηγήσουμε εμάς,
τους πελάτες και τους συνεργάτες μας σε ένα καθαρό μέλλον. Για να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του
Παρισιού, οι εκπομπές από το δομημένο περιβάλλον πρέπει να μειωθούν στο μισό έως το 2030. Για να επιτευχθεί
αυτό, η στροφή προς λύσεις ενεργειακής απόδοσης, η ανάπτυξη "πράσινων" υποδομών, και γενικότερα οι πολιτικές
προς αυτή την κατεύθυνση λαμβάνονται υπόψη και ενσωματώνονται σταδιακά στο επιχειρηματικό μοντέλο της
Εταιρείας.
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Task Force για τις οικονομικές γνωστοποιήσεις που σχετίζονται με το κλίμα (TCFD), η
ανάλυση σεναρίων με βάση το κλίμα αποτελεί ολοένα και περισσότερο προτεραιότητα για τον εντοπισμό και
αντιμετώπιση των πιθανών επιχειρηματικών κινδύνων και ευκαιριών που σχετίζονται τόσο με τη μετάβαση σε
οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και με τις φυσικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
47
Η κλιματική αλλαγή είναι και θα είναι βασικός καθοριστικός παράγοντας για τις επιχειρήσεις τις επόμενες δεκαετίες.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής περιλαμβάνει την κλιμάκωση καινοτόμων λύσεων στην ενέργεια, την
αυξημένη απόδοση, τα υλικά και πολλά άλλα. Είναι επίσης προφανές ότι πολλά κτίρια και δημόσιοι χώροι δεν
σχεδιάστηκαν για το είδος των περιβαλλοντικών προκλήσεων που βιώνουμε, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η
ατμοσφαιρική ρύπανση, οι ελλείψεις ενέργειας και η λειψυδρία. Η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και κανονισμοί
συντάσσονται όλο και περισσότερο με αυτόν τον στόχο, ενθαρρύνοντας μια πράσινη μετάβαση στις κατασκευές. Η
ατζέντα για το κλίμα δημιουργεί επιχειρηματικές ευκαιρίες που μας επιτρέπουν να συμβάλλουμε στην προσαρμογή
και τον μετριασμό του κλίματος.
Η βελτίωση της κυκλικότητας είναι μια σταδιακή διαδικασία που απαιτεί νέους τρόπους εργασίας και δοκιμή νέων
λύσεων. Συνεργαζόμαστε στενά με προμηθευτές για κυκλικές λύσεις και λύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα και
τους ενθαρρύνουμε να παρέχουν πληροφορίες για τον άνθρακα, όπως περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων (EPD)
στα προϊόντα τους, ώστε να επιτρέπουν ακριβείς υπολογισμούς των εκπομπών. Η επαναχρησιμοποίηση δομικών
υλικών μειώνει επίσης τις εκπομπές άνθρακα και μας βοηθά να πετύχουμε τους στόχους μας.
Η Διοίκηση του Ομίλου μέσα στα πλαίσια του εφικτού παρακολουθεί, αξιολογεί και ανταποκρίνεται στους
παραπάνω κινδύνους, προκειμένου να μετριάσει τις τυχόν αρνητικές επιδράσεις στα οικονομικά δεδομένα και τις
εργασίες της Εταιρείας, ενώ παράλληλα λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα και τις απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας
ώστε να συμμετέχει εμπράκτως στην ευρύτερη προσπάθεια μείωσης της περιβαλλοντικής επίπτωσης των
δραστηριοτήτων της Εταιρείας.
2. Κίνδυνοι που αφορούν την ασφάλεια και υγεία
Η διασφάλιση της ασφάλειας και της υγείας και στον εργασιακό χώρο αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες για
την προστασία των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και τραυματισμών. Οι τομείς
επιχειρηματικής δραστηριότητας της Εταιρείας, λόγω της φύσης τους, εμπίπτουν σε κινδύνους ασφάλειας και υγείας
στην εργασία όπως ελαφρά ατυχήματα, ατυχήματα που έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια χρόνου εργασίας,
επαγγελματικές ασθένειες και δυστυχήματα.
Ο κατασκευαστικός κλάδος συνδέεται με ανεπιθύμητα συμβάντα και προβλήματα υγείας που μπορεί να προκύψουν
εάν οι παράγοντες κινδύνου δεν αντιμετωπιστούν σωστά. Με σαφή κατεύθυνση, αφοσιωμένη ηγεσία και υψηλά
πρότυπα, χτίζουμε γερά θεμέλια για ασφαλή εργασία. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ασφαλείς και υγιείς
χώρους εργασίας όπου όλοι ευδοκιμούν και μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους.
Με γνώμονα αυτό, η εξασφάλιση ενός ασφαλούς και υγειούς εργασιακού περιβάλλοντος σε όλους τους χώρους
εργασίας αποτελεί προτεραιότητα για την Εταιρεία και δέσμευσή της προς όλους τους εργαζομένους της. H
δέσμευση αυτή, σε συνδυασμό με την πλήρη εναρμόνιση με την Ελληνική νομοθεσία, έχουν οδηγήσει στην
48
υιοθέτηση του διεθνούς προτύπου ISO 45001:2018, με βάση το οποίο ελαχιστοποιούνται σημαντικά οι κίνδυνοι που
επηρεάζουν την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων και προλαμβάνονται τυχόν ατυχήματα.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η Εταιρεία προχώρησε στην υιοθέτηση ενός Συστήματος Διαχείρισης της Ασφάλειας
και Υγείας στην Εργασία (Σ.Δ.Α.Υ.Ε). Με βάση το σύστημα αυτό, προβλέπεται τεχνικός ασφαλείας ο οποίος
επισκέπτεται και επιθεωρεί τις εγκαταστάσεις της Εταιρείας, φροντίζει για τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας και παρέχει
εκπαίδευση και σχετική καθοδήγηση σε όλους τους εργαζόμενους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία αξιοποιεί τις
τελευταίες τεχνολογίες, ενσωματώνοντας πολιτικές και διαδικασίες διαχείρισης της ασφάλειας και υγείας, με σκοπό
να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τις συνθήκες του εκάστοτε χώρου και τους
ευρύτερους κανόνες ασφαλείας.
Παράλληλα, η προσέγγιση της εταιρείας προς την ασφάλεια και υγεία στον χώρο εργασίας επικεντρώνεται τόσο στην
ενεργή εμπλοκή όσο και στην εκπαίδευση των εργαζομένων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνειδητοποίησης και
της συμμετοχής τους στη διαχείριση των θεμάτων ασφάλειας. Η Εταιρεία υιοθετεί μια συστηματική προσέγγιση για
την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της επίδοσης στον τομέα της ασφάλειας και υγείας και δεσμεύεται στη
διεξαγωγή συστηματικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ενημερωτικών σεμιναρίων. Αυτές οι πρωτοβουλίες
στοχεύουν στην ενδυνάμωση της επίγνωσης για την ασφάλεια και στην καλλιέργεια μιας κουλτούρας που προάγει
την προληπτική φροντίδα και την προστασία εντός του εργασιακού περιβάλλοντος.
3. Κίνδυνοι που σχετίζονται με την Κανονιστική Συμμόρφωση
Οι προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης αποτελούν ένα σημαντικό και πολυεπίπεδο θέμα για τις σύγχρονες
επιχειρήσεις, απαιτώντας την ενσωμάτωση της κανονιστικής συμμόρφωσης σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και
εταιρικό επίπεδο. Αυτό επιβάλλει τη διασφάλιση ότι οι εταιρικές δραστηριότητες πληρούν τις νομικές απαιτήσεις και
τις προσδοκίες για υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά σε όλους τους τομείς της λειτουργίας τους.
Εν προκειμένω, η Εταιρεία δείχνει πλήρη δέσμευση προς την ομαλή και αρμονική λειτουργία της, ακολουθώντας
πιστά και με σεβασμό την ισχύουσα νομοθεσία και τις αρχές δράσης σε κάθε τοπική κοινότητα ή χώρα όπου
δραστηριοποιείται. Η στάση της αυτή αντικατοπτρίζεται στην αυστηρή τήρηση των κανόνων και των διατάξεων του
Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας που έχει υιοθετήσει. Με αυτήν την προσέγγιση, η Εταιρεία υπογραμμίζει την
αξία που δίνει στην ηθική και στην ακεραιότητα στον τρόπο που διεξάγει τις επιχειρηματικές της ενέργειες,
ενισχύοντας έτσι την εμπιστοσύνη και το κύρος της στις αγορές όπου λειτουργεί.
Έχοντας λάβει υπόψη τους κανονιστικούς κινδύνους και τις επακόλουθες επιπτώσεις τους, η Εταιρεία τηρεί
απαρέγκλιτα όλες τις απαιτήσεις συμμόρφωσης με τους κανονισμούς ενώ ταυτόχρονα τηρεί τις απαραίτητες
διαδικασίες και βήματα σε περίπτωση αδυναμίας εναρμόνισης της εταιρείας με τα κανονιστικά πλαίσια,
διαφυλάσσοντας παράλληλα την εταιρική της φήμη και ακεραιότητα.
49
4. Γεωπολιτικοί κίνδυνοι
Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική εμπεριέχουν έναν υψηλό βαθμό
γεωπολιτικού κινδύνου, λόγω της συνεχιζόμενης έντασης από συγκρούσεις και πολιτικές αναταραχές. Οι εντάσεις
αυτές έχουν τις ρίζες τους στην κατάρρευση πολιτικών καθεστώτων, στην εμφάνιση νέων, φανατικών θρησκευτικών
ομάδων και στη διαμάχη για τον έλεγχο των φυσικών πόρων, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Λαμβάνοντας υπόψη την γεωπολιτική αυτή πραγματικότητα, η εταιρεία έχει προσανατολίσει την διεθνή της
επιχειρηματική δραστηριότητα προς χώρες, εντός Ευρώπης, με χαμηλότερο επίπεδο γεωπολιτικού κινδύνου. Με
αυτόν τον τρόπο, επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει την έκθεσή της σε τέτοιου είδους κινδύνους και να εξασφαλίσει μια
σταθερή και ασφαλή διεθνή επιχειρηματική πορεία.
5. Κίνδυνοι Εταιρικής Φήμης
Οι δραστηριότητες της Εταιρείας σχετίζονται με περιβαλλοντικούς κινδύνους όπως η ρύπανση του αέρα και των
υδάτων, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η κλιματική αλλαγή. Ο αυξημένος έλεγχος από τα ενδιαφερόμενα
μέρη είναι ήδη πραγματικότητα και μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται. Οι εταιρείες μπορούν να δουν τα εμπορικά
σήματα και τη φήμη τους να καταστρέφονται εάν φανεί ότι καθυστερούν τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών
εκπομπών άνθρακα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις κατασκευές και την ανάπτυξη, καθώς το δομημένο
περιβάλλον συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στις παγκόσμιες εκπομπές.
Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που δημιουργούνται από την διαδικασία μετάβασης , η Εταιρεία έχει υιοθετήσει
μια σειρά από επίσημα πρότυπα διεθνώς αναγνωρισμένου κύρους για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
(ISO 14001) και τη διασφάλιση της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων (ISO 45001) στο χώρο εργασίας, τα οποία
πιστοποιούνται από ανεξάρτητους οργανισμούς. Επίσης, η Εταιρεία έχει θεσπίσει μια σειρά από πολιτικές, αξίες και
αρχές για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (όπως Πολιτική για το Περιβάλλον, Πολιτική Διαχείρισης
Ενέργειας), την αποφυγή δωροδοκίας (Πολιτική κατά της διαφθοράς και της δωροδοκίας) και την αντιμετώπιση της
βίας και της παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο(Πολιτική κατά της Βίας και Παρενόχλησης). Ο σκοπός αυτών των
πολιτικών και των βέλτιστων πρακτικών είναι να θεμελιωθεί και να εδραιωθεί ένας αξιόπιστος και συστηματικός
τρόπος λειτουργίας της Εταιρείας που θα διασφαλίζει την καλή εταιρική της φήμη.
ΑΞΟΝΑΣ Ε - Περιβαλλοντικά θέματα
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. αναγνωρίζει την κρίσιμη σημασία της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και δεσμεύεται στην
διαρκή βελτίωση της περιβαλλοντικής της επίδοσης, επιδιώκοντας μια αρμονική συμφωνία με τις εθνικές και
ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές νομοθεσίες. Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας εκτελούνται με απόλυτο
σεβασμό προς το περιβάλλον, αντιμετωπίζοντας την περιβαλλοντική υπευθυνότητα ως ουσιαστικό στοιχείο της
φιλοσοφίας της. Η Εταιρεία ακολουθεί μια προσέγγιση με μακροπρόθεσμη προοπτική, εστιάζοντας στη διασφάλιση
50
της διαθεσιμότητας των φυσικών πόρων όχι μόνο για τις τρέχουσες ανάγκες αλλά και για τις απαιτήσεις των
μελλοντικών γενεών, επιβεβαιώνοντας την αφοσίωσή της στην αειφόρο ανάπτυξη και την οικολογική ευθύνη.
Στόχος της ΑΒΑΞ Α.Ε. αποτελεί η συνεχής βελτίωση και αναβάθμιση των περιβαλλοντικών της δεικτών. Διαρκώς
επενδύει σε τεχνογνωσία, υποδομές, καθώς και στην εναρμόνιση και υιοθέτηση των βέλτιστων διαθέσιμων
πρακτικών. Η Εταιρεία δεσμεύεται για την συνεχή βελτίωση των θεματικών περιβαλλοντικών δεικτών της, με τελικό
στόχο και όραμα την επίτευξη περιβαλλοντικής και κλιματικής ουδετεροποίησης στα επόμενα έτη.
Η ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων των δραστηριοτήτων της ΑΒΑΞ Α.Ε. αποτελεί ένα ζήτημα ζωτικής
σημασίας για την βιωσιμότητα της Εταιρείας, καθώς αντιλαμβάνεται πλήρως τον αντίκτυπο που οι δραστηριότητές
της μπορούν να έχουν στο περιβάλλον. Η υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας από την ΑΒΑΞ Α.Ε.
συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των αποβλήτων και της ρύπανσης, προάγοντας ταυτόχρονα την αποδοτική χρήση
των πόρων. Επιπλέον, η προστασία της βιοποικιλότητας είναι ουσιαστική για την μακροχρόνια διατήρηση των
οικοσυστημάτων, με την Εταιρεία να λαμβάνει στοχευμένα μέτρα για την ελαχιστοποίηση της επίδρασής της στην
βιοποικιλότητα και την προστασία των φυσικών οικοτόπων. Η διαφύλαξη των υδατικών πόρων είναι επίσης κρίσιμη
για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε καθαρό νερό για ανθρώπινη κατανάλωση και την αρμονική λειτουργία των
οικοσυστημάτων. Τέλος, η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι απαραίτητη για τον περιορισμό των
επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ενέργεια & αέριες εκπομπές
Η Εταιρεία έχει προχωρήσει στον καθορισμό και την εφαρμογή συγκεκριμένων προγραμμάτων και διαδικασιών
βάσει του Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της Εταιρείας, ενώ παράλληλα έχει προχωρήσει στη λήψη
μέτρων με στόχο τη συνεχή παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας και την υιοθέτηση τεχνολογιών υψηλής
ενεργειακής απόδοσης στις εγκαταστάσεις της. Βάσει αυτής της δέσμευσης, η Εταιρεία έχει καταρτίσει Πολιτική
Διαχείρισης Ενέργειας και εφαρμόζει πιστοποιημένο Σύστημα Διαχείρισης της Ενέργειας, βάσει του διεθνούς
προτύπου ISO 50001:2018.
Μέσω της Πολιτικής Διαχείρισης Ενέργειας η Εταιρεία δεσμεύεται ως προς τα ακόλουθα:
Επίτευξη συνεχούς βελτίωσης της ενεργειακής επίδοσης και του Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας της
Εταιρείας
Θέσπιση και αναθεώρηση σκοπών και στόχων σε θέματα διαχείρισης ενέργειας
Παροχή των απαιτούμενων πόρων και πληροφοριών, ώστε να επιτυγχάνονται οι σκοποί και στόχοι που
τίθενται στα πλαίσια του Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας
Ικανοποίηση όλων των νομικών και άλλων απαιτήσεων που σχετίζονται με την χρήση και κατανάλωση
ενέργειας και την ενεργειακή επίδοση της Εταιρείας
51
Συνεισφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, διαμέσου βελτιώσεων στην ενεργειακή απόδοση
και μέσω της εξοικονόμησης φυσικών πόρων σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των υπηρεσιών της Εταιρείας
Προμήθεια προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ενεργειακής απόδοσης
Σχεδιασμό που αφορά την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης
Συνεχή εκπαίδευση, επιμόρφωση και παρακίνηση του προσωπικού, σε θέματα διαχείρισης ενέργειας
Συνεχή παρακολούθηση, ανάλυση και αξιολόγηση της ενεργειακής επίδοσης και του Συστήματος
Διαχείρισης Ενέργειας της Εταιρείας.
Η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG) της Εταιρείας αποτελεί στόχο μέσω της βελτίωσης της
ενεργειακής απόδοσης (energy efficiency) υποδομών και διαδικασιών. Στα πλαίσια αυτά η Εταιρεία προχώρησε σε
καταγραφή του συνόλου των άμεσων και έμμεσων εκπομπών της Scope 1 και 2 αντιστοίχως.
Οι υπολογισμοί των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου περιλαμβάνουν τις άμεσες εκπομπές (Scope 1) που
προκύπτουν από τις σταθερές πηγές καύσης καθώς και τα μεταφορικά μέσα που ανήκουν στην εταιρεία καθώς και
τις έμμεσες εκπομπές (Scope 2) που προκύπτουν από τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ορίζονται με βάση το ISO
14064-1:2018 και το GHG Protocol.
Διάγραμμα 4: Εκπομπές Scope 1 και Scope 2*
*οι οριστικοποιημένες εκπομπές αερίων θα δημοσιευθούν στην Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης
Διαχείριση νερού
Η προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και η ορθολογική χρήση του νερού αποτελεί σημαντικό στόχο για την
Εταιρεία, καθώς οι δραστηριότητές της είναι άμεσα συνυφασμένες με αυτό. Να σημειωθεί ότι
τα κεντρικά γραφεία
10400
2709
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
Scope 1
Scope 2
tn CO2eq
Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου
52
της Εταιρείας είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο ύδρευσης και καλύπτει πλήρως τις ανάγκες ύδρευσης και υγιεινής του
προσωπικού και της καθαριότητας των χώρων. Για το έτος 2023, η συνολική κατανάλωση νερού ανήλθε στα 355,72
ML.
Πίνακας 3: Καταναλώσεις νερού της Εταιρείας
Καταναλώσεις νερού (ML)
Πόσιμο νερό από το δίκτυο ύδρευσης
60,80
Πόσιμο νερό από δοχεία (blue water)
0,11
Μη πόσιμο νερό για τον περιορισμό της σκόνης
246,29
Μη πόσιμο νερό για άλλες χρήσεις
48,52
Πρόληψη της ρύπανσης
Σε κάθε έργο αποδίδεται ειδική βαρύτητα στον περιβαλλοντικό σεβασμό και την μείωση των αρνητικών αντικτύπων
των ενεργειών της μας στη φύση. Η μέθοδος της ΑΒΑΞ Α.Ε. για τα περιβαλλοντικά ζητήματα είναι ενιαία,
συμπεριλαμβάνοντας όλα τα στάδια, από την προετοιμασία και υποβολή των προσφορών μέχρι την κατασκευή και
την ανάπλαση του φυσικού χώρου. Η Εταιρεία για να πετύχει αυτόν τον στόχο έχει καθορίσει και εκτελεί
συγκεκριμένα βήματα για τον εντοπισμό και τη διαχείριση των περιβαλλοντικών κινδύνων.
Για την πρόληψη περιβαλλοντικών συμβάντων κατά τη διάρκεια των διαφόρων φάσεων των έργων, η ΑΒΑΞ Α.Ε. έχει
καθιερώσει και τηρεί
αυστηρές διαδικασίες περιβαλλοντικής διαχείρισης σε όλα τα εργοτάξια της. Αυτές οι
διαδικασίες εφαρμόζονται από όλους τους εργαζομένους και τους υπεργολάβους, και ο έλεγχος της τήρησής τους
αποτελεί μέρος της διαρκούς επίβλεψης των έργων.
Αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση και συλλογή των αποβλήτων που παράγονται από όλα τα έργα και τις
εγκαταστάσεις της. Η διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων στις εγκαταστάσεις βασίζεται σε μια ολιστική
προσέγγιση, εκτελούμενη με αυστηρή συμμόρφωση προς την ισχύουσα νομοθεσία. Τα απόβλητα συλλέγονται και
αποθηκεύονται προσωρινά σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους εντός των εγκαταστάσεων, πριν την παραλαβή τους
από εξουσιοδοτημένους συλλέκτες για την επεξεργασία και τελική τους διαχείριση.
Επικίνδυνα απόβλητα (tn)
Μη επικίνδυνα απόβλητα (tn)
Σύνολο (tn)
2023
4.068
2.020.392
2.024.460
2022
132
93.766
93.898
53
Βιοποικιλότητα
Η προσήλωση της ΑΒΑΞ Α.Ε στην προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της χλωρίδας και πανίδας στις
περιοχές όπου υλοποιούνται τα έργα της, εκφράζεται μέσα από μια σειρά συγκεκριμένων, οργανωμένων ενεργειών
και πολιτικών. Η Εταιρεία αναλαμβάνει με απόλυτη σοβαρότητα την υποχρέωση προστασίας του φυσικού
περιβάλλοντος, εγγυώμενη την εκτέλεση κάθε δραστηριότητας με το μέγιστο δυνατό σεβασμό. Η εφαρμογή των
αρχών περιβαλλοντικής διαχείρισης της Εταιρείας είναι αυστηρή και εφαρμόζεται σε όλο
το φάσμα της δράσης της,
στοχεύοντας στην ελαχιστοποίηση της ανθρωπογενούς επίδρασης και στην προαγωγή της αειφορίας στα έργα της.
Παράλληλα, η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του προσωπικού της στα ζητήματα περιβαλλοντικής
διαχείρισης και αειφορίας συνιστά έναν στρατηγικό πυλώνα της εταιρικής της φιλοσοφίας. Η Εταιρεία δεν
περιορίζεται μόνο στην παροχή της απαραίτητης εκπαίδευσης αλλά, ενθαρρύνει την ανάπτυξη μιας κουλτούρας που
βασίζεται στην ενεργή συμμετοχή και τη δέσμευση των εργαζομένων της στα ζητήματα αυτά.
Εν κατακλείδι, η Εταιρεία υλοποιεί μια προσέγγιση που δεν περιορίζεται μόνο στη συμμόρφωση με τις
περιβαλλοντικές απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας αλλά προωθεί την ενεργή προαγωγή της αειφορίας και της
περιβαλλοντικής υπευθυνότητας σε όλα τα επίπεδα της λειτουργίας της, συνεισφέροντας στην κατασκευή μιας
βιώσιμης μελλοντικής κληρονομιάς, προστατεύοντας το φυσικό περιβάλλον και ενισχύοντας την κοινωνική
ευημερία.
Κυκλική οικονομία
Για την ΑΒΑΞ Α.Ε, οι αρχές της κυκλικής οικονομίας δεν αντιμετωπίζονται ως μια απλή θεωρητική κατεύθυνση, αλλά
έχουν συστηματικά ενταχθεί στην καθημερινή λειτουργία και στις διαδικασίες της εταιρείας τα τελευταία χρόνια. Ο
πρωταρχικός στόχος της είναι η συνεχής μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος μέσω της περιορισμένης
και αποδοτικότερης χρήσης των πρώτων υλών, της ελαχιστοποίησης των αποβλήτων και των εκπομπών. Η Εταιρεία
διασφαλίζει ότι η διαχείριση των αποβλήτων, ανεξαρτήτως του κινδύνου που μπορεί να ενέχουν, πραγματοποιείται
αποκλειστικά από εξειδικευμένες και κατάλληλα αδειοδοτημένες εταιρείες διαχείρισης.
Με βαθιά εκτίμηση προς το φυσικό περιβάλλον, η Εταιρεία ενσωματώνει τις αρχές της κυκλικής οικονομίας στους
βασικούς στόχους της λειτουργίας, οι οποίοι περιλαμβάνουν τη μείωση του συνολικού όγκου των παραγόμενων
αποβλήτων και τον ορθό διαχωρισμό τους για την τελική τους διάθεση. Για τον σκοπό αυτό, η εταιρεία έχει
εγκαταστήσει ειδικούς κάδους απορριμμάτων και δοχεία σε προσεκτικά διαμορφωμένους χώρους με σαφή σήμανση
εντός των κεντρικών γραφείων της, ενθαρρύνοντας τον διαχωρισμό των αποβλήτων από την πηγή τους για μια πιο
αποτελεσματική διαχείριση.
ΑΞΟΝΑΣ S -
Κοινωνικά και εργασιακά θέματα
Στην τρέχουσα εποχή, όπου η κοινωνική ευαισθητοποίηση και οι απαιτήσεις για εταιρική διαφάνεια εντείνονται, η
έμφαση στην εταιρική υπευθυνότητα και στην πιστή ακολούθηση ηθικών προτύπων και κοινωνικών κανόνων
54
καθίσταται ολοένα και πιο κρίσιμη. Η ΑΒΑΞ Α.Ε. υιοθετεί αυτήν την προοπτική, επιδεικνύοντας δέσμευση προς μια
δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση των εργαζομένων, τη διασφάλιση ασφαλών και υγιών συνθηκών εργασίας, και την
ενθάρρυνση της διαφορετικότητας, της ισότητας και της ένταξης.
Η επιχείρηση, εστιάζοντας σε μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση, αναγνωρίζει τη σημασία της θετικής εργασιακής
κουλτούρας που αντανακλάται στην ευτυχία των εργαζομένων, στην πιστότητα προσωπικού και στην ενισχυμένη
συνολική απόδοση της εταιρείας. Η αφοσίωση σε αυτές τις αξίες και η αποφυγή παραβάσεων σε θέματα
ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενισχύουν τη φήμη και την εμπιστοσύνη προς την ΑΒΑΞ Α.Ε.
Επίσης, η εταιρεία αναγνωρίζει και αντιμετωπίζει ενεργά ζητήματα που ενδεχομένως επηρεάζουν τις λειτουργίες της,
ακολουθώντας μια διαρκή διαδικασία αξιολόγησης και βελτίωσης. Η ευαισθητοποίηση στις κοινωνικές μεταβολές
και η προσαρμογή των επιχειρηματικών στρατηγικών και πρακτικών διασφαλίζουν την ευθυγράμμιση με ηθικά
πρότυπα και την πρωτοπορία στην υποστήριξη της κοινωνικής ευημερίας.
Η ενασχόληση με αυτά τα θέματα ενισχύει την εταιρεία, προετοιμάζοντάς την για μελλοντικές προκλήσεις και
ενισχύοντας μια θετική εταιρική ταυτότητα που θεμελιώνεται στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση και τη βιώσιμη
ανάπτυξη.
Το εργατικό δυναμικό αλλά και τα μέλη του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου αποτελούν τον πυρήνα της ΑΒΑΞ Α.Ε. Οι
εργαζόμενοι είναι το σημαντικότερο μέρος της Εταιρείας για την εύρυθμη λειτουργία της και για την επίτευξη των
επιχειρηματικών της στόχων. Η ΑΒΑΞ Α.Ε., έχει σχεδιάσει μια σειρά εταιρικών πολιτικών με σκοπό να διασφαλίσει
ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και παροχή ίσων ευκαιριών τόσο για
την κατάρτιση όσο και για την προσωπική ανάπτυξη
.
Βασικά Στοιχεία Ανθρώπινου Δυναμικού
Η Εταιρεία αναγνωρίζει τους εργαζομένους της ως το πολυτιμότερο στοιχείο και τον κύριο παράγοντα της συνεχούς
λειτουργίας και ανάπτυξής της. Με την εφαρμογή των πολιτικών και του Κώδικα Επιχειρηματικής Ηθικής και
Δεοντολογίας, η Εταιρεία ορίζει τις βασικές αρχές λειτουργίας και ενισχύει την εταιρική κουλτούρα, επιδιώκοντας τη
διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος αρμονικής συνύπαρξης και κοινών αξιών.
Η διαδικασία στελέχωσης βασίζεται σε αξιοκρατικά συστήματα επιλογής και αξιολόγησης, προσαρμοσμένα στις
συγκεκριμένες ανάγκες και απαιτήσεις του κάθε εργασιακού πεδίου. Τα συστήματα αυτά εγγυώνται την παροχή
ίσων ευκαιριών σε εκπαίδευση και επαγγελματική εξέλιξη για όλους, χωρίς διακρίσεις. Η αξιοκρατική και
αντικειμενική αξιολόγηση των εργαζομένων ενθαρρύνει την αριστεία και την επαγγελματική ανάπτυξη, ενώ η
αποτελεσματική διαχείριση της Υγείας και της Ασφάλειας μέσω της ενίσχυσης της κουλτούρας πρόληψης
ατυχημάτων αντικατοπτρίζει την αδιάσπαστη δέσμευση της εταιρείας για ένα ασφαλές και υγιές εργασιακό
περιβάλλον.
55
Επιπρόσθετα, η ΑΒΑΞ Α.Ε. δίνει έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων της, προσφέροντας μια
σειρά από παροχές που στοχεύουν όχι μόνο στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής τους ευημερίας αλλά και
στην καλλιέργεια ενός βαθύτερου δεσμού μεταξύ του ανθρώπινου δυναμικού και της εταιρείας. Οι προσφερόμενες
παροχές περιλαμβάνουν ιδιωτική ιατροφαρμακευτική και νοσηλευτική κάλυψη για τους εργαζομένους και τα μέλη
των οικογενειών τους, διασφαλίζοντας την υγειονομική περίθαλψη και την πρόσβαση σε ποιοτικές υγειονομικές
υπηρεσίες, Τράπεζα αίματος μέσω εθελοντικής αιμοδοσίας, όπου παρέχεται υποστήριξη σε εργαζόμενους και τις
οικογένειές τους σε περίπτωση ανάγκης, καθώς και πρόσβαση σε ιατρικές συμβουλές και υποστήριξη σε
εβδομαδιαία βάση, μέσω του ιατρικού συμβούλου. Επιπλέον, παρέχεται μερική επιχορήγηση μεταπτυχιακών τίτλων
σπουδών, ενθαρρύνοντας την επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη των εργαζομένων μέσω της εκπαίδευσης.
Διάγραμμα 5: Σύνολο Ανθρώπινου Δυναμικού και Νέες Προσλήψεις ανά ηλικία 2022-2023
Ασφάλεια και Υγεία των Εργαζομένων
Η Ασφάλεια & Υγεία στο εργασιακό περιβάλλον αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τη διοίκηση του Ομίλου. Η
ΑΒΑΞ Α.Ε. δεσμεύεται να διασφαλίζει υψηλά πρότυπα Ασφάλειας & Υγείας στον χώρο της εργασίας και
συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του προτύπου ISO 45001:2018 με σκοπό την ελαχιστοποίηση των κινδύνων και την
πρόληψη τυχόν ατυχημάτων. Η πιστοποίηση αφορά το σχεδιασμό, τη μελέτη, την κατασκευή, τη λειτουργία και τη
συντήρηση έργων ευρείας κλίμακας. Επιπρόσθετα, η ΑΒΑΞ Α.Ε. έχει καταγεγραμμένη Πολιτική Ασφάλειας & Υγείας
για την προστασία των ανθρώπων της. Η Εταιρεία έχει ως στόχο τη συνεχή βελτίωση των πολιτικών και του
συστήματος Ασφάλειας & Υγείας ώστε να εφαρμόζει τις βέλτιστες πρακτικές για την προστασία των ανθρώπων της.
88
514
471
118
373
308
0
100
200
300
400
500
600
< 30 ετών
30-50 ετών
> 50 ετών
Αριθμός Προσλήψεων
Σύνολο Ανθρώπινου Δυναμικού και Νέες Προσλήψεις ανά ηλικία
2022-2023
2022
2023
56
Σύμφωνα με την πολιτική της για την Ασφάλεια και την Υγεία των εργαζομένων, η ΑΒΑΞ Α.Ε. δεσμεύεται να:
Διασφαλίζει τις βέλτιστες συνθήκες Ασφάλειας & Υγείας στην εργασία και να προλαμβάνει τραυματισμούς και
ασθένειες στον εργασιακό χώρο, οι οποίες επιτυγχάνονται με τις διαθέσιμες τεχνικές και οικονομικές
δυνατότητες.
Παρακολουθεί σε συστηματική βάση και να συμμορφώνεται με τη νομοθεσία για τα θέματα Ασφάλειας &
Υγείας.
Εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις του προτύπου ISO 45001:2018.
Θεσπίζει σαφείς και μετρήσιμους στόχους και να αξιολογεί τις επιδόσεις της, με στόχο τη συνεχή βελτίωση.
Ενισχύει τα μέτρα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των εργαζομένων της.
Εστιάζει στην εξάλειψη κάθε είδους κινδύνων που συνδέεται με τις δραστηριότητές της, μέσω της εφαρμογής
συστηματικών μεθοδολογιών αξιολόγησης κινδύνου, καθώς και της υλοποίησης προληπτικών μέτρων που
εγγυώνται την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων.
Παροτρύνει τη συμμετοχή των εργαζομένων στη διαδικασία αναζήτησης αποτελεσματικών μεθόδων για την
αναγνώριση, αξιολόγηση και εξάλειψη (ή περιορισμό σε αποδεκτό επίπεδο) των εργασιακών κινδύνων.
Συνεργάζεται με τις Αρχές, τους αρμόδιους κρατικούς φορείς και οργανισμούς για τη βελτίωση της
συγκεκριμένης πολιτικής.
Διενεργεί τακτικές επιθεωρήσεις και ελέγχους με την εφαρμογή θεσμοθετημένης διαδικασίας
Διερευνά τα συμβάντα και εξάγει συμπεράσματα, με στόχο την αξιολόγηση και βελτίωση των επιδόσεων της
στην Ασφάλεια & Υγεία στην εργασία.
Αναπροσαρμόζει το Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας και Υγιεινής στην Εργασία, λειτουργώντας πάντα σε
συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του προτύπου και της νομοθεσίας, σε περιπτώσεις αλλαγών στην οργάνωση, σε
διαδικασίες, σε διεργασίες, σε εγκαταστάσεις, σε προσωπικό και σε εξοπλισμό.
Πληροφορεί κι ευαισθητοποιεί σε θέματα Ασφάλειας & Υγείας στην εργασία τους πελάτες, εργολάβους,
προμηθευτές και συνεργάτες της.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα πρόληψης μεγάλων ατυχημάτων και
Ασφάλειας & Υγείας των εργαζομένων. Οι θεματικές επάνω στις οποίες γίνεται εκπαίδευση στους εργαζόμενους
είναι ενδεικτικά οι εξής:
✓
Πυρασφάλεια και Πυροπροστασία,
✓
Μέσα Ατομικής Προστασίας,
✓
Δελτία Δεδομένων Ασφάλειας,
✓
Πρόληψη κινδύνων εργασιακού περιβάλλοντος,
✓
Ασφάλεια χώρων εργασίας,
✓
Ασκήσεις για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
57
Ίσες ευκαιρίες και σεβασμός των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους για την ΑΒΑΞ Α.Ε., καθώς
αναγνωρίζει την κρίσιμη σημασία των εργαζομένων της για τη βιώσιμη επιχειρηματική της δραστηριότητα.
Εναρμονίζεται πλήρως με την ισχύουσα νομοθεσία και τους κανονισμούς για την εγγύηση της προστασίας των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενισχύοντας την εργασιακή συμμετοχή μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε
συμφωνία με το εθνικό δίκαιο. Αναγνωρίζει επίσης τη σημασία της συνδικαλιστικής ελευθερίας και προάγει τον
εποικοδομητικό διάλογο με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, επιδεικνύοντας έτσι τη δέσμευσή της στη
δημιουργία ενός δίκαιου και ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος.
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. θέτει ως κεντρικό πυλώνα της φιλοσοφίας της τη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος όπου
παρέχονται ίσες ευκαιρίες σε όλους τους εργαζομένους, εξαλείφοντας κατά αυτό τον τρόπο κάθε μορφής διακρίσεις,
με όραμα για μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, όπου άτομα με διαφορετικά υπόβαθρα μπορούν να ενσωματωθούν
στην ομάδα της. Η ίση μεταχείριση ξεκινάει από τη διαδικασία της πρόσληψης και συνεχίζει να υπάρχει σε όλη τη
διάρκεια της εργασίας στην Εταιρεία. Οι προαγωγές, τα εκπαιδευτικά προγράμματα για την κατάρτιση των
εργαζομένων και οι αμοιβές τους γίνονται με κριτήρια αξιοκρατικά.
Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης, η Εταιρεία υιοθετεί και εφαρμόζει τις 10 Αρχές του Οικουμενικού Συμφώνου των
Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, από την προστασία των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και τα εργασιακά δικαιώματα, μέχρι την προώθηση της ισότητας των φύλων, τη μείωση των
ανισοτήτων και την ενθάρρυνση της ευημερίας για άτομα όλων των ηλικιών. Αυτές οι αρχές εντάσσονται στον
πυρήνα της εταιρικής κουλτούρας και αντικατοπτρίζονται στον Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας της Εταιρείας, ο
οποίος παρέχει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές στους εργαζομένους, καλλιεργώντας ένα περιβάλλον σεβασμού και
προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. καταβάλει αδιάκοπες προσπάθειες για να αυξήσει την ποικιλομορφία του ανθρώπινου δυναμικού της με
την απασχόληση περισσότερων γυναικών στις δραστηριότητες της καθώς και στο Διοικητικό της Συμβούλιο, την
απασχόληση διαφορετικών ηλικιακών ομάδων και τις προσλήψεις ανθρώπων από διαφορετικά εκπαιδευτικά
υπόβαθρα.
Αξίζει
να
σημειωθεί
πως
την
περασμένη χρονιά
οι
προσλήψεις γυναικών
στην
εταιρεία
τετραπλασιάστηκαν.
58
Διάγραμμα 6: Κατανομή ανθρώπινου δυναμικού ανά φύλο 2020-2023
Σχέσεις με πελάτες
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. διακρίνεται για τις διαρκείς και βαθιές σχέσεις εμπιστοσύνης που έχει καταφέρει να αναπτύξει με τους
πελάτες της, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Το κλειδί της επιτυχίας της εντοπίζεται στα υψηλά
επίπεδα ικανοποίησης των πελατών μετά την ολοκλήρωση των έργων, υπογραμμίζοντας την αριστεία στην
παράδοση και την υλοποίηση. Η εταιρεία ανταποκρίνεται επιτυχώς στις προϋποθέσεις και απαιτήσεις που αφορούν
στα έργα που αναλαμβάνει, οι οποίες ορίζονται εξαρχής από τους πελάτες.
Σημαντικό μέρος της διαδικασίας αυτής είναι και η επίσημη καταγραφή της ικανοποίησης των πελατών, ιδίως όταν
πρόκειται για δημόσιους φορείς. Αυτή η προσέγγιση αποτελεί απόδειξη της δέσμευσης της εταιρείας να παρέχει
υπηρεσίες που όχι μόνο πληρούν αλλά και υπερβαίνουν τις προσδοκίες των πελατών της. Όσον αφορά τη διαχείριση
παραπόνων, η ΑΒΑΞ Α.Ε. έχει θέσει σε εφαρμογή έναν αποτελεσματικό μηχανισμό επικοινωνίας, όπου τα παράπονα
που ενδέχεται να προκύψουν μεταφέρονται απευθείας στους Διευθυντές Έργων μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας
ή/και τηλεφωνικής επικοινωνίας (Grievance Mechanism).
Επιπρόσθετα, κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχή ολοκλήρωση και παράδοση των έργων αποτελεί η επιλογή των
συνεργατών. Η ΑΒΑΞ Α.Ε. αναγνωρίζει την ανάγκη για άριστη επιλογή συνεργατών, όπως μελετητές και
αρχιτεκτονικά γραφεία, , οι οποίοι πρέπει να συνάδουν με τις αξίες και την φιλοσοφία της εταιρείας. Αυτό σημαίνει
ότι όλοι οι συνεργάτες οφείλουν να δείχνουν πλήρη συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία και να συμμερίζονται
την δέσμευση της ΑΒΑΞ A.E. στην επίτευξη υψηλών προτύπων ποιότητας, ασφάλειας και ακεραιότητας στο έργο
τους.
810
790
1169
199
236
258
1009
1026
1427
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
2021
2022
2023
Κατανομή Ανθρώπινου Δυναμικού ανά φύλο
Άνδρες
Γυναίκες
Σύνολο
59
Διασφάλιση της ποιότητας
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. υλοποιεί μια συνολική στρατηγική διασφάλισης ποιότητας, δημιουργώντας και τηρώντας πολιτικές και
διαδικασίες που αφορούν όλους τους τομείς της επιχειρηματικής της δράσης. Η εταιρεία προβαίνει σε τακτικούς
ελέγχους επιδιώκοντας συνεχείς βελτιώσεις. Έχει υιοθετήσει μια Πολιτική Ποιότητας, η οποία είναι συμβατή με τις
απαιτήσεις του διεθνούς προτύπου ISO 9001, εξασφαλίζοντας την αποτελεσματική λειτουργία ενός Συστήματος
Διαχείρισης Ποιότητας που καλύπτει όλες τις λειτουργίες της επιχείρησης.
Η Εταιρεία, μέσω του Συστήματος Διαχείρισης θέτει ως στόχο τη σταθερή ενίσχυση και βελτίωση της καλής φήμης
που διαθέτει στον τομέα της ποιοτικής διαχείρισης των έργων που υλοποιεί. Αυτό συνεπάγεται την προσεκτική και
ακριβή εκτέλεση των έργων, η οποία ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των
πελατών της, σύμφωνα με όλες τις ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις, πρότυπα και κανονισμούς. Επιπλέον, δίνει
έμφαση στη συνεχή ανάπτυξη και αξιοποίηση της τεχνογνωσίας που αποκτά μέσω της εμπειρίας της , διευρύνοντας
τη γνώση των εργαζομένων της μέσω τακτικών και στοχευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η προσέγγιση αυτή
εξασφαλίζει στην εταιρεία την ικανότητα να ανταποκρίνεται επιτυχώς στις αυξανόμενες και εξελισσόμενες
απαιτήσεις του κλάδου, διατηρώντας και βελτιώνοντας συνεχώς την ποιότητα και την αποδοτικότητα των υπηρεσιών
της.
Υπεύθυνη διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. αναγνωρίζει την σημασία και την προσοχή που απαιτείται ώστε να προβεί στην ανάπτυξη ισχυρών
σχέσεων με τους προμηθευτές της και για αυτόν τον λόγο δίνει πολύ μεγάλη βαρύτητα στην επιλογή τους. Ακολουθεί
αυστηρά ένα σύνολο αρχών όπως η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια, και η ακεραιότητα στη
διαχείριση των σχέσεων της με προμηθευτές και εργολήπτες, επιδιώκοντας την οικοδόμηση μακροχρόνιων και
αμοιβαία επωφελών σχέσεων. Η Εταιρεία επικεντρώνεται στη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών της και τη
διασφάλιση της εξαιρετικής ποιότητας των έργων της, αναγνωρίζοντας τη σημασία της επιλογής και της προμήθειας
υλικών, ειδικά από τοπικούς προμηθευτές, όταν αυτό είναι δυνατόν, για την υποστήριξη της τοπικής οικονομίας και
τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Για να προχωρήσει η Εταιρεία σε συνεργασία με προμηθευτές, είναι απαραίτητο να σέβονται τις ίδιες αρχές, για
αυτό ακολουθεί μια στοχευμένη προσέγγιση στην επιλογή των προμηθευτών της, με σκοπό να δημιουργήσει και να
διατηρήσει μακροπρόθεσμες και αμοιβαία επωφελείς επαγγελματικές σχέσεις.
Ο σκοπός αυτής της προσέγγισης είναι η επιλογή προμηθευτών με τους οποίους μπορεί να συνάψει συμφωνίες και
να αναπτύξει ισχυρούς και μακροχρόνιους δεσμούς. Η επιλογή αυτή δεν αφορά μόνο τις α’ και β’ ύλες αλλά και τον
μηχανολογικό εξοπλισμό, ο οποίος είναι κρίσιμης σημασίας για την αποδοτική εκτέλεση των έργων της. Η εταιρεία
έχει ενσωματώσει μια συνεκτική διαδικασία διαχείρισης του μηχανολογικού εξοπλισμού, η οποία εξασφαλίζει ότι
όλος ο εξοπλισμός διαχειρίζεται με τρόπο που εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή απόδοση και τις καλύτερες
περιβαλλοντικές επιδόσεις. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει καθορισμένα βήματα για την κατάλληλη συντήρηση και
60
την αποδοτική χρήση του εξοπλισμού στα έργα, εστιάζοντας ταυτόχρονα στη μείωση του περιβαλλοντικού
αποτυπώματος, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της εταιρείας στην υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών που συνδυάζουν
την επιχειρηματική αποδοτικότητα με την περιβαλλοντική συνειδητοποίηση.
Επιπλέον, η Εταιρεία εφαρμόζει μια ειδικά διαμορφωμένη διαδικασία διαχείρισης για τους υπεργολάβους της, με
σκοπό να διασφαλίζει την υψηλή ποιότητα και την αποδοτικότητα στην εκτέλεση των έργων, επιλέγοντας
υπεργολάβους μέσω μιας διαδικασίας, κατά την οποία εξετάζονται οι δυνατότητες, η εμπειρία και οι προηγούμενες
επιδόσεις τους. Με βάση τις συγκεκριμένες απαιτήσεις των έργων και την κρισιμότητα των εργασιών που πρέπει να
εκτελεστούν, διενεργούνται επιτόπιες επιθεωρήσεις από μηχανικούς ποιότητας, με σκοπό την ακριβή εκτίμηση της
απόδοσης των υπεργολάβων και την επιβεβαίωση της συμμόρφωσης με τα καθορισμένα πρότυπα. Η Εταιρεία
αξιολογεί την προσήλωση των υπεργολάβων της στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, και στόχος της είναι να επιλέγει
προμηθευτές που έχουν ενσωματώσει πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης.
Δράσεις κοινωνικής ευθύνης
Ένας ακόμα στρατηγικός στόχος της Εταιρείας είναι η συμβολή στην ευημερία των συνανθρώπων της. Η ΑΒΑΞ Α.Ε.
δεν αντιλαμβάνεται την κοινωνική της δέσμευση ως μία απλή προσθήκη στις επιχειρηματικές της δραστηριότητες,
αλλά ως έναν ουσιαστικό πυλώνα της λειτουργίας και της ανάπτυξής της. Ενσωματώνοντας υπεύθυνες πρακτικές σε
όλα τα επίπεδα δράσης, η Εταιρεία επιδιώκει να συμβάλει θετικά στην κοινωνία, δημιουργώντας παράλληλα αξία
για τους εργαζομένους της, τους πελάτες της, και τις τοπικές κοινότητες.
Αναγνωρίζοντας την αξία της άμεσης εμπλοκής της στις τοπικές κοινωνίες, η ΑΒΑΞ Α.Ε. αναπτύσσει σχέσεις
συνεργασίας που της επιτρέπουν να κατανοεί και να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες και τις ανησυχίες
των κατοίκων. Οι τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται η Εταιρεία, αποτελούν σημαντικό παράγοντα για
τη λειτουργία της και επιθυμεί να συμβάλλει τα μέγιστα στην ευημερία τους μέσω της καλλιέργειας σχέσεων
αμοιβαίας εμπιστοσύνης, δημιουργίας θέσεων εργασίας και δωρεών για την στήριξη των τοπικών προσπαθειών.
Μέσα από την ενεργό συμμετοχή και την υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων, η Εταιρεία ενισχύει την κοινωνική
συνοχή και την έμπρακτη αλληλεγγύη της.
Επιπρόσθετα, η ΑΒΑΞ Α.Ε. αναλαμβάνει δράσεις για την υποστήριξη των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, παρέχοντας
χορηγίες και δωρεές σε φορείς και διάφορες πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην κάλυψη ενός ευρέως φάσματος
αναγκών. Η Εταιρεία μέσω των δράσεων της δείχνει την προθυμία και τη δέσμευσή της να συμβάλει θετικά στην
ευημερία της κοινωνίας, πέρα από την επιτυχημένη επιχειρηματική της δραστηριότητα.
Αυτή η ολιστική και πολυδιάστατη προσέγγιση στην κοινωνική δέσμευση αντανακλά την αντίληψη της ΑΒΑΞ Α.Ε. ότι
η επιτυχία μιας εταιρείας μετράται όχι μόνο από τα οικονομικά αποτελέσματα αλλά και από την ικανότητά της να
συμβάλλει θετικά στην κοινωνία και να ενισχύει τη βιωσιμότητα σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.
61
Εθελοντική αιμοδοσία 24/11/23
Η Εταιρεία διοργανώνει δράσεις εθελοντικής αιμοδοσίας σε συνεργασία με το Νοσοκομείο Αμαλία Φλέμινγκ και για
το 2023 συγκεντρώσαμε 65 φιάλες αίματος για την
Τράπεζα Αίματος ΑΒΑΞ.
Η ΑΒΑΞ Α.Ε στο πλευρό των πληγέντων
Η Εταιρεία διέθεσε στις Αρχές
προσωπικό και μηχανήματα για εργασίες αποκατάστασης, από τις καταστροφές που
προκάλεσε η κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία. Επίσης, διέθεσε 75.000
φιάλες εμφιαλωμένου νερού στους
πληγέντες. Αντίστοιχη υποστήριξη είχε παρασχεθεί και στις περιοχές της Θράκης, που επλήγησαν από τις πυρκαγιές
του Αυγούστου.
Συνεχής Υποστήριξη στο Σπίτι Του Χαμόγελου του Παιδιού στα Μελίσσια
Η Εταιρεία
στηρίζει διαχρονικά το Χαμόγελου του Παιδιού παρέχοντας είδη πρώτης ανάγκης και φαγώσιμα καθώς
και πετρέλαιο θέρμανσης για την απρόσκοπτη λειτουργεία του Σπιτιού.
Διάγραμμα 7: Κοινωνικές Δράσεις ΑΒΑΞ Α.Ε. 2023
ΑΞΟΝΑΣ G - Θέματα Διακυβέρνησης
Η ΑΒΑΞ Α.Ε., με αποφασιστικότητα και στρατηγική προσήλωση στην εφαρμογή προηγμένων διαδικασιών εταιρικής
διακυβέρνησης, υπογραμμίζει τη δέσμευσή της στη διαφάνεια και τη βιωσιμότητα, συνδυάζοντας αρμονικά την
επιδίωξη της εμπορικής ανάπτυξης με την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Αναγνωρίζοντας την αξία της χρηστής
εταιρικής διακυβέρνησης ως κρίσιμο στοιχείο για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ενδιαφερόμενων μερών και
την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικής της θέσης, η ΑΒΑΞ Α.Ε. έχει αποκτήσει ηγετική θέση στον τομέα της,
προάγοντας πρακτικές που εξασφαλίζουν ακεραιότητα, διαφάνεια και συμμόρφωση με τις νομοθετικές απαιτήσεις.
62
Η Εταιρική Διακυβέρνηση καθορίζει τις καθημερινές λειτουργίες της Εταιρείας πάνω σε θέματα όπως:
Τη σύνθεση και τον τρόπο λειτουργίας του Διοικητικού Συμβουλίου
Τους αυστηρούς μηχανισμούς ελέγχου
Την οργανωτική δομή της Εταιρείας
Το σύστημα αξιολόγησης και αμοιβών των στελεχών
Την πολιτική γνωστοποιήσεων της Εταιρείας
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας εξελέγη με τριετή θητεία την 24.06.2021, ήτοι έως 24.06.2024.
Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα:
Πίνακας 6: Μέλη Διοικητικού Συμβουλίου
Θέση
Ονοματεπώνυμο
Πρόεδρος, Εκτελεστικό Μέλος
Χρήστος Ιωάννου
Αναπληρωτής Πρόεδρος, Εκτελεστικό Μέλος
Κωνσταντίνος Κουβαράς
Αντιπρόεδρος, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Αικατερίνη Πιστιόλη
Διευθύνων Σύμβουλος
Κωνσταντίνος Μιτζάλης
Εκτελεστικό Μέλος
Κωνσταντίνος Λυσαρίδης
Εκτελεστικό Μέλος
Αντώνης Μιτζάλης
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Χρίστος Σιάτης
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Αλέξιος Σωτηρακόπουλος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Μιχαήλ Χατζηπαύλου
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Θεοδώρα Μονοχάρτζη
63
Στο οργανόγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο επιμερίζεται η διακυβέρνηση της Εταιρείας
όπως εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο στις 1.12.2023.
Στα πλαίσια της εταιρικής διακυβέρνησης η ΑΒΑΞ Α.Ε. δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποτελεσματική διαχείριση
κινδύνων (αναλύεται περαιτέρω στο κεφάλαιο Αναγνώριση Κινδύνων σχετικά με Μη Χρηματοοικονομικά Θέματα)
καθώς και στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της δωροδοκία. Επιπλέον σημαντικά θέματα διακυβέρνησης για
την Εταιρεία αποτελούν η Επιχειρηματική ηθική και ακεραιότητα, η φορολογική διαφάνεια, η διασφάλιση της
επιχειρησιακής συνέχειας και η ετοιμότητα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η προστασία των προσωπικών
δεδομένων και η κυβερνοασφάλεια καθώς και η προσέλκυση επενδυτών που δίνουν έμφαση σε θέματα ESG.
Καταπολέμηση της διαφθοράς και της δωροδοκίας
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. , με απόλυτη συνείδηση της ευθύνης που φέρει στο επιχειρηματικό περιβάλλον, δεσμεύεται για την
ενίσχυση της διαφάνειας και την εξάλειψη κάθε μορφής διαφθοράς και δωροδοκίας στο εσωτερικό της. Αναγνωρίζει
ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς όπως και της δωροδοκίας ως φαινομένων, αποτελεί κεντρικό πυλώνα για την
ασφαλή και διάφανη λειτουργία της, καθώς επηρεάζει άμεσα τις δραστηριότητες και την αξιακή κουλτούρα της
εταιρείας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Εταιρεία εφαρμόζει Σύστημα Διαχείρισης Κατά της Δωροδοκίας, σύμφωνα με το Διεθνές
Πρότυπο ISO 37001, με το οποίο εξασφαλίζει τη διαρκή αξιολόγηση και διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με
τη δωροδοκία και τη διαφθορά. Η πάγια δέσμευσή της υποστηρίζεται περαιτέρω από την ανάπτυξη και τήρηση ενός
64
εκτενούς φάσματος Πολιτικών και Κωδίκων, όπως η Πολιτική κατά της Δωροδοκίας, ο Κώδικας Επιχειρηματικής
Δεοντολογίας και Ηθικής, καθώς και ένα Εγχειρίδιο Συμμόρφωσης με τους Κανόνες του Ανταγωνισμού.
Εν προκειμένω, η Εταιρεία αξιολογεί συνεχώς τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που προκύπτουν, με στόχο τη
βελτίωση των διαδικασιών και την αποτελεσματική αντιμετώπιση τυχόν περιστατικών διαφθοράς. Η διαδικασία
αυτή βοηθά στην ιεράρχηση και αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων, ενισχύοντας ταυτόχρονα την
οργανωσιακή διαφάνεια και ακεραιότητα.
Με αυτές τις πρακτικές, η ΑΒΑΞ Α.Ε. επιβεβαιώνει την αφοσίωσή της στην εφαρμογή υψηλών προτύπων
δεοντολογίας και επιχειρηματικής ακεραιότητας, παραμένοντας πάντα σε πλήρη ευθυγράμμιση με την εγχώρια και
Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η δέσμευση αυτή, προς τις αρχές της διαφάνειας και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας,
καθιστά την Εταιρεία ως πρότυπο εταιρικής διακυβέρνησης και συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας υγιούς ελεύθερης
αγοράς που χαρακτηρίζεται από διαφάνεια όπως και ηθική.
Ασφάλεια δεδομένων και ιδιωτικότητα
Στο σύγχρονο επιχειρηματικό γίγνεσθαι, η προστασία των προσωπικών δεδομένων αποτελεί αδήριτη ανάγκη για την
οποία κάθε εταιρεία θα πρέπει να λαμβάνει μέτρα για την τήρηση τους. Η ΑΒΑΞ Α.Ε., αναγνωρίζοντας την
κρισιμότητα αυτή, δραστηριοποιείται ενεργά ως προς τη διασφάλιση της ασφάλειας των εμπιστευτικών δεδομένων
που διαχειρίζεται. Ο όγκος των δεδομένων που εισέρχεται στη δικαιοδοσία της Εταιρείας και η ανάγκη για την
ασφαλή διαχείριση και προστασία αυτών, έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός ευρύτερου πλαισίου ασφάλειας και
διαχείρισης δεδομένων.
Αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνει εσωτερικές πολιτικές και διαδικασίες, την επίβλεψη της συμμόρφωσης μέσω της
Υπεύθυνης Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (DPO) της Εταιρείας, καθώς και την υιοθέτηση και εφαρμογή
νομοθετικών διατάξεων όπως είναι ο Κανονισμός GDPR. Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της προστασίας
διαδραματίζει και η πιστοποίηση του Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας Πληροφοριών κατά ISO 27001, ενώ η DPO,
μέλος της Επιτροπής ESG του Ομίλου, συνεργάζεται στενά με τις Εθνικές και Ευρωπαϊκές Αρχές Προστασίας
Δεδομένων για τη διασφάλιση της συνεχούς συμμόρφωσης με τις εξελίξεις στην κείμενη νομοθεσία.
Επιπρόσθετα, η ΑΒΑΞ Α.Ε. διασφαλίζει την προστασία των προσωπικών δεδομένων από το πρώτο στάδιο της
επεξεργασίας τους, μέσω υπεργολαβικών συμβάσεων που περιλαμβάνουν σαφείς όρους προστασίας. Η Εταιρεία
υποστηρίζει την πορεία συμμόρφωσης με το ισχύον πλαίσιο, προωθεί την κουλτούρα συμμόρφωσης εσωτερικά και
διενεργεί συνεχείς αξιολογήσεις και ελέγχους για την επίτευξη της συνεχούς συμμόρφωσης σε όλα τα επίπεδα
διαχείρισης και επεξεργασίας των δεδομένων.
65
Μέσω των ανωτέρω, η Εταιρεία υπογραμμίζει την ακλόνητη δέσμευσή της προς την ασφάλεια των προσωπικών
δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικότητας, καθιστώντας την Εταιρεία - πρότυπο στη διαχείριση και προστασία
δεδομένων.
Προσέλκυση επενδυτών που δίνουν έμφαση σε θέματα ESG
Η ΑΒΑΞ Α.Ε., προσανατολίζεται στην προσέλκυση επενδυτών που τοποθετούν υψηλά στην ατζέντα τους τα ζητήματα
Περιβάλλοντος, Κοινωνικής Ευθύνης και Εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG), αναπτύσσει και εφαρμόζει με συνέπεια
στρατηγικές που αντικατοπτρίζουν αυτή τη δέσμευση. Αναγνωρίζοντας ότι η βιωσιμότητα και οι υπεύθυνες
επιχειρηματικές πρακτικές είναι κρίσιμοι παράγοντες για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία και ανάπτυξη μιας εταιρικής
οντότητας, η ΑΒΑΞ Α.Ε. επενδύει συνεχώς σε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την περιβαλλοντική απόδοση, την
κοινωνική συνεισφορά και τη διαφάνεια στη διαχείριση και λειτουργία της.
Η εναρμόνιση με τους Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η επικέντρωση σε οικονομικές δραστηριότητες που
υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα, ενισχύει τη θέση της ΑΒΑΞ Α.Ε. ως προτιμητέας επιλογής για επενδυτές που
εστιάζουν στην ανάπτυξη μέσω της υιοθέτησης πρακτικών που συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού
αποτυπώματος και στην προώθηση της κοινωνικής ευθύνης δημιουργώντας μια σταθερή βάση για μακροπρόθεσμη
αξία και ανάπτυξη.
Η Εταιρεία μέσα από τη συγκεκριμένη προσέγγιση επιδιώκει να παραμείνει στο προσκήνιο της βιώσιμης ανάπτυξης,
διασφαλίζοντας ότι οι δραστηριότητές της είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με τις πιο πρόσφατες απαιτήσεις και
κατευθύνσεις για τη βιωσιμότητα, προσφέροντας έτσι, σημαντικές ευκαιρίες για τους επενδυτές που επιδιώκουν να
συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πιο βιώσιμης και υπεύθυνης οικονομίας.
Ανακεφαλαιωτικά, η συνεχής βελτίωση και η εφαρμογή πολιτικών που προωθούν την καλή εταιρική διακυβέρνηση,
η προστασία των δεδομένων, η καταπολέμηση της διαφθοράς και η εστίαση σε θέματα ESG αναδεικνύουν την ΑΒΑΞ
Α.Ε. σε έναν αξιόπιστο και υπεύθυνο εταίρο στον επιχειρηματικό κόσμο. Μέσω της διαρκούς ενασχόλησης και
αξιολόγησης των κινδύνων και των ευκαιριών, η εταιρεία διασφαλίζει ότι τα πλαίσια διακυβέρνησης παραμένουν
ενημερωμένα και αποτελεσματικά, προσφέροντας ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον που ενισχύει τη μακροπρόθεσμη
ανάπτυξη και δημιουργία αξίας.
Η ΑΒΑΞ Α.Ε., επομένως, μέσα από τη συνειδητή εφαρμογή και την ανάπτυξη στρατηγικών που στηρίζουν τις αρχές
της ορθής διακυβέρνησης και της εταιρικής υπευθυνότητας, κατορθώνει να συνδυάσει την επιχειρηματική αριστεία
με την αειφόρο και υπεύθυνη ανάπτυξη. Η προσήλωση σε αυτές τις αξίες δεν αποτελεί μόνο ηθική υποχρέωση αλλά
και στρατηγικό πλεονέκτημα, που της επιτρέπει να αναδεικνύεται σε έναν προτιμητέο επενδυτικό προορισμό,
ενισχύοντας παράλληλα τις σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες της καθώς και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη της.
66
Μη χρηματοοικονομικοί δείκτες επίδοσης (ΜΧΔΕ)
Η ενότητα των μη χρηματοοικονομικών δεικτών περιλαμβάνει δείκτες που αφορούν τις επιδόσεις της ΑΒΑΞ Α.Ε. σε
θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Εταιρικής Διακυβέρνησης. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα
απαιτούμενα δεδομένα ESG της Μη Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΔΕΙΚΤΗΣ
Τιμή 2023*
Μονάδα
Μέτρησης
Άμεσες Εκπομπές GHG (Scope 1)
10.399,95
Μετρικοί τόνοι
CO2 ή
ισοδύναμο
Έμμεσες Εκπομπές GHG (Scope 2)
2.709,16
Μετρικοί τόνοι
CO2 ή
ισοδύναμο
Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας
18,29
TJ
Κατανάλωση νερού
355,72
ML
Κατανάλωση καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές
0
TJ
Κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση εντός του οργανισμού
3,13
TJ
Επικίνδυνα απόβλητα που παράγονται
4.068,40
t
Μη επικίνδυνα απόβλητα που παράγονται
2.020.392
t
Ηλεκτρική ενέργεια που αγοράστηκε για κατανάλωση
5.081
MWh
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΔΕΙΚΤΗΣ
Τιμή 2023*
Μονάδα
Μέτρησης
Συνολικός αριθμός εργαζομένων
1427
Αριθμός
Συνολικός αριθμός γυναικών εργαζομένων
258
Αριθμός
Άνδρες εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης
1.169
Αριθμός
Γυναίκες υπάλληλοι πλήρους απασχόλησης
252
Αριθμός
Προσλήψεις νέων εργαζομένων γυναικών κάτω των 30 ετών κατά
την περίοδο αναφοράς
23
Αριθμός
Νέες προσλήψεις γυναικών 30-50 ετών κατά την περίοδο
αναφοράς
48
Αριθμός
Νέες προσλήψεις εργαζομένων γυναικών άνω των 50 ετών κατά
την περίοδο αναφοράς
15
Αριθμός
Προσλήψεις νέων εργαζομένων ανδρών κάτω των 30 ετών κατά
την περίοδο αναφοράς
95
Αριθμός
Νέες προσλήψεις ανδρών 30-50 ετών κατά την περίοδο
αναφοράς
315
Αριθμός
Νέες προσλήψεις εργαζομένων ανδρών άνω των 50 ετών κατά
την περίοδο αναφοράς
293
Αριθμός
Συνολικός αριθμός οικειοθελών αποχωρήσεων
158
Αριθμός
Συνολικός αριθμός ωρών εκπαίδευσης που παρέχονται στο
κορυφαίο 10% των εργαζομένων
8
Αριθμός
Συνολικός αριθμός εργαζομένων στο κορυφαίο 10% των
εργαζομένων με βάση τη συνολική αμοιβή
143
Αριθμός
67
Συνολικός αριθμός ωρών κατάρτισης που παρέχονται στο
κατώτερο 90% των εργαζομένων με συνολική
710
Αριθμός
Συνολικός αριθμός εργαζομένων στο κατώτερο 90% των
εργαζομένων με βάση τη συνολική αμοιβή
1.284
Αριθμός
Δαπάνες κατάρτισης εργαζομένων
26.283
Euro (€)
Θάνατοι που οφείλονται σε εργατικό τραυματισμό για όλους
τους εργαζόμενους
1
Αριθμός
Καταγεγραμμένοι τραυματισμοί που σχετίζονται με την εργασία
για όλους τους εργαζόμενους
26
Αριθμός
Ώρες εργασίας για όλους τους εργαζομένους
6.880.002
Ώρες
ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
ΔΕΙΚΤΗΣ
Τιμή 2023*
Μονάδα
Μέτρησης
Φορολογική επωνυμία
ΕΜΠΟΡΙΚΗ – ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ
– ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ &
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε.
Κείμενο
Ιδιωτικής / Δημόσιας Ιδιοκτησίας
ΕΙΣΗΓΜΕΝΗ ΣΤΟ
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
Κείμενο
Νομική μορφή της εταιρείας
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Κείμενο
Τομείς δραστηριότητας
O Όμιλος δραστηριοποιείται
στον χώρο των υποδομών
και συγκεκριμένα στους
κλάδους της Κατασκευής,
των Παραχωρήσεων, του
Περιβάλλοντος, της
Ανάπτυξης και Διαχείρισης
Ακινήτων
Κείμενο
Επιχειρηματικό μοντέλο
σελ. 8
Κείμενο
Περιγραφή Αλυσίδας εφοδιασμού
Ενότητα 6.6 Υπεύθυνη
διαχείριση εφοδιαστικής
αλυσίδας
Κείμενο
Δομή διακυβέρνησης
Ενότητα 7.1 Εισαγωγή στα
Θέματα Διακυβέρνησης
Κείμενο
Κατάλογος επιτροπών
Ενότητα 7.1 Εισαγωγή στα
Θέματα Διακυβέρνησης
Κείμενο
Γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις
5
Αριθμός
Σύνολο εργαζομένων σε διευθυντικές θέσεις
26
Αριθμός
Αριθμός μελών ανώτατου διοικητικού οργάνου
10
Αριθμός
Αριθμός γυναικών μελών ανώτατου διοικητικού οργάνου
2
Αριθμός
Αριθμός εκτελεστικών μελών του ανώτατου διοικητικού οργάνου
(π.χ. ΔΣ)
5
Αριθμός
Μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μέλη διοικητικών συμβουλίων
4
Αριθμός
Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Κανονισμός Επιτροπής Ανάδειξης Υποψηφιοτήτων & Αποδοχών
ΔΣ
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Κανονισμός Λειτουργίας Επιτροπής Ελέγχου
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
68
Πολιτική Καταλληλόλητας Μελών Διοικητικού Συμβουλίου
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Αποδοχών
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Κώδικας Δεοντολογίας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική κατά της διαφθοράς και της δωροδοκίας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Περιβάλλοντος
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Ποιότητας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Ασφάλειας Πληροφοριών
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Ασφάλειας & Υγείας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική κατά της Βίας και της Παρενόχλησης
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Διαχείρισης της Ενέργειας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Οδικής Ασφάλειας
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Πολιτική Απορρήτου και Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΙSO
9001:2015
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, σύμφωνα με το πρότυπο
ISO 14001:2015
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία, σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 45001:2018
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης της Ενέργειας, σύμφωνα με το πρότυπο ISO
50001:2018
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα διαχείρισης κατά της δωροδοκίας σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 37001:2016
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Πληροφοριών, σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 27001:2013
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης της Οδικής Ασφάλειας, σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 39001:2012
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακής Συνέχειας, σύμφωνα με το
πρότυπο ISO 22301:2019
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
Σύστημα Διαχείρισης Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου,
σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064-1:2018
ΝΑΙ
ΝΑΙ / ΟΧΙ
*Όλες οι αναγραφόμενες τιμές βασίζονται στα έως τώρα διαθέσιμα δεδομένα. Υπόκεινται σε αλλαγές μόλις γίνουν
διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες καθώς και διευκρινίσεις. Οι ενημερωμένες τιμές θα παρουσιαστούν στον
επερχόμενο Απολογισμό Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Ευρωπαϊκή Ταξινομία (EU Taxonomy)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 2019 με την υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EU Green Deal)
δημιούργησε έναν οδικό χάρτη προς την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας της ηπείρου έως το 2050. Η εν λόγω
Συμφωνία περιλαμβάνει μία σειρά από πολιτικές πρωτοβουλίες σε διαφόρους τομείς ενδιαφέροντος της ΕΕ και των
κρατών μελών της, όπως η ενέργεια, το περιβάλλον, η βιομηχανία, η βιώσιμη χρηματοδότηση, όλοι τους τομείς που
διαθέτουν ισχυρή αλληλεξάρτηση μεταξύ τους.
Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου η Πράσινη Συμφωνία να μην παραμείνει ένα απλό ευχολόγιο, αλλά πράγματι να
αποκτήσει υποχρεωτική χροιά, ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος (European Climate Law) κατέστησε νομικά δεσμευτικό
τόσο τον στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) κατά 55% το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του
1990, όσο και την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
69
Με γνώμονα τα παραπάνω η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε σε ισχύ το 2021 τον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 για την Ταξινομία
της, με τον οποίο δημιουργήθηκε ένα «πράσινο» σύστημα ταξινόμησης που μεταφράζει τις κλιματικές και
περιβαλλοντικές στοχεύσεις της ΕΕ σε ευκρινή και αντικειμενικά κριτήρια για τον ορισμό των περιβαλλοντικά βιώσιμων
οικονομικών δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 μια οικονομική δραστηριότητα χαρακτηρίζεται ως επιλέξιμη εάν
συμπεριλαμβάνεται στην Ταξινομία της ΕΕ και μπορεί να συμβάλλει στην επίτευξη ενός ή περισσότερων από τους έξι
περιβαλλοντικούς στόχους που καταγράφονται ρητά στο άρθρο 9 του εν λόγω Κανονισμού. Οι στόχοι παρατίθενται
παρακάτω:
▪
Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής (CCM)
▪
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (CCA)
▪
Βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτινων και των θαλάσσιων πόρων (WTR)
▪
Μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία (CE)
▪
Πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης (PPC)
▪
Προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων (BIO)
Διάγραμμα 1: Έξι Περιβαλλοντικοί Στόχοι
Πέρα από τους έξι περιβαλλοντικούς στόχους, μια οικονομική δραστηριότητα για να χαρακτηριστεί ως
ευθυγραμμισμένη με την Ταξινομία της ΕΕ θα πρέπει να πληροί σωρευτικά τέσσερις προϋποθέσεις όπως
αναγνωρίζονται στο άρθρο 3 του Ευρωπαϊκού Κανονισμού, ήτοι:
➢
Να συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη ενός ή περισσοτέρων από τους περιβαλλοντικούς στόχους που
καθορίζονται στο άρθρο 9(Βλ. ανωτέρω).
70
➢
Να συμμορφώνεται ως προς τα τεχνικά κριτήρια ελέγχου που θεσπίζει η Επιτροπή στις κατ' εξουσιοδότηση πράξεις
που εκδίδει για κάθε οικονομική δραστηριότητα αναφορικά με την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του
Κανονισμού.
➢
Να μην επιβαρύνει σημαντικά κανέναν από τους περιβαλλοντικούς στόχους που καθορίζονται στο άρθρο 9.
➢
Να ασκείται σύμφωνα με τις ελάχιστες διασφαλίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 18, δηλαδή να
ευθυγραμμίζεται με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τις
κατευθυντήριες
αρχές
των
Ηνωμένων
Εθνών
για
τις
επιχειρήσεις
και
τα
ανθρώπινα
δικαιώματα,
συμπεριλαμβανομένων των αρχών και των δικαιωμάτων που καθορίζονται στις οχτώ θεμελιώδεις συμβάσεις που
προσδιορίζονται στη διακήρυξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα
εργασίας και στον Διεθνή Χάρτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων).
Το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ταξινομίας περιλαμβάνει τους συμμετέχοντες στις
χρηματοπιστωτικές αγορές ή τους εκδότες όσον αφορά χρηματοπιστωτικά προϊόντα ή εταιρικά ομόλογα που
διατίθενται ως περιβαλλοντικά βιώσιμα, τους συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές οι οποίοι διαθέτουν
χρηματοπιστωτικά
προϊόντα,
και
σε
επιχειρήσεις
που
υπόκεινται
στην
υποχρέωση
δημοσίευσης
μη
χρηματοοικονομικής κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 19α της οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και του Συμβουλίου, ή ενοποιημένης μη χρηματοοικονομικής κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 29α της εν λόγω
οδηγίας. Οι εταιρείες αυτές απαιτείται να γνωστοποιούν το ποσό και το ποσοστό των δραστηριοτήτων που είναι
επιλέξιμες, μη επιλέξιμες και ευθυγραμμισμένες με τις δύο πρώτες στοχεύσεις για το κλίμα ως μέρος του συνολικού
κύκλου εργασιών τους και των κεφαλαιουχικών και λειτουργικών τους δαπανών. Οικονομικοί φορείς ή δημόσιες αρχές
που δεν καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 μπορούν επίσης να εφαρμόζουν τον εν λόγω κανονισμό σε
οικειοθελή βάση.
Σημειώνεται ότι ο Κανονισμός για την Ταξινομία της ΕΕ περιλαμβάνει δύο επίπεδα ως προς τις απαιτήσεις υποβολής
εκθέσεων: την επιλεξιμότητα για την Ταξινομία και την ευθυγράμμιση με την Ταξινομία, η οποία είναι υποσύνολο της
πρώτης.
Έκθεση της Εταιρείας ΑΒΑΞ Α.Ε για την Ευρωπαϊκή Ταξινομία
Η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε στο πλαίσιο του Κανονισμού για την Ταξινομία της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη τους
συμπληρωματικούς κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήτοι (ΕΕ) 2021/2139, (ΕΕ) 2021/2178,
(ΕΕ) 2023/2485 και (ΕΕ) 2023/2486, υποβάλλει σχετική έκθεση η οποία περιλαμβάνει το ποσοστό των επιλέξιμων και
ευθυγραμμισμένων σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ταξινομία οικονομικών δραστηριοτήτων της, επί του συνολικού
κύκλου εργασιών (Turnover), των κεφαλαιουχικών δαπανών (CapEX) και των λειτουργικών δαπανών (OpEX) της.
Διαδικασία Ανάλυσης των Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων
Η μέθοδος που εφαρμόστηκε για την αξιολόγηση των οικονομικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας αποτελείται από
πέντε επιμέρους στάδια:
71
Διάγραμμα 2:Διαδικασία Ανάλυσης Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων
Έλεγχος Επιλεξιμότητας
Η διαδικασία αξιολόγησης της επιλεξιμότητας των οικονομικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας έγινε βάσει των
επιταγών του Κανονισμού για την Ταξινομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2020/852, του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού
2021/2139 για τη θέσπιση τεχνικών κριτηρίων ελέγχου για τον προσδιορισμό των προϋποθέσεων υπό τις οποίες
ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες θεωρείται ότι συμβάλλουν σημαντικά στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
ή στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και για τον προσδιορισμό του κατά πόσον αυτές οι οικονομικές
δραστηριότητες δεν βλάπτουν σημαντικά οποιονδήποτε από τους άλλους περιβαλλοντικούς στόχους (Κατ’
εξουσιοδότηση πράξη για το κλίμα), του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού 2022/1214 για την τροποποίηση του κατ’
εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2021/2139 όσον αφορά οικονομικές δραστηριότητες σε ορισμένους τομείς ενέργειας
και του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2021/2178 όσον αφορά ειδικές δημοσιοποιήσεις για τις εν λόγω
οικονομικές δραστηριότητες (Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για τις γνωστοποιήσεις). Επιπλέον ελήφθησαν υπόψη οι δύο
νέες κατ' εξουσιοδότηση πράξεις που εκδόθηκαν το 2023 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήτοι, ο κατ' εξουσιοδότηση
κανονισμός 2023/2485, ο οποίος επεκτείνει τον αριθμό των επιλέξιμων δραστηριοτήτων στους στόχους προσαρμογής
και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και ο κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός 2023/2486, ο οποίος καθορίζει τα
τεχνικά κριτήρια ελέγχου για τις οικονομικές δραστηριότητες των υπόλοιπων τεσσάρων περιβαλλοντικών στόχων.
Σημειώνεται ότι μια οικονομική δραστηριότητα για να θεωρηθεί επιλέξιμη, αρκεί να περιγράφεται στην Κατ'
Εξουσιοδότηση Πράξη για τον περιβαλλοντικό στόχο στον οποίο συμβάλλει ουσιαστικά. Αφετέρου, για να ταξινομηθεί
μια οικονομική δραστηριότητα ως ευθυγραμμισμένη, θα πρέπει να πληροί τα τεχνικά κριτήρια ελέγχου που ορίζονται
72
για κάθε δραστηριότητα, να μην βλάπτει κανέναν από τους άλλους περιβαλλοντικούς στόχους, όπως ορίζονται στον
Κανονισμό, και να συμμορφώνεται με τις ελάχιστες απαιτήσεις κοινωνικών διασφαλίσεων.
Με βάση τα παραπάνω, η Εταιρεία έχει αξιολογήσει συνολικά 5 δραστηριότητες.
Επιλέξιμες Δραστηριότητες Εταιρείας
Πίνακας 1: Επιλέξιμες Δραστηριότητες AVAX
Οικονομικές Δραστηριότητες που
ορίζονται στην Ταξινομία της ΕΕ
Περιγραφή της Δραστηριότητας
της Εταιρείας
Περιβαλλοντικός / Κλιματικός Στόχος
7.3 Εγκατάσταση, συντήρηση και
επισκευή εξοπλισμού ενεργειακής
απόδοσης
Μεμονωμένα μέτρα ανακαίνισης
που συνίστανται στην
εγκατάσταση, συντήρηση ή
επισκευή εξοπλισμού ενεργειακής
απόδοσης.
Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής
(CCM) / Προσαρμογή στην κλιματική
αλλαγή (CCA)
5.2 Ανανέωση συστημάτων συλλογής,
επεξεργασίας και παροχής νερού
Η οικονομική δραστηριότητα
κατασκευάζει, εγκαθιστά ή παρέχει
συναφείς υπηρεσίες για
τεχνολογίες ελέγχου διαρροών που
επιτρέπουν τη μείωση και την
πρόληψη των διαρροών σε
συστήματα ύδρευσης (ΣΔΥ).
Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής
(CCM) / Προσαρμογή στην κλιματική
αλλαγή (CCA)
4.29
Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
από ορυκτά αέρια καύσιμα
Κατασκευή ή λειτουργία
εγκαταστάσεων παραγωγής
ηλεκτρικής ενέργειας που
παράγουν ηλεκτρική ενέργεια
χρησιμοποιώντας ορυκτά αέρια
καύσιμα. Η δραστηριότητα αυτή
δεν περιλαμβάνει την παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας από την
αποκλειστική χρήση βιοαερίου και
ρευστών καυσίμων
Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής
(CCM)
4.16 Εγκατάσταση και λειτουργία
ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας
Εγκατάσταση και λειτουργία
ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας.
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
(CCA)
73
5.1 Κατασκευή, επέκταση και
λειτουργία συστημάτων συλλογής,
επεξεργασίας και παροχής νερού
Κατασκευή, επέκταση και
λειτουργία συστημάτων συλλογής,
επεξεργασίας και παροχής νερού
Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής
(CCM) / Προσαρμογή στην κλιματική
αλλαγή (CCA)
Μη Επιλέξιμες Δραστηριότητες
Στο σημείο αυτό τονίζεται πως υφίστανται δραστηριότητες της Εταιρείας οι οποίες δεν θεωρούνται επιλέξιμες, διότι
δεν εξετάζονται στις ανωτέρω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που έχουν εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Έλεγχος Ευθυγράμμισης – Κριτήρια Σημαντικής Συμβολής
Στη συνέχεια, αναλύεται διεξοδικά κάθε μία από τις επιλέξιμες δραστηριότητες που προσδιορίστηκαν στο
προηγούμενο στάδιο, σε σχέση με τα αντίστοιχα κριτήρια σημαντικής συμβολής (SCC) που έχουν σε έναν από τους
τομείς τις Ταξινομίας της ΕΕ.
Εγκατάσταση, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού ενεργειακής απόδοσης – Αριθμός δραστηριότητας 7.3
Η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε έχει προχωρήσει στην υλοποίηση μεμονωμένων μέτρων ανακαίνισης που συνίστανται στην
εγκατάσταση, συντήρηση ή επισκευή εξοπλισμού ενεργειακής απόδοσης που κατά περίπτωση, κατατάσσονται στις δύο
υψηλότερες κατηγορίες ενεργειακής απόδοσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1369 και καλύπτουν τις
ελάχιστες απαιτήσεις που καθορίζονται για τα επιμέρους στοιχεία και συστήματα στα ισχύοντα εθνικά μέτρα
εφαρμογής της οδηγίας 2010/31/ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση την ενεργειακής κατανάλωσης και κατά συνέπεια
στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Οι δραστηριότητες της ΑΒΑΞ Α.Ε αφορούν την αγορά / εγκατάσταση
σύγχρονων συστημάτων φωτισμού LED (προβολέων, φωτιστικών, οδικού φωτισμού, φακών), την αγορά γεννήτριας
σήματος 4-20mA και αποσβέσεις που αφορούν το TBM (σύστημα ταινιοδρόμου, σύστημα ψύξης νερού, απόκτηση TBM
No2).
Εγκατάσταση και λειτουργία ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας – Αριθμός δραστηριότητας 4.16
Η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε έχει πραγματοποιήσει δαπάνες που αφορούν την εγκατάσταση και λειτουργία σύγχρονων
ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας οι οποίες συμμορφώνονται με τα ακόλουθα κριτήρια, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της
Ταξινομίας για να έχουν ουσιαστική συμβολή στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής:
Όριο ψυκτικού μέσου: Το Δυναμικό Παγκόσμιας Θέρμανσης (Global Warming Potential - GWP) δεν υπερβαίνει το
675.
Απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης: Πληρούνται οι απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση όπως ορίζονται στους
κανονισμούς εφαρμογής (206) της Οδηγίας 2009/125/ΕΚ.
Σημειώνεται ότι, οι ηλεκτρικές αντλίες θερμότητας αποτελούν μη φυσικές λύσεις προσαρμογής που μειώνουν
σημαντικά τους φυσικούς κινδύνους όπως τις υψηλές θερμοκρασίες, συμβάλλοντας κατά αυτό τον τρόπο στον στόχο
της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
74
Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά αέρια καύσιμα – Αριθμός δραστηριότητας 4.29
Η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε. ανέλαβε το 2023 στη Ρουμανία, την κατασκευή του σταθμού παραγωγής ενέργειας Mintia
Combined Cycle Power Plant. Η μονάδα κατασκευάζεται στην περιοχή Deva της Ρουμανίας με συνολική ισχύ 1.750MW
και οι εργασίες έχουν ξεκινήσει από τον Αύγουστο του 2023.
Συστήματα διαχείρισης νερού (Κατασκευή, Επέκταση, Λειτουργία & Ανανέωση)
– Αριθμός δραστηριότητας 5.1 & 5.1
Η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε. εγκαθιστά τεχνολογίες ελέγχου διαρροών που επιτρέπουν τη μείωση και την πρόληψη των
διαρροών σε συστήματα ύδρευσης (ΣΔΥ).
Επιπλέον στα έξοδα της Εταιρείας εντάσσεται και η ανανέωση των υποδομών συλλογής, επεξεργασίας και διανομής
νερού για οικιακές και βιομηχανικές ανάγκες. Οι υπηρεσίες αυτές βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση των
υπάρχοντων συστημάτων διαχείρισης του νερού μειώνοντας το ενεργειακό αποτύπωμά της, ενώ παράλληλα μειώνουν
της απώλειες από τα συστήματα υδροδότησης, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην αειφόρο διαχείριση των
υδάτινων πόρων. Στις επενδύσεις της Εταιρείας προς αυτό το στόχο της Ταξινομίας εντάσσεται η αγορά Ιnverter για
αντλία νερού καθώς και η αγορά δεξαμενών νερού και οι αποσβέσεις για αντλία σκυροδέματος (CIFA) και αντλία FLYGT
BS.2640 181.
Έλεγχος Ευθυγράμμισης – Κριτήρια για τη Μη Πρόκληση Σημαντικής Βλάβης (DNSH)
Η ΑΒΑΞ Α.Ε αναγνωρίζοντας τις ευθύνες που της αναλογούν για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος, ενεργεί με πυξίδα
της το πνεύμα της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ειδικότερα, για τις δραστηριότητες οι οποίες πληρούν τα κριτήρια σημαντικής
συμβολής και έχουν αναλυθεί ανωτέρω, η Εταιρεία έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει τις διατάξεις του άρθρου 17 του
Κανονισμού για την Ταξινομία της ΕΕ καθώς και την αντίστοιχη κατ' εξουσιοδότηση πράξη
για το κλίμα. . Η αξιολόγηση
και επικαιροποίηση των κριτηρίων της αρχής
Μη Πρόκλησης Σημαντικής Βλάβης (DNSH) αντανακλά τη δέσμευση της
ΑΒΑΞ Α.Ε στη διαρκή βελτίωση των περιβαλλοντικών της πρακτικών. Στη συνέχεια παρουσιάζεται μια συγκεντρωτική
ανάλυση των επιλέξιμων δραστηριοτήτων ως προς τα κριτήρια DNSH.
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Η ΑΒΑΞ Α.Ε επικεντρώνεται στην ευρύτερη ανάπτυξη δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται από υψηλή ανθεκτικότητα
έναντι των κλιματικών μεταβολών. Εν προκειμένω, η διαδικασία αξιολόγησης κάθε δραστηριότητας παρέχει
λεπτομερείς εξηγήσεις και τεκμηριώνει τα συμπεράσματα, με την ποιότητα και τη λεπτομέρεια της αξιολόγησης να
προσαρμόζονται στην κλίμακα και την σημασία της κάθε δραστηριότητας. Για τις εντοπισμένες κλιματικές απειλές, τα
μέτρα προσαρμογής έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να ενσωματώνονται στο σχεδιασμό και τις λειτουργίες των
δραστηριοτήτων σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους. Αυτή η δέσμευση και η συστηματική προσέγγιση είναι πλήρως
συμβατή με τα κριτήρια του προσαρτήματος Α του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2139.
Σύμφωνα με τις οδηγίες για την κλιματική προστασία των υποδομών κατά την περίοδο 2021-2027, το βήμα του
αρχικού ελέγχου για την κλιματική ανθεκτικότητα έχει στόχο την αναγνώριση και την αξιολόγηση των πιθανών
κινδύνων σχετικών με την κλιματική αλλαγή - τωρινών και μελλοντικών.
75
Προχωρώντας σε γενική ανάλυση ευαισθησίας των επιλέξιμων δαπανών / δραστηριοτήτων της ΑΒΑΞ Α.Ε
για την
Ταξινομία προκύπτει πως οι κλιματικοί κίνδυνοι που αφορούν τις δραστηριότητές της είναι οι πλημμύρες, η ακραία
ζέστη, η ξηρασία, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, οι πυρκαγιές και η έλλειψη πόρων. Ωστόσο κανένας από τους
παραπάνω κινδύνους δεν χαρακτηρίζεται ως υψηλός για τις συγκεκριμένες επιλέξιμες δαπάνες εντός της επικράτειας.
Βιώσιμη Χρήση και Προστασία των Υδάτινων και των Θαλάσσιων Πόρων
Τα κριτήρια DNSH
των δραστηριοτήτων εγκατάστασης και λειτουργίας ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας καθώς και των
συστημάτων διαχείρισης νερού πληρούν τα κριτήρια του παραρτήματος Β των κριτηρίων τεχνικού ελέγχου του
κανονισμού 2021/2139 βάσει του οποίου οι κίνδυνοι υποβάθμισης του περιβάλλοντος που συνδέονται με τη
διατήρηση της ποιότητας των υδάτων και την αποφυγή της καταπόνησης των υδάτων εντοπίζονται και
αντιμετωπίζονται, με στόχο την επίτευξη αφενός καλής κατάστασης και αφετέρου καλού οικολογικού δυναμικού των
υδάτων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2, σημεία 22) και 23) του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852, σύμφωνα με την οδηγία
2000/60/ΕΚ και το σχέδιο διαχείρισης της χρήσης και της προστασίας των υδάτων, το οποίο καταρτίζεται στο πλαίσιο
αυτό για το υδατικό σύστημα ή συστήματα που ενδεχομένως επηρεάζονται, σε διαβούλευση με τα σχετικά
ενδιαφερόμενα μέρη. Αντίστοιχα για τις επενδύσεις που αφορούν εγκατάσταση, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού
ενεργειακής απόδοσης η συγκεκριμένη κατηγορία είναι άνευ αντικειμένου.
Μετάβαση σε μια Κυκλική Οικονομία
Η ΑΒΑΞ Α.Ε έχει προχωρήσει στην εγκατάσταση ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας χρησιμοποιώντας εξοπλισμό και
κατασκευαστικά
στοιχεία
υψηλής
αντοχής
και
ανακυκλωσιμότητας,
τα
οποία
αποσυναρμολογούνται
και
ανακυκλώνονται εύκολα. Για τις υπόλοιπες επιλέξιμες δραστηριότητες τα κριτήρια DNSH για την κυκλική οικονομία
είναι άνευ αντικειμένου.
Πρόληψη και Έλεγχος της Ρύπανσης
Οι αντλίες θερμότητας που έχει εγκαταστήσει η Εταιρεία καλύπτουν τα όρια των ηχητικών απαιτήσεων για
εσωτερικούς και εξωτερικού χώρους όπως καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 206/2012 της Επιτροπής. Για τις
υπόλοιπες επιλέξιμες δραστηριότητες τα κριτήρια DNSH για πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης είναι άνευ
αντικειμένου.
Προστασία και Αποκατάσταση της Βιοποικιλότητας και των Οικοσυστημάτων
Τα συστήματα συλλογής, επεξεργασίας και παροχής νερού στα οποία έχει επενδύσει η ΑΒΑΞ Α.Ε πληρούν τα κριτήρια
του προσαρτήματος Δ των κριτηρίων τεχνικού ελέγχου του κανονισμού 2021/2139, ενώ οι υπόλοιπες δραστηριότητες/
δαπάνες είναι άνευ αντικειμένου σχετικά με τα τεχνικά κριτήρια για την προστασία και αποκατάσταση της
βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων.
76
Έλεγχος Ευθυγράμμισης με τις Ελάχιστες Κοινωνικές Διασφαλίσεις
Σύμφωνα με τον Κανονισμό για την Ταξινομία της ΕΕ, μια οικονομική δραστηριότητα για να χαρακτηριστεί
περιβαλλοντικά βιώσιμη οφείλει να ασκείται σύμφωνα με τις ελάχιστες διασφαλίσεις όπως προβλέπονται στο άρθρο
18 του εν λόγω Κανονισμού.
Πιο αναλυτικά, μια εταιρεία θα πρέπει να ευθυγραμμίζει τις διαδικασίες/δραστηριότητές της με βάση τα κάτωθι
διεθνώς αναγνωρισμένα κείμενα:
Τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) για τις
πολυεθνικές εταιρείες.
Τις Κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τη Διακήρυξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) για τις θεμελιώδεις αρχές και τα δικαιώματα στην
εργασία.
Το Διεθνή Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την Τελική Έκθεση για τις Ελάχιστες Διασφαλίσεις της Πλατφόρμας Βιώσιμων
Χρηματοδοτήσεων, η οποία δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2022, οι ελάχιστες κοινωνικές διασφαλίσεις, με τις οποίες
θα πρέπει οι εταιρείες να συμμορφώνονται αφορούν τους εξής τομείς:
Ανθρώπινα Δικαιώματα (συμπεριλαμβανομένων των εργασιακών δικαιωμάτων)
Δωροδοκία/Διαφθορά
Φορολογικά Θέματα
Δίκαιος ανταγωνισμός
Σημειώνεται πως η αξιολόγηση ως προς τις απαιτήσεις των ελάχιστων κοινωνικών διασφαλίσεων πραγματοποιήθηκε
σε επίπεδο Εταιρείας και όχι σε επίπεδο κάθε μεμονωμένης οικονομικής δραστηριότητάς της.
Τονίζεται ότι η Εταιρεία ενσωματώνει στις αξίες που διέπουν την εταιρική της κουλτούρα τους 17 Στόχους της Βιώσιμης
Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΣΒΑ) που αφορούν ειδικότερα την προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων στην εργασία, την προστασία του περιβάλλοντος, την προαγωγή της Ασφάλειας και
Υγείας στην εργασία και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Στο πλαίσιο αυτό, οι εργαζόμενοι και οι συνεργάτες της
Εταιρείας οφείλουν να συμπεριφέρονται με γνώμονα τις εταιρικές αξίες και δεσμεύσεις της, επιδεικνύοντας ηθική
ακεραιότητα και κοινωνική ευθύνη.
Ακολουθεί ανάλυση των επιμέρους θεματικών και του τρόπου με τον οποίο η Εταιρεία ΑΒΑΞ Α.Ε συμμορφώνεται ως
προς τους ανωτέρω αναγραφόμενους τομείς.
Ανθρώπινα Δικαιώματα
Η Εταιρεία αποδεικνύει με έμπρακτο τρόπο την δέσμευσή της στον σεβασμό των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όπως
ορίζονται στα διεθνώς αναγνωρισμένα κείμενα τόσο των Ηνωμένων Εθνών όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο
πλαίσιο αυτό, ενσωματώνει στις εταιρικές της αξίες τις 10 Αρχές του Οικουμενικού Συμφώνου του ΟΗΕ (UNGC) εντός
του οποίου περιλαμβάνονται η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (Αρχές 1 και 2) και του δικαιώματος στην
εργασία, τη διασφάλιση και προαγωγή της ευημερίας σε όλες τις ηλικίες, την ισότητα των φύλων, τη μείωση της
77
ανισότητας εντός και μεταξύ των χωρών (Αρχές 3,4,5 και 6). Σημειώνεται ότι, πηγές των Δέκα Αρχών του UNGC
αποτελούν η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Διακήρυξη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας
για τις Θεμελιώδεις Αρχές και Δικαιώματα στην Εργασία, η Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη και
η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς.
Η Εταιρεία αναδεικνύει την σημασία της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό της και διαμέσου
της υιοθέτησης Πολιτικής για την Καταπολέμηση της Βίας και της Παρενόχλησης στην Εργασία, εντός της οποίας
περιγράφονται αναλυτικά τόσο το πεδίο εφαρμογής της Πολιτικής που αφορά το σύνολο των εργαζομένων και
απασχολουμένων της ΑΒΑΞ Α.Ε, ανεξάρτητα από το συμβατικό τους καθεστώς, συμπεριλαμβανομένων των
απασχολούμενων με σύμβαση έργου, ανεξαρτήτων υπηρεσιών, έμμισθης εντολής, των απασχολούμενων μέσω τρίτων
παρόχων υπηρεσιών, καθώς και άτομα που παρακολουθούν κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένων των ασκούμενων και
των μαθητευόμενων, εθελοντές, εργαζόμενοι των οποίων η σχέση εργασίας έχει λήξει, καθώς και άτομα που αιτούνται
εργασία. Η Πολιτική αυτή έχει ως κυρίαρχο στόχο τη δημιουργία και την εδραίωση ενός περιβάλλοντος εργασίας που
θα διαπνέεται από σεβασμό, που θα προωθεί και θα διασφαλίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το δικαίωμα κάθε
προσώπου σε έναν εργασιακό χώρο χωρίς βία και παρενόχληση. Με τον τρόπο αυτό η ΑΒΑΞ Α.Ε αναγνωρίζει και
σέβεται το δικαίωμα κάθε εργαζόμενου/ης σε ένα εργασιακό περιβάλλον χωρίς βία και παρενόχληση και δεν ανέχεται
καμία τέτοια συμπεριφορά, οποιοσδήποτε μορφής από οποιοδήποτε πρόσωπο.
Επιπρόσθετα στον εγκεκριμένο εταιρικό Κώδικα Επιχειρηματικής Δεοντολογίας και Ηθικής, ο οποίος έχει αναπτυχθεί
με βάση τις κατευθυντήριες Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις, υφίσταται ρητή αναφορά στην
προαγωγή ίσων ευκαιριών απασχόλησης μέσω πρακτικών πρόσληψης που βασίζονται σε ουσιαστικά και τυπικά
κριτήρια με αποτέλεσμα κανένας εργαζόμενος ή υποψήφιος για θέση εργασίας να μην υφίσταται διακριτική
μεταχείριση λόγω φύλου, ιθαγένειας, φυλής, σεξουαλικού προσανατολισμού, πολιτικών πεποιθήσεων, ηλικίας,
καταγωγής, σωματικής ικανότητας, νοητικής υστέρησης, οικογενειακής κατάστασης ή άλλων χαρακτηριστικών που
προστατεύονται από τον νόμο.
Τέλος, η ΑΒΑΞ Α.Ε. αντιτίθεται απερίφραστα σε κάθε μορφή παιδικής, καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας και
δεν προσλαμβάνει ποτέ παιδιά ή προσωπικό για καταναγκαστική εργασία.
Με γνώμονα τα ανωτέρω προκύπτει ότι η ΑΒΑΞ Α.Ε σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα (ατομικά, συλλογικά και
εργασιακά) και προσβλέπει σε ένα εργασιακό χώρο απαλλαγμένο από διακρίσεις, βία και παρενόχληση καθώς και
διαπνεόμενο από σεβασμό στην αξιοπρέπεια της προσωπικότητας όλων. Σημειώνεται ότι για το έτος 2023, όπως και
για τα προηγούμενα έτη, δεν κατεγράφη κανένα περιστατικό παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός της
Εταιρείας ούτε κάποιο φαινόμενο καταναγκαστικής ή/και παιδικής εργασίας.
Δωροδοκία/Διαφθορά
Η ΑΒΑΞ Α.Ε. ούσα ένας από τους ισχυρότερους κατασκευαστικούς Ομίλους της χώρας και με ευρύτατη παρουσία στη
διεθνή αγορά, έχει αναπτύξει μια κουλτούρα που εστιάζει στη διαφάνεια των λειτουργικών διαδικασιών, με οφέλη
προς τη συνολική αποδοτικότητα. Πιστή στην χρηστή διακυβέρνηση η Διοίκηση της εταιρείας εφαρμόζει
πιστοποιημένο Σύστημα Διαχείρισης Κατά της Δωροδοκίας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Διεθνούς Προτύπου ISO
37001:2016.
78
Εν προκειμένω, η εταιρεία έχει θέσει ως στόχο τη συνέχιση και επέκταση των δραστηριοτήτων της στην κατασκευή
έργων, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει την αποτελεσματική καταπολέμηση της δωροδοκίας. Προς επίτευξη αυτού του
στόχου, εντός της Πολιτικής για την Δωροδοκία η οποία είναι εγκεκριμένη από το Διοικητικό Συμβούλιο, τίθενται οι
εξής άξονες:
Εταιρικός Προσανατολισμός κατηγορηματικά απαγορευτικός έναντι της δωροδοκίας ως φαινομένου.
Πλήρης και άμεση συμμόρφωση με τις σχετικές νομοθετικές και κανονιστικές απαιτήσεις κατά της
δωροδοκίας.
Θέσπιση Κώδικα Δεοντολογίας και στόχων εντός του κατά της δωροδοκίας.
Ενθάρρυνση της αναφοράς ανησυχιών χωρίς φόβο αντιποίνων, που να βασίζονται στην καλή πίστη ή σε
βάσιμες υποψίες αναφορικά με τα φαινόμενα διαφθοράς.
Διασφάλιση αρχής και ανεξαρτησίας στη λειτουργία της εταιρείας κατά της δωροδοκίας.
Ύπαρξη προκαθορισμένων συνεπειών για τη μη συμμόρφωση με την Πολιτική κατά της δωροδοκίας και τον
Κώδικα Δεοντολογίας της εταιρείας.
Η Πολιτική πρέπει να γίνεται εφαρμοστέα από όλο το προσωπικό της εταιρείας αλλά και να δεσμεύονται σε
αυτή και όλα τα συνεργαζόμενα ενδιαφερόμενα μέρη της.
Υφίσταται διαδικασία αξιολόγησης και ιεράρχησης των κινδύνων δωροδοκίας που μπορεί να προκύψουν κατά
τη διάρκεια εκτέλεσης των δραστηριοτήτων της εταιρείας.
Εφαρμογή προγραμμάτων κατά της δωροδοκίας και έλεγχος αυτών ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσω
ανεξάρτητης αρχής συμμόρφωσης.
Προώθηση της διαρκούς βελτίωσης των προμηθευτών και συνεργατών στα ζητήματα της δωροδοκίας και
τακτική εκπαίδευση του προσωπικού για διαμόρφωση μιας κουλτούρας ευαισθητοποίησης κατά του
φαινομένου αυτού.
Μέσω των παραπάνω δεσμεύσεων η εταιρεία επιτυγχάνει πλήρη συμμόρφωση με το Σύστημα Κατά της Δωροδοκίας
σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Διεθνούς Προτύπου EN ISO 37001:2016 ενώ παράλληλα δείχνει μηδενική ανοχή στα
φαινόμενα δωροδοκίας.
Παράλληλα η εταιρεία έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει Κώδικα Επιχειρηματικής Δεοντολογίας και Ηθικής εντός του
οποίου γίνεται ειδική μνεία στην απαγόρευση κάθε μορφής δωροδοκίας ή διαφθοράς και στην δέσμευση η
επιχειρηματική της δραστηριότητα να ασκείται με ηθικό και νόμιμο τρόπο. Πρόθεση της είναι όλα τα τμήματα και οι
εργαζόμενοί της, τα φυσικά πρόσωπα και οι οντότητες που εργάζονται για αυτήν ή ενεργούν για λογαριασμό της να
λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τον εντοπισμό ή/και την πρόληψη τέτοιας συμπεριφοράς ή απόπειρας.
Στόχος της ΑΒΑΞ Α.Ε είναι να παραμένει πάντα σε πλήρη ευθυγράμμιση με την κείμενη εγχώρια και Ευρωπαϊκή
νομοθεσία, και να προωθεί τις αξίες της διαφάνειας και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας μέσα από τις
δραστηριότητές της.
Για το έτος 2023 όπως και για το προηγούμενο έτος 2022 δεν αναφέρθηκε κανένα περιστατικό διαφθοράς/δωροδοκίας
εντός της Εταιρείας.
79
Φορολογικά Θέματα
Όσον αφορά τα ζητήματα φορολογίας η Εταιρεία αναγνωρίζει την σημαντική τους φύση και θεωρεί την φορολογική
διαφάνεια θέμα ύψιστης σημασίας. Για τον σκοπό αυτό, εξασφαλίζει τη συμμόρφωση της με τους φορολογικούς και
λογιστικούς νόμους, καθώς και με τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας. Προς επίρρωση αυτού, η Εταιρεία έχει
λάβει Πιστοποιητικά Φορολογικής Συμμόρφωσης με «Συμπέρασμα χωρίς επιφύλαξη» κατόπιν των φορολογικών
ελέγχων των χρήσεων 2015 έως και 2021 της ίδιας και των θυγατρικών της από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή. Ως προς αυτό
να σημειωθεί ότι για τις χρήσεις 2016 και εντεύθεν, ο φορολογικός έλεγχος και η έκδοση Πιστοποιητικού Φορολογικής
Συμμόρφωσης από τους Νόμιμους Ελεγκτές, ισχύουν σε προαιρετική βάση, αλλά παρόλα αυτά τόσο ο Όμιλος όσο και η
Εταιρεία επέλεξαν τη συνέχιση του φορολογικού ελέγχου από τους Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές αποδεικνύοντας
έμπρακτα την προσήλωσή τους στην φορολογική διαφάνεια εν γένει. Τέλος, η Διεύθυνση Χρηματοοικονομικής
Διαχείρισης είναι υπεύθυνη για την τήρηση των φορολογικών και λοιπών οικονομικών υποχρεώσεων της Εταιρείας
έναντι των αρμόδιων φορέων και αρχών του Δημοσίου.
Δίκαιος ανταγωνισμός
Στην ΑΒΑΞ Α.Ε η διασφάλιση ενός πλαισίου υγιούς και δίκαιου ανταγωνισμού αποτελεί αδιαπραγμάτευτη δέσμευση
που καθορίζεται ρητά στον εγκεκριμένο Κώδικα Επιχειρηματικής Δεοντολογίας και Ηθικής που διαθέτει. Εν
προκειμένω, η Εταιρεία υποχρεώνει τους εργαζόμενους και τους συνεργάτες της να τηρούν τους κανόνες του θεμιτού
ανταγωνισμού και να μην πράττουν κατά παρέκκλιση τους όταν ενεργούν για λογαριασμό της. Επιπρόσθετα εντός του
Κώδικα αναφέρονται
και
παραδείγματα
συμπεριφορών
που
συνιστούν
παραβάσεις
της
νομοθεσίας
του
ανταγωνισμού.
Πέραν τούτου, η Διοίκηση της ΑΒΑΞ Α.Ε έχει προχωρήσει στην έκδοση εταιρικού «Εγχειριδίου Συμμόρφωσης με τους
Κανόνες Ανταγωνισμού» το οποίο είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της Εταιρείας
. Το εν λόγω Εγχειρίδιο
περιλαμβάνει μία επισκόπηση των κανόνων του Ευρωπαϊκού και του Ελληνικού Δικαίου Ανταγωνισμού και
κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση ζητημάτων τα οποία διέπονται από τους κανόνες αυτούς. Η Διοίκηση της
ΑΒΑΞ Α.Ε. δεσμεύεται να συμμορφώνεται με τις διατάξεις του δικαίου του ανταγωνισμού ενώ όλο το προσωπικό
οφείλει να γνωρίζει ότι οποιαδήποτε παραβίαση των διαδικασιών ή των κατευθυντήριων γραμμών που παρατίθενται
σε αυτό το Εγχειρίδιο θα αντιμετωπίζονται πολύ σοβαρά.
Τέλος, η ΑΒΑΞ Α.Ε αναμένει από τους ιδιωτικούς ή δημόσιους εξωτερικούς συνεργάτες, υπεργολάβους, προμηθευτές
και εργολήπτες σε ολόκληρο το φάσμα των δραστηριοτήτων και λειτουργιών της να δρουν στις σχέσεις τους με
γνώμονα τις αρχές της δικαιοσύνης, της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης, της ειλικρίνειας και της ακεραιότητας.
Μάλιστα, αποτελεί αδιαπραγμάτευτη αρχή της πολιτικής της, κάθε συναλλακτική σχέση με συνεργάτες, προμηθευτές,
μελετητές, υπεργολάβους και εργολήπτες οι οποίοι διαπιστωμένα εφαρμόζουν παράνομες ή αντι-ανταγωνιστικές
πρακτικές, να τερματίζεται. Για το λόγο αυτό, διαθέτει διαδικασία συνεχούς και επιμελούς εποπτείας των σχέσεων της
με τους παραπάνω συνεργάτες της μέσω του Νομικού Τμήματος και του Τμήματος Συμβάσεων.
80
Υπολογισμός Οικονομικών Μεγεθών (ΒΔΕ)
Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται τα ποσοστά επί του ετήσιου κύκλου εργασιών από πωλήσεις προϊόντων και
υπηρεσιών, κεφαλαιουχικών (CapEx) και λειτουργικών (OpEx) δαπανών τα οποία αντιστοιχούν στις οικονομικές
δραστηριότητες του Ομίλου που κρίθηκαν ως μη επιλέξιμες, επιλέξιμες ή ευθυγραμμισμένες για τους σκοπούς της
Ταξινομίας της ΕΕ, σύμφωνα με την περιγραφή των δραστηριοτήτων αυτών και λαμβάνοντας υπόψη και τους
αντίστοιχους κωδικούς δραστηριότητας NACE, καθώς επίσης και τα σχετικά τεχνικά κριτήρια ελέγχου όπως
παρατίθενται στους Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμούς 2021/2139/ΕΕ και 2022/1214/EU.
Βάσει της εκτελεστικής διάταξης σχετικά με τη δημοσιότητα δραστηριοτήτων, απαιτείται από τις επιχειρήσεις να
αποκαλύπτουν ποιο ποσοστό των δράσεών τους ανταποκρίνεται στα κριτήρια της Ταξινομίας ή είναι συντονισμένο με
αυτά, σε σύγκριση με το συνολικό φάσμα των ενεργειών τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι εταιρείες πρέπει να κοινοποιούν
τρία βασικά μετρήσιμα στοιχεία των επιδόσεων τους: τον Κύκλο Εργασιών, τις Λειτουργικές Δαπάνες, και τις
Κεφαλαιουχικές Δαπάνες. Αυτοί οι τρεις δείκτες, γνωστοί ως Βασικοί Δείκτες Επίδοσης (ΒΔΕ), αποτελούν τα κύρια
στοιχεία που αντικατοπτρίζουν πώς οι δραστηριότητες των εταιρειών ευθυγραμμίζονται με τους περιβαλλοντικούς
και
τους σχετιζόμενους με την Βιώσιμη Ανάπτυξη στόχους που ορίζει η Ταξινομία της ΕΕ.
ΒΔΕ Κύκλου Εργασιών (%)
Το ποσοστό του κύκλου εργασιών υπολογίζεται ως το μέρος του καθαρού κύκλου εργασιών που προέρχεται από
προϊόντα ή υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων άυλων στοιχείων, που συνδέονται με ευθυγραμμισμένες με την
ταξινομία οικονομικές δραστηριότητες δια του καθαρού ύψους κύκλου εργασιών.
Ο αριθμητής και
παρονομαστής υπολογίζονται με βάση το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο (ΔΛΠ) 1 «Παρουσίαση των
Οικονομικών Καταστάσεων». Συγκεκριμένα, o συνολικός κύκλος εργασιών της Εταιρείας ΑΒΑΞ Α.Ε παρουσιάζεται στην
Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης 2023.
ΒΔΕ Κύκλου Εργασιών =
Μέρος του καθαρού Κύκλου Εργασιών από υπηρεσίες που συνδέονται με
επιλέξιμες για την ταξινομία οικονομικές δραστηριότητες
Καθαρό ύψος Κύκλου Εργασιών
ΒΔΕ Κεφαλαιουχικών Δαπανών (%)
Το ποσοστό των κεφαλαιουχικών δαπανών υπολογίζεται ως ο αριθμητής διαιρούμενος διά του παρονομαστή όπως
ορίζεται παρακάτω:
Ο αριθμητής καλύπτει τις προσθήκες σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού κατά τη διάρκεια του οικονομικού
έτους που εξετάζεται προ αποσβέσεων και τυχόν επανεπιμετρήσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκύπτουν
από αναπροσαρμογές και απομειώσεις, για το σχετικό οικονομικό έτος και εξαιρουμένων των μεταβολών της εύλογης
αξίας και θεωρούνται ευθυγραμμισμένες με βάση τον Κανονισμό της Ταξινομίας και τα σχετικά τεχνικά κριτήρια
ελέγχου.
Ο παρονομαστής καλύπτει τις προσθήκες σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού κατά τη διάρκεια του
οικονομικού έτους που εξετάζεται προ αποσβέσεων και τυχόν επανεπιμετρήσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που
81
προκύπτουν από αναπροσαρμογές και απομειώσεις, για το σχετικό οικονομικό έτος και εξαιρουμένων των μεταβολών
της εύλογης αξίας. Ο παρονομαστής καλύπτει επίσης προσθήκες σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού που
προέρχονται από συνενώσεις επιχειρήσεων.
ΒΔΕ Κεφαλαιουχικών Δαπανών =
Επιλέξιμες για την ταξινομία Κεφαλαιουχικές Δαπάνες
Σύνολο των Κεφαλαιουχικών Δαπανών
Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες υπολογίζονται σύμφωνα με τα εφαρμοστέα διεθνή πρότυπα χρηματοοικονομικής
αναφοράς (ΔΠΧΑ), δηλαδή: το ΔΛΠ 16 «Ενσώματα πάγια», το ΔΛΠ 38 «Άυλα περιουσιακά στοιχεία», το ΔΛΠ 40
«Επενδύσεις σε ακίνητα», και το ΔΠΧΑ 16 «Μισθώσεις».
Το σύνολο των κεφαλαιουχικών δαπανών της Εταιρείας προκύπτει από την Κατάσταση Ταμειακών Ροών 2023.
ΒΔΕ Λειτουργικών Δαπανών (%):
Το ποσοστό των λειτουργικών δαπανών υπολογίζεται ως ο αριθμητής διαιρούμενος διά του παρονομαστή όπως
ορίζεται ακολούθως:
Ο αριθμητής καλύπτει τις άμεσες μη κεφαλαιοποιημένες δαπάνες που σχετίζονται με την έρευνα και ανάπτυξη, τα
μέτρα ανακαίνισης κτιρίων, τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση, τη συντήρηση και την επισκευή, καθώς και οποιεσδήποτε
άλλες άμεσες δαπάνες που σχετίζονται με την καθημερινή συντήρηση ενσώματων παγίων από την επιχείρηση ή τρίτο
στον οποίο ανατίθενται οι δραστηριότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της συνεχούς και
αποτελεσματικής λειτουργίας αυτών των στοιχείων ενεργητικού. Ο αριθμητής περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που
θεωρούνται ευθυγραμμισμένες με βάση τη νομοθεσία της Ταξινομίας και τα σχετικά τεχνικά κριτήρια ελέγχου.
Ο παρονομαστής καλύπτει τις άμεσες μη κεφαλαιοποιημένες δαπάνες που σχετίζονται με την έρευνα και ανάπτυξη,
μέτρα ανακαίνισης κτιρίων, τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση, τη συντήρηση και την επισκευή, καθώς και οποιεσδήποτε
άλλες άμεσες δαπάνες που σχετίζονται με την καθημερινή συντήρηση ενσώματων παγίων από την επιχείρηση ή τρίτο
στον οποίο ανατίθενται οι δραστηριότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της συνεχούς και
αποτελεσματικής λειτουργίας αυτών των στοιχείων ενεργητικού
ΒΔΕ Λειτουργικών Δαπανών =
Επιλέξιμες για την ταξινομία Λειτουργικές Δαπάνες
Σύνολο των Λειτουργικών Δαπανών
Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ) /
Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς («ΔΠΧΑ») όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση
(Ε.Ε.). Οι λογιστικές αρχές που σχετίζονται με την κατάρτιση της παρούσας έκθεσης παρουσιάζονται στην Ενότητα Γ της
Ετήσιας Οικονομικής Έκθεσης της Οικονομικής Χρήσης από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2023.
82
Συνολικά Αποτελέσματα
Συνολικά Αποτελέσματα Αξιολόγησης της Συμμόρφωσης με την Ταξινομία της ΕΕ
Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου επιλεξιμότητας και ευθυγράμμισης με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2020/852 για την
Ταξινομία της ΕΕ για όλες τις δραστηριότητες της ΑΒΑΞ Α.Ε, όπως αναλύεται διεξοδικά ακολουθεί μια συνοπτική
περιγραφή των αποτελεσμάτων των παραπάνω ελέγχων.
Συνολικά Αποτελέσματα των Βασικών Δεικτών Επίδοσης (ΒΔΕ)
Στην τρέχουσα ενότητα παρουσιάζονται τα ποσοστά του κύκλου εργασιών, των κεφαλαιουχικών δαπανών και των
λειτουργικών δαπανών για τις επιλέξιμες-ευθυγραμμισμένες δραστηριότητες της ΑΒΑΞ Α.Ε, για την οικονομική χρήση
2023, σύμφωνα με την Ταξινομία της ΕΕ. Τα συνολικά αποτελέσματα αποτυπώνονται παρακάτω.
Κύκλος Εργασιών
Σύμφωνα με τον ΒΔΕ του κύκλου εργασιών, 3,77% των δραστηριοτήτων είναι επιλέξιμες-ευθυγραμμισμένες, για το
2023. Αναφορικά με το ποσοστό των επιλέξιμων-ευθυγραμμισμένων δραστηριοτήτων της Εταιρείας παρατηρείται
σημαντική αύξηση σε σχέση με το 2022.
Διάγραμμα 3: Ποσοστό επιλέξιμων δραστηριοτήτων επί του Κύκλου Εργασιών
3,77%
0,00%
0,50%
1,00%
1,50%
2,00%
2,50%
3,00%
3,50%
4,00%
Επιλέξιμες - Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Ποσοστό επί του Κύκλου Εργασιών
2022
2023
83
Κεφαλαιουχικές Δαπάνες
Σύμφωνα με τον ΒΔΕ των κεφαλαιουχικών δαπανών, 9,11% των δραστηριοτήτων είναι επιλέξιμες-ευθυγραμμισμένες
για το οικονομικό έτος 2023. Το ποσοστό των επιλέξιμων-ευθυγραμμισμένων δραστηριοτήτων αυξήθηκε συγκριτικά με
το έτος 2022.
Διάγραμμα 4: Ποσοστό επιλέξιμων δραστηριοτήτων επί των Κεφαλαιουχικών Δαπανών
0%
9,11%
0,00%
1,00%
2,00%
3,00%
4,00%
5,00%
6,00%
7,00%
8,00%
9,00%
10,00%
Επιλέξιμες-Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Ποσοστό επί των Κεφαλαιουχικών Δαπανών
2022
2023
84
Λειτουργικές Δαπάνες
Αναφορικά με τον ΒΔΕ των λειτουργικών δαπανών, 0.25% των δραστηριοτήτων είναι επιλέξιμες-ευθυγραμμισμένες για
το έτος 2023.
Διάγραμμα 5: Ποσοστό επιλέξιμων δραστηριοτήτων επί των Λειτουργικών Δαπανών
Για το οικονομικό έτος 2023, ο κύκλος εργασιών της Εταιρείας που ευθυγραμμίζεται με τον στόχο του Μετριασμού της
Κλιματικής Αλλαγής (CCM) ανέρχεται στο 3,77% του συνολικού κύκλου εργασιών. Για το έτος 2023 δεν υπήρξαν ποσά
του κύκλου εργασιών που να ευθυγραμμίζονται με άλλους στόχους, όπως, WTR, CE, PPC και BIO.
0,00%
0,25%
0,00%
0,05%
0,10%
0,15%
0,20%
0,25%
0,30%
Επιλέξιμες-Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Ποσοστό επί των Λειτουργικών Δαπανών
2022
2023
85
Οι αναλυτικές πληροφορίες που σχετίζονται με τις γνωστοποιήσεις των τριών Βασικών Δεικτών Επίδοσης (ΒΔΕ)
παρουσιάζονται παρακάτω.
Διάγραμμα 6: Κύκλος εργασιών AVAX 2023
Διάγραμμα 7: Κεφαλαιουχικές Δαπάνες AVAX 2023
2,39
23,89
Κεφαλαιουχικές Δαπάνες 2023 (εκατ.€)
Επιλέξιμες-Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Μη Επιλέξιμες
14,24
370,66
Κύκλος Εργασιών 2023 (εκατ.€)
Επιλέξιμες-Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Μη Επιλέξιμες
86
Διάγραμμα 8: Λειτουργικές Δαπάνες AVAX 2023
0,018
7,35
Λειτουργικές Δαπάνες 2023 (εκατ.€)
Επιλέξιμες-Ευθυγραμμισμένες Δραστηριότητες
Μη επιλέξιμες
87
Πίνακας 2:Ποσοστό του κύκλου εργασιών από προϊόντα ή υπηρεσίες που συνδέονται με ευθυγραμμισμένες με την ταξινομία οικονομικές δραστηριότητες
88
Πίνακας 3: Ποσοστό των κεφαλαιουχικών δαπανών από προϊόντα ή υπηρεσίες που συνδέονται με ευθυγραμμισμένες με την ταξινομία οικονομικές δραστηριότητες
89
Πίνακας 4: Ποσοστό των λειτουργικών δαπανών από προϊόντα ή υπηρεσίες που συνδέονται με ευθυγραμμισμένες με την ταξινομία οικονομικές δραστηριότητες
90
Κ. Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή
1. Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης
1.1 Γνωστοποίηση συμμόρφωσης της Εταιρείας με τις πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που περιγράφονται στον Κώδικα
Εταιρικής Διακυβέρνησης της
1.2 Αποκλίσεις από τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης και αιτιολόγηση αυτών. Ειδικές διατάξεις του Κώδικα που δεν
εφαρμόζει η Εταιρεία και εξήγηση των λόγων της μη εφαρμογής
1.3 Πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που εφαρμόζει η Εταιρεία επιπλέον των προβλέψεων του νόμου
1.4 Εφαρμογή Ν.4548/2018 περί Πολιτικής Αποδοχών και Έκθεσης Αποδοχών
1.5 Πολιτική Καταλληλότητας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
1.6 Έκθεση Ανεξάρτητων Μη Εκτελεστικών Μελών ΔΣ προς τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων
1.7 Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας
2. Διοικητικό Συμβούλιο
2.1 Σύνθεση και τρόπος λειτουργίας του Διοικητικού Συμβουλίου
2.2 Συνοπτικά Βιογραφικά Σημειώματα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
2.3 Συνοπτικά Βιογραφικά Σημειώματα των κύριων Διευθυντικών Στελεχών της Εταιρείας
2.4 Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων (Συμβούλιο Διεύθυνσης)
2.5 Επιτροπή Ελέγχου
2.6 Επιτροπή Αποδοχών και Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ
2.7 Επιτροπή Διεκδίκησης Έργων
2.8 Επιτροπή Βιώσιμης Ανάπτυξης / ESG
2.9 Μονάδα Διαχείρισης Κινδύνων
2.10 Μονάδα Κανονιστικής Συμμόρφωσης
2.11 Συμμετοχή Μελών των Διοικητικών Επιτροπών στις συνεδριάσεις των αρμοδίων οργάνων
2.12 Κατοχή Μετοχών της Εταιρείας από Μέλη ΔΣ και Κύρια Διευθυντικά Στελέχη
2.13 Δήλωση ετήσιας εξέτασης πλήρωσης προϋποθέσεων ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων μελών του ΔΣ
2.14 Πεπραγμένα Επιτροπών Ελέγχου και Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ
2.15 Έκθεση Αποδοχών
2.16 Πολιτική Καταλληλότητας
3. Γενική Συνέλευση των μετόχων
3.1 Τρόπος Λειτουργίας της Γενικής Συνέλευσης και βασικές εξουσίες αυτής
3.2 Δικαιώματα των μετόχων και τρόπος άσκησής τους
4. Κύρια χαρακτηριστικά των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων της Εταιρείας σε σχέση με τη
διαδικασία σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων
5. Λοιπά διαχειριστικά, εποπτικά όργανα ή επιτροπές της Εταιρείας
6. Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία
.
91
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο όρος «εταιρική διακυβέρνηση» (corporate governance) περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες διοικούνται και
ελέγχονται. Η εταιρική διακυβέρνηση αρθρώνεται ειδικότερα ως ένα σύστημα σχέσεων ανάμεσα στη Διοίκηση της εταιρείας,
το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ), τους μετόχους της και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, συνιστά τη δομή μέσω της οποίας
προσεγγίζονται και τίθενται οι στόχοι της Εταιρείας, εντοπίζονται οι βασικοί κίνδυνοι που την αφορούν κατά τη λειτουργίας
της, προσδιορίζονται τα μέσα επίτευξης των εταιρικών στόχων, οργανώνεται το σύστημα διαχείρισης κινδύνων και καθίσταται
δυνατή η παρακολούθηση της απόδοσης της Διοίκησης κατά τη διαδικασία εφαρμογής των παραπάνω.
Η αποτελεσματική εταιρική διακυβέρνηση διαδραματίζει ουσιαστικό και πρωτεύοντα ρόλο στην προώθηση της
ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και, στην ενδυνάμωση των εσωτερικών δομών της λειτουργίας τους, ενώ η αυξημένη
διαφάνεια που προάγει έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση στο σύνολο της οικονομικής τους δραστηριότητας με προφανές
όφελος για τους μετόχους αλλά και για τους λοιπούς εμπλεκόμενους (stakeholders).
Η παρούσα Έκθεση Εταιρικής Διακυβέρνησης αποτελεί ειδικό τμήμα της Ετήσιας Έκθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου,
σύμφωνα με το άρθρο 152 του Ν.4548/2018 αλλά και την παράγραφο 3 του άρθρου 18 του Ν.4706/2020.
Η Εταιρεία έχει προσαρμόσει το καταστατικό της προς τις διατάξεις του ισχύοντα νόμου περί ανωνύμων εταιρειών,
Ν.4548/2018.
1. Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης
Η Εταιρεία εφαρμόζει τις αρχές εταιρικής διακυβέρνησης, όπως αυτές ορίζονται από το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο (άρθρο 37
του Ν.3693/2008, άρθρο 152 του Ν.4548/2018, όπως ισχύει σήμερα, και Ν.4706/2020).
1.1
Γνωστοποίηση συμμόρφωσης της Εταιρείας με τις πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που περιγράφονται στον Κώδικα
Εταιρικής Διακυβέρνησής της
Η δήλωση αυτή αφορά το σύνολο των αρχών και πρακτικών της Εταιρείας και γίνεται για τη συμμόρφωση με το Ν.3873/2010
και το Ν.4548/2018, άρθρο 152.
Η Εταιρεία συμμορφώνεται οικειοθελώς με τις πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που περιγράφονται στο Κώδικα Εταιρικής
Διακυβέρνησής της (ΚΕΔ), ο οποίος είναι αναρτημένος στον ιστότοπο της Εταιρείας www.avax.gr. Η Εταιρεία έχει υιοθετήσει
τον ανανεωμένο Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης, ο οποίος δημοσιεύθηκε από τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών
(ΣΕΒ) και το Ελληνικό Συμβούλιο Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΕΣΕΔ) το 2021.
Το νομικό πλαίσιο για τα ζητήματα Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης αποτελείται κυρίως από τα ακόλουθα:
i.
Ο Ν.3693/2008 ο οποίος επιβάλει την σύσταση επιτροπής ελέγχου καθώς και διάφορες σημαντικές υποχρεώσεις
γνωστοποίησης όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τη διακυβέρνηση μιας Εταιρείας
92
ii.
Ο Ν.3873/2010 ο οποίος ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την Οδηγία 2006/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, λειτουργώντας με τον τρόπο αυτό ως υπενθύμιση της ανάγκης θέσπισης Κώδικα
Εταιρικής Διακυβέρνησης και αποτελώντας ταυτόχρονα τον θεμέλιο λίθο του.
iii.
Ο Ν.3884/2010 και ο Ν.4548/2018 οι οποίοι αφορούν στα δικαιώματα μετόχων και τις πρόσθετες εταιρικές
υποχρεώσεις γνωστοποίησης προς τους μετόχους στα πλαίσια της προετοιμασίας της Γενικής Συνέλευσης.
iv.
O Ν.4548/2018, ο οποίος επικαιροποιεί τις υποχρεώσεις των εισηγμένων εταιρειών για την λειτουργία διαφόρων
διοικητικών επιτροπών αλλά και την έκδοση Έκθεσης Αμοιβών.
v.
Ο Ν.4706/2020 σχετικά με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των εισηγμένων
εταιρειών, και εισάγει την υποχρέωση υιοθέτησης μίας σειράς κανονιστικών κειμένων και διοικητικών επιτροπών.
Η Εταιρεία μέσα από τον κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης, εκπληρώνει όχι μόνο τη συμμόρφωση με την κείμενη νομοθεσία
αλλά και αναπτύσσει εταιρική κουλτούρα που θεμελιώνεται στις αξίες της επιχειρηματικής ηθικής, της προάσπισης των
συμφερόντων των μετόχων καθώς και όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
1.2
Αποκλίσεις από τον ΚΕΔ και αιτιολόγηση αυτών. Ειδικές διατάξεις του Κώδικα που δεν εφαρμόζει η ΑΒΑΞ και εξήγηση των
λόγων της μη εφαρμογής
Βάσει του Ν.4548/2018, άρθρο 152 όπως ισχύει σήμερα, σημαντικό στοιχείο του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης αποτελεί η
υιοθέτηση του προτύπου της εξήγησης της μη συμμόρφωσης της Εταιρείας με συγκεκριμένες ειδικές πρακτικές του ΚΕΔ της.
Αυτό σημαίνει ότι η κείμενη νομοθεσία καθώς και ο Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης της Εταιρείας ακολουθούν τον κανόνα
«συμμόρφωση ή εξήγηση» (“comply or explain”) και απαιτεί συμμόρφωση με το σύνολο των ειδικών πρακτικών του ΚΕΔ,
διαφορετικά ενεργοποιείται η υποχρέωση παράθεσης των αποκλίσεων από τον ΚΕΔ και αιτιολόγηση καθεμίας εξ αυτών.
Σε σχέση με τις εν λόγω πρακτικές και αρχές του ΚΕΔ της, υφίστανται κατά την παρούσα χρονική στιγμή ορισμένες αποκλίσεις,
για τις οποίες ακολουθεί ανάλυση καθώς και επεξήγηση των ειδικών λόγων αιτιολόγησής τους.
i.
Διασφάλιση κριτηρίων πολυμορφίας μεταξύ των ανώτατων ή ανώτερων διευθυντικών στελεχών, με ανάλογη
στοχοθέτηση και χρονοδιάγραμμα επίτευξης
Τα ανώτατα ή και ανώτερα διευθυντικά στελέχη τίθενται στη διάθεση της Εταιρείας για την εκπλήρωση των σκοπών της
και την εξυπηρέτηση των αναγκών της. Ως εκ τούτου, και δεδομένου ότι η Εταιρεία δραστηριοποιείται κατ’ εξοχήν στον
κατασκευαστικό κλάδο, η επιλογή των κατάλληλων στελεχών με προσόντα και εμπειρία στην ανάληψη, διαχείριση και
εκτέλεση τεχνικών έργων, βασίζεται στη γνώση, εξειδίκευση, ικανότητα και αντίληψη και όχι στο φύλο που επιτάσσουν τα
κριτήρια πολυμορφίας (“diversity”). Κατά συνέπεια, δεν δύναται να υπάρξει στοχοθέτηση και χρονοδιάγραμμα επίτευξης
των παραπάνω κριτηρίων. Παρ’ όλα αυτά, η Εταιρεία μεριμνά για την επιλογή των ανωτέρω στελεχών της, με την τήρηση
της βέλτιστης δυνατής ισορροπίας κριτηρίων πολυμορφίας, κατ’ επιταγήν του Νόμου και τυπικών και ουσιαστικών
προσόντων.
ii.
Διασφάλιση επαρκούς χρόνου εκτέλεσης καθηκόντων των μελών του ΔΣ, θέτοντας περιορισμό στη συμμετοχή σε
διοικητικά όργανα άλλων μη συνδεδεμένων εταιρειών
93
Η επιλογή των μελών του Δ.Σ. της εταιρείας γίνεται με κριτήριο τη γνώση και την εμπειρία τους όπως και την εμπειρογνωσία
και εξοικείωσή τους με το αντικείμενο δραστηριότητας της εταιρείας. Η άσκηση των καθηκόντων τους καθώς και η παροχή των
υπηρεσιών τους στη διοίκηση της εταιρείας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα και λαμβάνει χώρα ακώλυτα και ανεπηρέαστα
από την όποια συμμετοχή τους σε διοικητικά όργανα μη συνδεδεμένων εταιρειών.
1.3
Πρακτικές Εταιρικής Διακυβέρνησης που εφαρμόζει η Εταιρεία επιπροσθέτως των υποχρεώσεων του νόμου
Οι πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, τις οποίες εφαρμόζει η Εταιρεία είναι σύμφωνες με τις διατάξεις του νόμου και
αναφέρονται στον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Επιπλέον, η Εταιρεία έχει διαχωρίσει τα καθήκοντα του Προέδρου από
αυτά του Διευθύνοντος Συμβούλου, και εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σύστημα εσωτερικού ελέγχου σύμφωνα με τα διεθνή
πρότυπα και το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο και τις καλές ή βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
Επιπροσθέτως, έχει θεσπίσει Κώδικα Δεοντολογίας και Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα
ισχύοντα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης αποτελεσματικού Εσωτερικού Ελέγχου. Η Επιτροπή Ελέγχου και η Επιτροπή
Ανάδειξης Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων των μελών του ΔΣ διέπονται από ειδικό κανονισμό λειτουργίας.
Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου καλύπτει την κατ’ ελάχιστον 25% δια νόμου συμμετοχή κάθε φύλου επί του συνολικού
αριθμού των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 του Ν.4706/2020.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3016/2002 και του Ν.4706/2020, από τα Μη Εκτελεστικά Μέλη τουλάχιστον δύο θα πρέπει να
είναι Ανεξάρτητα. Στο δεκαμελές ΔΣ της Εταιρείας συμμετέχουν πέντε Μη Εκτελεστικά Μέλη, εκ των οποίων τέσσερα είναι και
Ανεξάρτητα.
Η θητεία των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και των διοικητικών επιτροπών είναι τριετής.
1.4
Εφαρμογή Ν.4548/2018 περί Πολιτικής Αποδοχών και Έκθεσης Αποδοχών
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν.4548/2018, η Εταιρεία έχει θεσπίσει Πολιτική Αποδοχών για τα μέλη του Διοικητικού της
Συμβουλίου. Το αρχικό κείμενο της Πολιτικής εγκρίθηκε από τους μετόχους στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της
01.09.2020, και στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της 14.06.2023 εγκρίθηκε η επικαιροποιημένη έκδοσή της.
Η Εταιρεία συντάσσει ετησίως Έκθεση Αποδοχών και την θέτει προς συζήτηση στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση ως
αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης για την κλειόμενη χρήση. Η Έκθεση Αποδοχών περιέχει επισκόπηση του συνόλου των
πάσης φύσεων αποδοχών των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τη νομοθεσία και την ισχύουσα Πολιτική
Αποδοχών.
1.5
Πολιτική Καταλληλότητας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
Η Εταιρεία έχει συντάξει Πολιτική Καταλληλότητας των μελών της διοίκησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 του
Ν.4706/2020 και την Εγκύκλιο 60/18.09.2020 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η οποία εγκρίθηκε από τους μετόχους κατά την
94
Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της 24.06.2021. Το λόγω κείμενο παρέχει τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις αρχές και
τα κριτήρια που εφαρμόζονται τουλάχιστον κατά την επιλογή, αντικατάσταση και ανανέωση της θητείας των μελών του ΔΣ, στο
πλαίσιο της αξιολόγησης της ατομικής και συλλογικής καταλληλότητας. H Πολιτική Καταλληλότητας αποσκοπεί στη διασφάλιση
της ποιοτικής στελέχωσης, αποτελεσματικής λειτουργίας και εκπλήρωσης του ρόλου του ΔΣ με βάση τη γενικότερη στρατηγική
και τις μεσομακροπρόθεσμες επιχειρηματικές επιδιώξεις της Εταιρείας με στόχο την προαγωγή του εταιρικού συμφέροντος.
1.6
Έκθεση Ανεξάρτητων Μη Εκτελεστικών Μελών ΔΣ προς την Γενική Συνέλευση των Μετόχων
Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας υποβάλλουν Έκθεση στην Ετήσια Γενική
Συνέλευση των Μετόχων, αρχής γενομένης από την χρήση 2021 σύμφωνα με τον Ν.4706/2020 (άρθρο 9 παράγραφος 5). Στην
εν λόγω έκθεση εκφράζεται γνώμη για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της διοίκησης που ασκείται από τα εκτελεστικά μέλη του ΔΣ,
ως προς την εφαρμογή ορθής πρακτικής της εταιρικής διακυβέρνησης και την διασφάλιση των συμφερόντων των μετόχων,
αλλά και των υπολοίπων εσωτερικών και εξωτερικών ενδιαφερόμενων μερών. Επίσης, παρατίθεται άποψη για την πληρότητα
και ορθότητα του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του ΔΣ και της Δήλωσης Εταιρικής Διακυβέρνησης οι οποίες
περιλαμβάνονται στην Ετήσια Οικονομική Έκθεση.
1.7 Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας
Η Εταιρεία έχει εγκρίνει Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας, με σκοπό τη διασφάλιση της ορθής και αποτελεσματικής
λειτουργίας της, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από νόμο (άρθρο 37 του Ν.3693/2008, άρθρο 152 του
Ν.4548/2018, όπως ισχύει σήμερα, και κυρίως του Ν.4706/2020 για την εταιρική διακυβέρνηση), σε συνδυασμό με τις
αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς περί εταιρειών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και τις αρχές που θέτει
το ΔΣ της Εταιρείας. Ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας περιλαμβάνει την περιγραφή των οργάνων διοίκησης της Εταιρείας,
τη σύνθεσή τους και τις αρμοδιότητές τους, καθώς και την περιγραφή της οργανωτικής δομής των διοικητικών υπηρεσιών που
αναφέρονται στη Διοίκηση της Εταιρείας και των αρμοδιοτήτων τους. Περιλαμβάνει επίσης τις διαδικασίες πρόσληψης και
αξιολόγησης της απόδοσης των διευθυντικών στελεχών της Εταιρείας, καθώς και τις βασικές αρχές λειτουργίας της Υπηρεσίας
Εσωτερικού Ελέγχου και του κώδικα συναλλαγών επί κινητών αξιών της Εταιρείας. Ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας είναι
αναρτημένος στην ιστοσελίδα της Εταιρείας www.avax.gr
2. Διοικητικό Συμβούλιο & Επιτροπές
2.1 Σύνθεση και τρόπος λειτουργίας του Διοικητικού Συμβουλίου
Το ΔΣ της Εταιρείας εξελέγη με τριετή θητεία την 24.06.2021, ήτοι έως 24.06.2024, και την 31.12.2023 απαρτίζεται από τους
κάτωθι :
1
Ιωάννου Χρήστος
Πρόεδρος, Εκτελεστικό Μέλος
2
Κουβαράς Κωνσταντίνος
Αναπληρωτής Πρόεδρος, Εκτελεστικό Μέλος
3
Πιστιόλη Αικατερίνη
Αντιπρόεδρος, Μη Εκτελεστικό Μέλος
4
Μιτζάλης Κωνσταντίνος
Διευθύνων Σύμβουλος
95
5
Λυσαρίδης Κωνσταντίνος
Εκτελεστικό Μέλος
6
Μιτζάλης Αντώνιος
Εκτελεστικό Μέλος
7
Σιάτης Χρίστος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
8
Σωτηρακόπουλος Αλέξιος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
9
Χατζηπαύλου Μιχαήλ
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
10
Μονοχάρτζη Θεοδώρα
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Από τα 10 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου την 31.12.2023, πέντε (5) είναι Εκτελεστικά, ένα (1) είναι Μη Εκτελεστικό, και
τέσσερα (4) είναι Μη Εκτελεστικά και Ανεξάρτητα:
•
Τα μέλη 1 (Πρόεδρος), 2 (Αναπληρωτής Πρόεδρος), 4 (Διευθύνων Σύμβουλος), 5 (Μέλος) και 6 (Μέλος) είναι Εκτελεστικά
•
Το μέλος 3 (Αντιπρόεδρος) είναι Μη Εκτελεστικό
•
Τα μέλη 7 έως 10 είναι Μη Εκτελεστικά και Ανεξάρτητα
•
Τα μέλη 1, 2, 4 και 5 συμμετέχουν στην Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων
•
Τα μέλη 3, 7 και 8 συμμετέχουν στην Επιτροπή Ελέγχου
•
Τα μέλη 3, 9 και 10 συμμετέχουν στην Επιτροπή Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ
•
Το μέλος 6 συμμετέχει στην Επιτροπή ESG
Οι αρμοδιότητες των εκτελεστικών μελών καθορίζονται και περιγράφονται αναλυτικά στο σχετικό πρακτικό του Διοικητικού
Συμβουλίου.
Τα μη εκτελεστικά και τα ανεξάρτητα μέλη είναι επιφορτισμένα με την εποπτεία των εταιρικών δραστηριοτήτων. Επιλέγονται
μεταξύ επαγγελματικώς καταξιωμένων ατόμων στον επιχειρηματικό και στον ακαδημαϊκό χώρο, τα οποία διαθέτουν εγχώρια
και διεθνή εμπειρία, με κριτήρια το μορφωτικό τους επίπεδο και το κοινωνικό τους κύρος. Συνεπώς, τα μέλη αυτά, κατά
τεκμήριο, είναι σε θέση να έχουν μια αμερόληπτη σφαιρική θεώρηση και να είναι εκφραστές αντικειμενικών απόψεων για τα
εταιρικά πράγματα.
Το ΔΣ ενεργώντας συλλογικά έχει
τη διοίκηση και διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων. Αποφασίζει γενικά για κάθε ζήτημα
που αφορά την Εταιρεία και ενεργεί κάθε πράξη, εκτός από εκείνες για τις οποίες είτε από το Νόμο, είτε από το καταστατικό
είναι αρμόδια η ΓΣ των μετόχων.
Συλλογική ενέργεια του Διοικητικού Συμβουλίου απαιτείται στις παρακάτω περιπτώσεις:
•
Οι, σύμφωνα με το νόμο, απαιτούσες συλλογικές ενέργειες του Διοικητικού Συμβουλίου.
•
Η πώληση ή άλλως διάθεση μετοχών της Εταιρείας, η εξαγορά οποιασδήποτε επιχείρησης ή η πρόταση συγχώνευσης της
Εταιρείας με άλλη επιχείρηση.
•
Η πώληση ή αγορά από την Εταιρεία περιουσιακών στοιχείων (κινητών ή ακινήτων) με αξία ίση ή μεγαλύτερη του
€1.000.000.
96
•
Η κατάρτιση συμβάσεων ή η ανάληψη υποχρεώσεων με αξία ίση ή μεγαλύτερη των €3.000.000.
•
Η παροχή δανείων, πιστώσεων ή άλλης χρηματοοικονομικής διευκόλυνσης, εγγύησης, αποζημίωσης ή άλλης ασφάλειας σε
τρίτο φυσικό ή νομικό πρόσωπο εκτός της συνήθους πορείας των συναλλαγών της Εταιρείας με αξία ίση ή μεγαλύτερη των
Ευρώ 3.000.000, καθώς και η παροχή εμπορικής πίστωσης σε πελάτες εκτός της συνήθους πολιτικής της Εταιρείας με αξία
ίση ή μεγαλύτερη των €3.000.000.
•
Η σύναψη δανειακών συμβάσεων ποσού ίσου ή μεγαλύτερου των €3.000.000.
•
Η δημιουργία εμπράγματων βαρών επί περιουσιακών στοιχείων της Εταιρείας για ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των Ευρώ
3.000.000.
•
Η μεταβολή στις λογιστικές αρχές που ακολουθεί σήμερα η Εταιρεία.
•
Η σύναψη ή ουσιαστική τροποποίηση σημαντικών συμβάσεων ή σύναψη συμβάσεων με μη εμπορικούς όρους εφόσον
αυτές έχουν αξία ίση ή μεγαλύτερη των €3.000.000.
Το ΔΣ κατ’ έτος συντάσσει έκθεση στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι συναλλαγές της Εταιρείας με τις συνδεδεμένες με
αυτήν επιχειρήσεις. Η έκθεση αυτή γνωστοποιείται στις εποπτικές αρχές.
Το ΔΣ δικαιούται με ειδικές αποφάσεις του να αναθέτει εκάστοτε την άσκηση όλων ή μέρους των αρμοδιοτήτων και εξουσιών
του, που προβλέπονται από το καταστατικό της Εταιρείας και τον νόμο ως και την εκπροσώπηση της Εταιρείας, ανεξαρτήτως
ποσού, σε μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, υπαλλήλους της Εταιρείας ή τρίτους, ενεργούντες από κοινού ή κατ’ ιδίαν
έκαστος ορίζοντας ταυτόχρονα της έκταση των εξουσιών τους.
Όλες οι πρακτικές που διέπουν το ρόλο και τις αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνονται στην Εταιρική
Διακυβέρνηση της Εταιρείας.
Το ΔΣ της Εταιρείας επανεξετάζει τουλάχιστον σε ετήσια βάση ανά οικονομικό έτος την πλήρωση των προϋποθέσεων
ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων μη εκτελεστικών μελών του, όπως διατυπώνονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 9 του
Ν.4706/2020. Ειδικότερα, ένα μέλος του ΔΣ θεωρείται ανεξάρτητο εφόσον κατά τον ορισμό και κατά τη διάρκεια της θητείας
του δεν κατέχει άμεσα ή έμμεσα ποσοστό δικαιωμάτων ψήφου μεγαλύτερο του 0,5% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας
και είναι απαλλαγμένο από οικονομικές, επιχειρηματικές, οικογενειακές ή άλλου είδους σχέσεις εξάρτησης, οι οποίες μπορούν
να επηρεάσουν τις αποφάσεις του και την ανεξάρτητη και αντικειμενική κρίση του. Εφόσον κατά τον έλεγχο της πλήρωσης των
προϋποθέσεων του Ν.4706/202, ή σε οποιαδήποτε στιγμή διαπιστωθεί ότι οι προϋποθέσεις έπαψαν να συντρέχουν στο
πρόσωπο ανεξάρτητου μη εκτελεστικού μέλους, το ΔΣ προβαίνει στις δέουσες ενέργειες αντικατάστασής του. Οι εν λόγω
προϋποθέσεις καλύπτονταν για τα 4 ανεξάρτητα, μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ της Εταιρείας από την συγκρότηση του
διοικητικού οργάνου σε σώμα, μετά την εκλογή του τον Ιούνιο του 2021, και συνεχίζουν να καλύπτονται μέχρι την ημερομηνία
έκδοσης της παρούσας Έκθεσης.
2.2 Συνοπτικά Βιογραφικά Σημειώματα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
97
Ιωάννου
Χρήστος
: Γεννήθηκε το 1972 στην Λευκωσία της Κύπρου. Το 1990 αποφοίτησε από το Κολέγιο Αθηνών, το 1994 έλαβε
πτυχίο ΒΑ στα Μαθηματικά από το πανεπιστήμιο Cornell και το 1998 μεταπτυχιακό MBA από το ΜΙΤ Sloan School of
Management. Ο κος Ιωάννου είναι Πρόεδρος της Donkey Hotels και μέλος του Chancellor’s Court of Benefactors στο
Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στο MIT Sloan Executive Board.
Κουβαράς Κωνσταντίνος
: Είναι διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ. με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή και εποπτεία
μεγάλων τεχνικών έργων από το 1968. Γεννήθηκε στην Άρτα.
Πιστιόλη Αικατερίνη
: Γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα. Το 1990 αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών και το 1996 πήρε το πτυχίο
του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού (Dipl.Ing.) από το πολυτεχνείο του Μονάχου (TUM). Από το 1996 έως το 1998 εργάστηκε ως
μηχανικός στην εταιρεία PHILIPP HOLZMAN AG στο Βερολίνο. Από το 1998, επιστρέφοντας στη Ελλάδα, εργάστηκε σε πλήθος
Έργων της ΠΥΡΑΜΙΣ ΑΤΕΕ, συμμετέχοντας και στο ΔΣ και καταλαμβάνοντας τη θέση της Προέδρου και Διευθύνουσας
Συμβούλου της εταιρείας από το Δεκέμβριο του 2016 έως και σήμερα. Συμμετέχει και στο Διοικητικό Συμβούλιο της GREEN TOP
Ενεργειακή ΑΕ.
Μιτζάλης
Κωνσταντίνος
: Είναι διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ. με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή και εποπτεία
μεγάλων τεχνικών έργων. Ήταν κύριος μέτοχος της εταιρείας ΕΤΕΘ Α.Ε. από το 1978 όπου κατέχει τη θέση του Προέδρου και
του Διευθύνοντα Συμβούλου. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Λυσαρίδης
Κωνσταντίνος
: Είναι διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ. (1969) με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή και
εποπτεία μεγάλων τεχνικών έργων. Ήταν βασικό στέλεχος της εταιρείας ΕΤΕΘ Α.Ε. από το 1970, όπου κατέχει την θέση του
Αντιπροέδρου. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Μιτζάλης
Αντώνης
: Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1984. Είναι Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός (Δομοστατικός). Εργάζεται στον
όμιλο ΑΒΑΞ από τον Σεπτέμβριο του 2009. Από τον Αύγουστο του 2014 διατελεί μέλος του ΔΣ της Θυγατρικής ΕΤΕΘ. Είναι
κάτοχος πτυχίου BEng in Civil Engineering από το Πανεπιστήμιο του East London και MSc in Structural Engineering από το
Πανεπιστήμιο του Surrey.
Σιάτης
Χρίστος
: Έχει διατελέσει υψηλόβαθμο στέλεχος διεθνών ελεγκτικών εταιρειών, διαθέτει μακρά εμπειρία στην ελεγκτική
και τις αναδιαρθρώσεις λειτουργικού και χρηματοοικονομικού χαρακτήρα.
Σωτηρακόπουλος
Αλέξιος
: Είναι Δικηγόρος, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αθηνών, με εξειδίκευση στο Εμπορικό Δίκαιο και ιδιαίτερα στο Εταιρικό Δίκαιο.
Χατζηπαύλου Μιχαήλ
: Είναι οικονομολόγος πτυχιούχος του London School of Economics, Ορκωτός Ελεγκτής Αγγλίας &
Ουαλίας (FCA), διάκριση CFA από το ίδιο Ινστιτούτο και μέλος του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών‐Λογιστών Ελλάδας (ΣΟΕΛ). Εκ
των ιδρυτών και τ. Πρόεδρος / CEO της Deloitte Ελλάδος, ξεκίνησε την καριέρα του στην Ελλάδα με το Ελεγκτικό Τμήμα και
98
ακολούθως προχώρησε στην δημιουργία και ανάπτυξη του Συμβουλευτικού Τμήματος (Management Consulting) και του
Τμήματος Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (Financial Advisory) της εταιρείας. Διετέλεσε ορκωτός ελεγκτής σε διάφορες
εταιρείες & τράπεζες, υπεύθυνος σε συμβουλευτικά έργα εταιρικής διακυβέρνησης, οργάνωσης & αναδιάρθρωσης
επιχειρήσεων, σε περισσότερες από 150 αποτιμήσεις τραπεζών & εταιριών, καθώς και σε πολυάριθμες εξαγορές &
συγχωνεύσεις. Από το 2016 είναι CEO στην εταιρεία Fukuro Capital Advisors Ltd, συμβουλεύοντας κυρίως επενδυτές του
εξωτερικού, ενώ διετέλεσε Πρόεδρος Δ.Σ στην εισηγμένη ΑΕΕΑΠ Trastor και στον Alpha TV Κύπρου.
Μονοχάρτζη Θεοδώρα
: Είναι δικηγόρος, Ελληνίδα υπήκοος, με σπουδές στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού
Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου αποφοίτησε το 1988. Κατά τα έτη 1988‐1990 πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές και
έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο Master από το Πανεπιστήμιο του Αννόβερου Γερμανίας, με αντικείμενο ειδίκευσης το Ευρωπαϊκό
Κοινοτικό, Εταιρικό και Εργατικό Δίκαιο, ενώ η μεταπτυχιακή της διατριβή ήταν στο Εργατικό Δίκαιο και, συγκεκριμένα,
συγκριτική μελέτη του δικαίου της απεργίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Από το 1990 είναι δικηγόρος Αθηνών,
μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, με ιδιαίτερη εξειδίκευση στο Αστικό, Εταιρικό, Εργατικό και Τραπεζικό Δίκαιο καθώς
και το Δίκαιο της Ενέργειας καθώς επίσης, και στην επίλυση διαφορών που άπτονται πολύπλοκων νομικών ζητημάτων σχετικών
με όλους τους τομείς λειτουργίας των επιχειρήσεων, ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων. Από το έτος 2004 είναι εταίρος στη
δικηγορική εταιρεία «Σαραντίτης Δικηγορική Εταιρεία» ενώ από το 1991 μέχρι το 2004 ήταν συνεργάτης στο δικηγορικό
γραφείο «Σαραντίτης & Συνεργάτες». Επί σειρά ετών, είναι επικεφαλής του Τμήματος Δικαστικών Αντιδικιών (Dispute
Resolution) της δικηγορικής εταιρείας και, ως δικηγόρος στον Άρειο Πάγο από το 1999, χειρίζεται σημαντικές υποθέσεις
ιδιωτών και μεγάλων ομίλων. Είναι επικεφαλής του Τμήματος Δικαίου της Ενέργειας της εν λόγω εταιρείας, ενεργώντας ως
νομικός σύμβουλος επιχειρήσεων και κοινοπραξιών που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη έργων, ειδικότερα στον τομέα των
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Από τα παραπάνω βιογραφικά σημειώματα, προκύπτει ότι η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας
αντικατοπτρίζει τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την πείρα που απαιτούνται για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, σύμφωνα με
την Πολιτική Καταλληλότητας που έχει εγκριθεί αλλά και το επιχειρηματικό μοντέλο και τη στρατηγική της Εταιρείας.
2.3 Συνοπτικά Βιογραφικά Σημειώματα των κύριων Διευθυντικών Στελεχών της Εταιρείας
Αναγνώστου Παναγιώτης
, Διευθυντής Τεχνολογιών και Συστημάτων
Γεννήθηκε στο Σικάγο των ΗΠΑ το 1977. Είναι κάτοχος πτυχίου HND in Computer Systems από το Highbury College, BSc in
Computer Science Engineering από το University of Sunderland και MBA in Management of Information Systems από το Institut
Universitaire Kurt Bosch. Εργάζεται στον όμιλο ΑΒΑΞ από το 1996. Από το 2020 είναι Διευθυντής Τεχνολογιών και Συστημάτων.
Ηλιάδη Αθηνά
, Διευθύντρια Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης Ομίλου
Είναι απόφοιτη του τμήματος Χημικού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με MBA στην Διοίκηση
Επιχειρήσεων και κάτοχος επαγγελματικών τίτλων, Charter Certified Accountant (FCCA), Certified Internal Auditor (CIA) και
Certified Data Protection Officer (TLIV AUSTRIA), Certified IFRS (ACCA - ΣΟΕΛ), Certified IFRS (ICAEW). Έχει άδεια ασκήσεως
επαγγέλματος Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή (ΣΟΕΛ), πιστοποιητικό Άσκησης Λογιστικού και Ελεγκτικού Επαγγέλματος Κύπρου
99
(ΣΕΛΚ), και είναι μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών (ΕΙΕΕ). Έλαβε μέρος ως εισηγήτρια, σε σεμινάρια και
συνέδρια, στην Ελλάδα & Κύπρο. Το 1984 αρχίζει η σταδιοδρομία της στην Κύπρο ως Διευθύντρια Ποιοτικού Ελέγχου και μετά
ως Διευθύντρια Παραγωγής σε μεγάλη γαλακτοβιομηχανία. Το 1992 συνεχίζει στην Ελλάδα ως ελεγκτής και consultant σε
Ελεγκτικούς Οίκους, και ως Οικονομική Διευθύντρια σε πιστωτικά ιδρύματα έως το 1998 όπου αναλαμβάνει την Οικονομική
Διεύθυνση του Ομίλου ΑΒΑΞ. Διατελεί μέλος Διοικητικού Συμβουλίου σε εταιρίες του Ομίλου στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Μεταξύ άλλων διετέλεσε διευθυντής έργου στην υλοποίηση ολοκληρωμένης εφαρμογής ERP στο κλάδο κατασκευών, έχει
ασχοληθεί λεπτομερώς με την εταιρική διακυβέρνηση, διαδικασίες, συστήματα ελέγχου και υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου για
το εσωτερικό, αλλά και το εξωτερικό, Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Επίσης, το 2008 - 2009 διετέλεσε σύμβουλος του Υπουργείου
Οικονομικών σε θέματα οργάνωσης υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου σε Δημόσιους Οργανισμούς.
Κατσιγιάννης Δημοσθένης
, Διευθυντής Γραφείου Διευθύνοντος Συμβούλου
Είναι Πολιτικός Μηχανικός, απόφοιτος του ΕΜΠ και κάτοχος MBA από το Strathclyde Business School. Από το 1994
απασχολείται στον κατασκευαστικό τομέα, με την κατασκευή και εποπτεία τεχνικών έργων, ενώ διετέλεσε Γενικός Γραμματέας
Περιβάλλοντος (2004-2006) και Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Έργων (2006-2009). Εργάζεται στον όμιλο ΑΒΑΞ από το 2009,
ενώ από το 2020 ανέλαβε τα καθήκοντα του επικεφαλής του Γραφείου Διευθύνοντος Συμβούλου της Εταιρείας.
Κωνσταντάρου Ρόη
, Διευθύντρια Ποιότητας- Υγείας και Ασφάλειας- Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης
Είναι Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός και τα τελευταία 20 έτη ανήκει στο δυναμικό του ομίλου ΑΒΑΞ Α.Ε. ως Διευθύντρια του
Τμήματος Διαχείρισης Ποιότητας-Ασφαλείας και Υγείας-Περιβάλλοντος και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης για τον όμιλο. Το
τμήμα μεριμνά για την προετοιμασία και την υποστήριξη εφαρμογής διαδικασιών οργάνωσης των έργων από το στάδιο
προετοιμασίας της προσφοράς, στη συνέχεια στην κατασκευή έως και την τελική παράδοση στον πελάτη. Οι διαδικασίες
αφορούν σε μεθοδολογίες Ποιοτικού Ελέγχου (Quality Plans), εφαρμογής και παρακολούθησης Μέτρων Ασφαλείας και Υγείας
(Safety Plans /Risk Assessments), παρακολούθηση και υποστήριξη Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων (Environmental Plans /Risk
Assessments), καθώς και σχετικών αδειοδοτήσεων. Παράλληλα ασχολείται με την οργάνωση και την υλοποίηση των
προγραμμάτων ΕΚΕ της ΑΒΑΞ Α.Ε. υιοθετώντας καλές πρακτικές που σχετίζονται με τον άνθρωπο, την κοινωνία, την αγορά και
το περιβάλλον. Σημαντικό κομμάτι της ενασχόλησης του τμήματος κατέχουν τα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης μέσα στα πλαίσια
του ESG που λειτουργεί ο όμιλος καθώς και στην υποστήριξη εφαρμογής συστημάτων LEED, BREEAM, Estidama κλπ. κατά την
κατασκευή των έργων. Η παραπάνω δραστηριότητα του τμήματος αφορά σε όλο το εύρος εργασιών του ομίλου ΑΒΑΞ, εντός
και εκτός ελληνικών συνόρων.
Μαντζώρου Κατερίνα
, Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού & Διοικητικών Υπηρεσιών
Γεννημένη στην Αθήνα, είναι κάτοχος πτυχίου Business Administration (BSc) in Marketing Management από το Πανεπιστήμιο
Πειραιά και μεταπτυχιακού (MBA) στο Ανθρώπινο Δυναμικό από το Πανεπιστήμιο του Leicester. Ξεκινώντας την επαγγελματική
της καριέρα το 1999 έως και σήμερα έχει διατελέσει στέλεχος σε μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρίες όπως η Τoyοta
Hellas S.A. , First Data Hellas S.A., Unify Enterprise Communications S.A.-ATOS και Retail World S.A. αποκτώντας
εκτεταμένη
εμπειρία και εξειδίκευση ως Επικεφαλής Διευθύνσεων HR σε παγκόσμιο ή τοπικό επίπεδο. Από τον Ιούλιο του 2023, κατέχει
100
τον τίτλο της Διευθύντριας Ανθρώπινου Δυναμικού του Ομίλου ΑΒΑΞ με κύριο μέλημα της την ορθή και σύγχρονη λειτουργία
της Διεύθυνσης HR.
Παπαγεωργίου Γεώργιος,
Επικεφαλής Τομέα Συμβάσεων Παραχώρησης/ΣΔΙΤ
Είναι Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π., μέλος του ΤΕΕ από το 1982 και διαθέτει πολυετή εμπειρία στη διεύθυνση
μεγάλων έργων, στον κλάδο ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων, στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και στην
χρηματοοικονομική διοίκηση. Έχει διατελέσει στέλεχος της “ΑΕΓΕΚ” και της “ΑΒΑΞ”, όπου υπήρξε και μέλος του Διοικητικού
Συμβουλίου επί 15 έτη (1986-2001), Διευθύνων Σύμβουλος του ξενοδοχειακού συγκροτήματος “ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ”
(2001-2003), Διευθύνων Σύμβουλος της “ΠΡΟΕΤ” θυγατρικής της “J&P ΑΒΑΞ” (2003-2004) και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της “J&P
DEVELOPMENT”. Από τον Οκτώβριο του 2004 έως τον Μάρτιο του 2010 προσέφερε τις υπηρεσίες του στην “LAMDA
DEVELOPMENT” σαν Γενικός Διευθυντής Ανάπτυξης Ακινήτων (2004-2006), σαν Γενικός Διευθυντής (2006-2009) και σαν
Εκτελεστικός Πρόεδρος του Δ.Σ. (2009-2010). Παράλληλα ήταν Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. και Μέλος της Επενδυτικής Επιτροπής της
EUROBANK PROPERTIES”. Από τον Ιούλιο του 2010 έως σήμερα είναι Διευθύνων Σύμβουλος της “TASK ΑΒΑΞ”, θυγατρικής
εταιρείας του Ομίλου ΑΒΑΞ με αντικείμενο την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών Facilities Maqnagement και από τον
Νοέμβριο του 2020 είναι Επικεφαλής του Τομέα Συμβάσεων Παραχώρησης/ΣΔΙΤ του Ομίλου.
Παπασταματίου Κλεοπάτρα
, Υπεύθυνη Νομικής Υπηρεσίας
Δικηγόρος, Πτυχιούχος της Νομικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. Εγγεγραμμένη στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών από το έτος 1988.
Παράλληλα με την άσκηση ελευθέρου επαγγέλματος έχει διατελέσει νομικός Σύμβουλος σε κατασκευαστικές εταιρείες από
τον Αύγουστο 1989 έως σήμερα. Διαθέτει αξιοσημείωτη εμπειρία στο εταιρικό δίκαιο, εμπορικό δίκαιο, δίκαιο δημοσίων έργων
και προμηθειών. Γλώσσες: Αγγλικά.
Ρηγόπουλος Νικόλαος
, Επικεφαλής Τομέα Έργων Υποδομών και Κτιριακών Έργων
Είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, μέλος ΤΕΕ από το 1980. Συνεργάζεται με την ΑΒΑΞ από το 1988. Απασχολείται κυρίως στην
κατασκευή Δημοσίων Έργων του Δημοσίου και των ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ, ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ και ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, αρχικά ως Μηχανικός
Έργου και στη συνέχεια ως Εργοταξιάρχης και Διευθυντής Έργων. Από το 2020 είναι Επικεφαλής του Τομέα Έργων Υποδομών
και Κτιριακών Έργων του Ομίλου ΑΒΑΞ.
Ρουσόπουλος Γεώργιος
, Διευθυντής Τομέα Ενεργειακών & Βιομηχανικών Έργων
Είναι Μηχανολόγος Μηχανικός, απόφοιτος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, κάτοχος μεταπτυχιακών τίτλων
ΜSc σε Ενεργειακά Συστήματα και Θερμικές Διεργασίες από το Cranfield University και MBA από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο
Αθηνών. Από το 2005 απασχολείται στον κατασκευαστικό τομέα, στην κατασκευή και εποπτεία ενεργειακών και βιομηχανικών
έργων. Εργάζεται στον όμιλο ΑΒΑΞ από το 2007, αρχικά ως Μηχανικός Έργου, έπειτα ως Διευθυντής Έργου και το 2023 ανέλαβε
τα καθήκοντα της διεύθυνσης του Τομέα Ενεργειακών και Βιομηχανικών Έργων.
101
Τασάκος Γεώργιος
, Διευθυντής Έργων Δικτύων
Είναι Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, μέλος του ΤΕΕ. Εργάζεται στην ΑΒΑΞ από το 1995 ως Μηχανικός Έργου. Το 1997
από τη θέση του Τεχνικού
Διευθυντή, από το 2000 ως Διευθυντής Έργων Φυσικού Αερίου και από το 2020 ως Διευθυντής
Έργων Δικτύων συμμετέχει στην κατασκευή αντίστοιχων Έργων. Από το 2002 έως σήμερα εργάζεται ως Επικεφαλής Τμήματος
στην εκτέλεση ενεργειακών και υδραυλικών Έργων. Από το 2016 έως το 2020 συμμετείχε στο Δ.Σ της Εταιρείας BONATTI J&P
AVAX S.r.l, που είχε αναλάβει την κατασκευή των τμημάτων 2 & 3 του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ. Από το 2020 είναι
επικεφαλής του Τομέα Έργων Δικτύων της ΑΒΑΞ.
2.4 Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων (Συμβούλιο Διεύθυνσης)
Η Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων (Συμβούλιο Διεύθυνσης) συγκροτείται από τα κάτωθι τέσσερα
(4) Εκτελεστικά Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας:
1
Κουβαράς Κωνσταντίνος
Πρόεδρος
2
Μιτζάλης Κωνσταντίνος
Μέλος
3
Λυσαρίδης Κωνσταντίνος
Μέλος
4
Ιωάννου Χρήστος
Μέλος
Το ΔΣ της Εταιρείας δύναται με νεότερη απόφαση να αποφασίζει την αλλαγή του αριθμού των μελών της Επιτροπής
Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων και την αντικατάσταση μελών της. Οι αποφάσεις στην Επιτροπή
Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των μελών της.
Η θητεία του Συμβουλίου Διεύθυνσης συμπίπτει με την λήξη της θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου.
Επομένως η θητεία των
ανωτέρω μελών του Συμβουλίου είναι τριετής και λήγει την 24.06.2024.
Αρμοδιότητες της Επιτροπής Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων:
•
Εν γένει στρατηγική της Εταιρείας και επιχειρηματικά σχέδια
•
Ανάπτυξη σε νέους επιχειρηματικούς τομείς ή σε νέες χώρες όπου δεν δραστηριοποιείται η Εταιρεία
•
Εξαγορές και συγχωνεύσεις
•
Καθορισμός μερισματικής πολιτικής της Εταιρείας
•
Διαμόρφωση και τροποποίηση του οργανογράμματος της Εταιρείας και η υποβολή
του στο ΔΣ προς έγκριση
•
Αλλαγές στο επίπεδο στελεχών πρώτης γραμμής (ήτοι στελέχη που απευθύνονται στον Διευθύνοντα Σύμβουλο) μετά από
εισήγηση του Διευθύνοντος Συμβούλου
•
Περιοδικός έλεγχος της πορείας των εργασιών της Εταιρείας και της υλοποίησης των στόχων που έχουν τεθεί από
υπηρεσιακά και επενδυτικά προγράμματα της Εταιρείας και τυχόν αναγκαίες διορθωτικές αποφάσεις και ενέργειες
•
Λήψη αποφάσεων για όποια άλλα θέματα παραπέμπονται στο Συμβούλιο Διεύθυνσης με αποφάσεις του Διοικητικού
Συμβουλίου ή από το Διευθύνοντα Σύμβουλο ή από τους Εντεταλμένους Συμβούλους.
102
•
Άσκηση κάθε αρμοδιότητας που θα του εκχωρείται ρητά από το ΔΣ με σχετικές αποφάσεις του.
•
Η εισήγηση του καθορισμού των αντικειμενικών στόχων και επιχειρηματικών κινδύνων της Εταιρείας, για την εκπόνηση
σχεδίων δράσεως και τον έλεγχο των αποτελεσμάτων
•
Η διαμόρφωση και τροποποίηση του Εσωτερικού Κανονισμού της Εταιρείας και η υποβολή του προς έγκριση από το ΔΣ
•
Τροποποίηση του Κανονισμό Λειτουργίας της Επιτροπής Στρατηγικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κινδύνων καταρτίζεται
και εγκρίνεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.
2.5 Επιτροπή Ελέγχου
Η σύνθεση της Επιτροπής Ελέγχου την 31.12.2023 είχε ως εξής:
1
Χρίστος Σιάτης
Πρόεδρος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
2
Αικατερίνη Πιστιόλη
Μέλος
Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
3
Αλέξιος Σωτηρακόπουλος
Μέλος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
Η ΓΣ των μετόχων της εταιρείας που συνεδρίασε την 24.06.2021 όρισε τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου για τριετή θητεία
σύμφωνα με το άρθρο 44 του νόμου 4449/2017. Στις ευρύτατες ελεγκτικές της δικαιοδοσίες περιλαμβάνονται, η άσκηση
εποπτείας επί των εργασιών της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου της Εταιρείας, η οποία υπάγεται ιεραρχικά σε αυτήν, και η
παρακολούθηση της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου.
Ως εκ των ανωτέρω, προκύπτει ότι τα μέλη τα οποία στελεχώνουν την Επιτροπή Ελέγχου παρέχουν τα εχέγγυα ότι γνωρίζουν
επαρκώς το αντικείμενο, ο δε Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου κος Σιάτης διαθέτει αναμφίβολα εμπειρογνωσία στη λογιστική
και ελεγκτική. Το βιογραφικό σημείωμα του κ. Σιάτη παρατίθεται στην ιστοσελίδα της Εταιρείας (www.avax.gr).
Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες της Επιτροπής Ελέγχου αναλύονται στον Κανονισμό Λειτουργίας της, ο οποίος έχει
αναρτηθεί στον ιστότοπο της Εταιρείας www.avax.gr
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν.4449/2017 (ΦΕΚ Α 7/24.01.2017) «Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών καταστάσεων, δημόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις», τα μέλη της Επιτροπής
Ελέγχου είναι μη εκτελεστικά, η δε εποπτεία της τήρησης των διατάξεων σχετικά με την εν λόγω Επιτροπή, ασκείται πλέον από
την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Η Εταιρεία προσαρμόσθηκε άμεσα στις διατάξεις του νέου νόμου.
H Επιτροπή Ελέγχου πραγματοποιεί τουλάχιστον 4 τακτικές συνεδριάσεις ετησίως για την παρακολούθηση της πορείας και την
αξιολόγηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου και της διαχείρισης των κινδύνων στην Εταιρεία, καθώς και έκτακτες, όποτε
κρίνεται αναγκαίο.
103
Στις συνεδριάσεις της Ελεγκτικής Επιτροπής με το τμήμα Εσωτερικού Ελέγχου μπορούν να παρίστανται και οι Εξωτερικοί
Ορκωτοί Ελεγκτές της Εταιρείας.
2.6 Επιτροπή
Αποδοχών και Υποψηφιοτήτων
Μελών ΔΣ
Η Εταιρεία έχει συστήσει τριμελή ενιαία Επιτροπή Αποδοχών και Υποψηφιοτήτων των μελών του ΔΣ, σύμφωνα με τις διατάξεις
του άρθρου 10 παρ. 2 Ν. 4706/2020, η οποία την 31.12.2023 απαρτίζεται από τα εξής στελέχη του Ομίλου:
1
Χατζηπαύλου Μιχαήλ
Πρόεδρος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
2
Πιστιόλη Αικατερίνη
Μέλος
Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
3
Μονοχάρτζη Θεοδώρα
Μέλος
Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
2.7 Επιτροπή Διεκδίκησης Έργων
Η Εταιρεία έχει συστήσει τριμελή Επιτροπή Διεκδίκησης Έργων, στο πλαίσιο των διατάξεων του Καταστατικού της Εταιρείας,
του άρθρου 87 του Ν.4548/2018 και των βέλτιστων αρχών και κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης. Το νέο θεσμικό όργανο της
Εταιρείας λειτουργεί με γνώμονα την αποτελεσματική λειτουργία των εταιρικών οργάνων και της εφαρμογής του συνόλου των
αρχών, των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων και διαδικασιών που έχει υιοθετήσει η Εταιρεία για την αποτελεσματική
συμμόρφωσή της με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων ανταγωνισμού.
Η Επιτροπή Διεκδίκησης Έργων ανέλαβε κατ’ ανάθεση από το Διοικητικό Συμβούλιο τις εξουσίες διαχείρισης και
εκπροσώπησης της Εταιρείας που σχετίζονται με τη συμμετοχή σε διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και την εν γένει
διεκδίκηση δημοσίων και ιδιωτικών έργων, σύμφωνα με τα ειδικότερα αναφερόμενα στη σχετική απόφαση του ΔΣ. Η Επιτροπή
την 31.12.2023 απαρτίζεται από τα εξής στελέχη του Ομίλου:
1
Λυσαρίδης Κωνσταντίνος
Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ
2
Ηλιάδη Αθηνά
Οικονομική Διευθύντρια Ομίλου
3
Λυσαρίδου Ζωή
Διευθύντρια Δημοπρασιών
2.8 Επιτροπή ESG / Βιώσιμης Ανάπτυξης
Το θέμα της Βιώσιμης Ανάπτυξης περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες των προηγμένων κρατών, μέσω κανονισμών παροχής
κινήτρων και αντικινήτρων προς στις επιχειρήσεις, ενώ ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός (ΕΕ) 2019/2088 επιδρά στις σχέσεις των
επιχειρήσεων με τα Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα και τις Ασφαλιστικές εταιρείες μέσω του καθορισμού κανόνων για την
Βιώσιμη Ανάπτυξη.
104
Στο πλαίσια αυτό, με σκοπό τη συστηματική και εις βάθος προσέγγιση των ζητημάτων που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη
και τη βελτίωση του κοινωνικού και οικονομικού αποτυπώματος που προκαλείται στην οικονομία και την κοινωνία από τις
άμεσες, τις έμμεσες και τις επαγόμενες δράσεις και τα κατασκευαστικά έργα της, η Εταιρεία έχει συγκροτήσει επιτροπή για
θέματα ESG / Βιώσιμης Ανάπτυξης, αποτελούμενη από τα παρακάτω στελέχη:
Διεύθυνση / Τμήμα
Θέση στην Επιτροπή
Αντώνης Μιτζάλης
Εκτελεστικό Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου
Πρόεδρος
Αθηνά Ηλιάδη
Χρηματοοικονομική Διαχείριση
Αντιπρόεδρος
Ρόη Κωνσταντάρου
QSHE & Sustainability
Μέλος
Κατερίνα Μαντζώρου
Ανθρώπινο Δυναμικό / Διεύθυνση
Μέλος
Ελίνα Γεωργίλη
Εταιρική Διακυβέρνηση / Κανονιστική Συμμόρφωση
Μέλος
Οι εργασίες της Επιτροπής υποστηρίζονται από τον Επικεφαλής Βιώσιμης Ανάπτυξης κο Σεβαστό Βαγιάκα.
Η μετοχή της Εταιρείας περιλαμβάνεται στη σύνθεση του Δείκτη ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αποτελώντας μία από τις 60
εταιρείες οι οποίες, κατά την περίοδο έκδοσης της παρούσας Έκθεσης, καλύπτουν τις αυστηρές προϋποθέσεις οι οποίες έχουν
τεθεί.
2.9 Μονάδα Διαχείρισης Κινδύνων
Η Εταιρεία το 2023 ξεκίνησε τη διαδικασία θέσπισης Κανονισμού Λειτουργίας και σύστασης, στελέχωσης Μονάδας Διαχείρισης
Κινδύνου. Τα καθήκοντα της Διαχείρισης Κινδύνου για το 2024 ασκεί εξειδικευμένη εταιρεία εξωτερικών συμβούλων, η οποία
έχει αναλάβει την υλοποίηση και ανάπτυξη της λειτουργίας της Μονάδας, μέσω της διαμόρφωσης κατάλληλης Πολιτικής και
μεθοδολογίας αναγνώρισης, εκτίμησης και παρακολούθησης κινδύνων για τις δραστηριότητες του Ομίλου και της
θεσμοθέτησης διαδικασιών αυτο-αξιολόγησης κινδύνων και δικλείδων ασφαλείας. Εντός του 2024 έχει προγραμματισθεί
να
ολοκληρωθεί από το ΔΣ της Εταιρείας η αξιολόγηση και ο καθορισμός του επιθυμητού και του αποδεκτού επιπέδου ανά
κίνδυνο, προκειμένου να προγραμματισθούν οι αναγκαίες ενέργειες και σχέδια δράσης.
2.10 Διεύθυνση Κανονιστικής Συμμόρφωσης & Εταιρικής Διακυβέρνησης
Το 2023 η Εταιρεία προσέλαβε εξειδικευμένη εταιρεία εξωτερικών συμβούλων προκειμένου να διαμορφώσει το πλαίσιο
λειτουργίας της Διεύθυνσης Κανονιστικής Συμμόρφωσης & Εταιρικής Διακυβέρνησης, μέσω της κατάρτισης Πολιτικής
Κανονιστικής Συμμόρφωσης, Εγχειριδίου Διαδικασιών και Μητρώου Κανονιστικών Απαιτήσεων του Ομίλου. Η Εταιρεία έχει
ήδη εγκρίνει την Πολιτική για την προστασία Προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του Ενωσιακού Δίκαιου σύμφωνα με το
Ν.4990/2022, και οδεύει προς ολοκλήρωση η εγκατάσταση και λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την παραλαβή και
παρακολούθηση των ανωτέρω αναφορών. Η στελέχωση της νέας μονάδας ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2024.
105
2.11 Συμμετοχή Μελών των Διοικητικών Επιτροπών στις συνεδριάσεις των αρμοδίων οργάνων
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή των μελών στις συνεδριάσεις του ΔΣ, της Επιτροπής
Ελέγχου και της Επιτροπής Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ, κατά τη διάρκεια του 2023, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
άρθρο 18, παράγραφος 3 του Ν.4706/2020.
Διοικητικό
Συμβούλιο
Επιτροπή
Ελέγχου
Επιτροπή Αποδοχών &
Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ
Ιωάννου Χρήστος
73
Κουβαράς Κωνσταντίνος
78
Πιστιόλη Αικατερίνη
78
6
12
Μιτζάλης Κωνσταντίνος
78
Λυσαρίδης Κωνσταντίνος
79
Μιτζάλης Αντώνιος
76
Σιάτης Χρίστος
77
6
Σωτηρακόπουλος Αλέξιος
78
6
Χατζηπαύλου Μιχαήλ
79
12
Μονοχάρτζη Θεοδώρα
79
12
2.12 Κατοχή Μετοχών της Εταιρείας από Μέλη ΔΣ και Κύρια Διευθυντικά Στελέχη
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό μετοχών της Εταιρείας τις οποίες κατέχει κάθε μέλος του ΔΣ
και κάθε κύριο διευθυντικό στέλεχος της Εταιρείας κατά την 31.12.2023, και την περίοδο έκδοσης της παρούσας Οικονομικής
Έκθεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18, παράγραφος 3 του Ν.4706/2020.
Ιδιότητα
31.12.2023
22.04.2024
Ιωάννου Χρήστος
Πρόεδρος ΔΣ
Μερική ή πλήρης
συμμετοχή σε διάφορα
νομικά πρόσωπα, τα
οποία ελέγχουν συνολικά
45.896.111 μετοχές
Μερική ή πλήρης
συμμετοχή σε διάφορα
νομικά πρόσωπα, τα
οποία ελέγχουν συνολικά
45.896.111 μετοχές, πλέον
190.000 μετοχών σε
ατομικό λογαριασμό
Κουβαράς Κωνσταντίνος
Αναπληρωτής Πρόεδρος
ΔΣ
Πλήρης συμμετοχή σε
νομικό πρόσωπο, το οποίο
ελέγχει 12.598.955
μετοχές
Πλήρης συμμετοχή σε
νομικό πρόσωπο, το οποίο
ελέγχει 12.598.955
μετοχές, πλέον 190.000
μετοχών σε ατομικό
106
λογαριασμό
Πιστιόλη Αικατερίνη
Αντιπρόεδρος ΔΣ
275.000
275.000
Μιτζάλης Κωνσταντίνος
Διευθύνων Σύμβουλος
Συνολικά 25.656.745
μετοχές, μέσω ατομικού
λογαριασμού, Κοινής
Επενδυτικής Μερίδας και
πλήρως ελεγχόμενου
νομικού προσώπου
Συνολικά 26.046.745
μετοχές, μέσω ατομικού
λογαριασμού, Κοινής
Επενδυτικής Μερίδας και
πλήρως ελεγχόμενου
νομικού προσώπου
Λυσαρίδης Κωνσταντίνος
Μέλος ΔΣ
1.375.289
1.565.289
Μιτζάλης Αντώνιος
Μέλος ΔΣ
0
190.000
Σιάτης Χρίστος
Μέλος ΔΣ
0
0
Σωτηρακόπουλος Αλέξιος
Μέλος ΔΣ
0
0
Χατζηπαύλου Μιχαήλ
Μέλος ΔΣ
0
0
Μονοχάρτζη Θεοδώρα
Μέλος ΔΣ
0
0
Αναγνώστου Παναγιώτης
Διευθυντής Τεχνολογιών
και Συστημάτων
0
0
Ηλιάδη Αθηνά
Διευθύντρια
Χρηματοοικονομικής
Διαχείρισης Ομίλου
0
150.000
Κατσιγιάννης Δημοσθένης
Διευθυντής Γραφείου
Διευθύνοντος Συμβούλου
0
130.000
Κωνσταντάρου Ρόη
Διευθύντρια Ποιότητας-
Υγείας και Ασφάλειας-
Περιβάλλοντος και
Αειφόρου Ανάπτυξης
0
50.000
Μαντζώρου Κατερίνα
Διευθύντρια Ανθρώπινου
Δυναμικού & Διοικητικών
Υπηρεσιών
0
0
Παπαγεωργίου Γεώργιος
Επικεφαλής Τομέα
Συμβάσεων
Παραχώρησης/ΣΔΙΤ
0
150.000
107
Παπασταματίου
Κλεοπάτρα
Υπεύθυνη Νομικής
Υπηρεσίας
100
50.100
Ρηγόπουλος Νικόλαος
Διευθυντής Έργων
Υποδομών και Κτηριακών
16.726
166.726
Ρουσόπουλος Γεώργιος
Διευθυντής Ενεργειακών
& Βιομηχανικών Έργων
0
80.000
Τασάκος Γεώργιος
Διευθυντής Έργων
Δικτύων
0
120.000
2.13 Δήλωση ετήσιας εξέτασης πλήρωσης προϋποθέσεων ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων μελών του ΔΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν.4706/2020, το ΔΣ της Εταιρείας οφείλει να επανεξετάζει, τουλάχιστον σε ετήσια βάση ανά
οικονομικό έτος, την πλήρωση των προϋποθέσεων ανεξαρτησίας των ανεξάρτητων μη εκτελεστικών μελών του, οι οποίες
προσδιορίζονται με την παράγραφο 3 του άρθρου 9 του Ν.4706/2020. Το ΔΣ είναι επίσης υποχρεωμένο να προβαίνει στις
δέουσες ενέργειες αντικατάστασης ανεξάρτητων μελών του ΔΣ οποτεδήποτε διαπιστωθεί από αρμόδιο όργανο ότι οι
προϋποθέσεις ανεξαρτησίας έπαψαν να συντρέχουν στο πρόσωπο συγκεκριμένου μέλους του.
Οι προϋποθέσεις ανεξαρτησίας των μελών του ΔΣ της Εταιρείας, και ειδικότερα ο αριθμός των δικαιωμάτων ψήφου της
Εταιρείας που κατέχουν και η ενδεχόμενη ύπαρξη οικονομικών, επιχειρηματικών, οικογενειακών ή άλλου είδους σχέσεων
εξάρτησης οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις και την ανεξάρτητη και αντικειμενική κρίση τους, εξετάστηκαν
κατά τη συνεδρίαση του ΔΣ της Εταιρείας την 24.04.2024, και επιβεβαιώθηκε ότι εξακολουθούν να πληρούνται. Κατ’ επέκταση,
στο πλαίσιο της ανωτέρω αξιολόγησης, διαπιστώθηκε επίσης ότι οι προϋποθέσεις ανεξαρτησίας πληρούνται και για τα δύο
ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ τα οποία συμμετέχουν στην Επιτροπή Ελέγχου της Εταιρείας.
2.14 Πεπραγμένα Επιτροπών Ελέγχου και Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ
Οι Επιτροπές Ελέγχου και Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ κατά τη διάρκεια της χρήσης 2023 προώθησαν έτι
περαιτέρω τη χρηστή εταιρική διακυβέρνηση της Εταιρείας, σε ενίσχυση του έργου της εκτελεστικής διοίκησης του Ομίλου και
της προάσπισης των συμφερόντων των μετόχων. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18, παράγραφος 3 του Ν.4706/2020,
ακολουθεί συνοπτική παράθεση των πεπραγμένων των δύο Επιτροπών για το 2023:
Επιτροπή Ελέγχου
Κατά το 2023 η Επιτροπή Ελέγχου συνεδρίασε 6 φορές, ήτοι: 31/01/2023, 22/03/2023, 05/04/2023, 24/04/2023, 27/09/2023
και 15/11/2023 με όλα της τα μέλη πλέον των εσωτερικών ελεγκτών να παρίστανται σε όλες τις συνεδριάσεις, καθώς και
βασικά διευθυντικά στελέχη σε ορισμένες.
Εξετάστηκαν, μεταξύ άλλων, θέματα που αφορούσαν τον Εξωτερικό Έλεγχο και την Διαδικασία Χρηματοοικονομικής
Πληροφόρησης, όπως :
108
α) Η διαδικασία χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και η αξιολόγηση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Εταιρείας
ως προς την ακρίβεια, πληρότητα και την συνέπειά τους,
β) Η επίβλεψη των επίσημων ανακοινώσεων που αφορούν την χρηματοοικονομική απόδοση της Εταιρείας και η εξέταση των
βασικών σημείων των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων που εμπεριέχουν σημαντικές κρίσεις και εκτιμήσεις από πλευράς
Διοίκησης κα.
Η Επιτροπή Ελέγχου εξέτασε την εφαρμογή της ακολουθούμενης Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης που εφαρμόζεται από τον
Όμιλο σε όλα τα επίπεδα και τους τομείς δραστηριοποίησής του καθώς και ότι στους στόχους του Ομίλου έχουν
συμπεριληφθεί ουσιαστικά θέματα όπως η απασχόληση και η υγεία & ασφάλειας των εργαζομένων, η εταιρική διακυβέρνηση,
η προστασία του περιβάλλοντος, η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κα.
Επιπλέον, παρακολούθησε την αποτελεσματικότητα των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων της
Εταιρείας, ώστε να διασφαλίζεται πως οι κυριότεροι κίνδυνοι προσδιορίζονται, αντιμετωπίζονται και δημοσιοποιούνται με
ορθό τρόπο. Παράλληλα επόπτευσε και αξιολόγησε την επάρκεια του έργου της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου και των
εκθέσεων που αυτή συνέταξε, εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία, την εύρυθμη λειτουργία και την απρόσκοπτη και πλήρη
πρόσβαση αυτής σε πληροφορίες σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για την επαγγελματική εφαρμογή του εσωτερικού ελέγχου,
αλλά και το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο.
Σχετικά με την αξιολόγηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου (ΣΕΕ), η Επιτροπή Ελέγχου επόπτευσε την πρόοδο των
διορθωτικών ενεργειών, αναφορικά με τα ευρήματα που είχαν αναδειχθεί από τον εξωτερικό αξιολογητή στην έκθεση
αξιολόγησής του τον Μάρτιο 2023.
Επιπρόσθετα προχώρησε σε ενημέρωση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας αναφορικά με τους τομείς που η Επιτροπή
Ελέγχου, κατά την άσκηση του έργου της, θεώρησε ότι υπάρχουν ουσιώδη θέματα.
Τέλος σε συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε την 09.04.2024 μεταξύ της Επιτροπής Ελέγχου της Εταιρείας και των Ορκωτών
Ελεγκτών, ενημερώθηκε η Επιτροπή Ελέγχου για τα οικονομικά αποτελέσματα της Εταιρείας και του Ομίλου για τη χρήση 2023.
Επίσης, τέθηκαν τα σημαντικότερα θέματα στο πλαίσιο του ελέγχου των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών
καταστάσεων της χρήσης 2023 που αφορούν στην Έκθεση του Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή προς τους μετόχους της
Εταιρείας.
Επιτροπή Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων μελών ΔΣ
Η Επιτροπή Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (εφεξής το «Δ.Σ.») της Εταιρείας ορίσθηκε από
τη Γενική Συνέλευση της Εταιρείας της 24.06.2021, συγκροτήθηκε σε σώμα με την απόφασή της με ημερομηνία 28.06.2021 και
απαρτίζεται από τους κάτωθι:
▪
Μιχάλης Χατζηπαύλου – Πρόεδρος
▪
Αικατερίνη Πιστιόλη – Μέλος
109
▪
Θεοδώρα Μονοχάρτζη – Μέλος
Κατά τη διάρκεια του 2023, η ως άνω Επιτροπή συνεδρίασε είτε με φυσική παρουσία, είτε μέσω τηλεδιάσκεψης 12 φορές
αναφορικά ιδίως με τα κάτωθι θέματα:
α. τον προσδιορισμό του ετήσιου σχεδίου των εργασιών της
β. τη σύνταξη της Έκθεσης Αποδοχών των μελών Δ.Σ. για τη χρήση 2022
δ. τη διαμόρφωση κριτηρίων & συντελεστών στάθμισης για τη δημιουργία Συστήματος Αξιολόγησης των Εκτελεστικών Μελών
για τον Προσδιορισμό των Μεταβλητών τους Αμοιβών
ε.
την αναθεώρηση της Πολιτικής Καταλληλότητας των μελών του Δ.Σ. της Εταιρείας
στ. τη συνεργασία με τη Διοίκηση της Εταιρείας και τον εξωτερικό Σύμβουλο που είχε οριστεί για το σκοπό αυτό, για την
πρόσληψη νέου Διευθυντή Ανθρώπινου Δυναμικού της Εταιρείας και παρουσία στις σχετικές συνεντεύξεις.
Πιο αναλυτικά τα εξής:
α. Η Έκθεση Αποδοχών των μελών Δ.Σ. για τη χρήση 2022 δόθηκε στην Επιτροπή μας για μελέτη και έλεγχο τον Απρίλιο 2023
και ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε την περίοδο Απριλίου-Μαΐου 2023. Κατά τον εν λόγω έλεγχο, η Επιτροπή μας εξέθεσε τη
γνώμη της προς το Διοικητικό Συμβούλιο, πριν από την υποβολή της σχετικής έκθεσης στη Γενική Συνέλευση των μετόχων του
Ιουνίου 2023, σύμφωνα με το άρθρο 112 του Ν.4548/2018, όπως ισχύει, και τις οικείες διατάξεις του Κανονισμού Λειτουργίας
της Επιτροπής. Βεβαιώθηκε ότι οι αποδοχές που συμπεριλαμβάνει το ανωτέρω σχέδιο, είναι στα πλαίσια της (προϊσχύσασας)
Πολιτικής Αποδοχών της Εταιρείας η οποία είχε εγκριθεί από την Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας
την 01.09.2020. Σημειώνεται ότι η Έκθεση αυτή για το οικονομικό έτος 2022 είχε επίσης ελεγχθεί για την πληρότητά της από
τον ορκωτό ελεγκτή της Εταιρείας που υπέγραψε τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου ΑΒΑΞ του ιδίου έτους. Η ως
άνω Έκθεση Αποδοχών συζητήθηκε, συμπληρώθηκε, ολοκληρώθηκε και εγκρίθηκε από το Δ.Σ. της Εταιρείας της 24.05.2023
και, εν συνεχεία, έτυχε της έγκρισης της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της Εταιρείας, η οποία έλαβε χώρα την
14.06.2023.
β. Η νέα Πολιτική Αποδοχών της Εταιρείας, η οποία καταρτίστηκε από την Επιτροπή Αποδοχών & Υποψηφιοτήτων Μελών
σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2017/828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 2017 για τα
δικαιώματα των μετόχων, όπως ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο με το Ν.4548/2018 και ειδικότερα σύμφωνα με το άρθρο
110 του εν λόγω νόμου, και εγκρίθηκε στην τελική της μορφή από το Δ.Σ. της Εταιρείας κατά τη συνεδρίαση της 28.09.2022,
υποβλήθηκε και εγκρίθηκε από την Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας της 14.06.2023 και είναι πλέον σε
εφαρμογή από την χρήση 2023 της Εταιρείας.
γ. Κατά την περίοδο 2023, η Επιτροπή έχοντας μελετήσει Βέλτιστες Πρακτικές και λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις
ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου κλάδου, στον οποίο δραστηριοποιείται η Εταιρεία, ετοίμασε, στο πλαίσιο των
προβλεπόμενων διατάξεων της ως άνω νέας Πολιτικής Αποδοχών, τα προτεινόμενα κριτήρια και τους συντελεστές στάθμισης
για τις μεταβλητές αμοιβές των Εκτελεστικών Μελών του Δ.Σ., τις οποίες συζήτησε εκτεταμένα με τον Πρόεδρο της Εταιρείας.
Συζητήθηκαν,
εν
προκειμένω
και
ανταλλάχθηκαν
απόψεις
αναφορικά
κυρίως
με
κριτήρια,
που
αφορούν
την
110
χρηματοοικονομική απόδοση της Εταιρείας, την ανάληψη πρωτοβουλίας για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων σε
προεπιλεγμένες δραστηριότητες της τελευταίας, τη συμμετοχή σε πολλαπλές ή καίριας σημασίας για την Εταιρεία
δραστηριότητες,
τη
συμμετοχή
σε
συγκεκριμένα
επιχειρηματικά
σχέδια,
την
εστίαση
σε
μακροπρόθεσμους
χρηματοοικονομικούς, επιχειρησιακούς ή επενδυτικούς στόχους που καθορίζονται στο πλαίσιο της εκάστοτε ισχύουσας
στρατηγικής της Εταιρείας, την εποπτεία ενός ή περισσοτέρων τομέων ευθύνης σύμφωνα με το εκάστοτε οργανόγραμμα της
Εταιρείας, την συμμετοχή σε δράσεις κανονιστικής συμμόρφωσης της Εταιρείας και/ή υλοποίηση των στόχων της εταιρικής
κοινωνικής ευθύνης, κ.ά. Τα παραπάνω ζητήματα παρουσιάστηκαν από την Επιτροπή αναλυτικά και συζητήθηκαν στο Δ.Σ. της
05.04.2023, το οποίο δεν έλαβε απόφαση επί του θέματος, η δε πρόταση της Επιτροπής περιέλαβε ως κριτήρια και συντελεστές
στάθμισης, στο πλαίσιο τόσο της εταιρικής επίδοσης όσο και της ατομικής επίδοσης των εν λόγω μελών του Δ.Σ., τα εξής: τη
συμμετοχή και συνδρομή στην εσωτερική αναδιάρθρωση και αναδιοργάνωση της Εταιρείας, το βαθμό συμμετοχής στη
γενικότερη αύξηση του κύκλου εργασιών της Εταιρείας, την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της (Business Development), την
εποπτεία σημαντικού αριθμού τομέων ευθύνης της Εταιρείας, την προώθηση εταιρικών στόχων εκτός εταιρείας, τη συμμετοχή
σε δράσεις βελτίωσης του Ανθρώπινου Δυναμικού και τη θετική συνδρομή σε θέματα ESG.
δ. Στα πλαίσια των καθηκόντων της Επιτροπής, όπως περιγράφονται στον Κανονισμό Λειτουργίας της, εξετάστηκε η ισχύουσα
Πολιτική Καταλληλότητας των Μελών του Δ.Σ. της Εταιρείας, η οποία προβλέπεται από την παράγραφο 3 του άρθρου 3 του Ν.
4706/2020 και έχει εγκριθεί από την Γενική Συνέλευση των μετόχων της 24.06.2021.
Η εν λόγω Πολιτική προσδιορίζει το μέγεθος και τη σύνθεση του Δ.Σ. της Εταιρείας ως προς την ισορροπία προσόντων,
γνώσεων και εμπειρίας των μελών του, ενώ παράλληλα θεσμοθετεί την δυνατότητα αλλά και ανάγκη υποβολής προτάσεων
προς εξέταση σχετικά με το επιθυμητό προφίλ του Δ.Σ., με στόχο τη βέλτιστη πλήρωση κενών θέσεων και προσθήκη νέων
μελών.
Κατόπιν εξέτασης της Πολιτικής Καταλληλότητας, η Επιτροπή πρότεινε στο Δ.Σ. τον εμπλουτισμό της με νέα κριτήρια και
την ευθυγράμμισή της με τις επερχόμενες αλλαγές εντός του έτους 2024 στο εθνικό δίκαιο σχετικά με την ποσόστωση των
φύλων στην συνολική σύνθεση των Δ.Σ. και του υποσυνόλου των μη-εκτελεστικών μελών των εισηγμένων εταιρειών,
προκειμένου να τεθεί στους μετόχους προς έγκριση στην
Γενική Συνέλευση τον Ιούνιο του 2024. Η Επιτροπή έκρινε ότι
δρώντας έγκαιρα και προληπτικά δεν θα χρειαστούν αναγκαστικές αλλαγές στην Πολιτική Καταλληλότητας μεσούσης της
θητείας του νέου Δ.Σ. της Εταιρείας το οποίο θα αναδειχθεί τον Ιούνιο του 2024, δηλαδή πριν την προγραμματισμένη
εφαρμογή των νέων κανόνων ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στις διοικήσεις των εισηγμένων εταιρειών τον Ιούνιο του
2026, σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2022/2381 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
ε. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, κος Χατζηπαύλου, παρείχε συνδρομή και συνεργάστηκε με τη Διοίκηση της Εταιρείας και τον
εξωτερικό Σύμβουλο που είχε οριστεί για το σκοπό αυτό, σχετικά με το ζήτημα της πρόσληψης νέου Διευθυντή Ανθρώπινου
Δυναμικού της Εταιρείας στα πλαίσια αναδιάρθρωσης & αναδιοργάνωσης ορισμένων τομέων της Εταιρείας.
2.15 Έκθεση Αποδοχών
Το ΔΣ της Εταιρείας συντάσσει Έκθεση Αποδοχών των μελών του για τις καταβληθείσες αποδοχές εντός της κλειόμενης χρήσης,
σύμφωνα με το άρθρο 112 του Ν.4548/2018 και την Πολιτική Αποδοχών της Εταιρείας, η οποία υποβάλλεται προς συζήτηση
111
στην επόμενη Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων, ως αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης. Επισημαίνεται οτι η
ψήφος των μετόχων όσον αφορά την Έκθεση Αποδοχών είναι συμβουλευτική. Το ΔΣ οφείλει να επεξηγεί στην έκθεση
αποδοχών, τον τρόπο με τον οποίο ελήφθη υπόψη το ανωτέρω αποτέλεσμα της ψηφοφορίας κατά την τακτική γενική
συνέλευση.
2.16 Πολιτική Καταλληλότητας
Η Εταιρεία εναρμονίζει την Πολιτική Καταλληλότητάς της με το γενικό πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης, την εταιρική
κουλτούρα και τη διάθεση ανάληψης κινδύνων που έχει ορίσει, και επίσης προβλέπει και ακολουθεί τις απαραίτητες
διαδικασίες για την εφαρμογή της Πολιτικής. Η παρακολούθηση της εφαρμογής της Πολιτικής Καταλληλότητας αποτελεί
ευθύνη του ΔΣ, με τη συνδρομή της Επιτροπής Αποδοχών και Υποψηφιοτήτων Μελών ΔΣ. Η Εταιρεία καταγράφει τα
αποτελέσματα της αξιολόγησης της καταλληλόλητας, και ιδίως τυχόν αδυναμίες που εντοπίζονται μεταξύ της προβλεπόμενης
και της πραγματικής ατομικής και συλλογικής καταλληλότητας, καθώς και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την
αντιμετώπιση των αδυναμιών και ελλείψεων.
3. Γενική Συνέλευση των μετόχων
3.1 Τρόπος Λειτουργίας της Γενικής Συνέλευσης και βασικές εξουσίες αυτής
Η Γενική Συνέλευση των μετόχων αποτελεί το ανώτατο όργανο της Εταιρείας, και δικαιούται να αποφασίζει για κάθε εταιρική
υπόθεση και να αποφαίνεται για όλα τα ζητήματα, που υποβάλλονται σε αυτήν. Ειδικότερα η ΓΣ είναι αποκλειστικώς αρμόδια
να αποφασίζει για:
α) τροποποιήσεις του Καταστατικού. Ως τροποποιήσεις νοούνται και οι αυξήσεις ή μειώσεις του μετοχικού κεφαλαίου, εκτός
από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο έξι (6) του Καταστατικού καθώς και τις επιβαλλόμενες από τις διατάξεις
άλλων νόμων,
β) την εκλογή των Ελεγκτών,
γ) την έγκριση ή μεταρρύθμιση του ισολογισμού και των ετησίων χρηματοοικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας,
δ) τη διάθεση των ετησίων κερδών,
ε) τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση της Εταιρείας,
στ) τη μετατροπή των μετοχών της Εταιρείας ,
ζ) την παράταση ή συντόμευση της διάρκειας της Εταιρείας,
η) τη λύση της Εταιρείας και το διορισμό εκκαθαριστών,
θ) την εκλογή μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, εκτός από την περίπτωση του άρθρου 11 του Καταστατικού και
ι) την έγκριση της εκλογής σύμφωνα με το Καταστατικό, των προσωρινών συμβούλων σε αντικατάσταση συμβούλων που
παραιτήθηκαν, πέθαναν ή εξέπεσαν κατ’ άλλο τρόπο από το αξίωμά τους.
Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης είναι υποχρεωτικές και για τους μετόχους που είναι απόντες ή διαφωνούν.
112
Η ΓΣ των μετόχων, συγκαλείται πάντοτε από το ΔΣ και συνέρχεται τακτικά στην έδρα της Εταιρείας ή στην περιφέρεια άλλου
Δήμου εντός του νομού της έδρας, ή άλλου δήμου όμορου της έδρας, τουλάχιστον μια φορά σε κάθε εταιρική χρήση, το
αργότερο έως τη δεκάτη (10η) ημερολογιακή ημέρα του ένατου μήνα μετά τη λήξη κάθε εταιρικής χρήσης.
Το ΔΣ μπορεί να συγκαλεί σε έκτακτη συνεδρίαση την ΓΣ των μετόχων, όταν το κρίνει σκόπιμο ή αν το ζητήσουν μέτοχοι που
εκπροσωπούν το κατά νόμο και το Καταστατικό απαιτούμενο ποσοστό.
Οι αποφάσεις της Γενικής Συνελεύσεως λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, που εκπροσωπούνται σ’ αυτή.
Εξαιρετικώς όταν πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν: α) τη μεταβολή της εθνικότητας της Εταιρείας, β) τη μεταβολή της
έδρας της Εταιρείας, γ) τη μεταβολή του σκοπού ή του αντικειμένου της επιχειρήσεως της Εταιρείας, δ) τη μετατροπή των
μετοχών της Εταιρείας , ε) την επαύξηση των υποχρεώσεων των μετόχων, στ) την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με
εξαίρεση τις αυξήσεις του άρθρου 6 του Καταστατικού ή επιβαλλόμενη από διατάξεις νόμων, ή γενομένη με κεφαλαιοποίηση
αποθεματικών ή μείωση του μετοχικού κεφαλαίου, εκτός αν γίνεται σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του Ν. 4548/2018, ζ) την
έκδοση ομολογιακού δανείου κατά τις διατάξεις των άρθρων 59 και επόμενα του Ν. 4548/2018, η) τη μεταβολή του τρόπου
διαθέσεως των κερδών, θ) τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση της Εταιρείας, ι) την παράταση ή μείωση της
διαρκείας της Εταιρείας, ια) τη διάλυση της Εταιρείας, ιβ) την παροχή ή ανανέωση εξουσίας προς το ΔΣ για αύξηση μετοχικού
κεφαλαίου σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 6 του Καταστατικού, και ιγ) κάθε άλλη περίπτωση, κατά την οποία ο νόμος
ορίζει ότι για την λήψη ορισμένης αποφάσεως από την ΓΣ απαιτείται η απαρτία της παραγράφου αυτής, η ΓΣ βρίσκεται σε
απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα στα θέματα της ημερησίας διατάξεως όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σ’ αυτήν
μέτοχοι που εκπροσωπούν τα δύο τρίτα (2/3) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου.
Στη ΓΣ προεδρεύει προσωρινά ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, ή, όταν αυτός κωλύεται ο νόμιμος αναπληρωτής του,
και ορίζει ως Γραμματέα ένα από τους μετόχους ή τους αντιπροσώπους τους που είναι παρόντες, μέχρι να επικυρωθεί από τη
ΓΣ ο κατάλογος των μετόχων, που δικαιούνται να μετάσχουν σ’ αυτή και εκλεγεί το τακτικό προεδρείο.
3.2 Δικαιώματα των μετόχων και τρόπος άσκησής τους
Στη ΓΣ της Εταιρείας, δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου έχει όποιος εμφανίζεται ως μέτοχος κοινών ονομαστικών μετοχών της
Εταιρείας στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) που διαχειρίζεται η «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε.» (Ε.Χ.Α.Ε.),
στα οποία τηρούνται οι κινητές αξίες (μετοχές) της Εταιρείας. Η ιδιότητα του μετόχου πρέπει να υφίσταται κατά την κατά την
έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα της αρχικής συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, (ημερομηνία καταγραφής),
όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 124 παρ. 6 του Ν. 4548/2018 όπως ισχύει σήμερα. Έναντι της Εταιρείας θεωρείται ότι έχει
δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου στη ΓΣ μόνον όποιος φέρει την ιδιότητα του μετόχου κατά την αντίστοιχη ημερομηνία
καταγραφής. Η ως άνω ημερομηνία καταγραφής ισχύει και στην περίπτωση εξ’ αναβολής ή επαναληπτικής συνεδρίασης, με
την προϋπόθεση ότι η εξ΄ αναβολής ή η επαναληπτική συνεδρίαση δεν απέχει περισσότερο από τριάντα (30) ημέρες από την
ημερομηνία καταγραφής. Αν αυτό δεν συμβαίνει ή αν για την περίπτωση της επαναληπτικής γενικής συνέλευσης δημοσιεύεται
νέα πρόσκληση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 130 του Ν. 4548/2018, συμμετέχει στη ΓΣ το πρόσωπο που έχει τη
μετοχική ιδιότητα κατά την έναρξη της τρίτης ημέρας πριν από την ημέρα της εξ’ αναβολής ή της επαναληπτικής γενικής
113
συνέλευσης. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας μπορεί να γίνεται με κάθε νόμιμο μέσο και πάντως βάσει ενημέρωσης που
λαμβάνει η Εταιρεία από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων, εφόσον παρέχει υπηρεσίες μητρώου ή μέσω των συμμετεχόντων και
εγγεγραμμένων διαμεσολαβητών στο κεντρικό αποθετήριο τίτλων σε κάθε άλλη περίπτωση.
Η άσκηση των εν λόγω δικαιωμάτων δεν προϋποθέτει τη δέσμευση των μετοχών του δικαιούχου, ούτε την τήρηση άλλης
ανάλογης διαδικασίας, η οποία περιορίζει τη δυνατότητα πώλησης και μεταβίβασης αυτών κατά το χρονικό διάστημα που
μεσολαβεί ανάμεσα στην ημερομηνία καταγραφής και στη ΓΣ.
Δικαιώματα μειοψηφίας των μετόχων
1. Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το ΔΣ υποχρεούται να
συγκαλεί έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων, ορίζοντας ημέρα συνεδρίασης αυτής, η οποία δεν πρέπει να απέχει
περισσότερο από σαράντα πέντε (45) ημέρες από την ημερομηνία
επίδοσης στον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου. Η
αίτηση περιέχει το αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης. Αν δεν συγκληθεί ΓΣ από το ΔΣ μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την
επίδοση της σχετικής αίτησης, η σύγκληση διενεργείται από τους αιτούντες μετόχους με δαπάνες της Εταιρείας, με απόφαση
του Δικαστηρίου, που εκδίδεται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Στην απόφαση ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος
της συνεδρίασης, καθώς και η ημερήσια διάταξη. Η απόφαση δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα. Το ΔΣ συγκαλεί τη ΓΣ,
σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις ή κάνει χρήση της διαδικασίας του άρθρου 135 του Ν. 4548/2018, εκτός αν οι αιτούντες
μέτοχοι απέκλεισαν την τελευταία αυτή δυνατότητα.
2. Με αίτηση μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το ΔΣ υποχρεούται να
εγγράψει στην ημερήσια διάταξη Γενικής Συνέλευσης, που έχει ήδη συγκληθεί, πρόσθετα θέματα, αν η σχετική αίτηση
περιέλθει στο ΔΣ δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη ΓΣ. Η αίτηση για την εγγραφή πρόσθετων θεμάτων στην
ημερήσια διάταξη συνοδεύεται από αιτιολόγηση ή από σχέδιο απόφασης προς έγκριση στη ΓΣ και η αναθεωρημένη ημερήσια
διάταξη δημοσιοποιείται κατά τον ίδιο τρόπο, όπως η προηγούμενη ημερήσια διάταξη, δεκατρείς (13) ημέρες πριν από την
ημερομηνία της
Γενικής Συνέλευσης και ταυτόχρονα τίθεται στη διάθεση των μετόχων στο διαδικτυακό τόπο της Εταιρείας,
μαζί με την αιτιολόγηση ή το σχέδιο της απόφασης που έχει υποβληθεί από τους μετόχους κατά τα προβλεπόμενα στην
παράγραφο 4 του άρθρου 123 του Ν. 4548/2018. Αν τα θέματα αυτά δεν δημοσιευτούν, οι αιτούντες μέτοχοι δικαιούνται να
ζητήσουν την αναβολή της Γενικής Συνέλευσης, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 141 του Ν.4548/2018 και να
προβούν οι ίδιοι στη δημοσίευση, κατά τα οριζόμενα στο δεύτερο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, με δαπάνη της
Εταιρείας.
3. Μέτοχοι που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν
σχέδια αποφάσεων για θέματα που περιλαμβάνονται στην αρχική ή την τυχόν αναθεωρημένη ημερήσια διάταξη Γενικής
Συνέλευσης. Η σχετική αίτηση πρέπει να περιέλθει στο ΔΣ επτά (7) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία της Γενικής
Συνέλευσης, τα σχέδια δε αποφάσεων τίθενται στη διάθεση των μετόχων κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου
123 του Ν. 4548/2018 έξι (6) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία της Γενικής Συνέλευσης.
4. Το ΔΣ δεν είναι υποχρεωμένο να προβαίνει στην εγγραφή θεμάτων στην ημερήσια διάταξη ούτε στη δημοσίευση ή
γνωστοποίηση αυτών μαζί με αιτιολόγηση και με σχέδια αποφάσεων που υποβάλλονται από τους μετόχους, σύμφωνα με τις
114
ανωτέρω παραγράφους 2 και 3, αντίστοιχα, αν το περιεχόμενο αυτών έρχεται προφανώς σε αντίθεση με το νόμο ή τα χρηστά
ήθη.
5. Ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε μετόχου, που υποβάλλεται στην Εταιρεία πέντε (5) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από
τη ΓΣ, το ΔΣ υποχρεούται να παρέχει στη ΓΣ τις αιτούμενες συγκεκριμένες πληροφορίες για τις υποθέσεις της Εταιρείας, στο
μέτρο που αυτές είναι σχετικές με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Υποχρέωση παροχής πληροφοριών δεν υφίσταται, όταν
οι σχετικές πληροφορίες διατίθενται ήδη στο διαδικτυακό τόπο της Εταιρείας, ιδίως με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων.
Επίσης, με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το ΔΣ υποχρεούται να
ανακοινώνει στη ΓΣ, εφόσον είναι τακτική, τα ποσά που, κατά την τελευταία διετία, καταβλήθηκαν σε κάθε μέλος του
Διοικητικού Συμβουλίου ή τους διευθυντές της Εταιρείας, καθώς και κάθε παροχή προς τα πρόσωπα αυτά από οποιαδήποτε
αιτία ή σύμβαση της Εταιρείας με αυτούς. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις το ΔΣ μπορεί να αρνηθεί την παροχή των
πληροφοριών για αποχρώντα ουσιώδη λόγο, ο οποίος αναγράφεται στα πρακτικά. Τέτοιος λόγος μπορεί να είναι, κατά τις
περιστάσεις, η εκπροσώπηση των αιτούντων μετόχων στο ΔΣ, σύμφωνα με τα άρθρα 79 ή 80 του Ν. 4548/2018. Στις
περιπτώσεις της παρούσας παραγράφου, το ΔΣ μπορεί να απαντήσει ενιαία σε αιτήσεις μετόχων με το ίδιο περιεχόμενο.
6. Ύστερα από αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα δέκατο (1/10) του καταβεβλημένου κεφαλαίου η οποία υποβάλλεται
στην Εταιρεία μέσα στην προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, το ΔΣ υποχρεούται να παρέχει στη ΓΣ πληροφορίες για
την πορεία των εταιρικών υποθέσεων και την περιουσιακή κατάσταση της Εταιρείας. Το ΔΣ μπορεί να αρνηθεί την παροχή των
πληροφοριών για αποχρώντα ουσιώδη λόγο, ο οποίος αναγράφεται στα πρακτικά. Τέτοιος λόγος μπορεί να είναι, κατά τις
περιστάσεις, η εκπροσώπηση των αιτούντων μετόχων στο ΔΣ, σύμφωνα με τα άρθρα 79 ή 80 του Ν. 4548/2018, εφόσον τα
αντίστοιχα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν λάβει τη σχετική πληροφόρηση κατά τρόπο επαρκή.
7. Στις περιπτώσεις των ανωτέρω παραγράφων 5 και 6, τυχόν αμφισβήτηση ως προς το βάσιμο ή μη της αιτιολογίας άρνησης εκ
μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου παροχής των πληροφοριών, επιλύεται από το Δικαστήριο με απόφασή του, που εκδίδεται
κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Με την ίδια απόφαση το Δικαστήριο υποχρεώνει και την Εταιρεία να παράσχει
τις πληροφορίες που αρνήθηκε. Η απόφαση δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα.
8. Ύστερα από αίτηση μετόχων που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου κεφαλαίου, η ψηφοφορία σε
κάποιο θέμα ή θέματα της ημερήσιας διάταξης ενεργείται με φανερή ψηφοφορία.
9. Με την επιφύλαξη των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και με την προϋπόθεση ότι το
προβλέπει το καταστατικό, κάθε μέτοχος μπορεί να ζητήσει να του χορηγηθεί πίνακας των μετόχων της Εταιρείας, με ένδειξη
του ονοματεπωνύμου, της διεύθυνσης και του αριθμού μετοχών κάθε μετόχου. Η Εταιρεία δεν υποχρεούται να περιλάβει στον
πίνακα μετόχους που κατέχουν μέχρι ένα εκατοστό (1%) του κεφαλαίου.
10. Σε όλες τις περιπτώσεις του άρθρου 141 του Ν. 4548/2018, οι αιτούντες μέτοχοι οφείλουν να αποδεικνύουν τη μετοχική
τους ιδιότητα και, εκτός από τις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 6, τον αριθμό των μετοχών που κατέχουν
κατά την άσκηση του σχετικού δικαιώματος. Τέτοια απόδειξη αποτελεί και η κατάθεση των μετοχών τους, σύμφωνα με τα
προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 124 του Ν. 4548/2018. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας μπορεί να γίνεται με
κάθε νόμιμο μέσο και πάντως βάσει ενημέρωσης που λαμβάνει η Εταιρεία από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων, εφόσον παρέχει
υπηρεσίες μητρώου, ή μέσω των συμμετεχόντων και εγγεγραμμένων διαμεσολαβητών στο κεντρικό αποθετήριο τίτλων σε
κάθε άλλη περίπτωση.
115
Διαδικασία για την Άσκηση δικαιώματος ψήφου μέσω αντιπροσώπου
Κάθε μετοχή δίδει δικαίωμα μίας ψήφου στη ΓΣ. Στη ΓΣ δικαιούται να συμμετέχει και να ψηφίζει κάθε μέτοχος. Ο μέτοχος που
συμμετέχει στη ΓΣ ψηφίζει είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω αντιπροσώπων. Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3)
αντιπροσώπους. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερους μετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο.
Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη ΓΣ διά των εκπροσώπων τους.
Ο μέτοχος μπορεί να διορίσει αντιπρόσωπο για μία ή περισσότερες Γενικές Συνελεύσεις και για ορισμένο χρόνο. Ο
αντιπρόσωπος ψηφίζει, σύμφωνα με τις οδηγίες του μετόχου, αν υφίστανται και υποχρεούται να αρχειοθετεί τις οδηγίες
ψήφου για τουλάχιστον ένα (1) έτος από την ημερομηνία της Γενικής Συνέλευσης, ή σε περίπτωση αναβολής αυτής, της
τελευταίας επαναληπτικής Συνέλευσης στην οποία έκανε χρήση του πληρεξουσίου. Τυχόν μη συμμόρφωση του αντιπροσώπου
με τις οδηγίες που έχει λάβει, δεν επηρεάζει το κύρος των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης, ακόμη και αν η ψήφος του
αντιπροσώπου ήταν αποφασιστική για την επίτευξη της πλειοψηφίας.
Σε περίπτωση που μέτοχος κατέχει μετοχές της Εταιρείας οι οποίες εμφανίζονται σε περισσότερες του ενός λογαριασμούς
αξιών, ο περιορισμός αυτός δεν εμποδίζει το μέτοχο να ορίσει διαφορετικούς αντιπροσώπους για τις μετοχές που εμφανίζονται
στον κάθε λογαριασμό αξιών σε σχέση με τη ΓΣ. Η παροχή πληρεξουσιότητας είναι ελεύθερα ανακλητή.
Ο αντιπρόσωπος μετόχου υποχρεούται, σύμφωνα με το άρθρο 128 παρ. 5 του Ν. 4548/2018, να γνωστοποιεί στην Εταιρεία,
πριν από την έναρξη της συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, κάθε συγκεκριμένο γεγονός, το οποίο μπορεί να είναι χρήσιμο
στους μετόχους για την αξιολόγηση του κινδύνου να εξυπηρετήσει ο αντιπρόσωπος άλλα συμφέροντα πλην των συμφερόντων
του μετόχου. Κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου μπορεί να προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων ιδίως όταν ο
αντιπρόσωπος:
α) είναι μέτοχος που ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας ή άλλο νομικό πρόσωπο ή οντότητα η οποία ελέγχεται από το μέτοχο
αυτόν,
β) είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου ή
εν γένει της διοίκησης της Εταιρείας ή μετόχου που ασκεί τον έλεγχο της
Εταιρείας ή άλλου νομικού προσώπου ή οντότητας που ελέγχεται από μέτοχο ο οποίος ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας,
γ) είναι υπάλληλος ή ελεγκτής της Εταιρείας ή μετόχου που ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας ή άλλου νομικού προσώπου ή
οντότητας που ελέγχεται από μέτοχο, ο οποίος ασκεί τον έλεγχο της Εταιρείας,
δ) είναι σύζυγος ή συγγενής πρώτου βαθμού με ένα από τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στις ανωτέρω περιπτώσεις α΄
έως γ΄.
Σύμφωνα με το άρθρο 128 παρ. 4 του Ν.4548/2018, ο διορισμός και η ανάκληση ή αντικατάσταση του εκπροσώπου ή
αντιπροσώπου του μετόχου, γίνονται εγγράφως ή με ηλεκτρονικά μέσα και υποβάλλονται στην Εταιρεία σαράντα οκτώ (48)
τουλάχιστον ώρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία
συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης.
116
Το Καταστατικό της Εταιρείας προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής των μετόχων στη ΓΣ με ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς τη φυσική
παρουσία τους στον τόπο διεξαγωγής της, καθώς και τη δυνατότητα ψήφου εξ’ αποστάσεως είτε με ηλεκτρονικά μέσα είτε δι’
αλληλογραφίας.
Διαθέσιμα Έγγραφα & Πληροφορίες
Οι πληροφορίες των παρ. 3 και 4 του άρθρου 123 του Ν. 4548/2018 συμπεριλαμβανομένης της πρόσκλησης για σύγκληση της
Γενικής Συνέλευσης, του εντύπου διορισμού αντιπροσώπου και του σχεδίου απόφασης για όλα τα θέματα της ημερήσιας
διάταξης, καθώς και πληρέστερες πληροφορίες σχετικά με την
άσκηση των δικαιωμάτων μειοψηφίας των παραγράφων 2,3,6
και 7 του άρθρου 141
του Ν. 4548/2018, διατίθενται σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα της Εταιρείας www.avax.gr.
Το πλήρες κείμενο των σχεδίων αποφάσεων και τυχόν εγγράφων που προβλέπονται στην παρ. 4 του άρθρου 123 του Ν.
4548/2018, διατίθενται σε έγχαρτη μορφή στα γραφεία του Τμήματος Εξυπηρέτησης Μετόχων & Εταιρικών Ανακοινώσεων της
Εταιρείας στη διεύθυνση: Αμαρουσίου – Χαλανδρίου αριθμός 16, Τ.Κ. 151 25, 3ος όροφος, τηλ 210-63.75.000.
Όλα τα ανωτέρω έγγραφα καθώς και η εκάστοτε Πρόσκληση σε ΓΣ των Μετόχων, ο συνολικός αριθμός των υφισταμένων
μετοχών και δικαιωμάτων ψήφων και τα έντυπα για την ψήφο μέσω αντιπροσώπου είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή
στην ιστοσελίδα της Εταιρείας www.avax.gr.
4. Κύρια χαρακτηριστικά των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων της Εταιρείας σε σχέση με τη
διαδικασία σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (εταιρικών και ενοποιημένων)
To Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου αποτελεί το σύνολο των εσωτερικών ελεγκτικών μηχανισμών και διαδικασιών,
συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης κινδύνων, του εσωτερικού ελέγχου και της κανονιστικής συμμόρφωσης, που καλύπτει
σε συνεχή βάση κάθε δραστηριότητα του Ομίλου και συντελεί στην ασφαλή και αποτελεσματική λειτουργία του. Η Εταιρεία
διαθέτει ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, τα παρακάτω χαρακτηριστικά του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου:
• Εγκεκριμένο Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας
•
Κώδικας Επιχειρηματικής Δεοντολογίας και Ηθικής και διαδικασίες παρακολούθησης της εφαρμογής του
• Εγκεκριμένο Οργανόγραμμα, για όλα τα επίπεδα ιεραρχίας, στο οποίο προσδιορίζεται με σαφήνεια η περιοχή ευθύνης ανά
διεύθυνση/τμήμα
• Σύνθεση και λειτουργία των Επιτροπών του Δ.Σ., όπως ενδεικτικά: Ελέγχου και Αποδοχών & Ανάδειξης Υποψηφιοτήτων
• Οργανωτική διάρθρωση και λειτουργία του Εσωτερικού Ελέγχου
• Περιγραφή του στρατηγικού σχεδιασμού, διαδικασία ανάπτυξης αυτού και υλοποίησής του
• Μακροχρόνιο και βραχυχρόνιο προγραμματισμό δράσης ανά σημαντική δραστηριότητα, με αντίστοιχο απολογισμό και
επισήμανση των αποκλίσεων σε περιοδική βάση, καθώς και αιτιολόγηση αυτών
• Πλήρες και ενήμερο καταστατικό όπου προσδιορίζονται και αποτυπώνονται με σαφήνεια το αντικείμενο εκμετάλλευσης,
εργασίας και οι κύριοι σκοποί του οικονομικού φορέα
• Περιγραφή καθηκόντων των διευθύνσεων, τμημάτων και περιγραμμάτων θέσεων εργασίας
117
• Καταγραφή πολιτικών και διαδικασιών σημαντικών λειτουργιών του Ομίλου και εντοπισμός δικλείδων ασφαλείας ή
σημαντικών παραλείψεων.
Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου
Ο Εσωτερικός Έλεγχος ασκείται από τη ανεξάρτητη Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου της Εταιρείας, με γραπτό Κανονισμό
Λειτουργίας (καταστατικό Εσωτερικού Ελέγχου). Ο πρωταρχικός ρόλος του Εσωτερικού Ελέγχου είναι η παρακολούθηση και η
βελτίωση των λειτουργιών και των πολιτικών της Εταιρείας αναφορικά με το Σύστημα Eσωτερικού Ελέγχου της, η αξιολόγηση
των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων που υπάρχουν σε όλο το εύρος των λειτουργιών της Εταιρείας ως προς την επάρκεια,
την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά τους σε σχέση με την επίτευξη των στρατηγικών στόχων. Στις αρμοδιότητες
του εσωτερικού ελέγχου συμπεριλαμβάνεται επίσης και ο έλεγχος της συμμόρφωσης με τους Εσωτερικούς Κανονισμούς και
Νομοθεσίες, οπουδήποτε λειτουργεί και έχει δραστηριότητες η Εταιρεία καθώς και ο έλεγχος και η αξιολόγηση των
μηχανισμών εταιρικής διακυβέρνησης και διασφάλισης ποιότητας που έχει υιοθετήσει η Εταιρεία.
Σύμφωνα με το Καταστατικό Εσωτερικού Ελέγχου, κατά τη διάρκεια του 2023 η Επιτροπή Ελέγχου είχε συναντήσεις με την
Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου και τον Επικεφαλής της, κατά τις οποίες συζητήθηκαν λειτουργικά και οργανωτικά θέματα και
παρασχέθηκαν όλες οι ζητηθείσες πληροφορίες και ενημέρωση σχετικά με τα εφαρμοζόμενα συστήματα ελέγχου, την
αποτελεσματικότητά τους και την πορεία των ελέγχων.
Υποβλήθηκαν στην Επιτροπή Ελέγχου όλες οι εκθέσεις ελέγχου και οι σχετικές τριμηνιαίες αναφορές στις οποίες
περιλαμβάνονται τα σημαντικότερα ευρήματα, οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτά, οι προτάσεις - ενέργειες βελτίωσης του
Εσωτερικού Ελέγχου και η σχετική ανταπόκριση των ελεγχόμενων τμημάτων της Εταιρείας.
Μετά από σχετική αναφορά του Εσωτερικού Ελέγχου, η Επιτροπή Ελέγχου ενέκρινε το πρόγραμμα ελέγχου για το 2024 και
προσδιόρισε τις λειτουργίες και τα σημεία στα οποία θα πρέπει να επικεντρωθεί ο εσωτερικός έλεγχος.
Επάρκεια και Αποτελεσματικότητα του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου (ΣΕΕ)
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 14 του Ν.4706/2020 και την Απόφαση 1/891/30.09/2020 του Διοικητικού Συμβουλίου
της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η Εταιρεία με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της, και με βάση την σχετική εισήγηση της
Επιτροπής Ελέγχου, ανέθεσε την αξιολόγηση του ΣΕΕ της Εταιρείας και της σημαντικής θυγατρικής της στην «BDO Ορκωτοί
Ελεγκτές ΑΕ» με ημερομηνία αναφοράς την 31.12.2022. Στην συνοπτική έκθεση αξιολόγησης της επάρκειας και
αποτελεσματικότητας του ΣΕΕ η οποία εκδόθηκε τον Μάρτιο 2023
από την εταιρεία BDO αναδείχθηκαν συγκεκριμένα
ευρήματα για τα οποία η Διοίκηση δεσμεύτηκε να προχωρήσει στις σχετικές διορθωτικές ενέργειες εντός του 2023.
Πιο συγκεκριμένα πραγματοποίηθηκαν οι κάτωθι ενέργειες:
Περιβάλλον Ελέγχου:
−
Επικαιροποίηση και έγκριση από το ΔΣ των Κανονισμών Λειτουργίας της Εταιρείας και της θυγατρικής ΕΤΕΘ ΑΕ
−
Επικαιροποίηση και έγκριση από το ΔΣ της Διαδικασίας Αξιολόγησης Προσωπικού
118
Διαχείριση Κινδύνων
−
Ανάπτυξη Κανονισμού Λειτουργίας Διαχείρισης Κινδύνων, Μητρώο Διαχείρισης Κινδύνων (Risk Matrix) και επικαιροποίηση
της Πολιτικής και Μεθοδολογίας Διαχείρισης Κινδύνων
−
Ορισμός Υπεύθυνου Μονάδας Διαχείρισης Κινδύνων μέσω εξωτερικού συνεργάτη (outsourcing)
Παρακολούθηση
Αναφορικά με την λειτουργία Μονάδας Κανονιστικής Συμμόρφωσης:
−
Ανάπτυξη και έγκριση από το ΔΣ, Πολιτικής και Εγχειριδίου Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Μητρώου Κανονιστικών
Απαιτήσεων
−
Ορισμός Υπεύθυνου Μονάδας Εταιρικής Διακυβέρνησης και Κανονιστικής Συμμόρφωσης εντός Μαρτίου 2024
Έχει ολοκληρωθεί και εγκριθεί από το ΔΣ η Πολιτική για την προστασία Προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του
Ενωσιακού Δικαίου σε συμμόρφωση με τον νόμο 4990/2022, ενώ έχει προγραμματιστεί εγκατάσταση σχετικής ηλεκτρονικής
πλατφόρμας αναφορών.
Δικλείδες Ασφαλείας
Διαδικασία πρόληψης απώλειας δεδομένων πλήρωσης (DLP):
−
Έχει υλοποιηθεί μεταξύ άλλων Εκτίμηση Αντικτύπου, παρακολούθηση διακίνησης δεδομένων και εφαρμογή περιορισμών
ενώ αναμένεται πλήρης εφαρμογή σε όλα τα συστήματα έως το τέλος Ιουνίου 2024.
Πλήρωση θέσης CISO:
−
Είναι σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής εξωτερικού συμβούλου ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων
για την υποστήριξη των καθημερινών αναγκών του Ομίλου σε σχετικά θέματα. Επιπρόσθετα θα στελεχωθεί η εταιρεία με
Information Security, ο οποίος θα συνεργάζεται στενά με τον σύμβουλο και θα εκπαιδεύεται, με στόχο να αναλάβει
καθήκοντα CISO εντός 2 ετών.
Μητρώο Δικλείδων Ασφαλείας:
−
Έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του Μητρώου Δικλείδων Ασφαλείας (Control Matrix) και αναμένεται η αξιολόγησή του από το
ΔΣ.
Συστήματα Εσωτερικού Ελέγχου και Ασφαλιστικές Δικλείδες της Εταιρείας και του Ομίλου σε σχέση με την διαδικασία
σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (εταιρικών και ενοποιημένων).
Η Εταιρεία διαθέτει επαρκώς τεκμηριωμένη Πολιτική και Διαδικασίες για τη λογιστική απεικόνιση των οικονομικών γεγονότων
και την προετοιμασία των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Το λογιστικό σύστημα της Εταιρείας υποστηρίζεται από
εξειδικευμένα πληροφοριακά συστήματα, τα οποία έχουν προσαρμοστεί στις επιχειρησιακές απαιτήσεις της Εταιρείας. Έχουν
καθοριστεί διαδικασίες ελέγχου και λογιστικών συμφωνιών προκειμένου να διασφαλίζεται η ορθότητα και η νομιμότητα των
καταχωρήσεων στα λογιστικά βιβλία καθώς και η πληρότητα και εγκυρότητα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Η
Επιτροπή Ελέγχου του Διοικητικού Συμβουλίου επιβλέπει και αξιολογεί τις διαδικασίες καταρτίσεως, σύμφωνα με τα ισχύοντα
ελεγκτικά πρότυπα, των περιοδικών και ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας και εξετάζει τις εκθέσεις των
εξωτερικών ελεγκτών για θέματα αποκλίσεων από τις τρέχουσες λογιστικές πρακτικές.
119
5. Λοιπά διαχειριστικά ή εποπτικά όργανα ή επιτροπές της Εταιρείας
Δεν υφίστανται κατά την παρούσα χρονική στιγμή άλλα διαχειριστικά ή εποπτικά όργανα ή επιτροπές της Εταιρείας.
6. Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία
Περιγραφή της πολιτικής σχετικά με την πολυμορφία (diversity) που εφαρμόζεται για τα διοικητικά, διαχειριστικά και εποπτικά
όργανα της ανώνυμης εταιρείας (άρθρο 152 του N.4548/2018)
Τα μέλη των διοικητικών, διαχειριστικών και εποπτικών οργάνων της ανώνυμης εταιρείας πληρούν όλες τις αναγκαίες
προϋποθέσεις και παρέχουν όλα τα εχέγγυα για την απονομή προς αυτά της ιδιότητας του μέλους, διακρίνονται για την υψηλή
επαγγελματική τους κατάρτιση, τις γνώσεις, τα προσόντα και την εμπειρία τους, ξεχωρίζουν για το ήθος και την ακεραιότητα
του χαρακτήρα τους στα πλαίσια της αποτελεσματικότητας και της ευελιξίας που διακρίνει την γενικότερη οργάνωση και
λειτουργία της ΑΒΑΞ.
Μαρούσι, 24.04.2024
Εκ του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΒΑΞ Α.Ε.
Κωνσταντίνος Μιτζάλης
Διευθύνων Σύμβουλος
120
Έκθεση Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή
Προς τους Μετόχους της εταιρείας ΑBAΞ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ – ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ
– ΕΜΠΟΡΙΚΗ – ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε.
Έκθεση Ελέγχου επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών
Καταστάσεων
Γνώμη
Έχουμε ελέγξει τις συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας ΑBAΞ
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ – ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ – ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ &
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε. (η Εταιρεία), οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιημένη κατάσταση
χρηματοοικονομικής θέσης της 31
ης
Δεκεμβρίου 2023, τις εταιρικές και ενοποιημένες καταστάσεις αποτελεσμάτων και
συνολικών εσόδων, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή,
καθώς και τις σημειώσεις επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων που περιλαμβάνουν ουσιώδεις πληροφορίες
λογιστικής πολιτικής.
Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα,
από κάθε ουσιώδη άποψη, την χρηματοοικονομική θέση της εταιρείας ΑBAΞ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ –
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ – ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε. και των θυγατρικών αυτής (ο
Όμιλος) κατά την 31
η
Δεκεμβρίου 2023, τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση
που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν
υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βάση γνώμης
Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου (ΔΠΕ) όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην
Ελληνική Νομοθεσία. Οι ευθύνες μας, σύμφωνα με τα πρότυπα αυτά περιγράφονται περαιτέρω στην ενότητα της
έκθεσής μας “Ευθύνες ελεγκτή για τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων”.
Είμαστε ανεξάρτητοι από την Εταιρεία και τις ενοποιούμενες θυγατρικές της, καθ’ όλη τη διάρκεια του διορισμού μας,
σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Ελεγκτές του Συμβουλίου Διεθνών Προτύπων Δεοντολογίας
Ελεγκτών, όπως αυτός έχει ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία και τις απαιτήσεις δεοντολογίας που σχετίζονται με
τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων στην Ελλάδα και έχουμε εκπληρώσει
τις δεοντολογικές μας υποχρεώσεις σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και του προαναφερόμενου
Κώδικα Δεοντολογίας. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα να
παρέχουν βάση για τη γνώμη μας.
Σημαντικότερα θέματα ελέγχου
Τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου είναι εκείνα τα θέματα που, κατά την επαγγελματική μας κρίση, ήταν εξέχουσας
σημασίας στον έλεγχό μας επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων της ελεγχόμενης
χρήσεως. Τα θέματα αυτά και οι σχετιζόμενοι κίνδυνοι ουσιώδους ανακρίβειας αντιμετωπίστηκαν στο πλαίσιο του
ελέγχου των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων ως σύνολο, για τη διαμόρφωση της
γνώμης μας επί αυτών και δεν εκφέρουμε ξεχωριστή γνώμη για τα θέματα αυτά.
Σημαντικότερο θέμα Ελέγχου
Αντιμετώπιση ελεγκτικού θέματος
Αναγνώριση εσόδων από κατασκευαστικές συμβάσεις
Όπως αναφέρεται στις σημειώσεις Γ.19, Γ.23.9, E.1.
και Ε.20 των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, ο
κύκλος εργασιών του Ομίλου και της Εταιρείας για τη
Η προσέγγιση του ελέγχου μας έγινε με βάση τον
ελεγκτικό
κίνδυνο
και
περιλαμβάνει,
μεταξύ
άλλων, τη διενέργεια των ακόλουθων βασικών
121
χρήση που έληξε την 31.12.2023 ανήλθε σε € 453.547
χιλ.
και
σε
€
405.175
χιλ.
αντίστοιχα,
και
περιλαμβάνει
κυρίως
έσοδα
από
την
εκτέλεση
κατασκευαστικών συμβάσεων.
Η
αναγνώριση
των
εσόδων
από
την
εκτέλεση
κατασκευαστικών
συμβάσεων,
βασίζεται
σε
σημαντικές κρίσεις και εκτιμήσεις της Διοίκησης
σχετικά
με
τον
προϋπολογισμό
του
κόστους
κατασκευής
των
έργων
για την εφαρμογή της
μεθόδου του ποσοστού ολοκλήρωσης, σύμφωνα με το
Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 15.
Τα
έσοδα
από
κατασκευαστικές
συμβάσεις
αναγνωρίζονται με την πάροδο του χρόνου καθώς οι
δεσμεύσεις
εκτέλεσης
εκπληρώνονται
και
η
αναγνώρισή τους απαιτεί εκτιμήσεις και κρίσεις σε
σχέση με τα ακόλουθα:
•
την
αναγνώριση
των
δεσμεύσεων
εκτέλεσης
έργων και του χρονικού σημείου που αυτές
εκπληρώνονται,
•
την
κατανομή
της
τιμής
της
συναλλαγής
(συμβατικού
τιμήματος)
στις
δεσμεύσεις
εκτέλεσης,
•
τον προσδιορισμό των συνολικών εξόδων από την
ημερομηνία σύναψης της σύμβασης έως και την
ημερομηνία της εκτιμώμενης ολοκλήρωσής της
(προϋπολογισθέν κόστος εκτέλεσης έργου),
•
τις τυχόν αναθεωρήσεις του προϋπολογισθέντος
κόστους εκτέλεσης,
•
την πιθανότητα έγκρισης εκ μέρους του πελάτη
τυχόν αξιώσεων αποζημίωσης και κινήτρων.
Δεδομένης της σημαντικότητας του θέματος και του
επιπέδου
της
κρίσης
και
των
εκτιμήσεων
της
Διοίκησης που απαιτήθηκαν, θεωρούμε πως αυτό
αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου.
διαδικασιών:
•
Κατανόηση και αξιολόγηση των διαδικασιών
που εφαρμόζει ο Όμιλος και η Εταιρεία για την
αναγνώριση των εσόδων από κατασκευαστικές
συμβάσεις
και
αξιολόγηση
της
αποτελεσματικότητας του σχεδιασμού τους.
•
Επιλογή δείγματος συμβάσεων έργων βάσει
ποιοτικών και ποσοτικών κριτήριων με σκοπό την
αξιολόγηση σημαντικών περιοχών των συμβάσεων
για
την
εξέταση
της
ορθής
λογιστικής
αναγνώρισης
των
εσόδων,
σύμφωνα
με
τις
ακολουθούμενες λογιστικές αρχές και μεθόδους.
Για το δείγμα αυτό διενεργήσαμε τις ακόλουθες
διαδικασίες:
- Καταγραφή και κατανόηση των βασικών όρων
των συμβάσεων με σκοπό να αναγνωρισθούν
και επιβεβαιωθούν, ανά έργο, οι δεσμεύσεις
εκτέλεσης και το χρονικό σημείο που αυτές
εκπληρώνονται.
- Σύγκριση των πραγματικών αποτελεσμάτων
ανά
επιλεγμένη
σύμβαση
με
τους
εγκεκριμένους
προϋπολογισμούς
και
τα
ιστορικά απολογιστικά στοιχεία, με σκοπό να
αξιολογηθεί ο βαθμός αξιοπιστίας των κρίσεων
και εκτιμήσεων της Διοίκησης.
- Επιβεβαίωση, σε δειγματοληπτική βάση, της
πληρότητας και ακρίβειας των δαπανών και
λοιπών εξόδων που πραγματοποιήθηκαν για
την εκπλήρωση των δεσμεύσεων εκτέλεσης και
συσχέτιση αυτών με τα έργα/συμβάσεις που
αφορούν, βάσει των λογιστικών αρχείων και
του σχετικού υποστηρικτικού υλικού.
- Επανυπολογισμό του ποσοστού εκπλήρωσης
των
δεσμεύσεων
εκτέλεσης
με
βάση
τα
πραγματοποιηθέντα κόστη και τις σχετικές
αναφορές των υπεύθυνων των έργων και τα
σχετικά λογιστικά αρχεία της Εταιρείας.
- Εξέταση του υποστηρικτικού υλικού για την
αξιολόγηση
της
πιθανότητας
είσπραξης
αξιώσεων αποζημίωσης και κινήτρων.
•
Αξιολόγηση της επάρκειας και καταλληλότητας
των
σχετικών
γνωστοποιήσεων
στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Ανακτησιμότητα εμπορικών απαιτήσεων
Όπως αναφέρεται στις σημειώσεις Γ.20, Γ.23.6 και Ε.
21
των
χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
οι
εμπορικές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας
κατά την 31.12.2023 ανέρχονται σε € 195.818 χιλ. και
€
177.009
χιλ.
αντίστοιχα,
ενώ
η
σχετική
Η προσέγγιση του ελέγχου μας έγινε με βάση τον
ελεγκτικό
κίνδυνο
και
περιλαμβάνει,
μεταξύ
άλλων,
τη
διενέργεια
των
ακόλουθων
διαδικασιών:
•
Εκτίμηση
των
παραδοχών
και
της
122
συσσωρευμένη απομείωση ανέρχεται σε € 56.689 χιλ.
και € 56.296 χιλ. αντίστοιχα.
Οι εμπορικές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας
περιλαμβάνουν απαιτήσεις από πελάτες εσωτερικού
και εξωτερικού. Στην περίπτωση που οι πελάτες
αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις συμβατικές τους
υποχρεώσεις, ο Όμιλος και η Εταιρεία, εκτίθενται σε
αυξημένο πιστωτικό κίνδυνο.
H Διοίκηση του Ομίλου και της Εταιρείας αξιολογεί την
ανακτησιμότητα
των
εμπορικών
απαιτήσεων
του
Ομίλου και της Εταιρείας και προβαίνει σε εκτίμηση
της απαιτούμενης πρόβλεψης απομείωσης για τις
αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές.
Δεδομένης
της
σημαντικότητας
της
αξίας
των
εμπορικών απαιτήσεων και του επιπέδου της κρίσης
και των εκτιμήσεων της Διοίκησης που απαιτήθηκαν
για τον προσδιορισμό της ανακτήσιμης αξίας τους,
θεωρούμε ότι η αξιολόγηση της απομείωσης των
εμπορικών απαιτήσεων του Ομίλου και της Εταιρείας
αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου.
μεθοδολογίας
που
χρησιμοποιήθηκε
από
τη
Διοίκηση του Ομίλου και της Εταιρείας για τον
προσδιορισμό
της
ανακτησιμότητας
των
εμπορικών απαιτήσεων.
•
Εξέταση
των
απαντητικών
επιστολών
των
νομικών συμβούλων για θέματα που χειρίσθηκαν
κατά τη διάρκεια του έτους, για τον εντοπισμό
τυχόν θεμάτων που υποδεικνύουν υπόλοιπα από
εμπορικές απαιτήσεις που δεν είναι ανακτήσιμα
στο μέλλον.
•
Λήψη επιστολών
επιβεβαίωσης τρίτων για
αντιπροσωπευτικό δείγμα εμπορικών απαιτήσεων
και
εκτέλεση
διαδικασιών
μεταγενέστερα
της
ημερομηνίας αναφοράς των χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
για
την
αξιολόγηση
της
ανακτησιμότητας των υπολοίπων τέλους χρήσης.
•
Εξέταση της ληκτότητας των υπολοίπων των
εμπορικών απαιτήσεων στο τέλος της χρήσης και
τον εντοπισμό τυχόν οφειλετών με οικονομική
δυσχέρεια.
•
Συζήτηση με τη Διοίκηση της Εταιρείας και
αξιολόγηση των σχετικών εκτιμήσεων βάσει των
διαθέσιμων στοιχείων και πληροφοριών.
•
Επανυπολογισμός
της
απομείωσης
των
εμπορικών
απαιτήσεων
λαμβάνοντας
υπόψη
συγκεκριμένες παραμέτρους για οφειλέτες, όπως
την
ληκτότητα
υπολοίπων,
τους
μεγάλους
οφειλέτες και τους οφειλέτες υψηλού κινδύνου.
•
Αξιολόγηση της επάρκειας και καταλληλότητας
των
σχετικών
γνωστοποιήσεων
στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Χρηματοοικονομικά
περιουσιακά
στοιχεία
σε
εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων
Όπως
περιγράφεται
στις
σημειώσεις
Γ.6,
Γ.20,
Γ.23.11, Ε.15 και Ε.40 των χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
η
λογιστική
αξία
των
Χρηματοοικονομικών
Περιουσιακών
Στοιχείων
σε
εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων κατά
την 31.12.2023 στις εταιρικές και ενοποιημένες
χρηματοοικονομικές
καταστάσεις
ανέρχεται
σε
€
160.871 χιλ. και € 137.080 χιλ., αντίστοιχα.
Τα
Χρηματοοικονομικά
Περιουσιακά
Στοιχεία
σε
Εύλογη
Αξία
μέσω
Λοιπών
Συνολικών
Εσόδων
αποτιμώνται στην εύλογη αξία σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9
«Χρηματοοικονομικά Μέσα». Ο προσδιορισμός της
εύλογης
αξίας
βασίστηκε
στη
μέθοδο
των
προεξοφλημένων
μελλοντικών
ταμειακών
ροών
δεδομένου
ότι
για
τα
συγκεκριμένα
Η προσέγγιση του ελέγχου μας έγινε με βάση τον
ελεγκτικό κίνδυνο και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων,
τη διενέργεια των ακόλουθων διαδικασιών:
•
Επισκόπηση των εκθέσεων αποτίμησης των
Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων σε
Εύλογη Αξία μέσω Λοιπών Συνολικών Εσόδων οι
οποίες
διεξήχθησαν
από
ειδικούς
εξωτερικούς
εμπειρογνώμονες
και
αξιολόγηση
της
καταλληλότητας
της
μεθοδολογίας,
του
υποδείγματος προσδιορισμού του προεξοφλητικού
επιτοκίου
καθώς
και
της
λογικότητας
των
παραδοχών
και
παραμέτρων
των
σχετικών
χρηματοοικονομικών μοντέλων.
•
Αξιολόγηση της ακρίβειας και αξιοπιστίας των
εισροών που χρησιμοποιήθηκαν και αναφέρονται
123
χρηματοοικονομικά στοιχεία (συμμετοχή σε εταιρείες
Παραχώρησης) δεν υφίσταται ενεργός αγορά. Η
εκτίμηση
των
μελλοντικών
ταμειακών
ροών
εμπεριέχει υποκειμενικότητα, η οποία εξαρτάται από
πλήθος
παραγόντων,
συμπεριλαμβανομένων
εκτιμήσεων
επί
των
μελλοντικών
εσόδων,
τις
αποδόσεις και τους κινδύνους της αγοράς, τις
εκτιμήσεις κόστους καθώς και τη χρήση κατάλληλου
προεξοφλητικού επιτοκίου.
Δεδομένης της σημαντικότητας του θέματος και του
επιπέδου της
κρίσης και των
εκτιμήσεων
που
απαιτήθηκαν, θεωρούμε πως αυτό αποτελεί ένα από
τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου.
στις καταστάσεις αποτιμήσεων της εταιρείας και στις
σχετικές
εκθέσεις
αποτίμησης
των
ειδικών
εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, λαμβάνοντας υπόψη
σχετικά
χρηματοοικονομικά
δεδομένα
από
τις
εταιρείες Παραχώρησης.
•
Αξιολόγηση της ικανότητας, αντικειμενικότητας
και ανεξαρτησίας των εξωτερικών εκτιμητών.
•
Αξιολόγηση της μαθηματικής ακρίβειας των
χρηματοοικονομικών μοντέλων.
•
Πραγματοποίηση συζητήσεων με τη Διοίκηση
της Εταιρείας για τυχόν σημαντικές αλλαγές ή
γεγονότα
που
σχετίζονται
με
τα
εν
λόγω
Χρηματοοικονομικά Στοιχεία.
•
Αξιολόγηση της επάρκειας και καταλληλότητας
των
σχετικών
γνωστοποιήσεων
στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Προβλέψεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις
Όπως περιγράφεται στις σημειώσεις Γ.8, Γ.23.8,
Ε.29
και
Ε.44
των
χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
υφίστανται
εκκρεμείς
δικαστικές
υποθέσεις
και
διαιτησίες
σχετικά
με
διαφορές
συμβατικών εργασιών και λοιπά θέματα, κατά των
εταιρειών του Ομίλου.
Σε περιοδική βάση η Διοίκηση του Ομίλου εξετάζει
το στάδιο στο οποίο βρίσκεται κάθε σημαντική
υπόθεση
και
αξιολογεί
τον
πιθανό
οικονομικό
κίνδυνο βασιζόμενη στην άποψη των νομικών της
συμβούλων.
Εάν
η
ενδεχόμενη
ζημία
από
οποιεσδήποτε
αξιώσεις
και
νομικές
υποθέσεις
θεωρείται πιθανή και το σχετικό ποσό μπορεί να
εκτιμηθεί
αξιόπιστα,
η
Διοίκηση
του
Ομίλου
αναγνωρίζει πρόβλεψη για την εκτιμώμενη ζημιά. Η
κρίση της Διοίκησης απαιτείται σε σημαντικό βαθμό
τόσο για τον καθορισμό της πιθανότητας, όσο και
για τον καθορισμό του βαθμού στον οποίο ο
κίνδυνος μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα.
Όταν
πρόσθετες
πληροφορίες
καθίστανται
διαθέσιμες, η Διοίκηση του Ομίλου επανεξετάζει τις
ενδεχόμενες ή πιθανές υποχρεώσεις σχετικά με
εκκρεμείς
αξιώσεις
και
νομικές
υποθέσεις
και
αναθεωρεί, όπου απαιτείται, τις σχετικές εκτιμήσεις.
Τέτοιες αναθεωρήσεις στις εκτιμήσεις της πιθανής
υποχρέωσης μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση
στη χρηματοοικονομική θέση και τα αποτελέσματα
του Ομίλου.
Δεδομένης της σημαντικότητας του θέματος και του
επιπέδου της κρίσης και των εκτιμήσεων που
απαιτήθηκαν, θεωρούμε πως αυτό αποτελεί ένα από
τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου.
Η προσέγγιση του ελέγχου μας έγινε με βάση τον
ελεγκτικό κίνδυνο και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων,
τη διενέργεια των ακόλουθων διαδικασιών:
•
Εξασφάλιση επιστολών νομικών συμβούλων
αναφορικά με εκκρεμείς δικαστικές και λοιπές
νομικές υποθέσεις.
•
Συζήτηση
των
σημαντικών
εκκρεμών
υποθέσεων απευθείας με τους νομικούς συμβούλους
του Ομίλου και τους αρμοδίους της Διοίκησης.
•
Αξιολόγηση των εκτιμήσεων της Διοίκησης για
τις σημαντικές υποθέσεις, λαμβανομένου υπόψη του
ιστορικού των υποθέσεων.
•
Αξιολόγηση
της
επάρκειας
και
της
καταλληλότητας των σχετικών γνωστοποιήσεων στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
124
Άλλες πληροφορίες
Η διοίκηση είναι υπεύθυνη για τις άλλες πληροφορίες. Οι άλλες πληροφορίες περιλαμβάνονται στην Έκθεση
Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου, για την οποία γίνεται σχετική αναφορά στην “Έκθεση επί άλλων Νομικών και
Κανονιστικών Απαιτήσεων”, στις Δηλώσεις
των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, αλλά δεν περιλαμβάνουν τις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελέγχου επί αυτών.
Η γνώμη μας επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων δεν καλύπτει τις άλλες
πληροφορίες και δεν εκφράζουμε με τη γνώμη αυτή οποιασδήποτε μορφής συμπέρασμα διασφάλισης επί αυτών.
Σε σχέση με τον έλεγχό μας επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, η ευθύνη μας
είναι να αναγνώσουμε τις άλλες πληροφορίες και με τον τρόπο αυτό, να εξετάσουμε εάν οι άλλες πληροφορίες είναι
ουσιωδώς ασυνεπείς με τις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις ή τις γνώσεις που αποκτήσαμε
κατά τον έλεγχο ή αλλιώς φαίνεται να είναι ουσιωδώς εσφαλμένες. Εάν, με βάση τις εργασίες που έχουμε εκτελέσει,
καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ουσιώδες σφάλμα σε αυτές τις άλλες πληροφορίες, είμαστε υποχρεωμένοι
να αναφέρουμε το γεγονός αυτό. Δεν έχουμε τίποτα να αναφέρουμε σχετικά με το
θέμα αυτό.
Ευθύνες της διοίκησης και των υπευθύνων για τη διακυβέρνηση επί των εταιρικών και ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών καταστάσεων
Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση,
όπως και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται
δυνατή η κατάρτιση των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες
σφάλμα, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος.
Κατά την κατάρτιση των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, η διοίκηση είναι υπεύθυνη
για την αξιολόγηση της ικανότητας της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους,
γνωστοποιώντας όπου συντρέχει τέτοια περίπτωση, τα θέματα που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη δραστηριότητα και
τη χρήση της λογιστικής αρχής
της συνεχιζόμενης δραστηριότητας, εκτός και εάν η διοίκηση είτε προτίθεται να
ρευστοποιήσει την Εταιρεία και τον Όμιλο ή να διακόψει τη δραστηριότητά τους ή δεν έχει άλλη ρεαλιστική
εναλλακτική επιλογή από το να προβεί σ ’αυτές τις ενέργειες.
Η Επιτροπή Ελέγχου (άρθ. 44 Ν. 4449/2017) της Εταιρείας έχει την ευθύνη εποπτείας της διαδικασίας
χρηματοοικονομικής αναφοράς της Εταιρείας και του Ομίλου.
Ευθύνες ελεγκτή για τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων
Οι στόχοι μας είναι να αποκτήσουμε εύλογη διασφάλιση για το κατά πόσο οι εταιρικές και ενοποιημένες
χρηματοοικονομικές καταστάσεις, στο σύνολο τους, είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα, που οφείλεται είτε σε
απάτη είτε σε λάθος και να εκδώσουμε έκθεση ελεγκτή, η οποία περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Η εύλογη διασφάλιση
συνιστά διασφάλιση υψηλού επιπέδου, αλλά δεν είναι εγγύηση ότι ο έλεγχος που διενεργείται σύμφωνα με τα ΔΠΕ,
όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία, θα εντοπίζει πάντα ένα ουσιώδες σφάλμα, όταν αυτό
υπάρχει. Σφάλματα δύναται να προκύψουν από απάτη ή από λάθος και θεωρούνται ουσιώδη όταν, μεμονωμένα ή
αθροιστικά, θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται ότι θα επηρέαζαν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών, που
λαμβάνονται με βάση αυτές τις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Ως καθήκον του ελέγχου, σύμφωνα με τα ΔΠΕ όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία, ασκούμε
επαγγελματική κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό καθ’ όλη τη διάρκεια του ελέγχου. Επίσης:
•
Εντοπίζουμε
και
αξιολογούμε
τους
κινδύνους
ουσιώδους
σφάλματος
στις
εταιρικές
και
ενοποιημένες
χρηματοοικονομικές καταστάσεις, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζοντας και διενεργώντας
ελεγκτικές διαδικασίες που ανταποκρίνονται στους κινδύνους αυτούς και αποκτούμε ελεγκτικά τεκμήρια που είναι
επαρκή και κατάλληλα για να παρέχουν βάση για τη γνώμη μας. Ο κίνδυνος μη εντοπισμού ουσιώδους σφάλματος που
οφείλεται σε απάτη είναι υψηλότερος από αυτόν που οφείλεται σε λάθος, καθώς η απάτη μπορεί να εμπεριέχει
συμπαιγνία, πλαστογραφία, εσκεμμένες παραλείψεις, ψευδείς διαβεβαιώσεις ή παράκαμψη των δικλίδων εσωτερικού
ελέγχου.
125
•
Κατανοούμε τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που σχετίζονται με τον έλεγχο, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών
διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό τη διατύπωση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας
των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας και του Ομίλου.
•
Αξιολογούμε την καταλληλότητα των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και το εύλογο των
λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από τη διοίκηση.
•
Αποφαινόμαστε για την καταλληλότητα της χρήσης από τη διοίκηση της λογιστικής αρχής της συνεχιζόμενης
δραστηριότητας και με βάση τα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν για το εάν υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα
σχετικά με γεγονότα ή συνθήκες που μπορεί να υποδηλώνουν ουσιώδη αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα της
Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Εάν συμπεράνουμε ότι υφίσταται ουσιώδης
αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι στην έκθεση ελεγκτή να επιστήσουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις
των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων ή εάν αυτές οι γνωστοποιήσεις είναι ανεπαρκείς να
διαφοροποιήσουμε τη γνώμη μας. Τα συμπεράσματά μας βασίζονται σε ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτώνται μέχρι την
ημερομηνία της έκθεσης ελεγκτή. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή συνθήκες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα η
Εταιρεία και ο Όμιλος να παύσουν να λειτουργούν ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα.
•
Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, τη δομή και το περιεχόμενο των εταιρικών και ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων, καθώς και το κατά πόσο οι εταιρικές
και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις απεικονίζουν τις υποκείμενες συναλλαγές και τα γεγονότα με τρόπο
που επιτυγχάνεται η εύλογη παρουσίαση.
•
Αποκτούμε επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια αναφορικά με την χρηματοοικονομική πληροφόρηση των
οντοτήτων ή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντός του Ομίλου για την έκφραση γνώμης επί των εταιρικών και
ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Είμαστε υπεύθυνοι για την καθοδήγηση, την επίβλεψη και την
εκτέλεση του ελέγχου της Εταιρείας και των θυγατρικών της. Παραμένουμε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ελεγκτική
μας γνώμη.
Μεταξύ άλλων θεμάτων, κοινοποιούμε στους υπεύθυνους για τη διακυβέρνηση, το σχεδιαζόμενο εύρος και το
χρονοδιάγραμμα του ελέγχου, καθώς και σημαντικά ευρήματα του ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων όποιων σημαντικών
ελλείψεων στις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου εντοπίζουμε κατά τη διάρκεια του ελέγχου μας.
Επιπλέον, δηλώνουμε προς τους υπεύθυνους για τη διακυβέρνηση ότι έχουμε συμμορφωθεί με τις σχετικές απαιτήσεις
δεοντολογίας περί ανεξαρτησίας και γνωστοποιούμε προς αυτούς όλες τις σχέσεις και άλλα θέματα που μπορεί εύλογα
να θεωρηθεί ότι επηρεάζουν την ανεξαρτησία μας και τα σχετικά μέτρα προστασίας, όπου συντρέχει περίπτωση.
Από τα θέματα που γνωστοποιήθηκαν στους υπεύθυνους για τη διακυβέρνηση, καθορίζουμε τα θέματα εκείνα που ήταν
εξέχουσας σημασίας για τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων της
ελεγχόμενης χρήσεως και ως εκ τούτου αποτελούν τα σημαντικότερα θέματα ελέγχου.
Έκθεση επί άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων
1.
Έκθεση Διαχείρισης Διοικητικού Συμβουλίου
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού
Συμβουλίου και της Δήλωσης Εταιρικής Διακυβέρνησης που περιλαμβάνεται στην έκθεση αυτή, κατ’ εφαρμογή των
διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015 (μέρος Β), σημειώνουμε ότι:
α) Στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνεται δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία
παρέχει τα πληροφοριακά στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 152 του Ν. 4548/2018.
β) Κατά τη γνώμη μας η Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου έχει καταρτισθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες
νομικές απαιτήσεις των άρθρων 150-151 και 153-154 και της παραγράφου 1 (περιπτώσεις γ’ και δ’) του άρθρου 152
του Ν. 4548/2018 και το περιεχόμενο αυτής αντιστοιχεί με τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της χρήσης
που έληξε την 31.12.2023.
γ) Με βάση τη γνώση που αποκτήσαμε κατά το έλεγχό μας, για την εταιρεία ΑBAΞ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ –
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ – ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε. και το περιβάλλον της, δεν
έχουμε εντοπίσει ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού της Συμβουλίου.
126
2.
Συμπληρωματική Έκθεση προς την Επιτροπή Ελέγχου
Η γνώμη μας επί των συνημμένων εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων είναι συνεπής με τη
Συμπληρωματική Έκθεσή μας προς την Επιτροπή Ελέγχου της Εταιρείας, που προβλέπεται από το άρθρο 11 του
κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014.
3.
Παροχή μη ελεγκτικών υπηρεσιών
Δεν παρείχαμε στην Εταιρεία και τις θυγατρικές της μη ελεγκτικές υπηρεσίες που απαγορεύονται σύμφωνα με το άρθρο
5 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014 ή λοιπές επιτρεπόμενες μη ελεγκτικές υπηρεσίες.
4.
Διορισμός Ελεγκτή
Διοριστήκαμε για πρώτη φορά ως Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές της Εταιρείας με την από 24/06/2014 απόφαση της
ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Έκτοτε ο διορισμός μας έχει αδιαλείπτως ανανεωθεί για μια
συνολική περίοδο 10 ετών με βάση τις κατ’ έτος λαμβανόμενες αποφάσεις της τακτικής γενικής συνέλευσης των
μετόχων.
5.
Κανονισμός Λειτουργίας
Η Εταιρεία διαθέτει Κανονισμό Λειτουργίας σύμφωνα με το περιεχόμενο που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου
14 του Ν. 4706/2020.
6.
Έκθεση Διασφάλισης επί του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Ηλεκτρονικού Μορφότυπου Αναφοράς
Εξετάσαμε τα ψηφιακά αρχεία της εταιρείας ΑBAΞ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ – ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ – ΕΜΠΟΡΙΚΗ –
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Α.Ε. (εφεξής Εταιρεία ή/και Όμιλος), τα οποία καταρτίστηκαν
σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Ενιαίο Ηλεκτρονικό Μορφότυπο (ESEF) που ορίζεται από τον κατ’ εξουσιοδότηση
Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (EΕ) 2019/815, όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (EΕ) 2020/1989 (εφεξής
Κανονισμός ESEF), και τα οποία περιλαμβάνουν τις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της
Εταιρείας και του Ομίλου για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023, σε μορφή XHTML «213800ZU3OTKF9M41394-
2023-12-31-el.xhtml», καθώς και το προβλεπόμενο αρχείο XBRL «213800ZU3OTKF9M41394-2023-12-31-el.zip» με την
κατάλληλη
σήμανση,
επί
των
προαναφερόμενων
ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
συμπεριλαμβανομένων και των λοιπών επεξηγηματικών πληροφοριών (Σημειώσεις επί των χρηματοοικονομικών
καταστάσεων).
Κανονιστικό πλαίσιο
Τα ψηφιακά αρχεία του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Ηλεκτρονικού Μορφότυπου καταρτίζονται σύμφωνα με τον Κανονισμό ESEF
και την 2020/C 379/01 Ερμηνευτική Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 10ης Νοεμβρίου 2020, όπως
προβλέπεται από το Ν. 3556/2007 και τις σχετικές ανακοινώσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του Χρηματιστηρίου
Αθηνών (εφεξής «Κανονιστικό Πλαίσιο
ESEF»). Συνοπτικά το Πλαίσιο αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες
απαιτήσεις:
-
Όλες οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις θα πρέπει να συντάσσονται σε μορφότυπο XHTΜL.
-
Όσον αφορά τις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις βάσει των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής
Αναφοράς, η χρηματοοικονομική πληροφόρηση, που περιλαμβάνεται στην Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος, στην
Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης, στην Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων και στην Κατάσταση
Ταμειακών Ροών, καθώς επίσης και η χρηματοοικονομική πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στις λοιπές
επεξηγηματικές πληροφορίες, θα πρέπει να επισημαίνεται με ετικέτες XBRL (XBRL ‘tags’ και “‘block tag”’), σύμφωνα
με την Ταξινομία του ESEF (ESEF Taxonomy), όπως ισχύει. Οι τεχνικές προδιαγραφές για τον ESEF,
συμπεριλαμβανομένης και της σχετικής ταξινομίας, παρατίθενται στα Ρυθμιστικά Τεχνικά Πρότυπα (Regulatory
Technical Standards) του ESEF.
Οι απαιτήσεις που ορίζονται από το ισχύον Κανονιστικό Πλαίσιο ESEF αποτελούν κατάλληλα κριτήρια για να
εκφράσουμε συμπέρασμα που παρέχει εύλογη διασφάλιση.
127
Ευθύνες της διοίκησης και των υπευθύνων για τη διακυβέρνηση
Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και υποβολή των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών
καταστάσεων της Εταιρείας και του Ομίλου, για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2023, σύμφωνα με τις
απαιτήσεις που ορίζονται από το Κανονιστικό Πλαίσιο ESEF, όπως και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που
η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση των ψηφιακών αρχείων απαλλαγμένων
από ουσιώδες σφάλμα, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος.
Ευθύνες του Ελεγκτή
Η δική μας ευθύνη είναι ο σχεδιασμός και η διενέργεια αυτής της εργασίας διασφάλισης, σύμφωνα με την υπ’ αρ.
214/4/11-02-2022 Απόφαση του Δ.Σ. της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ) και τις
«Κατευθυντήριες οδηγίες σε σχέση με την εργασία και την έκθεση διασφάλισης των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών επί
του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Ηλεκτρονικού Μορφότυπου Αναφοράς (ESEF) των εκδοτών με κινητές αξίες εισηγμένες σε
ρυθμιζόμενη αγορά στην Ελλάδα», όπως εκδόθηκαν από το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών την 14/02/2022 (εφεξής
"Κατευθυντήριες Οδηγίες ESEF"), έτσι ώστε να αποκτήσουμε εύλογη διασφάλιση ότι οι εταιρικές και ενοποιημένες
χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Ομίλου που καταρτίστηκαν από τη διοίκηση σύμφωνα με τον
ESEF συμμορφώνονται από κάθε ουσιώδη άποψη με το ισχύον Κανονιστικό Πλαίσιο ESEF.
Η εργασία μας διενεργήθηκε σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Ελεγκτές του Συμβουλίου
Διεθνών Προτύπων Δεοντολογίας Ελεγκτών (Κώδικας ΣΔΠΔΕ), όπως αυτός έχει ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία
και επιπλέον έχουμε εκπληρώσει τις δεοντολογικές υποχρεώσεις ανεξαρτησίας, σύμφωνα με το Ν. 4449/2017 και τον
Κανονισμό (ΕΕ) 537/2014.
Η εργασία διασφάλισης που διενεργήσαμε καλύπτει περιοριστικά τα αντικείμενα που περιλαμβάνονται στις
Κατευθυντήριες Οδηγίες ESEF και διενεργήθηκε σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000, “Έργα
Διασφάλισης Πέραν Ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Οικονομικής Πληροφόρησης”. Η εύλογη διασφάλιση συνιστά
διασφάλιση υψηλού επιπέδου, αλλά δεν είναι εγγύηση ότι η εργασία αυτή θα εντοπίζει πάντα ένα ουσιώδες σφάλμα
αναφορικά με μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Κανονιστικού Πλαισίου ESEF.
Συμπέρασμα
Με βάση τη διενεργηθείσα εργασία και τα τεκμήρια που αποκτήθηκαν, διατυπώνουμε το συμπέρασμα ότι οι εταιρικές
και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Ομίλου, για τη χρήση που έληξε την 31
Δεκεμβρίου
2023,
σε μορφή
αρχείου
XHTML
«213800ZU3OTKF9M41394-2023-12-31-el.xhtml»,
καθώς
και το
προβλεπόμενο αρχείο XBRL «213800ZU3OTKF9M41394-2023-12-31-el.zip» με την κατάλληλη σήμανση, επί των
προαναφερόμενων
ενοποιημένων
χρηματοοικονομικών
καταστάσεων,
συμπεριλαμβανομένων
και
των
λοιπών
επεξηγηματικών πληροφοριών, έχουν καταρτιστεί, από κάθε ουσιώδη άποψη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του
Κανονιστικού Πλαισίου ESEF.
BDO Ορκωτοί Ελεγκτές Α.Ε.
Λ. Μεσογείων 449, Αγ. Παρασκευή
ΑΜ ΣΟΕΛ: 173
Αγία Παρασκευή, 29 Απριλίου 2024
Ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής
Δημήτριος Β. Σπυράκης
ΑΜ ΣΟΕΛ: 34191
128
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
Μη κυκλοφορούν Ενεργητικό
Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία
10
28.995.733
27.445.012
Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων
10α
73.365.510
50.445.221
Επενδύσεις σε ακίνητα
11
2.265.436
2.245.736
Άυλα περιουσιακά στοιχεία
12
393.169
435.702
Συμμετοχές σε επιχειρήσεις
13
88.365.614
87.701.551
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε
εύλογη αξία μεσω λοιπών συνολικών εσόδων
15
160.871.255
141.045.251
Λοιπά στοιχεία παγίου ενεργητικού
16
236.455.683
237.479.501
Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις
16
628.400
303.714
Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
17
31.762.567
31.093.494
Σύνολο μη κυκλοφορούντος Ενεργητικού
623.103.367
578.195.182
Κυκλοφορούν Ενεργητικό
Αποθέματα
19
25.088.720
14.894.205
Απαιτήσεις από συμβατικά περιουσιακά στοιχεία
20
213.291.183
147.272.976
Απαιτήσεις από πελάτες
21
120.712.529
132.169.198
Λοιπές απαιτήσεις
21
177.256.064
126.678.278
Δεσμευμένες καταθέσεις
22α
452.489
1.863.839
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα
22
71.219.051
80.184.439
Σύνολο κυκλοφορούντος Ενεργητικού
608.020.035
503.062.935
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία
κατεχόμενα προς πώληση
26α
17.942.051
17.942.051
Ομάδα Διάθεσης Περιουσιακών Στοιχείων
κατεχόμενα προς πώληση
26β
-
-
Σύνολο Ενεργητικού
1.249.065.453
1.099.200.169
ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
Μετοχικό κεφάλαιο
30
44.496.455
43.296.455
Αποθεματικό υπέρ το άρτιο
30
145.451.671
146.651.671
Αποθεματικά αναπροσαρμογής χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων σε εύλογη αξία
32
65.730.936
52.096.477
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν.4171/61
33
50.918.719
38.676.944
Αποθεματικά άρθρου 48 Ν.4172/2013 (ενδοομιλικά
μερίσματα απαλλασσόμενα της φορολογίας)
34
472.715.670
253.075.574
Προσαρμογή συναλλαγματικών ισοτιμιών
(4.532.912 )
(3.864.890 )
(6.868.914)
(4.960.496)
Λοιπά αποθεματικά
31
29.394.071
25.218.062
Κέρδη (ζημίες) εις νέον
(730.445.935 )
(468.878.716 )
(494.259.643)
(258.524.033)
Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Μετόχων Εταιρίας (α)
307.578.965
295.530.652
Μη ελέγχουσες συμμετοχές (β)
35
-
-
Σύνολο ιδίων κεφαλαίων (γ)=(α)+(β)
307.578.965
295.530.652
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Τραπεζικές ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
25
195.021.260
228.928.071
Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
18
21.950.276
15.533.262
Προβλέψεις για παροχές εργαζομένων κατά την
έξοδο από την υπηρεσία
28
2.906.070
2.715.914
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις από μισθώσεις
27
41.378.673
35.635.809
Λοιπές προβλέψεις και λοιπές μακροπρόθεσμες
υποχρεώσεις
29
194.217.629
151.318.533
Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων
455.473.908
434.131.590
Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις
23
387.611.265
272.785.211
Υποχρεώσεις από συμβατικά περιουσιακά στοιχεία
20
4.174.677
2.339.677
Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι
24
12.807.503
10.470.706
Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις από μισθώσεις
27
20.128.550
10.864.151
Τραπεζικός δανεισμός
25
61.290.586
73.078.181
Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων
486.012.581
369.537.927
Ομάδα Διάθεσης Υποχρεώσεων κατεχόμενα προς
πώληση
26β
-
-
486.012.581
369.537.927
Σύνολο Υποχρεώσεων (δ)
941.486.488
803.669.516
ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ
(γ)+(δ)
1.249.065.453
1.099.200.169
Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Χρηματοοικονομικών καταστάσεων
ΑΒΑΞ Α.Ε.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
(Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε Ευρώ)
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Ορισμένα κονδύλια επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της προηγούμενης χρήσης έχουν αναταξινομηθεί για να είναι συγκρίσιμα με τα αντίστοιχα κονδύλια
της παρούσας χρήσης. Η αναταξινόμηση αυτή δεν είχε καμία επίδραση στα ίδια κεφάλαια, στα αποτελέσματα μετά από φόρους και στα συγκεντρωτικά συνολικά
έσοδα μετά από φόρους της εταιρίας.
129
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Κύκλος εργασιών
1
405.174.499
361.395.637
Κόστος πωλήσεων
2
(416.770.292 )
(381.837.666 )
(376.484.464)
(345.975.603)
Μικτό κέρδος
28.690.035
15.420.033
Λοιπά έσοδα/έξοδα ‐ κέρδη/ζημίες
3
(1.575.109 )
(4.068.391)
39.328.476
Διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων & λοιπών
προβλέψεων
3α
(5.065.425 )
(6.537.221 )
(5.065.425)
(6.537.221)
Κέρδη/(Ζημιές) εύλογης αξίας ακινήτων
11α
19.700
19.400
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας
4
(25.365.440 )
(27.974.426 )
(17.633.129)
(21.399.701)
Έξοδα διαθέσεως
5
(6.494.815 )
(12.986.223 )
(5.139.685)
(12.446.468)
Έσοδα χρεογράφων
6α
9.374.912
2.902.732
Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς
εταιρίες / Μερίσματα
6β
28.106.016
57.336.305
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων, χρηματοδοτικών &
επενδυτικών αποτελεσμάτων
34.284.034
74.623.557
Χρηματοοικονομικό κόστος δανείων (καθαρό)
7
(20.826.605 )
(20.744.154 )
(18.780.124)
(18.648.471)
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων
15.503.910
55.975.086
Έξοδα Φόρου χρήσης
8
(6.660.562 )
(5.626.864 )
(6.713.203)
(5.136.316)
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από
συνεχιζόμενες δραστηριότητες
8.790.707
50.838.770
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από
διακοπείσες δραστηριότητες (Σημείωση 26β)
-
-
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από
συνεχιζόμενες & διακοπείσες δραστηριότητες
8.790.707
50.838.770
Τα καθαρά κέρδη/ (ζημιές) αναλογούν σε:
Μετόχους Εταιρίας
8.790.707
50.838.770
Μη ελέγχουσες συμμετοχές
-
-
8.790.707
50.838.770
Από συνεχιζόμενες και διακοπείσες
δραστηριότητες
- Βασικά (σε ευρώ)
0,061
0,352
Από συνεχιζόμενες δραστηριότητες
- Βασικά (σε ευρώ)
0,061
0,352
Από διακοπείσες δραστηριότητες
- Βασικά (σε ευρώ)
-
-
Μέσος σταθμικός όρος μετοχών
144.507.817
144.321.516
Προτεινόμενο μέρισμα ανά μετοχή (σε €) *
0,03
0,07
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων, χρηματοδοτικών,
επενδυτικών
αποτελεσμάτων,
συνολικών
αποσβέσεων και προβλέψεων
53.272.604
89.289.335
ΕΤΑΙΡΙΑ
Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Χρηματοοικονομικών καταστάσεων
ΑΒΑΞ Α.Ε.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ
ΑΠΟ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΜΕΧΡΙ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
(Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε Ευρώ εκτός από τα στοιχεία των μετοχών)
Σημείωση: Τα αποτελέσματα των διακοπεισών δραστηριοτήτων περιλαμβάνονται διακριτά και αναλύονται σε ξεχωριστή σημείωση (βλ. σημείωση
26β), σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 5 "Μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού κατεχόμενα προς πώληση και διακοπείσες
δραστηριότητες"
Κέρδη /(ζημιές) μετά από φόρους ανά μετοχή που αναλογούν στους
μετόχους της μητρικής για την περίοδο
ΟΜΙΛΟΣ
* Μέρισμα από το ειδικό αποθεματικό του άρθρου 48 του ν. 4172/2013 που έχει σχηματισθεί σε προηγούμενες χρήσεις
130
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Κέρδη/ (Ζημιές) μετά φόρων περιόδου
8.790.707
50.838.770
Λοιπά συνολικά έσοδα
Ποσά που αναταξινομούνται στην κατάσταση
αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Συναλλαγματικές διαφορές από
μετατροπή θυγατρικών εξωτερικού
(668.021 )
(156.715 )
(1.908.418)
(42.895)
Αντιστάθμιση ταμειακών ροών
(2.676.430 )
-
-
Αποθεματικά αναπροσαρμογής χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων σε εύλογη αξία μέσω λοιπών
συνολικών εσόδων
13.552.073
(61.575.483)
Αποθεματικά αναπροσαρμογής αξίας λοιπών
περιουσιακών στοιχείων
2.578.411
2.610.969
Λοιπά αποθεματικά
(372.065 )
-
-
Φόρος εισοδήματος που αντιστοιχεί στα λοιπά συνολικά
έσοδα
(221.427 )
(940.344 )
(484.865)
(576.494)
Ποσά που δεν αναταξινομούνται στην κατάσταση
αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους
Αποθεματικά Επανεκτίμησης υποχρεώσεων/παροχών
προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία
(483.448)
148.347
Φόρος εισοδήματος που αντιστοιχεί στα λοιπα συνολικά
έσοδα
(25.303 )
(40.452 )
106.359
(32.636)
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες μετά από φόρους
13.360.112
(59.468.191)
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου από διακοπείσες
δραστηριότητες μετά από φόρους
-
-
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες μετά από φόρους
13.360.112
(59.468.191)
Συγκεντρωτικά Συνολικά Αποτελέσματα περιόδου
22.150.819
(8.629.421)
Τα συγκεντρωτικά συνολικά
αποτελέσματα περιόδου
αναλογούν σε:
Μετόχους Εταιρίας
22.150.819
(8.629.421)
Μη ελέγχουσες συμμετοχές
-
-
22.150.819
(8.629.421)
Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Χρηματοοικονομικών καταστάσεων
ΑΒΑΞ Α.Ε.
ΟΜΙΛΟΣ
(Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε Ευρώ)
ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ
ΕΤΑΙΡΙΑ
131
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Λειτουργικές δραστηριοτήτες
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων από διακοπείσες
δραστηριότητες
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων από συνεχιζόμενες και
διακοπείσες δραστηριότητες
15.503.910
55.975.086
Πλέον/μείον προσαρμογές για:
Αποσβέσεις παγίων & άυλων
3.645.601
3.800.971
Αποσβέσεις δικαιωμάτων χρήσης
10.277.545
4.327.587
Ζημιές/ (Κέρδη) εύλογης αξίας ακινήτων
(235.810 )
(289.300 )
(19.700)
(19.400)
Προβλέψεις/Eπισφάλειες
5.065.425
6.537.221
Έσοδα χρεογράφων
(6.556.647 )
(6.278.203 )
(9.374.912)
(2.902.732)
Πιστωτικοί τόκοι
(1.231.270 )
(2.739.030 )
(380.133)
(84.816)
Χρεωστικοί τόκοι
19.160.257
18.733.286
Κέρδος από πώληση θυγατρικών
(39.095.335 )
-
-
Ζημιά απομείωσης συμμετοχών
1.426.418
-
Αποτελέσματα επενδυτικής δραστηριότητας / Μερίσματα
(32.445.281 )
(41.875.396 )
(28.106.016)
(93.158.002)
Συναλλαγματικές διαφορές
(1.670.079 )
(566.203 )
(1.375.631)
(564.224)
Άλλα μη ταμειακά στοιχεία
3.632.951
(865.067)
Μεταβολές στο κεφάλαιο κίνησης
Μείωση/(Αύξηση) αποθεμάτων
(10.496.039 )
(10.109.514)
6.738.676
Μείωση/(Αύξηση) απαιτήσεων
(118.127.894 )
(120.654.673)
76.055.901
(Μείωση)/Αύξηση υποχρεώσεων (πλην δανειακών)
(28.481.322 )
157.705.411
15.666.935
Καταβεβλημένοι φόροι
(8.188.190 )
(5.444.371 )
(7.076.365)
(5.077.258)
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες & διακοπείσες
λειτουργικές δραστηριότητες (α)
(14.447.335 )
39.320.572
85.164.164
Σύνολο εισροών/(εκροών) από διακοπείσες λειτουργικές
δραστηριότητες
(27.317 )
(27.503.749 )
-
-
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες λειτουργικές
δραστηριότητες
39.320.572
85.164.164
Επενδυτικές δραστηριοτήτες
Αγορές ενσωμάτων & άυλων παγίων στοιχείων
(13.254.270 )
(4.278.011 )
(10.889.966)
(2.650.948)
Εισπράξεις από πωλήσεις ενσώματων και άυλων
παγίων στοιχείων
1.944.940
1.144.020
Εισπράξεις από πωλήσεις ακινήτων για επένδυση
-
-
Μείωση/(Αύξηση) δευτερογενών δανείων (subdebt) και
ομολογιακών δανείων
(5.071.376 )
(3.658.548)
(221.958.751)
Πώληση/(Αγορά) Συμμετοχών
(2.079.400 )
(2.079.350)
225.420.710
Τόκοι επενδεδυμένων κεφαλαίων
380.133
84.816
Έσοδα Χρεογράφων
8.054.578
2.902.732
Εισπράξεις από πώληση θυγατρικών εταιρειών (μείον
χρηματικών διαθεσίμων θυγατρικών)
-
-
Μερίσματα εισπραχθέντα
47.223.472
36.066.990
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες & διακοπείσες
επενδυτικές δραστηριότητες (β)
40.975.258
41.009.568
Σύνολο εισροών/(εκροών) από διακοπείσες επενδυτικές
δραστηριότητες
(629.464 )
-
-
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες επενδυτικές
δραστηριότητες
40.975.258
41.009.568
Χρηματοδοτικές δραστηριοτήτες
Εισπράξεις/(εξοφλήσεις) από εκδοθέντα/
αναληφθέντα δάνεια (σημείωση 25α)
(48.862.083 )
(135.648.468 )
(45.694.406)
(130.990.687)
Εξοφλήσεις υποχρεώσεων για μισθώσεις
(17.153.317 )
(5.526.171 )
(15.715.400)
(4.238.804)
Τόκοι Πληρωθέντες
(16.640.379 )
(19.257.000 )
(15.882.886)
(17.370.589)
Μερίσματα πληρωθέντα στους μετόχους της Εταιρείας
(10.102.506 )
(10.102.506)
-
Πληρωμές χρηματοοικονομικού κόστους μισθώσεων
(4.973.459 )
(2.961.618 )
(3.277.371)
(1.362.697)
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες & διακοπείσες
χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ)
(97.731.744 )
(163.393.257 )
(90.672.569)
(153.962.777)
Σύνολο εισροών/(εκροών) από διακοπείσες χρηματοδοτικές
δραστηριότητες
(1.492.691 )
(533.898 )
-
-
Σύνολο εισροών/(εκροών) από συνεχιζόμενες
χρηματοδοτικές δραστηριότητες
(96.239.054 )
(162.859.359 )
(90.672.569)
(153.962.777)
(Αύξηση)/Μείωση δεσμευμένων καταθέσεων συνεχιζόμενων
& διακοπεισών δραστηριοτήτων
1.411.351
12.013.644
Καθαρή αύξηση/(μείωση) στα ταμειακά
διαθέσιμα και ισοδύναμα χρήσης (α)+(β)+(γ)
(12.242.042 )
(19.903.369 )
(10.376.739)
(27.789.045)
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης χρήσης
80.184.439
95.959.841
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης χρήσης
συνεχιζόμενων & διακοπεισών δραστηριοτήτων
71.219.051
80.184.439
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης χρήσης
διακοπεισών δραστηριοτήτων
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης χρήσης
συνεχιζόμενων δραστηριοτήτων
Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Χρηματοοικονομικών καταστάσεων
ΑΒΑΞ Α.Ε.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
(Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε Ευρώ)
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
132
ΟΜΙΛΟΣ
Μεταβολές Ιδίων Κεφαλαίων περιόδου
Μετοχικό
Κεφάλαιο
Αποθεματικό υπέρ
το άρτιο
Αποθεματικά
αναπροσαρμογής
χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων
σε εύλογη αξία
Αποθεματικά από
κέρδη εξωτερικού
Ν. 4171/61
Αποθεματικά
άρθρου 48 Ν.
4172/2013
Προσαρμογή
συναλλαγματικών
ισοτιμιών
Λοιπά
αποθεματικά
Αποτελέσματα εις
νέο
Ίδια κεφάλαια
μετόχων εταιρίας
Μη ελέγχουσες
συμμετοχές
Σύνολο Κεφαλαίων
1 Ιανουαρίου 2022 - Δημοσιευμένα στοιχεία
(3.708.175 )
(449.462.743 )
Καθαρό κέρδος περιόδου
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου
(156.715 )
Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου
(156.715 )
Αποθεματικό φορολογημένα μερισμάτων άρθρου
48 Ν.4172/2013
(35.321.968 )
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν.4171/61
(21.187.632 )
Πώληση θυγατρικών/συνδεδεμένων
(15.835.035 )
(15.835.035 )
Λοιπές κινήσεις
(149.660 )
(1.016.095 )
(1.165.755 )
(391.463 )
Υπόλοιπο την 31.12.2022
(3.864.890 )
(468.878.716 )
1 Ιανουαρίου 2023
(3.864.890 )
(468.878.716 )
Καθαρό κέρδος περιόδου
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου
(668.021 )
(144.306 )
Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου
(668.021 )
(144.306 )
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν.4171/61
(12.241.775 )
Αποθεματικό φορολογημένα μερισμάτων άρθρου
48 Ν.4172/2013
(252.794.122 )
Τακτικό αποθεματικό
(3.875.358 )
(15.241 )
(15.241 )
Διανομή μερίσματος
(10.102.506 )
(10.102.506 )
(10.102.506 )
Προσθήκες/ (Πώληση) μη ελεγχουσών συμμετοχών
(101.090 )
(101.090 )
(101.090 )
Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση
ισόποσου μέρους αποθεματικού υπέρ το άρτιο
(Σημείωση 30)
(1.200.000 )
Λοιπές κινήσεις
(2.960.464 )
(2.960.464 )
(2.859.454 )
Υπόλοιπο την 31.12.2023
(4.532.912 )
(730.445.935 )
ΑΒΑΞ Α.Ε.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
(Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε ευρώ)
133
ΕΤΑΙΡΙΑ
Μεταβολές Ιδίων Κεφαλαίων περιόδου
Μετοχικό
Κεφάλαιο
Αποθεματικό υπέρ
το άρτιο
Αποθεματικά
αναπροσαρμογής
χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων
σε εύλογη αξία
Αποθεματικά από
κέρδη εξωτερικού
Ν. 4171/61
Αποθεματικά
άρθρου 48 Ν.
4172/2013
Προσαρμογή
συναλλαγματικών
ισοτιμιών
Λοιπά
αποθεματικά
Αποτελέσματα εις
νέο
Σύνολο κεφαλαίων
1 Ιανουαρίου 2022 - Δημοσιευμένα στοιχεία
43.296.455
146.651.671
247.819.045
17.489.312
235.005.368
(4.917.601)
23.065.795
(404.249.972)
304.160.073
Καθαρό κέρδος περιόδου
-
-
-
-
-
-
-
50.838.770
50.838.770
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου
-
-
(195.722.569)
-
-
(42.895)
136.297.272
-
(59.468.191)
Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου
-
-
(195.722.569)
-
-
(42.895)
136.297.272
50.838.770
(8.629.421)
Αποθεματικό φορολογημένα μερισμάτων άρθρου
48 Ν.4172/2013
-
-
-
-
18.070.205
-
-
(18.070.205)
-
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν.4171/61
-
-
-
21.187.632
-
-
-
(21.187.632)
-
Λοιπές κινήσεις
-
-
-
-
-
-
(134.145.005)
134.145.005
-
Υπόλοιπα την 31.12.2022
43.296.455
146.651.671
52.096.477
38.676.944
253.075.574
(4.960.496)
25.218.062
(258.524.033)
295.530.652
1 Ιανουαρίου 2023
43.296.455
146.651.671
52.096.477
38.676.944
253.075.574
(4.960.496)
25.218.062
(258.524.033)
295.530.652
Καθαρό κέρδος περιόδου
-
-
-
-
-
-
-
8.790.707
8.790.707
Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου
-
-
13.634.459
-
-
(1.908.418)
1.634.070
-
13.360.112
Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου
-
-
13.634.459
-
-
(1.908.418)
1.634.070
8.790.707
22.150.819
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν.4171/61
-
-
-
12.241.775
-
-
-
(12.241.775)
-
Αποθεματικό φορολογημένα μερισμάτων άρθρου
48 Ν.4172/2013
-
-
-
-
229.742.603
-
-
(229.742.603)
-
Διανομή μερίσματος
-
-
-
-
(10.102.506)
-
-
-
(10.102.506)
Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση
ισόποσου μέρους αποθεματικού υπέρ το άρτιο
(Σημείωση 30)
1.200.000
(1.200.000)
-
-
-
-
-
-
-
Τακτικό αποθεματικό
-
-
-
-
-
-
2.541.938
(2.541.938)
-
Υπόλοιπα την 31.12.2023
44.496.455
145.451.671
65.730.936
50.918.719
472.715.670
(6.868.914)
29.394.071
(494.259.643)
307.578.965
134
Στοιχεία και πληροφορίες
A. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
A.1 Γενικές Πληροφορίες για την Εταιρία και τον Όμιλο
Η
ΑΒΑΞ
Α.Ε.
είναι ανώνυμη εταιρία , εισηγμένη από το 1994 στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, έχει έδρα της το
εξωτερικό.
Το 2002, η ΑΒΑΞ Α.Ε. συγχωνεύθηκε δι’ απορροφήσεως με την J&P (Ελλάς) Α.Τ.Ε. και την θυγατρική της ΕΤΕΚ Α.Ε.,
μετονομαζόμενη σε J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε. Παράλληλα, η ΕΤΕΘ Α.Ε. απορρόφησε την θυγατρική της ΑΙΧΜΗ Α.Τ.Ε. Στην συνέχεια και
σύμφωνα με το Ν.2940/2001, η επικεφαλής του Ομίλου εταιρία J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε. απέκτησε το εργοληπτικό πτυχίο 7
ης
Τάξης
(ανώτατη), ενώ από τις θυγατρικές της η (νέα μετά τη συγχώνευση) ΕΤΕΘ Α.Ε. απέκτησε το εργοληπτικό πτυχίο 6
ης
Τάξης. Το
2007 η ΑΒΑΞ A.E. απέκτησε τη θυγατρική Αθηνά Α.Τ.Ε. η οποία κατά τη διάρκεια του 2018 συγχωνεύτηκε δι’ απορροφήσεως
από την Εταιρεία μετά την υποβολή προαιρετικής δημόσιας πρότασης και την άσκηση του δικαιώματος “squeeze-out” των
μετόχων μειοψηφίας της ΑΘΗΝΑ Α.Τ.Ε.
Στις αρχές του 2019, η Εταιρεία μετονομάστηκε και πάλι σε ΑΒΑΞ Α.Ε. σύμφωνα με τη Γενική Συνέλευση των μετόχων της
εταιρίας στις 27/03/2019 και τη λήψη εγκριτικής απόφασης με αριθμό 40094/09-04-2019 από το Υπουργείο Οικονομίας και
Ανάπτυξης.
A.2 Φύση Δραστηριοτήτων
Η στρατηγική ανάπτυξης του Ομίλου ΑΒΑΞ είναι δομημένη γύρω από τρεις βασικούς άξονες:
•
Παραχωρήσεις
o
Έντονη παρουσία σε δημοπρατήσεις έργων με συμβάσεις
παραχώρησης, προκειμένου να εξασφαλισθεί
κατασκευαστικό αντικείμενο και τακτικά έσοδα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
o
Υποστήριξη της ειδικής εσωτερικής μονάδας αυτοχρηματοδοτούμενων έργων και του υπάρχοντος δικτύου
εξειδικευμένων εξωτερικών συνεργατών (μελετητικά γραφεία, τραπεζοασφαλιστικό σύστημα, νομικοί οίκοι) για την
αποτελεσματική διεκδίκηση και ανάληψη έργων παραχώρησης αλλά και την μεγιστοποίηση των ωφελειών από την
οικονομική διαχείριση των παραχωρήσεων με τον περιορισμό των συνδεδεμένων χρηματοοικονομικών κινδύνων.
•
Επιχειρηματική Στρατηγική
o
Ανάπτυξη στα πρότυπα των μεγάλων διεθνών κατασκευαστικών Ομίλων, με διαφοροποίηση των εσόδων μέσω
διεύρυνσης των δραστηριοτήτων σε συναφείς τομείς, όπως τα περιβαλλοντικά έργα, το facility management
(συντήρηση, λειτουργία & διαχείριση μεγάλων κτιρίων), η διαχείριση & επεξεργασία στερεών, ειδικών και βιολογικών
αποβλήτων, καθώς και μη συναφείς δραστηριότητες οι οποίες προσφέρουν ικανοποιητικές προοπτικές, όπως το
δίκτυο Auteco για τον τεχνικό έλεγχο οχημάτων.
•
Ενέργεια
o
Έμφαση σε έργα βιομηχανικού χαρακτήρα στον τομέα της ενέργειας, για την κατασκευή υποδομών παραγωγής
ενέργειας και σταθμών LNG, με ειδίκευση σε έργα τύπου EPC (μελέτη και κατασκευή).
135
B. ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Β.1. Συμμόρφωση με τα Δ.Π.Χ.Α.
Οι ενοποιημένες και εταιρικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις της ΑΒΑΞ Α.Ε. της 31
ης
Δεκεμβρίου 2023, καλύπτουν περίοδο
από την 1
η
Ιανουαρίου έως και την 31
η
Δεκεμβρίου 2023, είναι σύμφωνες με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής
Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.) τα οποία έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), καθώς και των
ερμηνειών τους, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Ερμηνείας Προτύπων (I.F.R.I.C.) της IASB και τα οποία έχουν
υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Β.2. Βάση κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων
αναπροσαρμογή συγκεκριμένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε τρέχουσες αξίες εκτός από ορισμένα
χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις (συμπεριλαμβανομένων και των παραγώγων), τα οποία έχουν
αποτιμηθεί στην εύλογη αξία τους.
Οι πολιτικές που αναφέρονται παρακάτω έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια σε όλες τις περιόδους που παρουσιάζονται.
Η σύνταξη χρηματοοικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. απαιτεί τη χρήση εκτιμήσεων και κρίσης κατά την
εφαρμογή των λογιστικών αρχών της Εταιρίας. Σημαντικές παραδοχές (Γ.23) από την Διοίκηση για την εφαρμογή των
λογιστικών μεθόδων της εταιρίας έχουν επισημανθεί όπου κρίνεται κατάλληλα.
Γ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Οι λογιστικές αρχές βάσει των οποίων συντάσσονται οι συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και τις οποίες
συστηματικά εφαρμόζει ο Όμιλος είναι οι ακόλουθες:
Γ.1. Ενοποιήσεις θυγατρικών επιχειρήσεων (Δ.Π.Χ.Α. 10) και Επιχειρηματικές συνενώσεις (Δ.Π.Χ.Α. 3)
Επενδύσεις σε Θυγατρικές
Είναι όλες οι εταιρίες που διοικούνται και ελέγχονται, άμεσα ή έμμεσα, από άλλη εταιρία (μητρική) με την κατοχή της
πλειοψηφίας των δικαιωμάτων ψήφου της εταιρίας στην οποία έγινε η επένδυση. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως (ολική
ενοποίηση) με την μέθοδο της εξαγοράς από την ημερομηνία που αποκτάται ο έλεγχος επ’ αυτών και παύουν να ενοποιούνται
από την ημερομηνία που τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται.
Η εξαγορά θυγατρικής από τον Όμιλο λογιστικοποιείται βάσει της μεθόδου της εξαγοράς. Το κόστος κτήσης μιας θυγατρικής
είναι η εύλογη αξία των στοιχείων ενεργητικού που δόθηκαν, των μετοχών που εκδόθηκαν και των υποχρεώσεων που
αναλήφθηκαν κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής. Τυχόν κόστη άμεσα συνδεδεμένα με την συναλλαγή επιβαρύνουν τα
αποτελέσματα της χρήσης. Τα εξατομικευμένα στοιχεία του ενεργητικού, υποχρεώσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις που
αποκτώνται σε μια επιχειρηματική συνένωση επιμετρώνται κατά την εξαγορά στις εύλογες αξίες τους ανεξαρτήτως του
ποσοστού συμμετοχής. Το κόστος αγοράς πέραν της εύλογης αξίας των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, καταχωρείται
ως υπεραξία. Αν το συνολικό κόστος της αγοράς είναι μικρότερο από την εύλογη αξία των επί μέρους στοιχείων που
αποκτήθηκαν, η διαφορά καταχωρείται άμεσα στα αποτελέσματα.
Διεταιρικές συναλλαγές, υπόλοιπο και μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ των εταιριών του Ομίλου
απαλείφονται. Οι ζημιές μεταξύ των εταιριών του Ομίλου (μη πραγματοποιηθείσες σε επίπεδο Ομίλου) επίσης απαλείφονται,
εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης, του μεταβιβασθέντος στοιχείου ενεργητικού. Οι λογιστικές αρχές των
θυγατρικών έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο
.
136
Στον ισολογισμό της Εταιρίας οι συμμετοχές σε θυγατρικές εμφανίζονται στην αξία κτήσης μείον τις ζημίες απομείωσης,
εφόσον υπάρχουν. Ο έλεγχος της απομείωσης (impairment test) διενεργείται όποτε υπάρχουν σαφείς ενδείξεις απομείωσης με
βάση τις διατάξεις του Δ.Λ.Π. 36 «Απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων».
Επενδύσεις σε Συγγενείς (Δ.Λ.Π. 28)
Είναι οι επιχειρήσεις αυτές πάνω στις οποίες ο Όμιλος μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή αλλά δεν πληρούν τις
προϋποθέσεις για να χαρακτηρισθούν είτε θυγατρικές είτε συμμετοχή σε κοινοπραξία. Οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν
από τον Όμιλο συνιστούν ότι το κατεχόμενο ποσοστό μεταξύ 20% και 50% δικαιωμάτων ψήφου μιας εταιρίας υποδηλώνει
σημαντική επιρροή πάνω στην εταιρία αυτή. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος και
κατόπιν αποτιμώνται σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης.
Το μερίδιο του Ομίλου στα κέρδη ή τις ζημιές των συγγενών επιχειρήσεων μετά την εξαγορά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα,
ενώ το μερίδιο των μεταβολών των αποθεματικών μετά την εξαγορά, αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι συσσωρευμένες
μεταβολές επηρεάζουν την λογιστική αξία των επενδύσεων σε συγγενείς επιχειρήσεις. Όταν η συμμετοχή του Ομίλου στις
ζημίες σε μια συγγενή επιχείρηση ισούται ή υπερβαίνει τη συμμετοχή της στη συγγενή επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων
οποιονδήποτε άλλων επισφαλών απαιτήσεων, ο Όμιλος δεν αναγνωρίζει περαιτέρω ζημίες, εκτός και αν έχει καλύψει
υποχρεώσεις ή έχει ενεργήσει πληρωμές εκ μέρους της συγγενούς επιχείρησης και εν γένει εκείνων που προκύπτουν από την
μετοχική ιδιότητα.
Μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ του Ομίλου και των συνδεδεμένων επιχειρήσεων απαλείφονται κατά το
ποσοστό συμμετοχής του Ομίλου στις συγγενείς επιχειρήσεις. Μη πραγματοποιημένες ζημιές απαλείφονται, εκτός εάν η
συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης του μεταβιβασθέντος στοιχείου του ενεργητικού. Οι λογιστικές αρχές των συγγενών
επιχειρήσεων έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο.
Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Δ.Π.Χ.Α. 11)
Το Δ.Π.Χ.Α. 11 εστιάζει στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, που απορρέουν από τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο, παρά στη
νομική τους μορφή.
Μια κοινή συμφωνία έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:
•
Τα μέρη δεσμεύονται με συμβατική συμφωνία
•
Η συμβατική συμφωνία προσδίδει σε δύο ή περισσότερα από τα μέρη κοινό έλεγχο
Οι τύποι των συμφωνιών περιορίζονται σε δύο: από κοινού ελεγχόμενες δραστηριότητες (κοινές επιχειρήσεις) και
κοινοπραξίες.
•
Μια κοινή επιχείρηση είναι από κοινού συμφωνία στην οποία τα μέρη που ασκούν κοινό έλεγχο στη συμφωνία
διατηρούν δικαιώματα στα στοιχεία ενεργητικού και υποχρεώσεις για τα στοιχεία παθητικού που σχετίζονται με τη
συμφωνία.
•
Μια κοινοπραξία είναι από κοινού συμφωνία στην οποία τα μέρη διατηρούν δικαιώματα στην καθαρή θέση της
συμφωνίας.
Ανεξαρτήτως σκοπού και δομής των συμφωνιών, η κατηγοριοποίηση των κοινών συμφωνιών εξαρτάται από τα δικαιώματα και
υποχρεώσεις που προκύπτουν για τα μέρη βάσει των συμφωνιών.
Σύμφωνα με το νέο πρότυπο τα κοινοπρακτικά σχήματα που η νομική τους μορφή παρέχει στα μέρη άμεσα δικαιώματα επί
των περιουσιακών στοιχείων και ευθύνες επί των υποχρεώσεων, προϋποθέτει ομόφωνη αποδοχή και έγκριση των αποφάσεων
των μερών που ασκούν τον κοινό έλεγχο. Οι παράγοντες που ο Όμιλος εξετάζει για να προσδιορίσει ότι τα σχήματα είναι υπό
κοινό έλεγχο περιλαμβάνουν τη δομή, τη νομική μορφή, τη συμβατική συμφωνία και λοιπά γεγονότα και καταστάσεις.
137
Τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο (κατασκευαστικές κοινοπραξίες) κατηγοριοποιούνται ως κοινές επιχειρήσεις και εφαρμόζεται
αναλογική ενοποίηση καθώς σε αυτές τις κοινοπραξίες η εταιρία διατηρεί σταθερά ποσοστά σε δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Η αναλογική ενοποίηση γίνεται σε επίπεδο εταιρίας (απλών χρηματοοικονομικών καταστάσεων).
Ένα μέρος σε κοινή επιχείρηση αναγνωρίζει βάσει του ποσοστού συμμετοχής του:
•
Τα στοιχεία ενεργητικού
•
Τις υποχρεώσεις
•
Τα έσοδα
•
Τα έξοδα
Επίσης το μέρος σε κοινή επιχείρηση χειρίζεται λογιστικά τα ανωτέρω στοιχεία που αφορούν τη συμμετοχή του στην κοινή
επιχείρηση βάσει των σχετικών Δ.Π.Χ.Α..
Δομή του Ομίλου:
Ο Όμιλος ΑΒΑΞ απαρτίζεται από τις εξής θυγατρικές εταιρίες οι οποίες ενοποιούνται με την μέθοδο της
ολικής ενοποίησης:
Επωνυμία
% συμμετοχής της ΑΒΑΞ Α.Ε.
Α.Φ.Χ.*
ΑΒΑΞ Α.Ε., Αθήνα
Μητρική
2018 – 2023
ΕΤΕΘ Α.Ε., Θες/νίκη
100%
2018 – 2023
ΕΛΒΙΕΞ Ο.Ε., Ιωάννινα
60%
2018 – 2023
AVAX DEVELOPMENT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε., Αθήνα
100%
2018 – 2023
TASK ΑΒΑΞ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε., Αθήνα
100%
2018 – 2023
CONCURENT REAL INVESTMENΤS SRL, Ρουμανία
95,24%
2005 – 2023
SC BUPRA DEVELOPMENT SRL, Ρουμανία
99,93%
2005 – 2023
ΑΒΑΞ ΙΚΤΕΟ Α.Ε., Αθήνα
94%
2018 – 2023
SC FAETHON DEVELOPMENTS SRL, Ρουμανία
100%
2006 – 2023
ΑΒΑΞ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε., Αθήνα
100%
2018 – 2023
ΜΑΡΙΝΑ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε., Αθήνα
99,92%
2018 – 2023
AVAX INTERNATIONAL LTD, Κύπρος
100%
2018 – 2023
AVAX MIDDLE EAST LTD, Κύπρος
100%
2019 – 2023
GAS AND POWER TECH DMCC, Ηνωμένα Αραβικά
Εμιράτα
100%
2019 – 2023
ABU DHABI J&P LLC, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
(υπό εκκαθάριση)
49%
2019 – 2023
ΑVAX (CYPRUS) LTD, Κύπρος
100%
2020 – 2023
CONSPEL CYPRUS, Κύπρος
100%
2019 – 2023
138
GLAVIAM ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ, Πειραιάς
100%
2018 – 2023
ATHENA LIBYA COMPANY, Λιβύη
65%
-
ΑΘΗΝΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε., Αθήνα
99%
2019 – 2023
ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε., Αθήνα
51,52%
2018 – 2023
P.S.M. SUPPLIERS LTD, Λιβύη
100%
2019 – 2023
IXION ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Ε., Αθήνα
100%
2018 – 2023
MONDO TRAVEL A.E., Αθήνα (Λύθηκε το 2023)
99,99%
2018 – 2023
Διακοπείσες Δραστηριότητες
VOLTERRA A.E., Αθήνα
100%
2018 – 2023
Κατά τη διάρκεια του έτους, η εταιρεία MONDO TRAVEL A.E., εκκαθαρίστηκε.
*Α.Φ.Χ.: Ανέλεγκτες Φορολογικά Χρήσεις
Οι φορολογικοί έλεγχοι των χρήσεων 2015 έως και 2022 της Εταιρίας και των θυγατρικών της που δραστηριοποιούνται στην
Ελλάδα, διενεργήθηκαν από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή βάσει των διατάξεων του άρθρου 65Α παρ. 1 Ν. 4174/2013 και έλαβαν
Πιστοποιητικά Φορολογικής Συμμόρφωσης με «Συμπέρασμα χωρίς επιφύλαξη». Να σημειωθεί επίσης ότι για τις χρήσεις 2016
και εντεύθεν, ο φορολογικός έλεγχος και η έκδοση Πιστοποιητικού Φορολογικής Συμμόρφωσης από τους Νόμιμους Ελεγκτές,
ισχύουν σε προαιρετική βάση. Ο Όμιλος και η Εταιρία επέλεξαν τη συνέχιση του φορολογικού ελέγχου από τους Ορκωτούς
Ελεγκτές Λογιστές.
Το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων έχει πραγματοποιήσει φορολογικούς ελέγχους μέχρι και τη χρήση 2016, ενώ για τις
χρήσεις 2017 έως και 2021 ο εν λόγω έλεγχος βρίσκεται σε εξέλιξη.
Για τη χρήση 2023 η Εταιρία και οι θυγατρικές της που φορολογούνται στην Ελλάδα, έχουν υπαχθεί στο φορολογικό έλεγχο
από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή βάσει των διατάξεων του αρ.65Α παρ. 1 Ν. 4174/2013 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει μέχρι
σήμερα. Ο έλεγχος αυτός για τη χρήση 2023 βρίσκεται σε εξέλιξη και το σχετικό φορολογικό πιστοποιητικό προβλέπεται να
χορηγηθεί μετά τη δημοσίευση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της χρήσης 2023. Αν μέχρι την ολοκλήρωση του
φορολογικού ελέγχου προκύψουν πρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις, εκτιμούμε ότι αυτές δεν θα έχουν ουσιώδη επίδραση
στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Οι συγγενείς εταιρίες του Ομίλου οι οποίες ενοποιούνται με την μέθοδο της καθαρής θέσης είναι οι κάτωθι:
Επωνυμία
% Συμμετοχής
5N A.E., Αθήνα
45,00%
ΑΘΗΝΑΪΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Α.Ε., Αθήνα
28,99%
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε., Αθήνα
34,22%
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε., Αθήνα
34,21%
POLISPARK ΑΣΤΙΚΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ Α.Ε., Αθήνα
33,00%
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε., Αθήνα
45,00%
139
ΣΤΑΘΜΟΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ, Αθήνα
24,70%
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε., Λάρισα
23,61%
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ Α.Ε., Αθήνα
50,00%
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε., Αθήνα
50,00%
ΜΑΡΙΝΑ ΛΕΜΕΣΟΥ, Λεμεσός
33,50%
ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ Α.Ε., Αθήνα
54,79%
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E., Αθήνα
25,70%
STARWARE ENTERPRISES LTD, Κύπρος
50,51%
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ, Ελλάδα
45,00%
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ, Ελλάδα
50,00%
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ, Ελλάδα
50,00%
Τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές Κοινοπραξίες ή εταιρίες) στα οποία συμμετέχει είτε η μητρική Εταιρία είτε οι
θυγατρικές της, ενοποιούνται με την μέθοδο της αναλογικής ενοποίησης στις ατομικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις της
μητρικής Εταιρίας καθώς και των θυγατρικών για τις αντίστοιχες συμμετοχές τους. Τα συνολικά ποσοστά συμμετοχής στα
σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές Κοινοπραξίες) είναι τα κάτωθι:
Επωνυμία
% Συμμετοχής
1.
Κ/Ξ ΑΠΙΟΝ ΚΛΕΟΣ (ΕΛΕΥΣΙΝΑ – ΠΑΤΡΑ & ΠΑΤΡΑ-ΠΥΡΓΟΣ), Ελευσίνα
35,70%
2.
Κ/Ξ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΜΑΛΙΑΚΟΣ – ΚΛΕΙΔΙ, Λάρισα
20,70%
3.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. (ΔΙΚΤΥΑ ΟΤΕ), Αθήνα
50,00%
4.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε., (Συντήρηση ΕΣΜΦΑ), Αθήνα
50,00%
5.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. – GHELLA S.p.A, (ΜΕΤΡΟ-Γραμμή 3 Χαϊδάρι-Πειραιάς), Πειραιάς
60,00%
6.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε., Αθήνα (Νέα Συντήρηση Έργου Παραχ. Αττ.Οδού)
34,22%
7.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. – ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (Τιθορέα-Δομοκός (Υποέργο-Δ’ Γέφυρα),
Λαμία
31,00%
8.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ (Κατασκευή Δικτύων Φ.Α. Αττικής), Αθήνα
50,00%
9.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ-ΑΒΑΞ Α.Ε. (Δίκτυα & Αγωγοί Φ.Α. Αττικής), Αθήνα
60,00%
10.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.,(Αεροδρόμιο "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"), Θεσσαλονίκη
70,00%
11.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε., (Έργα φυσικού αερίου ΔΕΔΑ), Αθήνα
50,00%
12.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - GHELLA S.p.A. (ΜΕΤΡΟ Γραμμή-4 Έργα Π/Μ), Αθήνα
99,99%
140
13.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΕΡΓΟΤΕΜ ΑΤΕΒΕ (Δ-6684), Ψυττάλεια
40,00%
14.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. (Υπηρεσίες Λειτουργίας & Υποστήριξης
Σταθμών Διοδίων της "ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΣ Α.Ε.) , Εγνατία Οδός
35,00%
15.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. (Αναβάθμιση Ανατολικής Περιφερειακής
Θεσσαλονίκης-FLYOVER), Θεσσαλονίκη
50,00%
16.
Κ/Ξ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΑΕ-ΑΒΑΞ ΑΕ (Επέκταση ΧΥΤΥ Π.Ε. Ηλείας)
50,00%
17.
Κ/Ξ RIZZANI-AVAX (EARLY CONTRACTOR INVOLVEMENT (ECI) FOR VOULIAGMENIS
MALL COMPLEX (VMC)
40,00%
18.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ ΑΕ-ΕΤΕΘ ΜΟΝ. ΑΕ (Κατασκευή Νοσοκομείων Κομοτηνής-Θεσσαλονίκης -
Σπάρτης) (SNF)
100,00%
19.
J/V QUEEN ALIA AIRPORT, Ιορδανία
50,00%
20.
BONATTI J&P-AVAX Srl, Ιταλία
45,00%
21.
J&P AND J&P AVAX JV-QATAR BUILDING, Κύπρος
45,00%
22.
AVAX - J&P LTD - CYBARCO MARINA LEMESOU JV, Κύπρος
55,00%
23.
AVAX - TERNA JV MEDITERRANEAN CITY OF DREAMS, Κύπρος
60,00%
24.
Κ/Ξ TSO – ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ – ΕΡΓΟΝΕΤ (Έμμεση συμ/χή), Αλεξανδρούπολη
22,95%
25.
Κ/Ξ ΑΡΧΙΡΟΔΟΝ Α.Τ.Ε – ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε.(Έμμεση συμμετοχή), Αλεξανδρούπολη
25,50%
26.
Κ/Ξ Δ.ΣΙΡΔΑΡΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε. – ΕΡΓΟΝΕΤ (Έμμεση συμμετοχή)
15,30%
27.
Κ/Ξ ΠΡΟΕΤ Α.Ε. – ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε. (Έμμεση συμμετοχή), Χανιά
25,50%
28.
Κ/Ξ ΕΡΓΟΝΕΤ ΑΤΕ – ΠΡΟΕΤ Α.Ε. (Έμμεση συμμετοχή), Κως
25,50%
29.
Κ/Ξ EURARCO SA – ΕΡΓΟΝΕΤ ΑΤΕ (ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ) (Έμμεση συμμετοχή), Λάρισα
7,65%
30.
Κ/Ξ IOS ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. - TASK ΑΒΑΞ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. (Καθαρισμός
Δομών Προσφύγων και Μεταναστών), (Έμμεση συμμετοχή)
80,00%
31.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΕΤΕΘ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. (Υπηρεσίες Λειτουργίας &
Υποστήριξης Σταθμών Διοδίων ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ), (Έμμεση συμμετοχή), Θεσ/κη
35,00%
Στην τρέχουσα περίοδο, σε σχέση με την 31.12.2022 δεν περιλαμβάνονται τα κάτωθι σχήματα υπό κοινό έλεγχο
(κατασκευαστικές κοινοπραξίες) λόγω περάτωσης του έργου για το οποίο είχαν συσταθεί να εκτελέσουν:
1.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ – ΑΒΑΞ Α.Ε., (Σήραγγες Παναγοπούλας), Αχαΐα
33,91%
2.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. – ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (Τιθορέα-Δομοκός- Ανάδοχος),
Λαμία
33,33%
3.
Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – ΑΒΑΞ Α.Ε. (Δ-1618), Ψυττάλεια
30,00%
4.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε. (Απορρίμματα Ν. Ηλείας) , Ηλεία
50,00%
141
5.
Κ/Ξ ΑΒΑΞ Α.Ε. - INTRAKAT - ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. - ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (Κατασκευή
τεχνητού εμποδίου συνοριακής γραμμής Έβρου), Έβρος
25,00%
6.
J/V J&P-AVAX S.A. – J&P (Ο) (VASSILIKOS III), Κύπρος
75,00%
Γ.2α. Ενσώματα πάγια
(Δ.Λ.Π. 16)
Η διοίκηση επέλεξε για τις κατηγορίες λειτουργικών παγίων στοιχείων (Μηχανήματα, Μεταφορικά Μέσα, Έπιπλα και Λοιπός
Εξοπλισμός), να χρησιμοποιήσει τη βασική μέθοδο (αποτίμηση στο κόστος κτήσης μειωμένο με τις σωρευμένες αποσβέσεις και
τις σωρευμένες απομειώσεις) σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 16.
Η διοίκηση επέλεξε για την κατηγορία οικοπέδων, κτιρίων να εφαρμόσει τη μέθοδο της αναπροσαρμογής.
Μέθοδος αναπροσαρμογής
Ύστερα από την αναγνώρισή του ως περιουσιακό στοιχείο, ένα στοιχείο των ενσώματων ακινητοποιήσεων του οποίου η
εύλογη αξία μπορεί να επιμετρηθεί με αξιοπιστία, μπορεί να εμφανιστεί με αναπροσαρμοσμένη αξία, που αποτελείται από την
εύλογη αξία του κατά την ημέρα της αναπροσαρμογής μείον τις μεταγενέστερες σωρευμένες ζημιές απομείωσης.
Η εύλογη αξία των οικοπέδων και κτιρίων συνήθως προσδιορίζεται από εκτιμήσεις ορκωτών εκτιμητών. Η εύλογη αξία των
μηχανημάτων και εγκαταστάσεων είναι συνήθως η αγοραία του αξία.
Όταν γίνει αναπροσαρμογή της αξίας ενός παγίου στοιχείου των ενσώματων ακινητοποιήσεων αναπροσαρμόζεται ολόκληρη η
κατηγορία των παγίων που ανήκει. Όταν η λογιστική αξία ενός παγίου αυξάνεται ως αποτέλεσμα μίας αναπροσαρμογής, η
αύξηση καταχωρείται απευθείας στην καθαρή θέση ως πλεόνασμα αναπροσαρμογής. Όμως μία αύξηση λόγω
αναπροσαρμογής θα αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα κατά την έκταση που αντιστρέφεται μία προηγούμενη υποτίμηση του
ιδίου περιουσιακού στοιχείου, η οποία προηγουμένως είχε χρεωθεί στα αποτελέσματα.
Αν η λογιστική αξία ενός παγίου μειώνεται ως αποτέλεσμα μιας αναπροσαρμογής, η μείωση πρέπει να αναγνωρίζεται στα
αποτελέσματα. Αν υπάρχει πλεόνασμα αναπροσαρμογής για το ίδιο πάγιο στην καθαρή θέση, η μείωση θα χρεώνεται
απευθείας στην καθαρή θέση κατά την έκταση που υπάρχει το πλεόνασμα αυτό. Τα πλεονάσματα αναπροσαρμογής που
υπάρχουν στην καθαρή θέση θα μεταφερθούν στα κέρδη εις νέο όταν τα πάγια πουληθούν ή διαγραφούν. Οι επιδράσεις των
φόρων στις αναπροσαρμογές των ενσώματων ακινητοποιήσεων, αναγνωρίζονται και γνωστοποιούνται σύμφωνα με το Δ.Λ.Π.
12 Φόροι Εισοδήματος. Η αρχική εφαρμογή μιας πολιτικής αναπροσαρμογής της αξίας παγίων αντιμετωπίζεται σύμφωνα με το
Δ.Λ.Π. 16 και όχι με το Δ.Λ.Π. 8.
Σε κάθε ημερομηνία αναφοράς η Διοίκηση κατ’ εφαρμογή του Δ.Λ.Π. 36 «Απομείωση Περιουσιακών Στοιχείων (Impairment of
Assets)», εκτιμά κατά πόσο υπάρχει ένδειξη για απομείωση των στοιχείων του ενεργητικού της, συγκρίνοντας το ανακτήσιμο
ποσό για κάθε στοιχείο ξεχωριστά με την λογιστική του αξία.
Μεταγενέστερες δαπάνες σε ήδη καταχωρημένο στοιχείο προστίθενται στη λογιστική αξία του στοιχείου, μόνο αν αυξάνουν τα
μελλοντικά οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου. Κάθε μεταγενέστερη δαπάνη η οποία δεν προσαυξάνει τα μελλοντικά
οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου, βαρύνει τα έξοδα της χρήσης στην οποία πραγματοποιούνται.
Κόστη σημαντικής επισκευής ή επιθεώρησης ενός παγίου στοιχείου καταχωρούνται στα έξοδα της χρήσεως στην οποία
πραγματοποιούνται εκτός και αν αυξάνουν τα οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου οπότε προσαυξάνουν το κόστος του
παγίου στοιχείου.
Ο
ι αποσβέσεις των στοιχείων των ενσώματων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με την
σταθερή μέθοδο βάσει της ωφέλιμης ζωής τους. Οι κύριοι συντελεστές απόσβεσης που προκύπτουν έχουν ως εξής
:
142
Λειτουργικά ακίνητα (κτίρια)
3%
Μηχανικός εξοπλισμός
5,3% - 20%
Μεταφορικά μέσα
7,5% - 20%
Λοιπός εξοπλισμός
15% - 20%
Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσώματων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία
ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσώματων ακινητοποιήσεων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά
(απομείωση) καταχωρείται άμεσα ως έξοδο στα αποτελέσματα.
Κατά την πώληση ενσώματων ακινητοποιήσεων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους
αξίας καταχωρούνται ως κέρδη ή ζημίες στα αποτελέσματα.
Οι ιδιοπαραγόμενες ενσώματες ακινητοποιήσεις στοιχειοθετούν προσθήκη στο κόστος κτήσεως των ενσώματων
ακινητοποιήσεων σε αξίες που περιλαμβάνουν το άμεσο κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, που συμμετέχει στην
κατασκευή (συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων εργοδοτικών εισφορών), κόστος αναλωθέντων υλικών και άλλα γενικά
άμεσα κόστη.
Γ.2β. Επενδύσεις σε ακίνητα (Δ.Λ.Π. 40)
Για τα ακίνητα επένδυσης η διοίκηση επέλεξε να εφαρμόσει τη μέθοδο των αναπροσαρμογών (εύλογων αξιών) βάσει του ΔΛΠ
40.
Η Διοίκηση υιοθετεί την άποψη ότι η πολιτική αυτή, της εφαρμογής των εύλογων αξιών για την εκτίμηση των ακινήτων
επένδυσης, παρέχει αξιόπιστη και περισσότερο σχετική πληροφόρηση, διότι βασίζεται σε ενημερωμένες αξίες.
Γ.3. Άυλα στοιχεία ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 38)
Μόνο έξοδα τα οποία ικανοποιούν τα κριτήρια του Δ.Λ.Π. 38.18 κεφαλαιοποιούνται (όπως οι δαπάνες λογισμικών
προγραμμάτων).
Στα άυλα στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται οι άδειες λογισμικού.
Γ.4. Απομείωση αξίας στοιχείων του ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 36)
i) Υπεραξία
Η υπεραξία αντιπροσωπεύει το επιπλέον τίμημα που καταβάλλεται από τον Όμιλο για την απόκτηση νέων θυγατρικών
εταιριών, κοινοπραξιών καθώς και συγγενών εταιριών. Προκύπτει από τη σύγκριση του τιμήματος που καταβάλλεται για την
απόκτηση μιας νέας εταιρίας με την αναλογούσα στον Όμιλο εύλογη αξία των ιδίων κεφαλαίων της, κατά την ημερομηνία της
απόκτησης. Η υπεραξία που προκύπτει από την απόκτηση νέων θυγατρικών εταιριών και κοινοπραξιών εμφανίζεται στις
ασώματες ακινητοποιήσεις. Κάθε χρόνο διενεργείται έλεγχος της υπεραξίας για τυχόν απομείωση, η οποία μειώνει το αρχικό
ποσό όπως αυτό απεικονίζεται στον ισολογισμό. Κατά τον υπολογισμό των κερδών ή ζημιών που προκύπτουν από την πώληση
συμμετοχών, λαμβάνεται υπόψη η τυχόν υπεραξία της προς πώληση εταιρίας.
Για την ευχερέστερη διεκπεραίωση των ελέγχων απομείωσης (impairment tests), το ποσό της υπεραξίας κατανέμεται σε
μονάδες δημιουργίας ταμιακών ροών. Η μονάδα ταμιακών ροών είναι η μικρότερη προσδιορίσιμη ομάδα στοιχείων
ενεργητικού που δημιουργεί ανεξάρτητες ταμιακές ροές και αντιπροσωπεύει το επίπεδο στο οποίο ο Όμιλος συλλέγει και
παρουσιάζει τα οικονομικά στοιχεία για σκοπούς εσωτερικής πληροφόρησης. Η απομείωση για την υπεραξία, καθορίζεται με
τον υπολογισμό του ανακτήσιμου ποσού από τις μονάδες ταμιακής ροής με τις οποίες συνδέεται η υπεραξία. Ζημιές
απομείωσης που σχετίζονται με την υπεραξία, δεν μπορούν να αντιστραφούν σε μελλοντικές περιόδους. Ο Όμιλος
πραγματοποιεί τον ετήσιο έλεγχο για απομείωση υπεραξίας στις 31 Δεκεμβρίου της εκάστοτε χρήσης.
143
Στην περίπτωση που η εύλογη αξία των ιδίων κεφαλαίων κατά την ημερομηνία εξαγοράς μίας εταιρίας είναι μεγαλύτερη από
το τίμημα που δόθηκε για την απόκτησή της, τότε προκύπτει αρνητική υπεραξία (έσοδο), η οποία καταχωρείται απευθείας ως
έσοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων.
ii) Λοιπά στοιχεία ενεργητικού
Τα άυλα στοιχεία του ενεργητικού που έχουν απροσδιόριστη ωφέλιμη ζωή δεν αποσβένονται και υπόκεινται σε έλεγχο
απομείωσης ετησίως και όταν κάποια γεγονότα καταδεικνύουν ότι η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Τα
στοιχεία του ενεργητικού που αποσβένονται υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι η
λογιστική αξία τους δεν θα ανακτηθεί.
Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται το ποσό από την πώληση ενός στοιχείου του ενεργητικού στα πλαίσια μιας αμφοτεροβαρούς
συναλλαγής στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου
άμεσου κόστους διάθεσης του στοιχείου ενεργητικού, ενώ αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών
ταμειακών ροών που αναμένεται να εισρεύσουν στην επιχείρηση από την χρήση ενός στοιχείου ενεργητικού και από την
πώλησή του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του.
Σε κάθε ημερομηνία αναφοράς η Διοίκηση εκτιμά κατά πόσο υπάρχει ένδειξη για απομείωση ενός στοιχείου του ενεργητικού
βάσει του Δ.Λ.Π. 36, σύμφωνα με το οποίο διασφαλίζεται ότι τα στοιχεία του ενεργητικού λογιστικοποιούνται σε αξία που δεν
υπερβαίνει το ανακτήσιμο ποσό, όπου ανακτήσιμο ποσό ενός στοιχείου ενεργητικού είναι το μεγαλύτερο μεταξύ της δίκαιης
αξίας (μειωμένης κατά τα κόστη πώλησης) και της αξίας χρήσης.
Στην αξιολόγηση αυτή λαμβάνονται υπόψη πληροφορίες από διάφορες εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Ο
έλεγχος περί απομείωσης στοιχείων του ενεργητικού εφαρμόζεται για όλα τα στοιχεία πλην αποθεμάτων, κατασκευαστικών
συμβολαίων, αναβαλλόμενων φορολογικών στοιχείων ενεργητικού, χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που εμπίπτουν
στο ΔΠΧΑ 9, στα ακίνητα προς επένδυση και τα μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού που έχουν ταξινομηθεί ως
κατεχόμενα προς πώληση.
Η ζημιά απομείωσης καταχωρείται στην κατάσταση αποτελεσμάτων του έτους.
Γ.5. Αποθέματα (Δ.Λ.Π. 2)
Την ημερομηνία του ισολογισμού, τα αποθέματα αποτιμώνται στο χαμηλότερο του κόστους ή την καθαρή ρευστοποιήσιμη
αξία. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμημένη τιμή πώλησης στην συνηθισμένη πορεία των εργασιών της
επιχείρησης μείον οποιαδήποτε σχετικά έξοδα πώλησης. Το κόστος των αποθεμάτων δεν περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά
έξοδα.
Γ.6. Χρηματοοικονομικά μέσα: γνωστοποίηση και παρουσίαση (Δ.Λ.Π. 32)
Οι αρχές του παρόντος προτύπου συμπληρώνουν τις αρχές για την αναγνώριση και επιμέτρηση των χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων και των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων του Δ.Π.Χ.Α. 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση
και επιμέτρηση.
Το πρότυπο ασχολείται με την κατάταξη των χρηματοοικονομικών μέσων ως χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία,
χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
και συμμετοχικούς τίτλους και την κατάταξη των σχετικών τόκων, μερισμάτων, ζημιών και
κερδών και τις συνθήκες υπό τις οποίες τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
πρέπει να συμψηφίζονται.
Ως χρηματοοικονομικό μέσο ορίζεται κάθε σύμβαση που δημιουργεί ταυτόχρονα ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό
στοιχείο για μία οικονομική οντότητα και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση ή έναν συμμετοχικό τίτλο για μία άλλη
οικονομική οντότητα
.
144
Συμμετοχικός τίτλος
είναι κάθε σύμβαση που αποδεικνύει ένα δικαίωμα στο υπόλοιπο που απομένει, εάν, από τα περιουσιακά
στοιχεία μιας οικονομικής οντότητας αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις της.
Εύλογη αξία
ορίζεται η τιμή που θα λάμβανε κάποιος για την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου ή που θα κατέβαλε κάποιος
για τη μεταβίβαση μιας υποχρέωσης σε μια κανονική συναλλαγή μεταξύ συμμετεχόντων στην αγορά κατά την ημερομηνία
επιμέτρησης
.
Γ
.7.
Χρηματοοικονομικά μέσα: γνωστοποιήσεις (Δ.Π.Χ.Α. 7)
Το Δ.Π.Χ.Α. 7 αναφέρεται σε όλους τους κινδύνους που προκύπτουν από όλα τα χρηματοοικονομικά μέσα, εκτός από εκείνα
που αποκλείονται ειδικά (π.χ. συμφέροντα σε θυγατρικές, συνδεδεμένα μέρη και κοινοπραξίες, κ.λ.π.). Σκοπός των
γνωστοποιήσεων είναι η παροχή μίας εικόνας για την χρήση των χρηματοοικονομικών μέσων από τον Όμιλο και την έκθεσή
του στους κινδύνους που αυτά προκαλούν. Η έκταση των γνωστοποιήσεων που απαιτούνται εξαρτάται από την έκταση της
χρήσης των χρηματοοικονομικών μέσων από την Εταιρεία και από την έκθεσή της σε κινδύνους.
Γ.8. Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενα περιουσιακά στοιχεία (Δ.Λ.Π. 37)
Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος έχει παρούσες νομικές ή τεκμηριωμένες υποχρεώσεις ως αποτέλεσμα
παρελθόντων γεγονότων, είναι πιθανή η εκκαθάρισή τους μέσω εκροών όρων και η εκτίμηση του ακριβούς ποσού της
υποχρέωσης μπορεί να πραγματοποιηθεί με αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επισκοπούνται κατά την ημερομηνία σύνταξης κάθε
ισολογισμού και προσαρμόζονται προκειμένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης που αναμένεται να απαιτηθεί
για τη διευθέτηση της υποχρέωσης. Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις
άλλα γνωστοποιούνται, εκτός αν η πιθανότητα εκροών πόρων οι οποίοι ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη είναι ελάχιστη. Οι
ενδεχόμενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή
οικονομικών οφελών είναι πιθανή.
Γ.9. Λογιστική των κρατικών επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση της κρατικής υποστήριξης (Δ.Λ.Π. 20)
Ο Όμιλος αναγνωρίζει τις κρατικές επιχορηγήσεις οι οποίες ικανοποιούν αθροιστικά τα εξής κριτήρια: α) υπάρχει τεκμαιρόμενη
βεβαιότητα ότι η επιχείρηση έχει συμμορφωθεί ή πρόκειται να συμμορφωθεί με τους όρους της επιχορήγησης και β)
πιθανολογείται ότι το ποσό της επιχορήγησης θα εισπραχθεί. Καταχωρούνται στην εύλογη αξία και αναγνωρίζονται με τρόπο
συστηματικό στα έσοδα, με βάση την αρχή του συσχετισμού των επιχορηγήσεων με τα αντίστοιχα κόστη τα οποία και
επιχορηγούν.
Οι επιχορηγήσεις που αφορούν στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ως
αναβαλλόμενα έσοδα (έσοδα επόμενων χρήσεων) και αναγνωρίζονται συστηματικά στα έσοδα κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης
ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού.
Γ.10. Οι επιδράσεις των μεταβολών στις τιμές του συναλλάγματος (Δ.Λ.Π. 21)
Τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων των εταιριών του Ομίλου επιμετρώνται βάσει του νομίσματος του κύριου
οικονομικού περιβάλλοντος, στο οποίο λειτουργεί ο Όμιλος («λειτουργικό νόμισμα»). Οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές
καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ, που είναι το λειτουργικό νόμισμα και το νόμισμα παρουσίασης της μητρικής Εταιρίας
και όλων των θυγατρικών της.
Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα με την χρήση των ισοτιμιών που ισχύουν κατά την
ημερομηνία των συναλλαγών.
Κέρδη και ζημιές από συναλλαγματικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από την εκκαθάριση τέτοιων συναλλαγών κατά την
διάρκεια της περιόδου και από την μετατροπή των νομισματικών στοιχείων που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα με τις ισχύουσες
ισοτιμίες κατά την ημερομηνία ισολογισμού, καταχωρούνται στα αποτελέσματα. Οι συναλλαγματικές διαφορές από μη
145
νομισματικά στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, θεωρούνται ως τμήμα της εύλογης αξίας και συνεπώς
καταχωρούνται όπου και οι διαφορές της εύλογης αξίας.
Γ.11. Κέρδη ανά μετοχή (Δ.Λ.Π. 33)
Έξοδα τα οποία πραγματοποιήθηκαν για την έκδοση μετοχών εμφανίζονται μετά την αφαίρεση του σχετικού φόρου
εισοδήματος, σε μείωση του προϊόντος της έκδοσης. Τα έξοδα τα οποία σχετίζονται με την έκδοση μετοχών για την απόκτηση
επιχειρήσεων περιλαμβάνονται στο κόστος κτήσεως της επιχειρήσεως που αποκτάται.
Γ.12. Διανομή μερισμάτων (Δ.Λ.Π. 10)
Η διανομή μερισμάτων στους μετόχους της μητρικής αναγνωρίζεται ως υποχρέωση στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές
καταστάσεις την ημερομηνία κατά την οποία η διανομή εγκρίνεται από την Γενική Συνέλευση των μετόχων
.
Γ.13. Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος (Δ.Λ.Π. 12)
Η επιβάρυνση της περιόδου με φόρους εισοδήματος αποτελείται από τους τρέχοντες φόρους και τους αναβαλλόμενους
φόρους, δηλαδή από τους φόρους ή τις φορολογικές ελαφρύνσεις που σχετίζονται με τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν
στην περίοδο αλλά έχουν ήδη καταλογιστεί ή θα καταλογιστούν από τις φορολογικές αρχές σε διαφορετικές περιόδους. Ο
φόρος εισοδήματος αναγνωρίζεται στο λογαριασμό των αποτελεσμάτων της περιόδου, εκτός του φόρου εκείνου που αφορά
συναλλαγές που καταχωρήθηκαν απευθείας στα ίδια κεφάλαια, στην οποία περίπτωση καταχωρείται απευθείας, κατά
ανάλογο τρόπο, στα ίδια κεφάλαια.
Οι τρέχοντες φόροι εισοδήματος περιλαμβάνουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις ή και απαιτήσεις προς τις δημοσιονομικές
αρχές που σχετίζονται με τους πληρωτέους φόρους επί του φορολογητέου εισοδήματος της περιόδου και οι τυχόν πρόσθετοι
φόροι εισοδήματος που αφορούν προηγούμενες χρήσεις.
Οι τρέχοντες φόροι επιμετρώνται σύμφωνα με τους φορολογικούς συντελεστές και τους φορολογικούς νόμους που
εφαρμόζονται στις διαχειριστικές περιόδους με τις οποίες σχετίζονται, βασιζόμενα στο φορολογητέο κέρδος για το έτος. Όλες
οι αλλαγές στα βραχυπρόθεσμα φορολογικά στοιχεία του ενεργητικού ή τις υποχρεώσεις αναγνωρίζονται σαν μέρος των
φορολογικών εξόδων στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης.
Ο αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος προσδιορίζεται με την μέθοδο της υποχρέωσης που προκύπτει από τις προσωρινές
διαφορές μεταξύ της λογιστικής αξίας και της φορολογικής βάσης των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων.
Αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος δεν λογίζεται εάν προκύπτει από την αρχική αναγνώριση στοιχείου ενεργητικού ή
παθητικού σε συναλλαγή, εκτός επιχειρηματικής συνένωσης, η οποία όταν έγινε η συναλλαγή δεν επηρέασε ούτε το λογιστικό
ούτε το φορολογικό κέρδος ή ζημία.
Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις αποτιμώνται με βάση τους φορολογικούς συντελεστές που
αναμένεται να εφαρμοστούν στην περίοδο κατά την οποία θα διακανονιστεί η απαίτηση ή η υποχρέωση, λαμβάνοντας υπόψη
τους φορολογικούς συντελεστές (και φορολογικούς νόμους) που έχουν τεθεί σε ισχύ ή ουσιαστικά ισχύουν μέχρι την
ημερομηνία του ισολογισμού. Σε περίπτωση αδυναμίας σαφούς προσδιορισμού του χρόνου αναστροφής των προσωρινών
διαφορών εφαρμόζεται ο φορολογικός συντελεστής που ισχύει κατά την επόμενη της ημερομηνίας του ισολογισμού χρήση.
Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται κατά την έκταση στην οποία θα υπάρξει μελλοντικό φορολογητέο
κέρδος για την χρησιμοποίηση της προσωρινής διαφοράς που δημιουργεί την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.
Ο αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος αναγνωρίζεται για τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν από επενδύσεις σε
θυγατρικές και συνδεδεμένες επιχειρήσεις, με εξαίρεση την περίπτωση όπου η αναστροφή των προσωρινών διαφορών
ελέγχεται από τον όμιλο και είναι πιθανό ότι οι προσωρινές διαφορές δεν θα αναστραφούν στο προβλεπτό μέλλον.
146
Οι περισσότερες αλλαγές στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις αναγνωρίζονται σαν ένα κομμάτι των
φορολογικών εξόδων στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Μόνο αυτές οι μεταβολές στα στοιχεία του ενεργητικού ή τις
υποχρεώσεις που επηρεάζουν τις προσωρινές διαφορές αναγνωρίζονται κατευθείαν στα ίδια κεφάλαια του Ομίλου, όπως η
επανεκτίμηση της αξίας της ακίνητης περιουσίας, έχουν ως αποτέλεσμα την σχετική αλλαγή στις αναβαλλόμενες φορολογικές
απαιτήσεις ή υποχρεώσεις να χρεώνεται έναντι του σχετικού λογαριασμού της καθαρής θέσης.
Γ.14. Παροχές σε εργαζόμενους (Δ.Λ.Π. 19)
Βραχυπρόθεσμες παροχές:
Οι βραχυπρόθεσμες παροχές προς τους εργαζόμενους (εκτός από παροχές λήξης της εργασιακής σχέσης) σε χρήματα και σε
είδος αναγνωρίζονται ως έξοδο όταν καθίστανται δεδουλευμένες. Τυχόν ανεξόφλητο ποσό καταχωρείται ως υποχρέωση, ενώ
σε περίπτωση που το ποσό που ήδη καταβλήθηκε υπερβαίνει το ποσό των παροχών, η επιχείρηση αναγνωρίζει το υπερβάλλον
ποσό ως στοιχείο του ενεργητικού της (προπληρωθέν έξοδο) μόνο κατά την έκταση που η προπληρωμή θα οδηγήσει σε μείωση
μελλοντικών πληρωμών ή σε επιστροφή.
Παροχές κατά την έξοδο από την υπηρεσία:
Οι παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία περιλαμβάνουν πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών καθώς και πρόγραμμα
καθορισμένων παροχών.
Πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών:
Με βάση το πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών, η υποχρέωση της επιχείρησης (νομική) περιορίζεται στο ποσό που έχει
συμφωνηθεί να συνεισφέρει στον φορέα (ασφαλιστικό ταμείο) που διαχειρίζεται τις εισφορές και χορηγεί τις παροχές
(συντάξεις, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κλπ.)
Το δεδουλευμένο κόστος των προγραμμάτων καθορισμένων εισφορών καταχωρείται ως έξοδο στην περίοδο που αφορά.
Πρόγραμμα καθορισμένων παροχών:
Η υποχρέωση της εταιρίας (νομική) αφορά τα ωφελήματα τερματισμού υπηρεσιών τα οποία είναι πληρωτέα ως αποτέλεσμα
απόφασης της εταιρίας να τερματίσει τις υπηρεσίες ενός υπαλλήλου πριν την κανονική ημερομηνία αφυπηρέτησης, καθώς
επίσης και για ωφελήματα τα οποία είναι πληρωτέα κατά την αφυπηρέτηση ενός υπαλλήλου (ωφελήματα συνταξιοδότησης τα
οποία δημιουργούνται βάσει νομοθεσίας).
Για τον υπολογισμό της παρούσας αξίας της υποχρέωσης καθορισμένου ωφελήματος, του σχετικού τρέχοντος κόστους
υπηρεσιών, του κόστους προηγούμενων υπηρεσιών, χρησιμοποιείται η Μέθοδος Προβολής Πίστωσης Μονάδας (Projected
Unit Credit Method) η οποία είναι η μέθοδος δεδουλευμένης παροχής υπηρεσιών που αναλογεί σε υπηρεσία, σύμφωνα με την
οποία αποδίδονται τα οφέλη στις περιόδους κατά τις οποίες δημιουργείται η υποχρέωση για καταβολή ωφελημάτων μετά την
αφυπηρέτηση. Η υποχρέωση δημιουργείται καθώς ο υπάλληλος παρέχει τις υπηρεσίες του οι οποίες του δίνουν και το
δικαίωμα για ωφελήματα κατά την αφυπηρέτηση.
Άρα η Μέθοδος Προβολής Πίστωσης Μονάδας απαιτεί όπως αποδοθούν οφέλη, τόσο στην τρέχουσα περίοδο (για να
υπολογιστεί το τρέχον κόστος υπηρεσιών) όσο και στην τρέχουσα και στις προγενέστερες περιόδους (για να υπολογιστεί η
παρούσα αξία της υποχρέωσης καθορισμένων ωφελημάτων).
Παρόλο ότι τα ωφελήματα έχουν ως προϋπόθεση μελλοντική εργοδότηση (δηλαδή δεν είναι κατοχυρωμένα), υπολογίζεται η
υποχρέωση βάσει αναλογιστικών υποθέσεων ως εξής:
Δημογραφικές Υποθέσεις: «Κίνηση Προσωπικού» (Αποχώρηση Προσωπικού / Απόλυση Προσωπικού) και,
Χρηματοοικονομικές Υποθέσεις: προεξοφλητικός συντελεστής, μελλοντικά επίπεδα μισθού (συντελεστές απόδοσης
κυβερνητικών χρεογράφων με παρόμοια διάρκεια) και εκτιμώμενες μελλοντικές μεταβολές, στο επίπεδο οποιωνδήποτε
κρατικών παροχών που επηρεάζουν τα καταβλητέα οφέλη.
Ο Όμιλος δεν έχει επίσημα ή ανεπίσημα ενεργοποιήσει κανένα ειδικό πρόγραμμα παροχών προς τους εργαζόμενούς της, το
οποίο πρόγραμμα να δεσμεύεται για παροχές σε περιπτώσεις αποχωρήσεων εργαζομένων. Το μόνο πρόγραμμα που ισχύει και
147
έχει ενεργοποιηθεί στο παρελθόν είναι η συμβατική υποχρέωση για παροχή ενός εφάπαξ ποσού σύμφωνα με το 40% της
κλίμακας (με βάση την ισχύουσα νομοθεσία ν.2112/20, ν.3198/55 και ν.4093/12).
Επίσης η Εταιρεία δεν δεσμεύεται, ούτε νομικά ούτε κατά τεκμήριο, από την πρόνοια του εργατικού δικαίου (εδάφιο (α) του
άρθρου 8 του ν.3198/55), περί αποζημίωσης των εργαζόμενων που αποχωρούν οικειοθελώς αφού έχουν συμπληρώσει 15-ετή
προϋπηρεσία. Επίσης, η εταιρεία προτίθεται να διατηρήσει το προαναφερθέν καθεστώς «μη δέσμευσης» έναντι των
εργαζομένων και στο μέλλον
.
Γ.15. Μισθώσεις (Δ.Π.Χ.Α. 16)
Οι μισθώσεις (λειτουργικές και χρηματοδοτικές) αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης ως ένα δικαίωμα
χρήσης στοιχείου του ενεργητικού και μία υποχρέωση μίσθωσης, την ημερομηνία που το μισθωμένο πάγιο καθίσταται
διαθέσιμο για χρήση. Κάθε μίσθωμα κατανέμεται ανάμεσα στην υποχρέωση μίσθωσης και τον τόκο, ο οποίος χρεώνεται στα
αποτελέσματα σε όλη τη διάρκεια της μίσθωσης, ώστε να επιτυγχάνεται ένα σταθερό επιτόκιο για το υπόλοιπο της
χρηματοοικονομικής υποχρέωσης σε κάθε περίοδο.
Μεταγενέστερη επιμέτρηση
Μεταγενέστερη επιμέτρηση δικαιώματος χρήσης στοιχείου του ενεργητικού
Μετά την ημερομηνία έναρξης της μισθωτικής περιόδου, ο Όμιλος επιμετρά το δικαίωμα χρήσης στοιχείου του ενεργητικού με
το μοντέλο του κόστους: (α) μείον τυχόν σωρευμένες αποσβέσεις και σωρευμένες ζημιές απομείωσης, και (β) προσαρμοσμένο
για τυχόν μεταγενέστερη επιμέτρηση της υποχρέωσης μίσθωσης, Ο Όμιλος εφαρμόζει τις απαιτήσεις του ΔΛΠ 16 αναφορικά
με την απόσβεση του δικαιώματος χρήσης στοιχείου του ενεργητικού, το οποίο και εξετάζει για τυχόν απομείωση.
Μεταγενέστερη επιμέτρηση της υποχρέωσης μίσθωσης
Μετά την ημερομηνία έναρξης της μισθωτικής περιόδου, ο Όμιλος επιμετρά την υποχρέωση μίσθωσης, ως ακολούθως: (α)
αυξάνοντας την λογιστική αξία, προκειμένου να αντανακλά το χρηματοοικονομικό κόστος επί της υποχρέωσης μίσθωσης, (β)
μειώνοντας την λογιστική αξία, προκειμένου να αντανακλά τα μισθώματα που έχουν καταβληθεί, και (γ) επιμετρώντας εκ νέου
την λογιστική αξία, προκειμένου να αντανακλά τυχόν επανεκτίμηση ή τροποποίηση της μίσθωσης. Το χρηματοοικονομικό
κόστος μίας υποχρέωσης μίσθωσης κατανέμεται κατά τη διάρκεια της μισθωτικής περιόδου με τέτοιον τρόπο, ούτως ώστε να
προκύπτει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο επί του ανεξόφλητου υπολοίπου της υποχρέωσης. Μετά την ημερομηνία έναρξης
της μισθωτικής περιόδου, ο Όμιλος αναγνωρίζει στα κέρδη ή στις ζημιές (με εξαίρεση την περίπτωση που οι δαπάνες
περιλαμβάνονται στην λογιστική αξία ενός άλλου στοιχείου του ενεργητικού για το οποίο εφαρμόζονται άλλα σχετικά
Πρότυπα) και τα δύο παρακάτω στοιχεία: (α) το χρηματοοικονομικό κόστος επί της υποχρέωσης μίσθωσης, και (β) τις
μεταβλητές καταβολές μισθωμάτων που δεν περιλαμβάνονται στην επιμέτρηση της υποχρέωσης μίσθωσης κατά την περίοδο
που λαμβάνει χώρα το γεγονός που ενεργοποιεί τις εν λόγω καταβολές.
Πώληση και επαναμίσθωση
Σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 16, η μεταχείριση μιας συναλλαγής πώλησης και επαναμίσθωσης εξαρτάται από το εάν η συναλλαγή
συνιστά
πώληση του περιουσιακό στοιχείου σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 15 «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες».
Αν η συναλλαγή συνιστά πώληση του περιουσιακού στοιχείου σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 15, τότε:
•
Η εταιρεία ως μισθωτής αναγνωρίζει κέρδος ή ζημία από τη συναλλαγή κατά την αναλογία των δικαιωμάτων που
μετέφερε στον αγοραστή,
•
Η εταιρεία ως εκμισθωτής εφαρμόζει τη λογιστική του εκμισθωτή με βάση τις διατάξεις του Δ.Π.Χ.Α. 16
.
148
Αν η εύλογη αξία του τιμήματος για τη πώληση του περιουσιακού στοιχείου δεν είναι ίση με την εύλογη αξία του περιουσιακού
στοιχείου, τότε η εταιρεία πρέπει να προβεί στις παρακάτω προσαρμογές:
•
Οποιοδήποτε τίμημα χαμηλότερο της αγοράς λογίζεται ως προκαταβολή στις μελλοντικές πληρωμές μισθώσεων
•
Οποιοδήποτε τίμημα υψηλότερο της αγοράς λογίζεται ως επιπλέον χρηματοδότηση από τον αγοραστή – μισθωτή
προς τον πωλητή – εκμισθωτή
.
Γ.16. Κόστος δανεισμού
(Δ.Λ.Π. 23)
Το κόστος δανεισμού είναι οι τόκοι που απορρέουν από τον δανεισμό, καθώς και τα λοιπά έξοδα που πραγματοποιούνται από
μία επιχείρηση για τη λήψη των δανείων.
Στην έννοια του κόστους δανεισμού περιλαμβάνονται:
•
Τόκοι βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων τραπεζικών δανείων, καθώς και τόκοι υπεραναλήψεων.
•
Απόσβεση της διαφοράς υπό το άρτιο ομολογιακών δανείων,
•
Απόσβεση συμπληρωματικών εξόδων που πραγματοποιήθηκαν για την λήψη των δανείων,
•
Χρηματοοικονομικές επιβαρύνσεις από μισθώσεις, οι οποίες παρακολουθούνται σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 16
•
Συναλλαγματικές διαφορές δανείων σε ξένο νόμισμα, κατά την έκταση που αυτές θεωρούνται χρηματοοικονομικό
έξοδο.
Όλα τα κόστη δανεισμού που μπορεί να κατανεμηθούν άμεσα στην απόκτηση, κατασκευή ή παραγωγή ενός περιουσιακού
στοιχείου που πληρεί τις προϋποθέσεις πρέπει να κεφαλαιοποιούνται
.
Γ.17. Λειτουργικοί τομείς (Δ.Π.Χ.Α. 8)
Ο Όμιλος αναγνωρίζει ως πρωτογενείς λειτουργικούς τομείς τον τομέα κατασκευών, τον τομέα παραχωρήσεων και τον τομέα
λοιπών δραστηριοτήτων. Επίσης αναγνωρίζει ως δευτερογενείς λειτουργικούς γεωγραφικούς τομείς την Ελλάδα και το
εξωτερικό. Οι ανωτέρω λειτουργικοί τομείς είναι αυτοί που χρησιμοποιούνται από την Διοίκηση για εσωτερικούς σκοπούς και
οι στρατηγικές αποφάσεις της διοίκησης λαμβάνονται με βάση τα αναπροσαρμοσμένα λειτουργικά αποτελέσματα του κάθε
παρουσιαζόμενου τομέα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την μέτρηση της αποδοτικότητάς τους.
Γ.18. Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών (Δ.Λ.Π. 24)
Οι γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών καλύπτονται από το Δ.Λ.Π. 24 το οποίο αναφέρεται στις συναλλαγές μεταξύ μιας
επιχείρησης που καταρτίζει χρηματοοικονομικές καταστάσεις και των συνδεδεμένων με αυτή μερών. Το πρωτεύον στοιχείο
του είναι η οικονομική ουσία και όχι ο νομικός τύπος των συναλλαγών.
Συνδεδεμένο μέρος
θεωρείται μία επιχείρηση εάν:
1.
Άμεσα ή έμμεσα διαμέσου ενδιάμεσων μερών ελέγχει, ελέγχεται ή βρίσκεται κάτω από κοινό
έλεγχο με την
επιχείρηση.
2.
Κατέχει ένα ποσοστό μιας επιχείρησης και το ποσοστό αυτό της δίνει ουσιώδη επιρροή πάνω στην επιχείρηση ή από
κοινού έλεγχο πάνω στην επιχείρηση.
3.
Είναι συγγενής επιχείρηση, όπως ορίζεται από το Δ.Λ.Π. 28.
4.
Είναι μία κοινοπραξία, όπως ορίζεται από το Δ.Π.Χ.Α. 11.
5.
Είναι βασικό μέλος του διοικητικού προσωπικού της επιχείρησης ή της μητρικής της.
6.
Είναι κοντινό μέλος της οικογενείας οποιουδήποτε ατόμου της πρώτης και τέταρτης προαναφερθείσας περίπτωσης.
149
7.
Είναι μία επιχείρηση η οποία ελέγχεται (είτε σε από κοινού έλεγχο είτε κάτω από ουσιώδη επιρροή) από ένα πρόσωπο
που αναφέρεται στην τέταρτη και πέμπτη προαναφερθείσα περίπτωση.
8.
Είναι ένα πρόγραμμα καθορισμένων παροχών προς τους εργαζομένους της επιχείρησης με σκοπό το οικονομικό
όφελός του ή όφελος των εργαζομένων της επιχείρησης που αποτελεί συνδεδεμένο μέρος της επιχείρησης.
Συναλλαγή συνδεδεμένων μερών είναι μια μεταφορά πόρων, υπηρεσιών ή υποχρεώσεων μεταξύ των συνδεδεμένων μερών,
ανεξάρτητα από το εάν επιβάλλεται ένα τίμημα ή όχι
.
Γ.19.
Έσοδα από συμβόλαια με πελάτες (Δ.Π.Χ.Α. 15)
To πρότυπο καθιερώνει ένα μοντέλο πέντε βημάτων για τον προσδιορισμό των εσόδων από συμβάσεις με πελάτες:
1.
Προσδιορισμός της σύμβασης με τον πελάτη.
2.
Προσδιορισμός των υποχρεώσεων εκτέλεσης.
3.
Προσδιορισμός της τιμής συναλλαγής.
4.
Επιμερισμός της τιμής συναλλαγής στις υποχρεώσεις εκτέλεσης της σύμβασης.
5.
Αναγνώριση εσόδων όταν ή ενόσω μια οικονομική οντότητα εκπληρώνει την υποχρέωση εκτέλεσης.
Σύμφωνα με το ΔΧΠΑ 15, τα έσοδα αναγνωρίζονται στο ποσό, το οποίο μία οικονομική οντότητα αναμένει να δικαιούται ως
αντάλλαγμα για τη μεταβίβαση των αγαθών ή των υπηρεσιών σε έναν πελάτη. Επίσης, το πρότυπο ορίζει τη λογιστική
παρακολούθηση των επιπρόσθετων εξόδων για την ανάληψη μιας σύμβασης και των άμεσων εξόδων που απαιτούνται για την
ολοκλήρωση της σύμβασης αυτής.
Έσοδο ορίζεται το ποσό το οποίο μία οικονομική οντότητα αναμένει να δικαιούται ως αντάλλαγμα για τα αγαθά ή τις
υπηρεσίες που μεταβίβασε σε έναν πελάτη, εκτός από τα ποσά που εισπράττονται για λογαριασμό τρίτων (φόρος
προστιθέμενης αξίας, λοιποί φόροι επί των πωλήσεων). Τα μεταβλητά ποσά περιλαμβάνονται στο τίμημα και υπολογίζονται
είτε με τη μέθοδο της «αναμενόμενης αξίας», είτε με τη μέθοδο του «πιο πιθανού ποσού».
Μια οικονομική οντότητα αναγνωρίζει έσοδα όταν (ή καθώς) ικανοποιεί την υποχρέωση εκτέλεσης μιας σύμβασης,
μεταβιβάζοντας τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που έχει υποσχεθεί στον πελάτη. Ο πελάτης αποκτά τον έλεγχο του αγαθού ή της
υπηρεσίας, εάν έχει τη δυνατότητα να κατευθύνει τη χρήση και να αντλεί ουσιαστικά όλα τα οικονομικά οφέλη από αυτό το
αγαθό ή την υπηρεσία. Ο έλεγχος μεταβιβάζεται κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ή σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Τα έσοδα από την πώληση αγαθών αναγνωρίζονται όταν ο έλεγχος του αγαθού μεταφέρεται στον πελάτη, συνήθως με την
παράδοσή του, και δεν υπάρχει καμία ανεκπλήρωτη υποχρέωση που θα μπορούσε να επηρεάσει την αποδοχή του αγαθού από
τον πελάτη.
Τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών αναγνωρίζονται την λογιστική περίοδο την όποια οι υπηρεσίες παρέχονται και
επιμετρώνται σύμφωνα με τη φύση των υπηρεσιών που παρέχονται, χρησιμοποιώντας είτε μεθόδους εκροών (out put
methods), είτε μεθόδους εισροών (in put methods).
Η απαίτηση από τον πελάτη αναγνωρίζεται όταν υπάρχει ένα άνευ προϋποθέσεων δικαίωμα να λάβει η οικονομική οντότητα
το τίμημα για τις εκτελεσμένες υποχρεώσεις της σύμβασης προς τον πελάτη. Το συμβατικό περιουσιακό στοιχείο
αναγνωρίζεται όταν ο Όμιλος και η Εταιρία έχει ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις του προς τον πελάτη, πριν ο πελάτης πληρώσει ή
πριν καταστεί απαιτητή η πληρωμή, για παράδειγμα όταν τα αγαθά ή οι υπηρεσίες μεταβιβάζονται στον πελάτη πριν από το
δικαίωμα του Ομίλου για την έκδοση τιμολογίου.
Η συμβατική υποχρέωση αναγνωρίζεται όταν η Εταιρεία και ο Όμιλος λαμβάνει τίμημα από τον πελάτη (προπληρωμή) ή όταν
διατηρεί δικαίωμα επί ενός τιμήματος το οποίο είναι ανεπιφύλακτο (αναβαλλόμενο έσοδο) πριν την εκτέλεση των
υποχρεώσεων της σύμβασης και τη μεταφορά των αγαθών ή των υπηρεσιών. Η συμβατική υποχρέωση από-αναγνωρίζεται
όταν εκτελεστούν οι υποχρεώσεις της σύμβασης και το έσοδο καταγραφεί στην κατάσταση αποτελεσμάτων.
150
O Όμιλος δραστηριοποιείται στους κλάδους της Κατασκευής, των Παραχωρήσεων και των Επενδύσεων σε ακίνητα. Στα πλαίσια
της αξιολόγησης της επίδρασης λόγω της εφαρμογής του Δ.Π.Χ.Α. 15, ο Όμιλος διαχώρισε τα έσοδά του σε έσοδα από
κατασκευαστικά συμβόλαια και συμβόλαια συντήρησης, έσοδα από πώληση αγαθών και λοιπά έσοδα.
Έσοδα από κατασκευαστικά συμβόλαια και συμβόλαια συντήρησης
Οι συμβάσεις με πελάτες της κατηγορίας αυτής αφορούν στην κατασκευή ή συντήρηση δημοσίων έργωv και ιδιωτικών έργων
στο εσωτερικό, όπως και αντίστοιχων έργων στο εξωτερικό.
Κάθε ένα κατασκευαστικό συμβόλαιο από τα υφιστάμενα έργα περιλαμβάνει μια μοναδική υποχρέωση για τον κατασκευαστή.
Ακόμα και στις περιπτώσεις συμβολαίων που περιλαμβάνουν τόσο τον σχεδιασμό όσο και την κατασκευή ενός έργου, η
υποχρέωση του κατασκευαστή είναι κατ' ουσίαν μία καθώς η υπόσχεση του προς τον πελάτη είναι η παράδοση ενός έργου
του οποίου τα αγαθά και υπηρεσίες αποτελούν επιμέρους συστατικά.
Τα συμβατικά έσοδα αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια της σύμβασης, χρησιμοποιώντας μια μέθοδο υπολογισμού του εσόδου
από κατασκευαστικά συμβόλαια, παρόμοια με τη μέθοδο της ποσοστιαίας ολοκλήρωσης. Το στάδιο ολοκλήρωσης
υπολογίζεται με βάση το συμβατικό κόστος που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την ημερομηνία του ισολογισμού σε σχέση με το
συνολικό εκτιμώμενο κόστος κατασκευής κάθε έργου.
Το
Δ.Π.Χ.Α.
15
απαιτεί
την
αναγνώριση
τυχόν
μεταβλητού
τιμήματος,
δηλαδή
αξιώσεων
από
κόστη
καθυστέρησης/επιτάχυνσης, bonus επιβράβευσης, συμπληρωματικών εργασιών, μόνο στο βαθμό που είναι εξαιρετικά πιθανό
(highly probable) ότι τα έσοδα αυτά δεν θα αντιστραφούν στο μέλλον. Στην διαδικασία αξιολόγησης της πιθανότητας
ανάκτησης του μεταβλητού τιμήματος, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν η προηγούμενη εμπειρία προσαρμοσμένη στις
συνθήκες
των
υφιστάμενων
συμβολαίων. Οι
πρόσθετες
αξιώσεις,
τα
κόστη
καθυστέρησης/επιτάχυνσης
και
οι
συμπληρωματικές εργασίες αναγνωρίζονται στην περίπτωση που οι συζητήσεις για την είσπραξή τους βρίσκονται σε
προχωρημένο στάδιο διαπραγμάτευσης ή υποστηρίζονται από εκτιμήσεις ανεξάρτητων επαγγελματιών.
Κόστος έργων: Το κόστος έργων περιλαμβάνει τα κάτωθι:
•
Κόστη τα οποία συνδέονται άμεσα με το συγκεκριμένο έργο,
•
Κόστη που αποδίδονται στο συγκεκριμένο έργο και που μπορούν να κατανεμηθούν στο έργο,
•
Άλλα κόστη που χρεώνονται στο συγκεκριμένο πελάτη, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης.
Στην δεύτερη περίπτωση περιλαμβάνονται και τα γενικά έξοδα κατασκευών. Αυτά τα έξοδα κατανέμονται σε συνεχή βάση
χρησιμοποιώντας μεθόδους και βάσεις κατανομής που είναι λογικές και που εφαρμόζονται με συνέπεια για όλα τα έξοδα με
παρόμοια χαρακτηριστικά.
Το έμμεσο κόστος έργων περιλαμβάνει κόστη όπως η ετοιμασία και διεκπεραίωση της μισθοδοσίας του προσωπικού
εργοταξίων, έξοδα τραπεζών συνδεόμενα άμεσα με τα έργα.
Έξοδα τα οποία δεν αποδίδονται ή κατανέμονται σε ένα έργο περιλαμβάνουν έξοδα πωλήσεων, έξοδα Ερευνών και Ανάπτυξης,
γενικά διοικητικά έξοδα και αποσβέσεις αδράνειας μηχανημάτων, τα οποία δεν απασχολούνται στο συγκεκριμένο έργο.
Επίσης, υπάρχουν συμβάσεις με πελάτες για τη συντήρηση κατασκευαστικών έργων. Η αναγνώριση των εσόδων από τις
συμβάσεις αυτές γίνεται κατά τη διάρκεια της σύμβασης με την μέθοδο της ποσοστιαίας ολοκλήρωσης βάσει κόστους.
Γ.20. Χρηματοοικονομικά μέσα (Δ.Π.Χ.Α. 9)
Σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 9, τα χρηματοοικονομικά μέσα επιμετρώνται και ταξινομούνται είτε σε εύλογη αξία (εύλογη αξία μέσω
των αποτελεσμάτων ή εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εισοδημάτων)
είτε στο αποσβέσιμο κόστος.
Η ταξινόμηση των χρεωστικών τίτλων βασίζεται σε δύο κριτήρια:
151
1.
το επιχειρηματικό μοντέλο διαχείρισης των χρηματοοικονομικών μέσων , δηλαδή εάν στόχος είναι η διακράτηση με
σκοπό την είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών ή η είσπραξη συμβατικών ταμειακών ροών καθώς και η πώληση
χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και
2.
τις συμβατικές ταμειακές ροές του μέσου, εάν αντιπροσωπεύουν «μόνο πληρωμές κεφαλαίου και τόκων» (SPPI
κριτήριο) επί του υπολοίπου που εκκρεμεί.
Η ταξινόμηση των συμμετοχικών τίτλων βασίζεται στο επιχειρηματικό μοντέλο διαχείρισης των σχετικών επενδύσεων.
Ο Όμιλος και η εταιρία επιμετρούν τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αρχικά στην εύλογη αξία τους προσθέτοντας
κόστη συναλλαγής, εκτός εάν το χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο επιμετράται στην εύλογη αξία του μέσω
αποτελεσμάτων χρήσης. Οι εμπορικές απαιτήσεις αρχικά επιμετρώνται στην τιμή συναλλαγής.
Απομείωση
Ο Όμιλος και η Εταιρία αναγνωρίζουν προβλέψεις απομείωσης για αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για όλα τα
χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές βασίζονται στη διαφορά μεταξύ των
συμβατικών ταμειακών ροών και όλων των ταμειακών ροών που ο Όμιλος και η εταιρία αναμένει να λάβει. Η διαφορά
προεξοφλείται χρησιμοποιώντας μια εκτίμηση του αρχικού πραγματικού επιτοκίου του χρηματοοικονομικού στοιχείου
ενεργητικού. Για τα συμβατικά στοιχεία ενεργητικού, τις εμπορικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις από μισθώσεις, ο Όμιλος και
η Εταιρία εφάρμοσαν την απλοποιημένη προσέγγιση του προτύπου και υπολόγισαν τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές με
βάση τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημιές για όλη τη διάρκεια ζωής των στοιχείων αυτών.
Αντιστάθμιση κινδύνου
Το Δ.Π.Χ.Α. 9 δίνει την δυνατότητα στις οντότητες να εξακολουθούν να εφαρμόζουν τις απαιτήσεις του Δ.Λ.Π. 39 για την
λογιστική αντιστάθμισης. Ο Όμιλος και η Εταιρεία επέλεξε να συνεχίζει να εφαρμόζει το Δ.Λ.Π. 39 για τις υφιστάμενες, κατά
την ημερομηνία πρώτης εφαρμογής, σχέσεις αντιστάθμισης. Συνεπώς, θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν την παρούσα πολιτική
τους για τη λογιστική αντιστάθμισης, αν και θα εξετάσουν την έναρξη της λογιστικής αντιστάθμισης σύμφωνα με τις απαιτήσεις
του Δ.Π.Χ.Α. 9, όταν μία νέα σχέση αντιστάθμισης προκύψει.
Ταξινόμηση και επιμέτρηση
Α. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε αποσβέσιμο κόστος
Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού επιμετρώνται στο αποσβέσιμο κόστος, εάν κατέχονται στα πλαίσια ενός
επιχειρηματικού μοντέλου με σκοπό τη διακράτησή τους και την είσπραξη των συμβατικών ταμειακών ροών που πληρούν το
SPPI κριτήριο. Τα έσοδα των τόκων αυτών των στοιχείων περιλαμβάνονται στα χρηματοοικονομικά έσοδα και αναγνωρίζονται
με τη χρήση του πραγματικού επιτοκίου. Οποιοδήποτε κέρδος ή ζημία που προκύπτει από τη διαγραφή αναγνωρίζεται αμέσως
στην κατάσταση αποτελεσμάτων.
Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που ταξινομούνται σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνουν κυρίως τα παρακάτω
περιουσιακά στοιχεία:
Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις
Οι εμπορικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία τους και μεταγενέστερα αποτιμώνται στο αποσβέσιμο
κόστος με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου, εκτός εάν το αποτέλεσμα της προεξόφλησης δεν είναι σημαντικό, μειωμένο
με τυχόν ζημιά απομείωσης. Οι εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις περιλαμβάνουν επίσης, συναλλαγματικές και γραμμάτια
εισπρακτέα.
Β. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ενεργητικού σε εύλογη αξία μέσω συνολικών λοιπών εσόδων
Χρεωστικοί Τίτλοι
152
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται επενδύσεις σε Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Ενεργητικού σε εταιρίες Παραχώρησης
στον Όμιλο και στην Εταιρία, τα οποία θα επιμετρώνται στην εύλογη αξία μέσω της κατάστασης λοιπών συνολικών εσόδων,
εάν κατέχονται ως μέρος ενός επιχειρηματικού μοντέλου του οποίου ο στόχος είναι τόσο η είσπραξη των ταμειακών ροών όσο
και η πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και οι συμβατικές αυτές ταμειακές ροές αφορούν αποκλειστικά σε
πληρωμές κεφαλαίου και τόκων. Οι μεταβολές στην εύλογη αξία τους αναγνωρίζονται στην κατάσταση συνολικού εισοδήματος
και κατά την αποαναγνώρισή τους τα συσσωρευμένα κέρδη ή ζημιές ανακυκλώνονται στα αποτελέσματα χρήσης.
Σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 32 «Χρηματοοικονομικά μέσα: γνωστοποίηση και παρουσίαση», όταν ένα μέσο συμπεριλαμβάνει
συμβατική δέσμευση για παράδοση μετρητών ή άλλου χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου σε μια άλλη οικονομική
οντότητα, τότε το χρηματοοικονομικό μέσο κατατάσσεται ως χρεωστικός τίτλος.
Επίσης σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 32, υπάρχει η δυνατότητα ανακατάταξης ενός μέσου από συμμετοχικό σε χρεωστικό τίτλο
εξαιτίας αλλαγών των ουσιαστικών όρων της σύμβασης χωρίς να αλλάξουν οι συμβατικοί όροι.
Συμμετοχικοί Τίτλοι
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται επενδύσεις σε μετοχές κυρίως σε εταιρίες παραχώρησης τις οποίες ο Όμιλος και η
Εταιρία έχει την πρόθεση να κρατήσει στο προβλεπόμενο μέλλον και έχει αποφασίσει να τα ταξινομεί κατά τον τρόπο αυτό
στην αρχική αναγνώριση τους ή στη μετάβαση στο ΔΧΠΑ 9. Μερίσματα από τέτοιες επενδύσεις συνεχίζουν να αναγνωρίζονται
στην κατάσταση αποτελεσμάτων, εκτός αν αντιπροσωπεύουν ανάκτηση μέρους του κόστους της επένδυσης. Οι μεταβολές
στην εύλογη αξία τους αναγνωρίζονται στην κατάσταση συνολικού εισοδήματος και κατά την αποαναγνώρισή τους τα
συσσωρευμένα κέρδη ή ζημιές δεν θα ανακυκλώνονται στα αποτελέσματα χρήσης.
Γ
.
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ενεργητικού σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων
Σε κάθε άλλη περίπτωση τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού επιμετρώνται στην εύλογη αξία μέσω των
αποτελεσμάτων χρήσης. Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους μέσω αποτελεσμάτων,
αναγνωρίζονται αρχικά σε εύλογη αξία και οι δαπάνες συναλλαγής αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα την περίοδο που
προκύπτουν. Τα πραγματοποιημένα και μη πραγματοποιημένα κέρδη ή ζημίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της εύλογης
αξίας των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους με μεταβολές στα
αποτελέσματα, αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα την περίοδο που προκύπτουν.
Ο Όμιλος και η Εταιρεία δεν έχει περιουσιακά στοιχεία ενεργητικού σε αυτή την κατηγορία, ωστόσο διατηρεί το δικαίωμα, στη
περίπτωση αλλαγής του επιχειρηματικού μοντέλου, να προβεί σε ανακατάταξη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων
από την κατηγορία επιμέτρησης αποσβεσμένου κόστους στην κατηγορία επιμέτρησης εύλογης αξίας μέσω των
αποτελεσμάτων. Σε αυτή τη περίπτωση, οποιοδήποτε κέρδος ή ζημία που προκύπτει από διαφορά ανάμεσα στο προηγούμενο
αποσβεσμένο κόστος του χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου και την εύλογη αξία αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα
(σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 9).
Επίσης ο Όμιλος και η Εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα, στη περίπτωση αλλαγής του επιχειρηματικού μοντέλου, να προβεί σε
ανακατάταξη χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου από την κατηγορία επιμέτρησης εύλογης αξίας μέσω των λοιπών
συνολικών εσόδων στην κατηγορία επιμέτρησης εύλογης αξίας μέσω των αποτελεσμάτων. Σε αυτή τη περίπτωση, το
σωρευτικό κέρδος ή ζημία που είχε προηγουμένως αναγνωριστεί στα λοιπά συνολικά έσοδα ανακατατάσσεται από την καθαρή
θέση στα αποτελέσματα ως προσαρμογή από ανακατάταξη (σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 1 και το Δ.Π.Χ.Α. 9) κατά την ημερομηνία
ανακατάταξης.
Γ.21. Δεσμευμένες καταθέσεις
Οι δεσμευμένες καταθέσεις είναι ταμειακά ισοδύναμα τα οποία δεν είναι άμεσα διαθέσιμα προς χρήση. Αυτά τα ταμειακά
ισοδύναμα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον Όμιλο μέχρι την επέλευση ενός συγκεκριμένου χρονικού σημείου ή
γεγονότος στο μέλλον. Στις περιπτώσεις που οι δεσμευμένες καταθέσεις αναμένεται να χρησιμοποιηθούν εντός διαστήματος
ενός έτους από την ημερομηνία της κατάστασης οικονομικής θέσης, ταξινομούνται ως βραχυπρόθεσμο περιουσιακό στοιχείο
.
153
Όμως, εάν δεν αναμένεται να χρησιμοποιηθούν εντός διαστήματος ενός έτους από την ημερομηνία της κατάστασης
χρηματοοικονομικής θέσης, ταξινομούνται ως μακροπρόθεσμο περιουσιακό στοιχείο.
Γ.22. Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία κατεχόμενα προς πώληση και διακοπείσες δραστηριότητες
(Δ.Π.Χ.Α. 5)
Ο Όμιλος ταξινομεί ένα μη κυκλοφορούν στοιχείο του ενεργητικού ή μία ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων και
υποχρεώσεων (στοιχεία
ενεργητικού και υποχρεώσεις που θα μεταβιβαστούν σε μια ενιαία συναλλαγή) ως κατεχόμενα προς
πώληση, αν η αξία τους αναμένεται να ανακτηθεί κατά κύριο λόγο μέσω διάθεσης των στοιχείων και όχι μέσω της χρήσης τους.
Οι βασικές προϋποθέσεις για να ταξινομηθεί ένα μη κυκλοφορούν
περιουσιακό στοιχείο ή μια ομάδα διάθεσης περιουσιακών
στοιχείων και υποχρεώσεων σαν κατεχόμενα προς πώληση, είναι το περιουσιακό στοιχείο ή η ομάδα να είναι διαθέσιμα προς
άμεση πώληση στην παρούσα τους κατάσταση, η δε ολοκλήρωση της πώλησης να εξαρτάται μόνο από συνθήκες που είναι
συνήθεις και τυπικές για πωλήσεις τέτοιων στοιχείων και η πώληση θα πρέπει να είναι πολύ πιθανή.
Για να θεωρηθεί μια πώληση πολύ πιθανή θα πρέπει:
1.
η Διοίκηση να έχει δεσμευθεί για την πώληση,
2.
έχει ξεκινήσει ένα ενεργό πρόγραμμα εύρεσης αγοραστή και ολοκλήρωσης του προγράμματος,
3.
το μη κυκλοφορούν περιουσιακό στοιχείο πρέπει να διατίθεται στην αγορά προς πώληση σε τιμή λογική σε σχέση με
τη τρέχουσα εύλογη αξία,
4.
η πώληση του πρέπει να θεωρηθεί ως ολοκληρωμένη εντός 12 μηνών από την ημερομηνία ταξινόμησής του ως
κατεχόμενο προς πώληση.
Τα κατεχόμενα προς πώληση μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού και οι διαθέσεις ομάδων περιουσιακών στοιχείων και
υποχρεώσεων επιμετρούνται στη χαμηλότερη αξία μεταξύ της λογιστικής αξίας και της εύλογης αξίας αφαιρουμένων των
εξόδων πώλησης. Επίσης κέρδος ή ζημιές από την πώληση των συγκεκριμένων στοιχείων
αναγνωρίζονται στην κατάσταση
αποτελεσμάτων.
Αμέσως πριν την αρχική ταξινόμηση του στοιχείου του ενεργητικού ή της διάθεσης ομάδας περιουσιακών στοιχείων και
υποχρεώσεων ως κατεχόμενων προς πώληση, το στοιχείο του ενεργητικού (ή όλα τα στοιχεία του ενεργητικού και οι
υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στην ομάδα) αποτιμώνται με βάση τα ισχύοντα σε κάθε περίπτωση ΔΠΧΑ.
Τα μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία (ή οι ομάδες διάθεσης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων) που
ταξινομούνται σαν κατεχόμενα προς πώληση αποτιμώνται (μετά την αρχική ταξινόμηση ως ανωτέρω) στη χαμηλότερη αξία
μεταξύ της αξίας που αυτά φέρονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και της εύλογης αξίας τους, μειωμένης κατά τα
άμεσα έξοδα διάθεσης, και οι προκύπτουσες ζημίες απομείωσης καταχωρούνται στα αποτελέσματα χρήσεως. Όποια πιθανή
αύξηση της εύλογης αξίας σε μεταγενέστερη αποτίμηση καταχωρείται στα αποτελέσματα χρήσεως αλλά όχι για ποσό
μεγαλύτερο της αρχικά καταχωρηθείσας ζημίας απομείωσης.
Από την ημερομηνία κατά την οποία ένα μη κυκλοφορούν στοιχείο του ενεργητικού (ή τα μη κυκλοφορούντα στοιχεία του
ενεργητικού που περιλαμβάνονται σε μια ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων) ταξινομείται ως
κατεχόμενο προς πώληση, δεν λογίζονται αποσβέσεις επί των εν λόγω στοιχείων.
[Βλ. σημείωση 26β Ομάδα Διάθεσης Περιουσιακών Στοιχείων και Υποχρεώσεων Κατεχόμενα προς Πώληση]
154
Γ.23. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις
Η σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαιτεί τη διενέργεια εκτιμήσεων και την υιοθέτηση παραδοχών από
πλευράς της Διοίκησης, οι οποίες επηρεάζουν τις γνωστοποιήσεις που περιλαμβάνονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Η Διοίκηση σε συνεχή βάση αξιολογεί τις εκτιμήσεις και τις παραδοχές αυτές, και οι κυριότερες παρατίθενται κατωτέρω. Οι
εκτιμήσεις και οι κρίσεις αξιολογούνται συνεχώς και βασίζονται σε εμπειρικά δεδομένα και άλλους παράγοντες,
συμπεριλαμβανομένων των προσδοκιών για μελλοντικά γεγονότα που θεωρούνται αναμενόμενα υπό εύλογες συνθήκες. Οι
εκτιμήσεις και οι παραδοχές αυτής είναι η βάση για την λήψη αποφάσεων σχετικά με τις λογιστικές αξίες των περιουσιακών
στοιχείων και των υποχρεώσεων που δεν είναι άμεσα διαθέσιμες από άλλες πηγές. Οι προκύπτουσες λογιστικές εκτιμήσεις, εξ
ορισμού, σπάνια θα ταυτιστούν απόλυτα με τα αντίστοιχα πραγματικά αποτελέσματα. Οι εκτιμήσεις και οι υποθέσεις που
ενέχουν ουσιαστικό κίνδυνο να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στα ποσά των απαιτήσεων και υποχρεώσεων εντός της
επόμενης χρήσης παρατίθενται παρακάτω.
Γ
.23.1 Απομείωση υπεραξίας και λοιπών μη χρηματοοικονομικών στοιχείων
Η Διοίκηση εξετάζει σε ετήσια βάση εάν υφίσταται κάποια ένδειξη απομείωσης της υπεραξίας, σύμφωνα με τη λογιστική
πρακτική της παραγράφου Γ.4.i. Τα ανακτήσιμα ποσά των μονάδων δημιουργίας ταμειακών ροών προσδιορίζονται σύμφωνα
με τους υπολογισμούς της αξίας χρήσεως (value in use). Οι υπολογισμοί απαιτούν τη χρήση εκτιμήσεων που σχετίζονται με τα
μελλοντικά κέρδη και τα επιτόκια προεξόφλησης.
Τα μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ελέγχονται για απομείωση οποτεδήποτε γεγονότα ή αλλαγές σε καταστάσεις
δείχνουν ότι η λογιστική αξία τους μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη, σύμφωνα με τη λογιστική αρχή που περιγράφεται στην
παράγραφο Γ.6
.
Γ.23.2 Φόρος εισοδήματος
Οι εταιρίες του Ομίλου υπόκεινται σε διαφορετικές νομοθεσίες φορολογίας εισοδήματος. Προκειμένου να προσδιοριστεί η
πρόβλεψη του Ομίλου για τους φόρους εισοδήματος απαιτείται σημαντική υποκειμενική κρίση. Κατά την κανονική ροή των
εργασιών της επιχείρησης λαμβάνουν χώρα πολλές συναλλαγές και υπολογισμοί για τους οποίους ο ακριβής υπολογισμός του
φόρου είναι αβέβαιος. Στην περίπτωση που οι τελικοί φόροι που προκύπτουν μετά από τους φορολογικούς ελέγχους είναι
διαφορετικοί από τα ποσά που αρχικά είχαν καταχωρηθεί, οι διαφορές αυτής θα επηρεάσουν το φόρο εισοδήματος και τις
προβλέψεις για αναβαλλόμενους φόρους στην χρήση που ο προσδιορισμός των φορολογικών διαφορών έλαβε χώρα
.
Γ
.23.3 Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
Σημαντικές εκτιμήσεις της Διοίκησης απαιτούνται για τον καθορισμό του ύψους της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης
που μπορεί να αναγνωριστεί, με βάση τον πιθανό χρόνο και το ύψος των μελλοντικών φορολογητέων κερδών σε συνδυασμό
με το φορολογικό προγραμματισμό της οντότητας
.
Γ.23.4 Ζωή ενσώματων ακινητοποιήσεων και υπολειμματικές αξίες
Οι ενσώματες ακινητοποιήσεις αποσβένονται κατά τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής τους. Η πραγματική ωφέλιμη
ζωή των ακινητοποιήσεων αποτιμάται σε ετήσια βάση και ενδέχεται να διαφέρει λόγω διαφόρων παραγόντων
.
Γ
.23.5 Πρόβλεψη καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας για αποθέματα
Σύμφωνα με την λογιστική αρχή που αναφέρεται στην παράγραφο Γ.5, η πρόβλεψη για την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των
αποθεμάτων, αποτελεί την καλύτερη εκτίμηση της Διοίκησης, με βάση τις ιστορικές τάσεις των πωλήσεων και την θεώρησή της
για την ποιότητα και τον όγκο των αποθεμάτων, στο βαθμό που τα διαθέσιμα αποθέματα κατά την ημερομηνία του
ισολογισμού θα πουληθούν κάτω του κόστους.
155
Ο Όμιλος απομειώνει την αξία των εμπορικών απαιτήσεών του όταν υπάρχουν δεδομένα ή ενδείξεις οι οποίες καταδεικνύουν
ότι η είσπραξη έκαστης απαίτησης στο σύνολό της ή κατά ένα μέρος δεν είναι πιθανή. Η διοίκηση του Ομίλου περιοδικά
επανεκτιμά την επάρκεια της πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις με βάση παράγοντες όπως την πιστωτική της πολιτική,
αναφορές από τη νομική υπηρεσία για πρόσφατες εξελίξεις σε υποθέσεις που αυτή χειρίζεται, κακώς και την εκτίμηση/κρίση
της για την επίδραση λοιπών παραγόντων στην εισπραξιμότητα των απαιτήσεων.
Γ.23.7 Πρόβλεψη για αποζημίωση προσωπικού
Οι υποχρεώσεις για αποζημίωση του προσωπικού υπολογίζονται βάσει αναλογιστικών μεθόδων, η διενέργεια των οποίων
απαιτεί από τη Διοίκηση να εκτιμήσει συγκεκριμένες παραμέτρους όπως η μελλοντική αύξηση των αμοιβών των εργαζομένων,
το επιτόκιο προεξόφλησης των εν λόγω υποχρεώσεων, το ποσοστό αποχώρησης των εργαζομένων κλπ. Η Διοίκηση προσπαθεί
σε κάθε ημερομηνία αναφοράς όπου η εν λόγω πρόβλεψη αναθεωρείται, να εκτιμά με όσο το δυνατό καλύτερο τρόπο τις
παραμέτρους αυτής.
Γ.23.8 Ενδεχόμενες υποχρεώσεις
Η ύπαρξη ενδεχόμενων υποχρεώσεων απαιτεί από τη Διοίκηση τη συνεχή διενέργεια παραδοχών και αξιολογικών κρίσεων
αναφορικά με την πιθανότητα μελλοντικά γεγονότα να συμβούν ή να μη συμβούν καθώς και της επίδρασης που τα γεγονότα
αυτά μπορεί να έχουν στη δραστηριότητα του Ομίλου.
Γ.23.9 Έσοδα από συμβόλαια με πελάτες (Δ.Π.Χ.Α. 15)
Όταν το αποτέλεσμα ενός συμβολαίου μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία, τα έσοδα και τα έξοδα του συμβολαίου
αναγνωρίζονται κατά τη διάρκεια του συμβολαίου, αντίστοιχα, ως έσοδο και έξοδο. Το έσοδο αναγνωρίζεται μόνο στην έκταση
που το αναληφθέν συμβατικό κόστος ενδέχεται να ανακτηθεί ενώ το συμβατικό κόστος αναγνωρίζεται στα έξοδα της χρήσης
στην οποία αναλήφθηκε.
Γ.23.10 Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Δ.Π.Χ.Α. 11)
Οι παράγοντες που ο Όμιλος εξετάζει για να προσδιορίσει ότι τα σχήματα είναι υπό κοινό έλεγχο περιλαμβάνουν την δομή, τη
νομική μορφή, τη συμβατική συμφωνία και λοιπά γεγονότα και καταστάσεις.
Γ.23.11 Επιμέτρηση εύλογης αξίας (Δ.Π.Χ.Α. 13)
Ορισμένα από τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού τα οποία περιλαμβάνονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του
Ομίλου απαιτούν την επιμέτρησή τους σε εύλογη αξία, ή / και την δημοσίευση αυτής της εύλογης αξίας. Ο Όμιλος επιμετρά
μία σειρά από κονδύλια σε εύλογη αξία:
•
Ενσώματα Πάγια στοιχεία & Ακίνητα προς επένδυση
•
Χρηματοοικονομικά Στοιχεία που επιμετρώνται στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εσόδων
•
Μακροπρόθεσμα και Βραχυπρόθεσμα Δάνεια
•
Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Προϊόντα
Γ.23.12 Παράγωγα και αντισταθμιστική λογιστική
Ο Όμιλος αξιολογεί κατά περίπτωση τη σύναψη συμβάσεων παράγωγων χρηματοοικονομικών στοιχείων με στόχο να
αντισταθμίσουν την έκθεση σε κίνδυνο μεταβολής των επιτοκίων που συνδέεται με μακροχρόνιες δανειακές συμβάσεις.
Ο Όμιλος τεκμηριώνει, κατά την έναρξη μιας συναλλαγής, τη σχέση μεταξύ του αντισταθμιστικού μέσου και των
αντισταθμιζόμενων στοιχείων, καθώς επίσης και τη στρατηγική διαχείρισης κινδύνου για την ανάληψη διαφόρων
αντισταθμιστικών ενεργειών. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει τη σύνδεση του παραγώγου που ορίζονται ως αντισταθμιστικό
156
μέσο με συγκεκριμένα στοιχεία του παθητικού. Επιπλέον, γίνεται εκτίμηση, κατά την έναρξη της αντιστάθμισης και σε συνεχή
βάση, του βαθμού στον οποίο τα παράγωγα που χρησιμοποιούνται σε αντισταθμιστικές συναλλαγές είναι ιδιαίτερα
αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση των μεταβολών στις τρέχουσες αξίες ή στις ταμειακές ροές των αντισταθμιζόμενων
στοιχείων. Οι τυχόν μεταβολές της αξίας του παραγώγου που δεν πληροί τα κριτήρια αναγνώρισης ως μέσο αντιστάθμισης,
καταχωρούνται στα αποτελέσματα χρήσης. Η εκτιμημένη εύλογη αξία υπολογίζεται με βάση τις τρέχουσες τιμές.
Η συνολική εύλογη αξία των παραγώγων αντιστάθμισης κατατάσσεται στα ίδια κεφάλαια.
Αντιστάθμιση Ταμειακών Ροών
Τα παράγωγα στοιχεία αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία κατά την ημερομηνία σύναψης της σχετικής συμφωνίας. Το
τμήμα της μεταβολής στην εύλογη αξία του παραγώγου που θεωρείται αποτελεσματικό και πληροί τα κριτήρια αντιστάθμισης
ταμειακών ροών, αναγνωρίζεται στα λοιπά συνολικά εισοδήματα. Τα κέρδη ή ζημιές που σχετίζονται με το μη αποτελεσματικό
τμήμα της μεταβολής αναγνωρίζονται άμεσα στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων, στη γραμμή «Χρηματοοικονομικά έσοδα» ή
«Χρηματοοικονομικά έξοδα».
Το σωρευτικό ποσό που καταχωρείται στα Ίδια Κεφάλαια μεταφέρεται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων στις περιόδους που το
αντισταθμιζόμενο στοιχείο επηρεάζει το κέρδος ή τη ζημιά της περιόδου. Το κέρδος ή η ζημιά που συνδέεται με το
αποτελεσματικό τμήμα της αντιστάθμισης των συμβάσεων ανταλλαγής κυμαινόμενων επιτοκίων δανεισμού αναγνωρίζεται
στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων, στη γραμμή «Χρηματοοικονομικά έσοδα» ή «Χρηματοοικονομικά έξοδα». Ωστόσο, όταν εκ
της αναμενόμενης συναλλαγής που αντισταθμίζεται προκύπτει αναγνώριση ενός μη χρηματοοικονομικού στοιχείου
ενεργητικού (όπως απόθεμα ή ενσώματο πάγιο), τότε τα κέρδη ή οι ζημιές που είχαν προηγουμένως καταχωρηθεί στην καθαρή
θέση μεταφέρονται από τα Ίδια Κεφάλαια και συνυπολογίζονται στο αρχικό κόστος του στοιχείου ενεργητικού. Τα ποσά αυτά
τελικά επιβαρύνουν τα αποτελέσματα, στην περίπτωση των αποθεμάτων μέσω του κόστους πωληθέντων, και στην περίπτωση
των ενσώματων παγίων μέσω των αποσβέσεων.
Όταν ένα εργαλείο αντιστάθμισης λήξει ή πωληθεί ή όταν μια σχέση αντιστάθμισης παύει να πληροί τα κριτήρια της
αντισταθμιστικής λογιστικής, τα σωρευτικά κέρδη ή ζημιές που έχουν μέχρι εκείνη τη στιγμή καταχωρηθεί στα Ίδια Κεφάλαια
παραμένουν στα Ίδια Κεφάλαια και αναγνωρίζονται όταν τελικά η αναμενόμενη συναλλαγή περάσει από την Κατάσταση
Αποτελεσμάτων. Όταν μια αναμενόμενη συναλλαγή δεν εκτιμάται πλέον ότι θα συμβεί, τα σωρευτικά κέρδη ή ζημιές που
έχουν καταχωρηθεί στα Ίδια Κεφάλαια μεταφέρονται άμεσα στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων, στη γραμμή «Λοιπά
κέρδη/(ζημιές)»
.
Δ. ΝΕΑ ΠΡΟΤΥΠΑ, ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ
Βάση Κατάρτισης
Οι σημαντικές λογιστικές πολιτικές που υιοθετήθηκαν στην προετοιμασία των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της
Εταιρείας και του Ομίλου αναφέρονται στην σημείωση Γ. Οι πολιτικές εφαρμόζονται με συνέπεια για όλες τις χρήσεις, εκτός
από τις περιπτώσεις που γίνεται σχετική αναφορά.
Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Ομίλου παρουσιάζονται σε χιλιάδες € το οποίο αποτελεί το
λειτουργικό νόμισμα της Εταιρείας και του Ομίλου.
Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις έχουν καταρτιστεί σύμφωνα τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ) / Διεθνή Πρότυπα
Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και τις σχετικές διερμηνείες, όπως αυτά έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών
Λογιστικών Προτύπων και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η προετοιμασία των χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαιτεί τη χρήση σημαντικών παραδοχών και εκτιμήσεων, καθώς και
την εφαρμογή κρίσης από την Διοίκηση κατά την εφαρμογή των λογιστικών πολιτικών. Οι περιοχές στις οποίες
χρησιμοποιήθηκαν σημαντικές παραδοχές και εκτιμήσεις αναφέρονται στη σημείωση Γ.23.
Αλλαγές λογιστικών πολιτικών
157
α.
Νέα
Λογιστικά
Πρότυπα,
τροποποιήσεις
προτύπων
και
Διερμηνείες
που
εφαρμόστηκαν
στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις
Τίτλος
Εφαρμόζονται σε
ετήσιες λογιστικές
περιόδους που
ξεκινούν την
ΔΠΧΑ 17 «Ασφαλιστήριες Συμβάσεις»
1 Ιανουαρίου 2023
Γνωστοποίηση λογιστικών πολιτικών (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1
Παρουσίαση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων και ΔΠΧΑ Δήλωση
Πρακτικής 2: Άσκηση σημαντικών Κρίσεων)
1 Ιανουαρίου 2023
Ορισμός των λογιστικών εκτιμήσεων (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8 Λογιστικές
πολιτικές, μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων και λάθη)
1 Ιανουαρίου 2023
Αναβαλλόμενος φόρος που σχετίζεται με περιουσιακά στοιχεία και
υποχρεώσεις που προκύπτουν από μία ενιαία συναλλαγή (Τροποποιήσεις
στο ΔΛΠ 12 Φόροι εισοδήματος)
1 Ιανουαρίου 2023
Διεθνής φορολογική μεταρρύθμιση – Πρότυποι κανόνες του δεύτερου
πυλώνα (Τροποποιήσεις στο ΔΠΛ 12 Φόροι εισοδήματος) [ισχύει αμέσως
από την έκδοση των τροποποιήσεων και αναδρομικά]
1 Ιανουαρίου 2023
Αυτές οι τροποποιήσεις σε διάφορα Λογιστικά Πρότυπα ΔΠΧΑ εφαρμόζονται υποχρεωτικά για περιόδους αναφοράς που
ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2023. Δείτε τις σημειώσεις που ακολουθούν για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με
τον τρόπο με τον οποίο οι τροποποιήσεις επηρέασαν τον Όμιλο.
ΔΠΧΑ 17 Ασφαλιστήριες Συμβάσεις
Το ΔΠΧΑ 17 εκδόθηκε από το ΣΔΛΠ το 2017 και αντικαθιστά το ΔΠΧΑ 4 για την ετήσια περίοδο αναφοράς που αρχίζει την ή
μετά την 1η Ιανουαρίου 2023. Το ΔΠΧΑ 17 εισάγει μια διεθνώς συνεπή προσέγγιση στη λογιστική των ασφαλιστικών
συμβάσεων. Πριν από το ΔΠΧΑ 17, υπήρχε σημαντική ποικιλομορφία παγκοσμίως σε σχέση με τη λογιστική και τη
γνωστοποίηση των ασφαλιστικών συμβολαίων, με το ΔΠΧΑ 4 να επιτρέπει την εφαρμογή πολλών προηγούμενων λογιστικών
προσεγγίσεων. Εφόσον το ΔΠΧΑ 17 εφαρμόζεται σε όλα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που εκδίδονται από μια οικονομική
οντότητα (με εξαιρέσεις περιορισμένου πεδίου), η υιοθέτησή του μπορεί να έχει επίδραση σε μη ασφαλιστικές επιχειρήσεις
όπως ο Όμιλος.
Ο Όμιλος προέβη σε αξιολόγηση των συμβάσεων και των εργασιών του και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υιοθέτηση του
ΔΠΧΑ 17 δεν είχε καμία επίδραση στις ετήσιες ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου.
Γνωστοποίηση λογιστικών πολιτικών (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 Παρουσίαση των Χρηματοοικονομικών
Καταστάσεων και ΔΠΧΑ Δήλωση Πρακτικής 2: Άσκηση σημαντικών Κρίσεων)
Τον Φεβρουάριο του 2021, το ΣΔΛΠ εξέδωσε τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 και στη ΔΠΧΑ Δήλωση Πρακτικής 2. Οι τροποποιήσεις
αποσκοπούν στο να καταστήσουν πιο ενημερωτικές τις γνωστοποιήσεις λογιστικής πολιτικής αντικαθιστώντας την απαίτηση
γνωστοποίησης «σημαντικών λογιστικών πολιτικών» με «ουσιώδεις πληροφορίες λογιστικής πολιτικής». Οι τροποποιήσεις
παρέχουν επίσης καθοδήγηση υπό ποιες συνθήκες, οι πληροφορίες λογιστικής πολιτικής είναι πιθανό να θεωρηθούν
ουσιώδεις και ως εκ τούτου να απαιτούν γνωστοποίηση.
Αυτές οι τροποποιήσεις δεν έχουν καμία επίδραση στην επιμέτρηση ή παρουσίαση οποιωνδήποτε στοιχείων στις Ενοποιημένες
χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου αλλά επηρεάζουν τη γνωστοποίηση των λογιστικών πολιτικών του Ομίλου
.
158
Ορισμός των λογιστικών εκτιμήσεων (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8 Λογιστικές πολιτικές, μεταβολές των λογιστικών
εκτιμήσεων και λάθη)
Οι τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8, οι οποίες προσέθεσαν τον ορισμό των λογιστικών εκτιμήσεων, διευκρινίζουν ότι οι επιπτώσεις
μιας αλλαγής σε δεδομένα ή σε μια τεχνική μέτρησης είναι αλλαγές στις λογιστικές εκτιμήσεις, εκτός εάν προκύπτουν από τη
διόρθωση λαθών προηγούμενης περιόδου. Αυτές οι τροποποιήσεις διευκρινίζουν πώς οι οντότητες κάνουν τη διάκριση μεταξύ
αλλαγών στη λογιστική εκτίμηση, αλλαγών στη λογιστική πολιτική και σφαλμάτων προηγούμενης περιόδου.
Αυτές οι τροποποιήσεις δεν είχαν επίδραση στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου.
Αναβαλλόμενος φόρος που σχετίζεται με περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις που προκύπτουν από μία
ενιαία συναλλαγή (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 12 Φόροι εισοδήματος)
Τον Μάιο του 2021, το ΣΔΛΠ εξέδωσε τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 12, οι οποίες διευκρινίζουν εάν η εξαίρεση αρχικής αναγνώρισης
ισχύει για ορισμένες συναλλαγές που έχουν ως αποτέλεσμα την ταυτόχρονη αναγνώριση ενός περιουσιακού στοιχείου και μιας
υποχρέωσης (π.χ. μίσθωση στο πεδίο εφαρμογής του ΔΠΧΑ 16). Οι τροποποιήσεις εισάγουν ένα πρόσθετο κριτήριο για την
απαλλαγή αρχικής αναγνώρισης, σύμφωνα με το οποίο η εξαίρεση δεν ισχύει για την αρχική αναγνώριση περιουσιακού
στοιχείου ή υποχρέωσης που τη στιγμή της συναλλαγής δημιουργεί ίσες φορολογητέες και εκπιπτόμενες προσωρινές
διαφορές.
Αυτές οι τροποποιήσεις δεν είχαν επίδραση στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου.
Διεθνής φορολογική μεταρρύθμιση – Πρότυποι κανόνες του δεύτερου πυλώνα (Τροποποιήσεις στο ΔΠΛ 12
Φόροι εισοδήματος)
Τον Δεκέμβριο του 2021, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) δημοσίευσε ένα σχέδιο νομοθετικού
πλαισίου για έναν παγκόσμιο ελάχιστο φόρο που αναμένεται να χρησιμοποιηθεί από μεμονωμένες δικαιοδοσίες. Ο στόχος του
πλαισίου είναι να μειωθεί η μετατόπιση των κερδών από τη μια δικαιοδοσία στην άλλη, προκειμένου να μειωθούν οι
παγκόσμιες φορολογικές υποχρεώσεις στις εταιρικές δομές. Τον Μάρτιο του 2022, ο ΟΟΣΑ δημοσίευσε λεπτομερείς τεχνικές
οδηγίες για τον δεύτερο πυλώνα των κανόνων. Οι ενδιαφερόμενοι εξέφρασαν ανησυχίες στο ΣΔΛΠ σχετικά με τις πιθανές
επιπτώσεις στη λογιστική φορολογίας εισοδήματος, ιδίως στη λογιστική των αναβαλλόμενων φόρων, που προκύπτουν από
τους κανόνες του μοντέλου του δεύτερου πυλώνα. Το ΣΛΔΠ εξέδωσε τις τελικές τροποποιήσεις (τις Τροποποιήσεις) Διεθνής
Φορολογική Μεταρρύθμιση – Πρότυπο Κανόνες του Πυλώνα, ως απάντηση στις ανησυχίες των ενδιαφερομένων, στις 23
Μαΐου 2023.
Οι Τροποποιήσεις εισάγουν μια υποχρεωτική εξαίρεση για τις οντότητες από την αναγνώριση και γνωστοποίηση πληροφοριών
σχετικά με τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις που σχετίζονται με τους κανόνες του μοντέλου του
2ου Πυλώνα. Η εξαίρεση ισχύει άμεσα και αναδρομικά. Οι Τροποποιήσεις προβλέπουν επίσης πρόσθετες απαιτήσεις
γνωστοποίησης σχετικά με την έκθεση μιας οικονομικής οντότητας στους φόρους εισοδήματος του δεύτερου πυλώνα.
Η Διοίκηση έχει διαπιστώσει ότι ο Όμιλος δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των Κανόνων του Πυλώνα 2 του ΟΟΣΑ και η
εξαίρεση από την αναγνώριση και γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά με τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και
υποχρεώσεις που σχετίζονται με τους φόρους εισοδήματος του δεύτερου πυλώνα δεν ισχύουν για τον Όμιλο
.
159
β. Νέα Λογιστικά Πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και Διερμηνείες που εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε
μεταγενέστερες περιόδους
Τίτλος
Εφαρμόζονται σε ετήσιες
λογιστικές περιόδους που
ξεκινούν την
Υποχρέωση από μισθώσεις σε συμφωνίες πώλησης και
επαναμίσθωσης (Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 16 Μισθώσεις)
1 Ιανουαρίου 2024
Ταξινόμηση υποχρεώσεων ως Μακροπρόθεσμες ή Βραχυπρόθεσμες
(Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 Παρουσίαση Οικονομικών Καταστάσεων)
1 Ιανουαρίου 2024
Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις με δεσμεύσεις (Τροποποιήσεις στο
ΔΛΠ 1 Παρουσίαση Οικονομικών Καταστάσεων)
1 Ιανουαρίου 2024
Γνωστοποιήσεις – χρηματοοικονομικές ρυθμίσεις προμηθευτών
(Τροποποιήσεις στο ΔΠΛ 7 Καταστάσεις Ταμιακών Ροών και ΔΠΧΑ 7
Χρηματοοικονομικά Μέσα – Γνωστοποιήσεις)
1 Ιανουαρίου 2024
Έλλειψη ανταλλαγής (Τροποποιήσεις στο ΔΠΛ 21 Οι επιδράσεις
μεταβολών των τιμών συναλλάγματος)
1 Ιανουαρίου 2025
Ο Όμιλος αξιολογεί επί του παρόντος την επίδραση αυτών των νέων λογιστικών προτύπων και τροποποιήσεων. Ο Όμιλος δεν
αναμένει ότι άλλα πρότυπα που έχουν εκδοθεί από το ΣΛΔΠ, αλλά δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ, θα έχουν σημαντική
επίδραση στον Όμιλο.
160
Ε. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
1. Κύκλος εργασιών
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Κύκλος εργασιών έργων
406.797.779
358.056.155
384.902.050
343.179.305
Πωλήσεις προϊόντων
9.856.345
6.700.526
405.344
52.420
Πωλήσεις υπηρεσιών
36.892.580
37.952.504
19.867.105
18.163.911
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
453.546.704
402.709.185
405.174.499
361.395.637
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
183.041.594
394.239.878
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
636.588.298
796.949.063
405.174.499
361.395.637
Tο πριμ αντιμετωπίσθηκε ως δεδουλευμένο έσοδο της χρήσης που υπολογίσθηκε και εισπράχθηκε (2022), με εκτίμηση της
διοίκησης ότι η περίπτωση επιστροφής του πριμ είναι μη πιθανή (απομακρυσμένη).
Μέχρι τις αρχές Απριλίου, ο μετροπόντικας Αθηνά ολοκλήρωσε το πρώτο χιλιόμετρο (20%) από τα 5,1 χλμ που είναι η
διαδρομή μεταξύ Κατεχάκη και Ευαγγελισμού, με την κατασκευή σήραγγας υψηλών προδιαγραφών. Επίσης έχει ξεκινήσει
και ο δεύτερος μετροπόντικας, η Νίκη, που ακολουθεί αντίθετη πορεία από το σταθμό Βεΐκου στο Γαλάτσι, και αφού
κατασκευάσει σήραγγα 7 χλμ θα συναντήσει την Αθηνά. Η συνολική σήραγγα 12,1 χλμ αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του
2026.
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
Μέχρι και την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσας, δεν έχει κατατεθεί αίτημα παράτασης της συνολικής προθεσμίας
περαίωσης του έργου, ενώ μέχρι σήμερα έχουν παραδοθεί στην Ανάδοχο Κοινοπραξία δεκαεπτά (17) από τους συνολικά
εικοσιέξι (26) χώρους εργασίας.
Στην εγκύκλιο με αρ. πρωτ. 294537/ 25.09.2022 του Υπουργείου Υποδομών (ΑΔΑ: ΨΚΗΤ465ΧΘΞ‐ΥΡΛ, σε ορθή επανάληψη),
με θέμα: «Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 152 έως και 154 του ν. 4938/2022 (Α’109)» προβλέπεται ότι
«Η χορήγηση παράτασης στο χρονοδιάγραμμα κατ’ άρθρο 147 του ν. 4412/2016 (Α’ 147) μετά τη δημοσίευση του ν.
4938/2022,
ήτοι
μετά την 6/6/2022
αίρει
το δικαίωμα λήψης της πρόσθετης καταβολής (πριμ) του άρθρου 154,
εξαιρουμένων τυχόν λόγων ανωτέρας βίας».
Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι δεν αίρεται το δικαίωμα επί του πριμ υπό συνθήκες όπου, δεν μπορεί να τηρηθεί η
προθεσμία ολοκλήρωσης του χρονοδιαγράμματος της 6/6/2022, και συγκεκριμένα σε περιπτώσεις που προσιδιάζουν με
“ανωτέρα βία”, καθώς επιφέρουν τις ίδιες συνέπειες με γεγονότα ανωτέρας βίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 154 του ν. 4938/2022 εισάγεται η δυνατότητα πρόσθετης καταβολής (πριμ) σε
αναδόχους που εκτελούν συμβάσεις έργου, που δεν έκαναν χρήση της περίπτωσης της § 1 του άρθρου 153 (όπως
αναφέρεται στο άρθρο 154) του ν. 4938/06.2022, το οποίο παρέχει το δικαίωμα επιμήκυνσης του χρονοδιαγράμματος του
έργου χωρίς να προσμετράται στον συμβατικό χρόνο, δηλαδή χωρίς η επιμήκυνση να αποτελεί παράταση της συμβατικής
διάρκειας εκτέλεσης του έργου.
Στη διάταξη του άρθρου 154 του ν. 4938/2022 προβλέπεται ως προς το δικαίωμα λήψης από ανάδοχο σύμβασης δημόσιου
έργου, της εκεί προβλεπόμενης πρόσθετης καταβολής (πριμ), πέντε τοις εκατό (5%) επί του υπολειπόμενου συμβατικού
ανταλλάγματος, η μεταξύ άλλων σωρευτική προϋπόθεση της προσκόμισης ισόποσης εγγυητικής επιστολής (καλής εκτέλεσης)
υπό την έννοια του άρθρου 72 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147).
Προσθέτως στη διάταξη του αυτού ως άνω άρθρου, ορίζεται ως προϋπόθεση για την πληρωμή της πρόσθετης καταβολής
(πριμ), η τήρηση των εγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεσης του έργου σε σχέση με τη συμβατική προθεσμία (8 έτη),
όπως το χρονοδιάγραμμα του έργου έχει διαμορφωθεί κατά την έναρξη ισχύος της διάταξης του άρθρου 154 του ν.
4938/2022 ήτοι την 06.06.2022.
Η πληρωμή έγινε από τον Κύριο του Έργου (Πελάτη), βάσει πιστοποίησης η οποία αναφέρει "πιστοποίηση του πρόσθετου
πριμ, βάσει του άρθρου 154 του ν. 4938/2022". Βάσει του άρθρου 154, η πρόσθετη καταβολή (πριμ) δεν προσαυξάνει τη
σχετική σύμβαση και δεν αναφέρεται στις περιοδικές πιστοποιήσεις εκτέλεσης του έργου. Για την Εταιρεία, οι διατάξεις
αυτές, αφορούν κυρίως το έργο "Μετρό Γραμμή 4", και το ποσό ανέρχεται σε € 41,6 εκ.
Σύμφωνα με το άρθρο 152, η περίοδος αναφοράς αρχίζει την 01/01/2022 και επειδή η επιμήκυνση αφορά μέχρι έξι (6)
μήνες, η περίοδος αυτή για το συγκεκριμένο έργο αφορά χρονικό διάστημα από 01/01/2022 έως 30/06/2022. Η Εταιρεία
για την περίοδο αυτή δεν σταμάτησε τις εργασίες και δεν έκανε επίκληση επιμήκυνσης του χρονοδιαγράμματος για έξι (6)
μήνες
.
161
2. Κόστος πωλήσεων
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Υλικά
(117.460.659)
(82.181.264)
(106.421.355)
(76.297.207)
Αμοιβές & Έξοδα Προσωπικού
(73.914.562)
(70.791.096)
(66.062.434)
(57.780.886)
Αμοιβές & Έξοδα Τρίτων
(136.539.389)
(165.867.275)
(122.849.801)
(163.636.900)
Παροχές Τρίτων
(35.712.312)
(37.085.000)
(35.180.438)
(33.292.695)
Διάφορα Έξοδα
(40.137.772)
(19.465.344)
(36.858.879)
(12.312.826)
Αποσβέσεις
(13.005.599)
(6.447.688)
(9.111.556)
(2.655.089)
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
(416.770.292)
(381.837.666)
(376.484.464)
(345.975.603)
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
(175.997.627)
(381.750.136)
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
(592.767.919)
(763.587.802)
(376.484.464)
(345.975.603)
3. Λοιπά έσοδα/έξοδα - κέρδη/ζημίες
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Έκτακτα Έσοδα /(Έξοδα)
274.874
3.110.331
(1.107.920)
3.497.670
Έκτακτα Κέρδη/(Ζημίες)
(1.849.983)
8.461.266
(2.960.471)
35.830.806
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
(1.575.109)
11.571.596
(4.068.391)
39.328.476
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
(225.634)
35.840.425
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
(1.800.743)
47.412.021
(4.068.391)
39.328.476
3α. Διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων & λοιπών προβλέψεων
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Απομείωση απαιτήσεων & λοιπές
προβλέψεις
(5.065.425)
(6.537.221)
(5.065.425)
(6.537.221)
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
(5.065.425)
(6.537.221)
(5.065.425)
(6.537.221)
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
(1.854.314)
(971.955)
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
(6.919.738)
(7.509.176)
(5.065.425)
(6.537.221)
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
162
4. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Αμοιβές & Έξοδα Προσωπικού
(8.685.025)
(10.463.131)
(4.492.522)
(6.544.346)
Αμοιβές & Έξοδα Τρίτων
(5.310.625)
(3.317.466)
(3.215.140)
(2.396.282)
Παροχές Τρίτων
(2.601.372)
(4.374.805)
(2.066.288)
(4.028.730)
Διάφορα Έξοδα
(3.685.128)
(3.869.064)
(3.130.183)
(2.961.509)
Αποσβέσεις
(5.083.289)
(5.949.962)
(4.728.997)
(5.468.833)
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
(25.365.440)
(27.974.426)
(17.633.129)
(21.399.701)
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
(2.630.457)
(2.837.552)
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
(27.995.897)
(30.811.979)
(17.633.129)
(21.399.701)
5. Έξοδα διαθέσεως
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Αμοιβές & Έξοδα Προσωπικού
(2.776.188)
(3.768.944)
(2.514.784)
(3.545.960)
Αμοιβές & Έξοδα Τρίτων
(1.159.712)
(6.122.509)
(590.912)
(6.036.447)
Παροχές Τρίτων
(1.645.626)
(1.908.482)
(1.641.053)
(1.906.991)
Διάφορα Έξοδα
(817.116)
(1.180.146)
(310.343)
(952.436)
Αποσβέσεις
(96.172)
(6.142)
(82.592)
(4.636)
Σύνολο από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
(6.494.815)
(12.986.223)
(5.139.685)
(12.446.468)
Σύνολο από διακοπείσες
δραστηριότητες
(2.399.578)
(2.685.081)
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
(8.894.393)
(15.671.304)
(5.139.685)
(12.446.468)
6α. Έσοδα χρεογράφων
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Έσοδα χρεογράφων από
συνεχιζόμενες δραστηριότητες
6.556.647
6.587.685
9.374.912
2.902.732
Έσοδα/(Έξοδα) χρεογράφων από
διακοπείσες δραστηριότητες
-
(309.482)
-
-
Έσοδα χρεογράφων από
συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες
6.556.647
6.278.203
9.374.912
2.902.732
Τα έσοδα χρεογράφων αφορούν έσοδα από συμμετοχή της Εταιρίας και του Ομίλου στα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία
Ενεργητικού (ΧΣΕ) Κατώτερης Εξασφάλισης (Subordinated Debt) που εκδίδονται από τις Eταιρείες Παραχώρησης
.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
163
6β. Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από θυγατρικές και συγγενείς
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Μερίσματα θυγατρικών/
Κοινοπραξιών
-
-
8.458.800
20.976.545
Μερίσματα από συγγενείς
-
5.942.036
19.577.087
36.359.760
Κέρδη/(ζημιές) συγγενών
(Associates)
32.445.281
41.496.903
70.130
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες δραστηριότητες
32.445.281
47.438.939
28.106.016
57.336.305
Σύνολο από διακοπείσες δραστηριότητες
-
(15.000.000)
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες
32.445.281
32.438.939
28.106.016
57.336.305
7. Χρηματοοικονομικό κόστος
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Πιστωτικοί τόκοι
424.444
253.255
380.133
84.816
Χρεωστικοί τόκοι (τραπεζικοί)
(16.286.933)
(18.047.160)
(15.882.886)
(17.370.589)
Χρεωστικοί τόκοι (leasing) (note 27)
(4.964.116)
(2.950.248)
(3.277.371)
(1.362.697)
Σύνολο από συνεχιζόμενες δραστηριότητες
(20.826.605)
(20.744.154)
(18.780.124)
(18.648.471)
Σύνολο από διακοπείσες δραστηριότητες
444.037
1.264.566
-
-
Σύνολο από συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες
(20.382.568)
(19.479.588)
(18.780.124)
(18.648.471)
8. Έξοδα φόρου χρήσης
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Τρέχων φόρος
(2.307.980)
(3.577.299)
(1.450.126)
(3.167.917)
Αναβαλλόμενος φόρος
(4.376.801)
(2.000.941)
(5.285.789)
(1.919.775)
Φόροι που καταλογίζονται και αφορούν
προηγούμενες χρήσεις, λοιποί φόροι
24.220
(48.623)
22.712
(48.623)
(6.660.562)
(5.626.864)
(6.713.203)
(5.136.316)
Συμφωνία Λογιστικού Αποτελέσματος με Φόρους- Έξοδα
Περιγραφή
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Χρήση 1.1-
31.12.2023
Χρήση 1.1-
31.12.2022
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων
16.686.757
18.543.176
15.503.910
55.975.086
Φόρος υπολογισμένος επί λογιστικών κερδών
3.671.087
4.079.499
3.410.860
12.314.519
Πλέον: Δαπάνες μη εκπιπτόμενες
9.406.758
4.518.180
6.786.993
4.279.817
Πλέον: Φόροι που καταλογίζονται και αφορούν
προηγούμενες χρήσεις
118.145
48.623
266.529
48.623
Μείον: συμψηφισμός ζημίων προηγούμενων
χρήσεων
5.660.950
14.031.023
6.704.857
13.042.235
Μείον: μη φορολογητέα κέρδη
(13.116.722)
(17.035.914)
(11.241.601)
(24.299.982)
Επίδραση απο τους διαφορετικούς
φορολογικούς συντελεστές που ισχύουν στις
υπόλοιπες χώρες που δραστηριοποποιείται ο
όμιλος
920.345
(14.547)
785.565
(248.898)
Έξοδα φόρου χρήσης
6.660.562
5.626.864
6.713.203
5.136.316
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
164
9. Πληροφόρηση κατά Τομέα
9α. Πρωτεύων τύπος πληροφόρησης-επιχειρηματικοί τομείς
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται κυρίως σε 4 επιχειρηματικούς τομείς:
‐ Κατασκευές
‐ Παραχωρήσεις
‐ Ενέργεια
‐ Λοιπές Δραστηριότητες (Ανάπτυξη ακινήτων και λοιπές δραστηριότητες)
Τα αποτελέσματα κατά επιχειρηματικό τομέα για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2023 έως 31 Δεκεμβρίου 2023 είχαν ως εξής:
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστηριότητες
Σύνολο Κατάστασης
Αποτελεσμάτων
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Συνολικές Πωλήσεις ανά Τομέα
433.829.685
4.016.691
75.279
25.676.407
463.598.063
184.576.997
Ενδοεταιρικές
(6.026.518)
-
-
(4.024.841)
(10.051.359)
(1.535.403)
Καθαρές Πωλήσεις
427.803.167
4.016.691
75.279
21.651.567
453.546.704
183.041.594
Μικτό Κέρδος/ (Ζημιά)
31.579.215
563.152
(10.855)
4.644.901
36.776.412
7.043.967
Λοιπά έσοδα ‐ έξοδα (καθαρά)
(4.831.771)
1.821.699
54.016
1.616.756
(1.339.299)
(305.015)
Απομειώσεις απαιτήσεων και λοιπές
προβλέψεις
(5.065.425)
-
-
-
(5.065.425)
(1.774.933)
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας / Έξοδα
διαθέσεως
(16.820.379)
(11.213.586)
(461.233)
(3.365.057)
(31.860.255)
(5.030.035)
Έσοδα χρεογράφων
-
6.556.647
-
-
6.556.647
-
Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς
εταιρίες
1.010.755
31.419.164
-
15.362
32.445.281
-
Κέρδη/ (Ζημιές) εκμετάλλευσης
5.872.396
29.147.077
(418.072)
2.911.961
37.513.362
(66.015)
Τόκοι
(20.826.605)
444.037
Κέρδη/ (Ζημιές) προ Φόρων
16.686.757
378.022
Φόρος
(6.660.562)
3.975
Κέρδη/ (Ζημιές) μετά Φόρων
10.026.195
381.997
Αποσβέσεις
15.738.825
1.474.178
19.182
952.874
18.185.059
129.280
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων,
χρηματοδοτικών, επενδυτικών
αποτελεσμάτων, αποσβέσεων και
προβλέψεων
26.676.646
30.621.255
(398.890)
3.864.836
60.763.846
1.838.197
Τα αποτελέσματα κατά επιχειρηματικό τομέα για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2022 έως 31 Δεκεμβρίου 2022 είχαν ως εξής:
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστηριότητες
Σύνολο Κατάστασης
Αποτελεσμάτων
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Συνολικές Πωλήσεις ανά Τομέα
395.736.294
4.789.930
-
25.477.643
426.003.867
396.455.741
Ενδοεταιρικές
(20.297.876)
(1.200)
-
(2.995.606)
(23.294.682)
(2.215.863)
Καθαρές Πωλήσεις
375.438.418
4.788.730
-
22.482.037
402.709.185
394.239.878
Μικτό Κέρδος/ (Ζημιά)
15.526.119
1.667.659
-
3.677.740
20.871.519
12.489.743
Λοιπά έσοδα ‐ έξοδα (καθαρά)
2.122.784
9.508.982
-
255.290
11.887.056
35.840.425
Απομειώσεις απαιτήσεων και λοιπές
προβλέψεις
(6.537.221)
-
-
-
(6.537.221)
(971.955)
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας / Έξοδα
διαθέσεως
(22.901.861)
(15.267.907)
-
(2.790.881)
(40.960.649)
(5.522.633)
Έσοδα χρεογράφων
2.281.698
4.305.987
-
-
6.587.685
(309.482)
Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς
εταιρίες
10.490.025
37.124.551
-
(175.637)
47.438.939
(15.000.000)
Κέρδη/ (Ζημιές) εκμετάλλευσης
981.546
37.339.272
-
966.512
39.287.329
26.526.098
Τόκοι
(20.744.154)
1.264.566
Κέρδη/ (Ζημιές) προ Φόρων
18.543.176
27.790.664
Φόρος
(5.626.864)
(824.456)
Κέρδη/ (Ζημιές) μετά Φόρων
12.916.312
26.966.208
Αποσβέσεις
10.057.189
1.377.644
-
968.958
12.403.791
156.795
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων,
χρηματοδοτικών, επενδυτικών
αποτελεσμάτων, αποσβέσεων και
προβλέψεων
17.575.955
38.716.916
-
1.935.469
58.228.341
27.654.848
165
9α. Πρωτεύων τύπος πληροφόρησης-επιχειρηματικοί τομείς (Συνέχεια)
Tα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις του επιχειρηματικού τομέα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 είχαν ως εξής:
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστηριότητες
Ενδοεταιρικές
Σύνολο
Ισολογισμού
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Ενεργητικό (πλην επενδύσεων σε
συγγενείς)
1.048.431.363
35.005.756
2.655.226
35.144.278
(295.386.452)
825.850.171
63.640.378
Επενδύσεις σε συγγενείς
286.231.973
242.309.455
-
6.174.279
(223.251.878)
311.463.829
1.800.000
Επενδύσεις σε ενσώματα πάγια, άυλα,
ακίνητα επενδύσεων και δικαιώματα
χρήσης περιουσιακών στοιχείων
114.405.110
30.912.355
1.106.244
13.337.057
(342.887)
159.417.879
299.759
Σύνολο Ενεργητικού
1.334.663.337
277.315.211
2.655.226
41.318.558
(518.638.330)
1.137.314.001
65.440.378
Υποχρεώσεις
(869.229.530)
(371.846.770)
(1.663.027)
(27.396.581)
269.158.980
(1.000.976.927)
(42.055.149)
Δανειακές Υποχρεώσεις
(159.834.810)
(99.170.471)
-
(824.813)
400.000
(259.430.093)
(2.364.986)
Υποχρεώσεις από χρηματοδοτικές
μισθώσεις
(61.599.966)
(27.746.293)
(283.196)
(2.651.703)
429.107
(91.852.051)
(186.199)
Δεσμευμένες Καταθέσεις
452.489
-
-
-
-
452.489
4.440.354
Ταμειακά Διαθέσιμα
73.245.753
335.154
1.217.342
1.693.954
-
76.492.204
8.653.177
Καθαρές Χρηματοοικονομικές
Υποχρεώσεις
(147.736.534)
(126.581.609)
934.147
(1.782.562)
829.107
(274.337.452)
10.542.346
Tα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις του επιχειρηματικού τομέα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2022 είχαν ως εξής:
Κατασκευές
Παραχωρήσεις
Ενέργεια
Λοιπές
Δραστηριότητες
Ενδοεταιρικές
Σύνολο
Ισολογισμού
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Ενεργητικό (πλην επενδύσεων σε
συγγενείς)
935.597.413
31.512.606
-
38.203.171
(309.378.850)
695.934.340
85.061.215
Επενδύσεις σε συγγενείς
268.697.715
245.709.936
-
6.338.943
(225.273.480)
295.473.114
-
Επενδύσεις σε ενσώματα πάγια, άυλα,
ακίνητα επενδύσεων και δικαιώματα
χρήσης περιουσιακών στοιχείων
92.787.226
28.915.206
-
17.800.588
(249.058)
139.253.961
684.732
Σύνολο Ενεργητικού
1.204.295.128
277.222.542
-
44.542.114
(534.652.332)
991.407.453
85.061.215
Υποχρεώσεις
(721.843.041)
(387.608.548)
-
(31.534.931)
281.840.239
(859.146.280)
(62.412.120)
Δανειακές Υποχρεώσεις
(185.017.939)
(121.557.871)
-
(873.043)
400.000
(307.048.853)
(3.608.310)
Υποχρεώσεις από χρηματοδοτικές
μισθώσεις
(46.666.717)
(26.342.838)
-
(3.021.130)
248.657
(75.782.027)
(129.377)
Δεσμευμένες Καταθέσεις
-
1.863.839
-
-
-
1.863.839
4.440.354
Ταμειακά Διαθέσιμα
82.301.398
178.542
-
2.282.111
-
84.762.051
11.214.022
Καθαρές Χρηματοοικονομικές
Υποχρεώσεις
(149.383.258)
(145.858.327)
-
(1.612.062)
648.657
(296.204.990)
11.916.688
166
9β. Δευτερεύων τύπος πληροφόρησης-γεωγραφικοί τομείς
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται κυρίως σε 2 γεωγραφικούς τομείς:
‐ Ελλάδα
‐ Εξωτερικό
Τα αποτελέσματα κατά γεωγραφικό τομέα για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2023 έως 31 Δεκεμβρίου 2023 είχαν ως εξής:
Ελλάδα
Εξωτερικό
Σύνολο Κατάστασης
Αποτελεσμάτων
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Συνολικές Πωλήσεις ανά Τομέα
406.908.005
56.690.057
463.598.062
184.576.997
Ενδοεταιρικές
(5.816.667)
(4.234.692)
(10.051.359)
(1.535.403)
Καθαρές Πωλήσεις
401.091.338
52.455.365
453.546.704
183.041.594
Μικτό Κέρδος
64.734.436
(27.958.024)
36.776.412
7.043.967
Λοιπά έσοδα ‐ έξοδα (καθαρά)
1.051.479
(2.390.778)
(1.339.299)
(305.015)
Απομειώσεις απαιτήσεων και λοιπές προβλέψεις
(2.267.994)
(2.797.431)
(5.065.425)
(1.774.933)
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας / Έξοδα διαθέσεως
(27.901.811)
(3.958.443)
(31.860.255)
(5.030.035)
Έσοδα χρεογράφων
6.556.647
-
6.556.647
-
Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς εταιρίες
27.197.855
5.247.426
32.445.281
-
Κέρδη εκμετάλλευσης
69.370.612
(31.857.250)
37.513.362
(66.015)
Τόκοι
(19.759.834)
(1.066.771)
(20.826.605)
444.037
Κέρδη προ Φόρων
49.610.779
(32.924.021)
16.686.757
378.022
Φόρος
(6.995.156)
334.594
(6.660.562)
3.975
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
42.615.623
(32.589.427)
10.026.195
381.997
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από διακοπείσες
δραστηριότητες
381.997
-
381.997
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
42.997.620
(32.589.427)
10.408.192
381.997
Αποσβέσεις
16.275.963
1.909.096
18.185.059
129.280
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων, χρηματοδοτικών,
επενδυτικών αποτελεσμάτων, αποσβέσεων και
προβλέψεων
87.914.570
(27.150.723)
60.763.846
1.838.197
Τα αποτελέσματα κατά γεωγραφικό τομέα για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2022 έως 31 Δεκεμβρίου 2022 είχαν ως εξής:
Ελλάδα
Εξωτερικό
Σύνολο Κατάστασης
Αποτελεσμάτων
(Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Συνολικές Πωλήσεις ανά Τομέα
272.059.592
153.944.275
426.003.867
396.455.741
Ενδοεταιρικές
(4.497.233)
(18.797.449)
(23.294.682)
(2.215.863)
Καθαρές Πωλήσεις
267.562.359
135.146.826
402.709.185
394.239.878
Μικτό Κέρδος
64.574.154
(43.702.635)
20.871.519
12.489.743
Λοιπά έσοδα ‐ έξοδα (καθαρά)
6.319.054
5.568.002
11.887.056
35.840.425
Απομειώσεις απαιτήσεων και λοιπές προβλέψεις
(1.148.574)
(5.388.647)
(6.537.221)
(971.955)
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας / Έξοδα διαθέσεως
(26.158.771)
(14.801.878)
(40.960.649)
(5.522.633)
Έσοδα χρεογράφων
6.587.685
-
6.587.685
(309.482)
Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς εταιρίες
41.797.809
5.641.130
47.438.939
(15.000.000)
Κέρδη εκμετάλλευσης
91.971.357
(52.684.028)
39.287.329
26.526.098
Τόκοι
(20.104.513)
(639.640)
(20.744.154)
1.264.566
Κέρδη προ Φόρων
71.866.844
(53.323.668)
18.543.176
27.790.664
Φόρος
(2.598.085)
(3.028.779)
(5.626.864)
(824.456)
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από συνεχιζόμενες
δραστηριότητες
69.268.759
(56.352.447)
12.916.312
26.966.208
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από διακοπείσες
δραστηριότητες
26.966.208
-
26.966.208
Κέρδη/(Ζημιές) μετά από φόρους από συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες
96.234.967
(56.352.447)
39.882.520
26.966.208
Αποσβέσεις
10.017.270
2.386.521
12.403.791
156.795
Κέρδη προ φόρων, χρηματοοικονομικών εξόδων,
επενδυτικών αποτελεσμάτων, αποσβέσεων και
απομειώσεων
103.137.201
(44.908.861)
58.228.341
27.654.848
167
9β. Δευτερεύων τύπος πληροφόρησης-γεωγραφικοί τομείς (Συνέχεια)
Tα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις του γεωγραφικού τομέα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2023 είχαν ως εξής:
Ελλάδα
Υπολοιπες χώρες
Ευρώπης
Χώρες Κόλπου και
Μέση Ανατολή
Σύνολο
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Κύκλος εργασιών πλην ενδοεταιρικών
401.091.338
49.788.326
2.667.041
453.546.704
183.041.594
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακα στοιχεία (εκτός
αναβαλλόμενου φόρου και χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων)
332.520.748
7.863.034
-
340.383.781
2.754.591
Κεφαλαιουχικές δαπάνες
22.190.251
2.665.749
892
24.856.891
50.903
Tα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις του γεωγραφικού τομέα κατά την 31 Δεκεμβρίου 2022 είχαν ως εξής:
Ελλάδα
Υπολοιπες χώρες
Ευρώπης
Χώρες Κόλπου και
Μέση Ανατολή
Σύνολο
Διακοπείσες
Δραστηριότητες
Κύκλος εργασιών πλην ενδοεταιρικών
267.562.359
128.404.887
6.741.939
402.709.185
394.239.878
Μη κυκλοφορούντα περιουσιακα στοιχεία (εκτός
αναβαλλόμενου φόρου και χρηματοοικονομικών
περιουσιακών στοιχείων)
294.682.694
10.915.558
3.763.594
309.361.845
1.156.629
Κεφαλαιουχικές δαπάνες
2.227.639
349.055
36.259
2.612.953
766.763
168
9γ. Ανάλυση ευαισθησίας σε μεταβολές συναλλάγματος
USD
JOD*
QAR*
AED*
IQD*
GBP
RON
HRK**
BGN (LEV)**
Χρηματοικονομικά περιουσιακά στοιχεία
11.544.374
1.713.960
2.000
(2.532.868)
928.180
160
3.048.213
-
33.802
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
49.640.687
1.483.961
-
1.518.869
-
601.597
3.460.605
-
1.792.212
Έκθεση σε συναλλαγματικό κίνδυνο σε ξένο νόμισμα
(38.096.313)
229.999
2.000
(4.051.737)
928.180
(601.437)
(412.392)
-
(1.758.410)
Μερικό συνολο για USD, JOD, QAR, AED & IQD (σε δολάρια)
USD
JOD*
QAR*
AED*
IQD*
GBP
RON
HRK**
BGN (LEV)**
Χρηματοικονομικά περιουσιακά στοιχεία
31.241.494
1.673.629
2.000
(2.330.372)
578.584
160
128.980
13.434.359
86.388
Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
15.192.795
799.477
118.877.502
1.561.646
-
430.264
21.328
38.109.167
2.039.065
Έκθεση σε συναλλαγματικό κίνδυνο σε ξένο νόμισμα
16.048.699
874.152
(118.875.502)
(3.892.018)
578.584
(430.104)
107.653
(24.674.808)
(1.952.677)
Μερικό συνολο για USD, JOD, QAR, AED & IQD (σε δολάρια)
Η ανάλυση ευαισθησίας σε μεταβολές συναλλάγματος έχει ως εξής:
(Ποσά σε €)
5,00%
-5,00%
5,00%
-5,00%
Ίδια κεφάλαια/αποτελέσματα χρήσης
-1.759.000
1.759.000
-770.192
770.192
5,00%
-5,00%
5,00%
-5,00%
Ίδια κεφάλαια/αποτελέσματα χρήσης
-34.603
34.603
-24.247
24.247
5,00%
-5,00%
5,00%
-5,00%
Ίδια κεφάλαια/αποτελέσματα χρήσης
-4.144
4.144
1.088
-1.088
*Τα νομίσματα αυτά υπάγονται σε καθεστώς σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας ως προς το δολάριο.
**Τα νομίσματα αυτά υπάγονται σε καθεστώς σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας ως προς το ευρώ.
RON
USD
GBP
RON
USD
GBP
31.12.2023
31.12.2022
-16.431.277,17
31.12.2023 (Ποσά σε ξένο νόμισμα)
-38.873.907,08
USD
31.12.2022 (Ποσά σε ξένο νόμισμα)
USD
169
10. Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία
ΟΜΙΛΟΣ
Αξία κτήσεως
Γήπεδα -
Οικόπεδα
Κτίρια
Μηχανήματα
Μεταφορικά
μέσα
Έπιπλα και
λοιπός
εξοπλισμός
Ακινητοποιήσεις
υπό εκτέλεση
Σύνολο
ενσώματων
παγίων
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
13.435.700
30.945.898
92.581.151
22.124.601
10.740.146
1.021.488
170.848.985
Προσθήκες περιόδου 1.1‐31.12.2023
793
997.570
5.455.376
1.889.780
1.368.028
2.717.476
12.429.023
Αναπροσαρμογή αξίας παγίων
179.550
493.275
(22.980)
1.999
-
-
651.844
Μεταφορές
-
(16.066)
16.066
-
3.385
(3.385)
-
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
-
-
-
Συναλλαγματικές διαφορές
-
246
(72.700)
13.689
(21.397)
-
(80.162)
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
(3.769.836)
(18.145.417)
(2.228.736)
(2.958.209)
-
(27.102.198)
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
13.616.043
28.651.087
79.811.496
21.801.333
9.131.953
3.735.580
156.747.492
Συσσωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
-
24.102.864
78.832.903
16.972.711
9.082.498
6.116
128.997.092
Αποσβέσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
664.305
2.854.011
789.741
1.154.883
-
5.462.939
Αναπροσαρμογή αξίας παγίων
-
(159.724)
(17.044)
1.999
-
-
(174.768)
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
-
-
-
Μεταφορές
-
-
-
-
2.441
(2.441)
-
Συναλλαγματικές διαφορές
-
(10)
(1.291)
12.357
19.956
-
31.012
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
(1.586.402)
(14.045.058)
(1.804.870)
(2.340.331)
-
(19.776.660)
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
-
23.021.033
67.623.521
15.971.938
7.919.446
3.675
114.539.614
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
13.616.043
5.630.053
12.187.975
5.829.395
1.212.507
3.731.905
42.207.878
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες
& διακοπείσες δραστηριότητες)
13.435.700
6.843.034
13.748.248
5.151.890
1.657.649
1.015.373
41.851.893
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Διακοπείσες
δραστηριότητες)
-
-
-
-
26.178
-
26.178
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Διακοπείσες
δραστηριότητες)
93.756
16.066
-
-
37.727
-
147.550
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
13.616.043
5.630.053
12.187.975
5.829.395
1.186.329
3.731.905
42.181.700
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
13.341.944
6.826.968
13.748.248
5.151.890
1.619.921
1.015.373
41.704.343
Ο Όμιλος εφαρμόζει την μέθοδο αναπροσαρμογής ενσώματων περιουσιακών στοιχείων (οικοπέδων/γηπέδων και κτιρίων).
Ο Όμιλος, με ημερομηνία αναφοράς 31.12.23 στα πλαίσια επανελέγχου της αξίας των ενσώματων παγίων, ανέθεσε σε ανεξάρτητους Oρκωτούς Εκτιμητές την αποτίμηση των
κυριοτέρων ακινήτων.
170
ΕΤΑΙΡΙΑ
Αξία κτήσεως
Γήπεδα -
Οικόπεδα
Κτίρια
Μηχανήματα
Μεταφορικά
μέσα
Έπιπλα και
λοιπός
εξοπλισμός
Ακινητοποιήσεις
υπό εκτέλεση
Σύνολο
ενσώματων
παγίων
Υπόλοιπο 31.12.2022
11.269.515
17.606.691
72.077.228
16.741.361
10.004.049
130.892
127.829.737
Αναπροσαρμογές αξίας ακινήτων
157.200
274.156
-
-
-
-
431.356
Προσθήκες περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
997.420
5.136.287
1.886.675
1.256.824
1.378.298
10.655.504
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
(3.700.119)
(14.631.567)
(2.189.581)
(2.883.044)
-
(23.404.311)
Συναλλαγματικές Διαφορές
-
246
(72.700)
13.838
(21.397)
-
(80.013)
Υπόλοιπο 31.12.2023
11.426.715
15.178.394
62.509.247
16.452.293
8.356.432
1.509.191
115.432.273
Συσσωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022
-
13.196.791
64.026.149
14.655.042
8.506.743
-
100.384.726
Αποσβέσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
331.004
1.597.593
379.653
1.061.661
-
3.369.911
Μεταφορές
-
-
-
-
-
-
-
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
-
(1.540.731)
(11.773.971)
(1.746.441)
(2.288.115)
-
(17.349.257)
Συναλλαγματικές Διαφορές
-
(10)
(1.291)
12.505
19.956
-
31.160
Υπόλοιπο 31.12.2023
-
11.987.054
53.848.480
13.300.759
7.300.246
-
86.436.540
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023
11.426.715
3.191.340
8.660.767
3.151.534
1.056.186
1.509.191
28.995.733
Υπόλοιπο 31.12.2022
11.269.515
4.409.900
8.051.079
2.086.319
1.497.306
130.892
27.445.012
Η Εταιρεία εφαρμόζει την μέθοδο αναπροσαρμογής ενσώματων περιουσιακών στοιχείων (οικοπέδων/γηπέδων και κτιρίων).
Η εταιρεία, με ημερομηνία αναφοράς 31.12.23 στα πλαίσια επανελέγχου της αξίας των ενσώματων παγίων, ανέθεσε σε ανεξάρτητους Oρκωτούς Εκτιμητές την αποτίμηση των
κυριοτέρων ακινήτων
.
171
10α. Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων
ΟΜΙΛΟΣ
Αξία κτήσεως
Γήπεδα - Οικόπεδα
Κτίρια
Μηχανήματα
Μεταφορικά
Μέσα
Έπιπλα και
Λοιπός
εξοπλισμός
Σύνολο
ενσώματων
παγίων
Υπόλοιπο 31.12.2022
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
36.892.157
34.613.435
28.308.598
6.511.071
300.342
106.625.603
Προσθήκες περιόδου
2.686.877
1.079.328
25.878.636
3.824.832
-
33.469.672
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
-
-
Μεταφορές
-
-
-
-
-
-
Αναπροσαρμογή αξίας
-
3.101.922
-
-
-
3.101.922
Συναλλαγματικές διαφορές
-
-
-
-
-
-
Μειώσεις περιόδου
(130.839)
(212.473)
(35.288)
(849.209)
-
(1.227.809)
Υπόλοιπο 31.12.2023
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
39.448.195
38.582.212
54.151.946
9.486.694
300.342
141.969.389
Σωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
8.757.021
6.349.306
3.109.636
2.554.371
179.526
20.949.860
Αποσβέσεις περιόδου
1.703.812
3.137.614
5.976.398
1.664.001
25.910
12.507.735
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
-
-
Μεταφορές
-
-
-
-
-
-
Αναπροσαρμογή αξίας
-
-
-
-
-
-
Μειώσεις περιόδου
(130.839)
(137.864)
(11.503)
(758.093)
-
(1.038.299)
Υπόλοιπο 31.12.2023
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
10.329.994
9.349.056
9.074.531
3.460.279
205.436
32.419.295
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
29.118.201
29.233.157
45.077.415
6.026.415
94.906
109.550.093
Υπόλοιπο 31.12.2022
(Συνεχιζόμενες & διακοπείσες
δραστηριότητες)
28.135.136
28.264.129
25.198.962
3.956.700
120.816
85.675.743
Υπόλοιπο 31.12.2023
(Διακοπείσες δραστηριότητες)
-
-
-
191.621
-
191.621
Υπόλοιπο 31.12.2022
(Διακοπείσες δραστηριότητες)
-
-
-
119.165
-
119.165
Υπόλοιπο 31.12.2023
(Συνεχιζόμενες δραστηριότητες)
29.118.201
29.233.157
45.077.415
5.834.794
94.906
109.358.473
Υπόλοιπο 31.12.2022
(Συνεχιζόμενες δραστηριότητες)
28.135.136
28.264.129
25.198.962
3.837.535
120.816
85.556.579
172
ΕΤΑΙΡΙΑ
Αξία κτήσεως
Γήπεδα - Οικόπεδα
Κτίρια
Μηχανήματα
Μεταφορικά
Μέσα
Έπιπλα και
Λοιπός
εξοπλισμός
Σύνολο
ενσώματων
παγίων
Υπόλοιπο 31.12.2022
547.498
26.299.510
28.273.310
5.421.046
284.101
60.825.464
Προσθήκες περιόδου
532.517
869.212
25.878.636
3.442.296
-
30.722.662
Αναπροσαρμογή αξίας
-
2.475.172
-
-
-
2.475.172
Μειώσεις περιόδου
(130.839)
(137.864)
-
(744.981)
-
(1.013.684)
Υπόλοιπο 31.12.2023
949.176
29.506.030
54.151.946
8.118.361
284.101
93.009.614
Σωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022
424.046
4.820.453
3.098.133
1.873.093
164.518
10.380.243
Μειώσεις περιόδου
(130.839)
(137.864)
-
(744.981)
-
(1.013.684)
Αποσβέσεις περιόδου
245.807
2.576.690
5.976.398
1.453.974
24.676
10.277.545
Υπόλοιπο 31.12.2023
539.015
7.259.278
9.074.531
2.582.086
189.194
19.644.104
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023
410.162
22.246.752
45.077.415
5.536.275
94.906
73.365.510
Υπόλοιπο 31.12.2022
123.452
21.479.057
25.175.177
3.547.953
119.583
50.445.221
11. Ακίνητα για επένδυση
Αξία κτήσεως
Οικόπεδα
Κτίρια
Σύνολο
Οικόπεδα
Κτίρια
Σύνολο
Υπόλοιπο 31.12.2022
11.222.346
315.351
11.537.697
1.991.285
254.450
2.245.736
Πωλήσεις περιόδου 1.1‐
31.12.2023
(4.830.000)
-
(4.830.000)
-
-
-
Αναπροσαρμογή αξίας παγίων
235.210
600
235.810
19.700
-
19.700
Υπόλοιπο 31.12.2023
6.627.556
315.951
6.943.507
2.010.985
254.450
2.265.436
Υπόλοιπο 31.12.2022
11.222.346
315.351
11.537.697
1.991.285
254.450
2.245.736
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Ο Όμιλος με ημερομηνία αναφοράς 31.12.2023 στα πλαίσια επανελέγχου της αξίας των ακινήτων σε επένδυση, ανέθεσε σε ανεξάρτητους Oρκωτούς
Εκτιμητές την αποτίμηση των ακινήτων για επένδυση.
Για τον Όμιλο η αξία των ακινήτων για επένδυση αν χρησιμοποιείτο η μέθοδος του κόστους θα ήταν 5.969 χιλ. ευρώ για την 31.12.2023 και 8.919 χιλ.
ευρώ για την 31.12.2022. Για την Εταιρία η αξία των ακινήτων για επένδυση αν χρησιμοποιείτο η μέθοδος του κόστους θα ήταν 2.326 χιλ. ευρώ για
την 31.12.2023 και 2.398 χιλ. ευρώ για την 31.12.2022.
173
11α. Καθαρά κέρδη ή ζημιές από προσαρμογές εύλογων αξιών για τα ακίνητα επένδυσης
Α/Α
ΑΚΙΝΗΤΑ
Αποτίμηση βάσει
εύλογων αξιών στις
31/12/2023 (€)
Αποτίμηση βάσει
εύλογων αξιών στις
31/12/2022 (€)
Μεταβολή (€) μεταξύ
1/1-31/12/2023
Προσθήκες/
(μειώσεις) περιόδου
Καταχώρηση στα
Αποτελέσματα
Χρήσεως
1.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Concurrent (Ρουμανία)
1.012.460
990.400
22.060
-
22.060
2.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Bupra (Ρουμανία)
2.895.630
2.727.700
167.930
-
167.930
3.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Faethon (Ρουμανία)
548.170
524.000
24.170
-
24.170
4.
Ακίνητα ΕΤΕΘ
221.810
219.860
1.950
-
1.950
5.
Ακίνητα Avax Development
-
4.830.000
(4.830.000)
(4.830.000)
-
6.
Ακίνητα ΑΒΑΞ Α.Ε.
2.265.437
2.245.737
19.700
-
19.700
ΣΥΝΟΛΑ
6.943.507
11.537.697
(4.594.190)
(4.830.000)
235.810
Α/Α
ΑΚΙΝΗΤΑ
Αποτίμηση βάσει
εύλογων αξιών στις
31/12/2022 (€)
Αποτίμηση βάσει
εύλογων αξιών στις
31/12/2021 (€)
Μεταβολή (€) μεταξύ
1/1-31/12/2022
Προσθήκες/
(μειώσεις) περιόδου
Καταχώρηση στα
Αποτελέσματα
Χρήσεως
1.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Concurrent (Ρουμανία)
990.400
921.100
69.300
-
69.300
2.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Bupra (Ρουμανία)
2.727.700
2.610.500
117.200
-
117.200
3.
Ακίνητο ιδιοκτησίας εταιρίας Faethon (Ρουμανία)
524.000
451.200
72.800
-
72.800
4.
Ακίνητα ΕΤΕΘ
219.860
213.100
6.760
-
6.760
5.
Ακίνητα Avax Development
4.830.000
5.300.000
(470.000)
(500.000)
30.000
6.
Ακίνητα ΑΒΑΞ Α.Ε.
2.245.737
3.359.337
(1.113.600)
(1.133.000)
19.400
ΣΥΝΟΛΑ
11.537.697
12.855.237
(1.317.540)
(1.633.000)
315.460
2) Με ημερομηνία αναφοράς 31/12/2022 στα πλαίσια του ετήσιου τακτικού επανελέγχου της αξίας των ακινήτων επένδυσης, η Διοίκηση ανέθεσε σε ανεξάρτητους Oρκωτούς Εκτιμητές την αποτίμηση των κυριοτέρων
ακινήτων. Οι νέες αποτιμήσεις σε σχέση με τις προηγούμενες δείχνουν αυξομειώσεις στην αξία των ακινήτων. Κατόπιν τούτου ο Όμιλος λογιστικοποίησε τις σχετικές αναπροσαρμογές. Οπότε οι εύλογες αξίες για την
31/12/2022 διαμορφώθηκαν για σκοπούς εφαρμογής του ΔΛΠ 40 ως εξής:
1) Με ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 στα πλαίσια του ετήσιου τακτικού επανελέγχου της αξίας των ακινήτων επένδυσης, η Διοίκηση ανέθεσε σε ανεξάρτητους Oρκωτούς Εκτιμητές την αποτίμηση των κυριοτέρων
ακινήτων. Οι νέες αποτιμήσεις σε σχέση με τις προηγούμενες δείχνουν αυξομειώσεις στην αξία των ακινήτων. Κατόπιν τούτου ο Όμιλος λογιστικοποίησε τις σχετικές αναπροσαρμογές. Οπότε οι εύλογες αξίες για την
31/12/2023 διαμορφώθηκαν για σκοπούς εφαρμογής του ΔΛΠ 40 ως εξής
:
174
12. Άυλα περιουσιακά στοιχεία
ΟΜΙΛΟΣ
Αξία κτήσεως
Λογισμικά
προγράμματα
Λοιπά άυλα
περιουσιακά
στοιχεία
Άδειες
Ενεργειακών
Σταθμών
Σύνολο
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
4.891.479
26.200
288.141
5.205.821
Προσθήκες περιόδου 1.1‐31.12.2023
271.059
-
554.189
825.248
Απομειώσεις περιουσιακών στοιχείων
-
-
-
-
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
(31.936)
-
(336.532)
(368.468)
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
5.130.602
26.200
505.799
5.662.601
Συσσωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
4.319.909
12.554
-
4.332.463
Αποσβέσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
341.993
1.048
624
343.665
Πώληση θυγατρικών
-
-
-
-
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
(29.687)
-
-
(29.687)
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
4.632.215
13.602
624
4.646.441
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
498.387
12.598
505.175
1.016.160
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες &
διακοπείσες δραστηριότητες)
571.570
13.646
288.142
873.358
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Διακοπείσες
δραστηριότητες)
69.886
12.074
-
81.960
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Διακοπείσες
δραστηριότητες)
116.754
13.122
288.142
418.017
Υπόλοιπο 31.12.2023 (Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
428.500
524
505.175
934.199
Υπόλοιπο 31.12.2022 (Συνεχιζόμενες
δραστηριότητες)
454.817
524
0
455.341
ΕΤΑΙΡΙΑ
Αξία κτήσεως
Λογισμικά
προγράμματα
Υπόλοιπο 31.12.2022
4.480.687
Προσθήκες περιόδου 1.1‐31.12.2023
234.462
Συναλλαγματικές Διαφορές
150
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
(30.996)
Υπόλοιπο 31.12.2023
4.684.303
Συσσωρευμένες αποσβέσεις
Υπόλοιπο 31.12.2022
4.044.985
Αποσβέσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
275.689
Συναλλαγματικές Διαφορές
146
Μειώσεις περιόδου 1.1‐31.12.2023
(29.687)
Υπόλοιπο 31.12.2023
4.291.134
Αναπόσβεστη αξία
Υπόλοιπο 31.12.2023
393.169
Υπόλοιπο 31.12.2022
435.702
175
13. Συμμετοχές σε επιχειρήσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Επενδύσεις σε θυγατρικές
-
-
85.333.402
86.819.817
Επενδύσεις σε συνδεδεμένες (Associates)
172.980.736
162.247.233
-
-
Επενδύσεις συμμετοχικού ενδιαφέροντος
(Participating interests)
1.402.690
1.049.494
3.032.212
881.734
174.383.426
163.296.727
88.365.614
87.701.551
Επενδύσεις σε συνδεδεμένες εταιρίες
31.12.2023
31.12.2022
Κόστος συμμετοχής στις συνδεδεμένες
162.247.233
219.617.635
Αναλογία κέρδους/ (Ζημιάς) συνδεδεμένων
31.254.000
31.004.816
Μερίσματα συνδεδεμένων
(26.256.115)
(43.239.328)
Οφειλόμενο κεφάλαιο
(5.250.000)
-
Πώληση συμμετοχών
-
(50.412.665)
Αποθεματικά Αντιστάθμισης Ταμιακών Ροών
(2.676.430)
1.620.345
Προσθήκες/ (Μειώσεις)
13.662.048
3.656.431
Υπόλοιπο λήξης περιόδου
172.980.736
162.247.233
Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται συνοπτικές χρηματοοικονομικές πληροφορίες για το σύνολο των συγγενών επιχειρήσεων:
(ποσά σε χιλ. €)
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
ΚΕΡΔΗ/ (ΖΗΜΙΕΣ)
ΜΕΤΑ ΑΠΟ
ΦΟΡΟΥΣ
1
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
302.815
130.640
215.006
83.443
2
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
552.932
524.221
91.206
1.107
3
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ Α.Ε.
77.889
81.604
16.914
(3.077)
4
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
24
3
-
(4)
5
ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε.
37.283
16.594
48.086
(4.906)
6
ΑΘΗΝΑΪΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Α.Ε.
18.753
9.374
5.549
1.331
7
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
142
141
-
(74)
8
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε.
6.219
7
-
(7)
9
ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΚ/ΤΩΝ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ
Α.Ε.
3.429
578
1.073
271
10
METROPOLITAN ATHENS PARK Α.Ε.
8.003
4.225
-
(10)
11
SALONICA PARK Α.Ε.
2.936
8.201
285
(498)
12
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ
ΠΟΡΩΝ
219
173
369
(22)
13
5Ν Α.Ε.
339
171
8
(157)
14
STARWARE ENTERPRISES LTD
15.500
6.170
-
(641)
15
ΜΑΡΙΝΑ ΛΕΜΕΣΟΥ
163.540
65.650
30.040
8.040
16
POLISPARK ΑΣΤΙΚΗ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ Α.Ε.
803
603
1.982
(114)
17
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε.
(ΔΑΗ ΑΕ)
22.352
20.853
4.901
(380)
18
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε. (ΛΑΗ
ΑΕ)
2.567
2.647
3.570
(80)
1.215.745
871.855
418.988
84.222
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
176
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Απαιτήσεις
Μη κυκλοφορούν ενεργητικό
2.989.569
1.250.223
2.987.622
1.240.253
Κυκλοφορούν Ενεργητικό
209.445.542
185.486.600
201.942.926
180.581.293
212.435.111
186.736.823
204.930.548
181.821.546
Υποχρεώσεις
Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις
3.203.832
2.803.694
3.193.850
2.798.503
Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις
247.865.999
213.175.385
240.593.024
208.340.871
251.069.832
215.979.079
243.786.874
211.139.374
Καθαρή Θέση
(38.634.721)
(29.242.256)
(38.856.326)
(29.317.828)
Έσοδα
35.337.521
66.958.651
30.552.719
62.651.268
Έξοδα
(43.607.817)
(60.563.683)
(38.968.548)
(56.328.363)
Κέρδη/ (Ζημιές) μετά από φόρους
(8.270.296)
6.394.969
(8.415.829)
6.322.904
15. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Συμμετοχή Όμιλος / Εταιρία
137.080.403
132.176.387
160.871.255
141.045.251
137.080.403
132.176.387
160.871.255
141.045.251
Ως αποτέλεσμα, ποσό εύλογης αξίας € 128,6 εκ. δεν αντικατοπτρίζεται στον ενοποιημένο ισολογισμό και αφορά τη διαφορά
μεταξύ εύλογης αξίας των συμμετοχών που ενοποιούνται και της αξίας που περιλαμβάνεται στον Ισολογισμό, διότι οι
συμμετοχές αυτές (πλην των όσων αναφέρονται ανωτέρω) ενοποιούνται με την καθαρή θέση.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Τα παρακάτω ποσά αντιπροσωπεύουν το μερίδιο του ενεργητικού, υποχρεώσεων, πωλήσεων και αποτελεσμάτων των
εταιριών του Ομίλου σε σχήματα υπό κοινό έλεγχο και περιλαμβάνονται στην κατάσταση της Χρηματοοιικονομικής Θέσης
και την κατάσταση συνολικών εσόδων:
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Για σκοπούς αναλυτικής πληροφόρησης αναφέρεται ότι στον ισολογισμό της μητρικής εταιρείας ΑΒΑΞ Α.Ε. η αποτίμηση των
επενδύσεων σε παραχωρήσεις γίνεται στην εύλογη αξία τους (fair value), όπως προκύπτει από Εκθέσεις Ανεξάρτητων
Εκτιμητών. Η τελευταία εκτίμηση έγινε με ημερομηνία 31.12.2023.
Στον ενοποιημένο ισολογισμό του Ομίλου ΑΒΑΞ, οι επενδύσεις αυτές ενοποιούνται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης, πλην
των συμμετοχών κάτω του 20% (ο Αυτοκινητόδρομος Μωρέας και η Ολυμπία Οδός), οι οποίες απεικονίζονται και στον
ενοποιημένο ισολογισμό με τις εύλογες αξίες τους.
177
(ποσά σε €)
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Υπόλοιπο έναρξης περιόδου
132.176.387
120.064.112
141.045.251
399.195.045
Προσθήκες
1. Επαναταξινομήσεις (και αποτίμηση σε εύλογες
αξίες)
-
-
-
-
2. Συμμετοχές/αυξήσεις συμμετοχών
122.916
8.246.549
28.411.989
421.413
3. Προσαρμογές σε εύλογες αξίες
9.244.319
10.383.663
1.069.208
364.421
Μειώσεις
1. Πωλήσεις/διαγραφές
-
-
-
(227.740.681)
2. Προσαρμογή σε εύλογες αξίες (απομειώσεις
μέσω καθαρής θέσης)
(4.463.218)
(6.517.938)
(9.655.193)
(31.194.946)
3. Απομειώσεις (μέσω αποτελεσμάτων)
-
-
-
-
4. Λοιπές μεταβολές
-
-
-
-
Υπόλοιπο τέλους περιόδου
137.080.403
132.176.387
160.871.255
141.045.251
(ποσά σε €)
Λογιστική Αξία
Εύλογη Αξία
Διαφορές εις
πίστωση
αποθεματικών
Εύλογων Αξιών
Διαφορές εις
πίστωση/ (χρέωση)
αποτελέσματος
Διαφορές εις
πίστωση
δικαιωμάτων
μειοψηφίας
Προκύπτουσα
Αναβαλλόμενη
Φορολογική
Απαίτηση /
(Υποχρέωση)
Όμιλος
Συμμετοχές <20%
62.602.843
137.080.403
91.805.787
(17.328.227)
-
2.884.924
Υπόλοιπο τέλους περιόδου
62.602.843
137.080.403
91.805.787
(17.328.227)
-
2.884.924
Εταιρία
Συμμετοχές <20%
34.251.305
4.327.748
(12.595.330)
(17.328.227)
-
2.770.972
Συμμετοχές από 20% ως 50%
68.778.514
156.543.507
87.764.993
-
-
1.306.317
Συμμετοχές >50%
-
-
-
-
-
-
Σύνολο
103.029.818
160.871.255
75.169.663
(17.328.227)
-
4.077.289
(
ποσά σε €)
Λογιστική Αξία
Εύλογη Αξία
Διαφορές εις
πίστωση
αποθεματικών
Εύλογων Αξιών
Διαφορές εις
πίστωση/ (χρέωση)
αποτελέσματος
Διαφορές εις
πίστωση
δικαιωμάτων
μειοψηφίας
Προκύπτουσα
Αναβαλλόμενη
Φορολογική
Απαίτηση /
(Υποχρέωση)
Όμιλος
Συμμετοχές <20%
63.979.543
132.176.387
85.525.071
(17.328.227)
-
2.312.526
Υπόλοιπο τέλους περιόδου
63.979.543
132.176.387
85.525.071
(17.328.227)
-
2.312.526
Εταιρία
Συμμετοχές <20%
33.875.315
5.424.760
(11.122.328)
(17.328.227)
-
2.446.912
Συμμετοχές από 20% ως 50%
62.880.573
135.620.491
72.739.918
-
-
1.547.992
Συμμετοχές >50%
-
-
-
-
-
-
Σύνολο
96.755.887
141.045.251
61.617.590
(17.328.227)
-
3.994.904
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
31.12.2023
31.12.2023
Μεταβολή κατά +1%
(13.547.576)
(11.125.391)
Μεταβολή κατά
‐1%
15.457.823
13.040.305
Σε επίπεδο εταιρείας, η μεταβολή στις Μειώσεις - προσαρμογή σε εύλογες αξίες (απομειώσεις μέσω Καθαρής Θέσης) των Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων προέρχεται κυρίως από
την Αττική Οδό και τον Μωρέα ΑΕ.
Σε επίπεδο ομίλου, η μεταβολή στις Προσθήκες ‐ Προσαρμογές σε Εύλογες Αξίες των Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων προέρχεται από την Ολυμπία Οδό
.
Η αποτίμηση των εταιριών παραχώρησης διενεργήθηκε από ανεξάρτητο εκτιμητή. Βασίστηκε σε στοιχεία από χρηματοοικονομικά μοντέλα, εγκεκριμένα από τις εταιρείες παραχώρησης, και τις
τράπεζες χρηματοδότησης. O συντελεστής προεξόφλησης για το 2023 κυμαίνεται μεταξύ του 7.1% και του 8.7%, που υπολογίστηκε με την μέθοδο του Μεσοσταθμικού Κόστους Κεφαλαίου
(WACC), αναλογικά του σταδίου ολοκλήρωσης και του βαθμού ωρίμανσης του εκάστοτε έργου παραχώρησης, και αναλογικά του συνολικού κινδύνου που εκτιμήθηκε σε Ελλάδα και εξωτερικό
.
Η μεταβολή στην Εύλογη Αξία των συμμετοχών που κατατάσσονται ως Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων, που προέρχεται από την
μεταβόλη κατά ±1% στο επιτόκιο προεξόφλησης, σε επίπεδο Ομίλου και Εταιρείας, παρατίθεται παρακάτω
:
15α.
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδω
ν
Σε επίπεδο εταιρείας, η μεταβολή στις Συμμετοχές/αυξήσεις συμμετοχών των Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων προέρχεται κυρίως από τον Κέδρηνο Λόφο ΑΕ και την Διαχειριστική
Απορριμάτων Ηλείας
.
Πίνακας 1: Αναλυτική κίνηση του Λογαριασμού "Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων"
Βάσει ΔΠΧΑ 9 τα κάτωθι χρηματοοικονομικά μέσα αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία (επίπεδο 3) ως Χρηματοοικομονικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Σε επίπεδο ομίλου, η μεταβολή στις Μειώσεις - Προσαρμογή σε Εύλογες Αξίες (απομειώσεις μέσω Καθαρής Θέσης) των Χρηματοοικονομικών Περιουσιακών Στοιχείων προέρχεται κυρίως από
την Ολυμπία Οδό και τον Μωρέα ΑΕ
.
178
(ποσά σε ευρώ)
Είδος Συμμετοχής
Λογιστική Αξία
31.12.2023
Εύλογη Αξία 31.12.2023
Διαφορά εις πίστωση
Αποθεματικών Εύλογης
Αξίας
Όμιλος
Μετοχ. Κεφάλαιο
51.470.562
48.529.019
-
ΧΣΕ
67.177.646
60.268.069
-
Σύνολο
118.648.208
108.797.087
-
Μετοχ. Κεφάλαιο
111.737.044
121.394.125
9.657.081
ΧΣΕ
1.585.988
1.068.023
(517.965)
Σύνολο
113.323.032
122.462.148
9.139.116
Μετοχ. Κεφάλαιο
5.088.625
31.030.317
-
ΧΣΕ
7.456.319
-
-
Σύνολο
12.544.944
31.030.317
-
Μετοχ. Κεφάλαιο
17.328.227
-
-
ΧΣΕ
16.597.128
4.001.798
(12.595.330)
Σύνολο
33.925.355
4.001.798
(12.595.330)
Μετοχ. Κεφάλαιο
1.395.256
3.652.213
-
ΧΣΕ
2.318.264
3.013.514
-
Σύνολο
3.713.520
6.665.727
-
Μετοχ. Κεφάλαιο
1.750.000
22.902.572
-
ΧΣΕ
3.931.301
4.754.567
-
Σύνολο
5.681.301
27.657.139
-
Μετοχ. Κεφάλαιο
188.769.714
227.508.244
9.657.081
ΧΣΕ
99.066.646
73.105.971
(13.113.295)
Υπόλοιπο τέλος περιόδου
287.836.360
300.614.215
(3.456.214)
Εταιρία
Μετοχ. Κεφάλαιο
5.088.625
31.030.317
25.941.692
ΧΣΕ
7.456.319
-
(7.456.319)
Σύνολο
12.544.944
31.030.317
18.485.373
Μετοχ. Κεφάλαιο
17.328.227
-
-
ΧΣΕ
16.597.128
4.001.798
(12.595.330)
Σύνολο
33.925.355
4.001.798
(12.595.330)
Μετοχ. Κεφάλαιο
1.395.256
3.652.213
2.256.957
ΧΣΕ
2.318.264
3.013.514
695.250
Σύνολο
3.713.520
6.665.727
2.952.207
Μετοχ. Κεφάλαιο
1.750.000
22.902.572
-
ΧΣΕ
3.931.301
4.754.567
-
Σύνολο
5.681.301
27.657.139
-
Μετοχ. Κεφάλαιο
25.562.108
57.585.101
28.198.649
ΧΣΕ
30.303.012
11.769.879
(19.356.399)
Υπόλοιπο τέλος περιόδου
55.865.120
69.354.980
8.842.249
2) Μωρέας
(Συμμετοχή < 20%)
3) Διαχειριστική Απορριμάτων Ηλείας
(ΔΑΗ)
(Συμμετοχή > 20%)
Σύνολο Συμμετοχών
3) Μαρίνα Λεμεσσού
(Συμμετοχή > 20%)
4) Μωρέας
(Συμμετοχή < 20%)
5) Διαχειριστική Απορριμάτων Ηλείας
(ΔΑΗ)
(Συμμετοχή > 20%)
Σύνολο Συμμετοχών
1) Μαρίνα Λεμεσσού
(Συμμετοχή > 20%)
6) Κέδρηνος Λόφος
(Συμμετοχή > 20%)
4) Κέδρηνος Λόφος
(Συμμετοχή > 20%)
β) Η συμμετοχή στα ΧΣΕ διατηρείται καθόλη την διάρκεια της παραχώρησης αναλογικά της συμμετοχής στο Μετοχικό Κεφάλαιο,
γ) Η μεταβίβαση των ΧΣΕ γίνεται συμβατικά μαζί με την αντίστοιχη μεταβίβαση ιδίου ποσοστού Μετοχικού Κεφαλαίου
,
ε) Τα ΧΣΕ είναι Κατώτερης Εξασφάλισης: δεν έχουν καμία προτεραιότητα έναντι άλλων αξιώσεων στα Στοιχεία Ενεργητικού της Εταιρείας Παραχώρησης σε περίπτωση
ρευστοποίησης της (subordinated debt ‐ last in line). Αντιμετωπίζονται ως ισοδύναμα του Μετοχικού Κεφαλαίου (equity equivalent) φέροντας την ίδια θέση αξίωσης
,
1) Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου
(Συμμετοχή > 20%)
2) Ολυμπία Οδός
(Συμμετοχή < 20%
)
στ) Η μετοχική διάρθρωση των Ιδίων Κεφαλαίων των Εταιρειών Παραχώρησης δεν διαχωρίζει συμβατικά την καταβολή Μετοχικού Κεφαλαίου από την καταβολή ΧΣΕ
(equity equivalent)
.
Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται αναλυτικά τα οικονομικά στοιχειά των Εταιρειών Παραχώρησης, όπου η Εταιρία έχει συμμετοχή ταυτόχρονα σε Μετοχικό Κεφάλαιο
και σε ΧΣΕ Κατώτερης Εξασφάλισης
.
Ο Όμιλος συμμετέχει σε Εταιρίες Παραχώρησης, με δύο τρόπους: μέσω της συμμετοχής του στο Μετοχικό τους Κεφάλαιο και μέσω της συμμετοχής του στα
Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Ενεργητικού (ΧΣΕ) Κατώτερης Εξασφάλισης (Subordinated Debt) που εκδίδονται από τις Eταιρείες Παραχώρησης.
Tα ΧΣΕ ταξινομούνται και λογιστικοποιούνται βάσει του ΔΛΠ 39, ως Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων (Καθαρή
Επένδυση σε Εταιρείες Παραχώρησης). Τα Χρηματοοικονομικά Στοιχεία της Επένδυσης αποτιμούνται μαζί με την συμμετοχή στο Μετοχικό Κεφάλαιο της Εταιρείας
Παραχώρησης στην Εύλογη Αξία (μέθοδος της Παρούσας Αξίας). Η διαφορά μεταξύ Λογιστικής και Εύλογης Αξίας αναγνωρίζεται κατευθείαν στα Λοιπά Συνολικά Έσοδα της
Εταιρείας (δηλ. Καθαρή Θέση)
.
Τα βασικά χαρακτηριστικά των ανωτέρω ΧΣΕ Κατώτερης Εξασφάλισης είναι τα εξής:
α) Η συμμετοχή στα ΧΣΕ συμβατικά προβλέπεται με συγκεκριμένη και σταθερή αναλογία ως προς το Μετοχικό Κεφάλαιο (pro rata)
,
179
16. Λοιπά στοιχεία παγίου ενεργητικού & λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Λοιπά στοιχεία πάγιου ενεργητικού
6.416.399
6.652.235
236.455.683
237.479.501
Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις
166.077
158.922
628.400
303.714
17. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
24.506.467
22.765.426
31.762.567
31.093.494
24.506.467
22.765.426
31.762.567
31.093.494
Ανάλυση Αναβαλλόμενων Φορολογικών Απαιτήσεων
Περιγραφή
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Απαιτήσεις ‐ Αναβαλλόμενα έσοδα
5.929.848
4.795.907
5.015.240
4.781.300
2.092
4.833
376
4.833
13.449.593
13.113.740
22.224.542
21.910.730
438.222
407.660
445.120
401.728
Προσαρμογή σε εύλογη αξία λόγω
αναπροσαρμογής παγίων
4.686.712
4.443.285
4.077.289
3.994.904
24.506.467
22.765.426
31.762.567
31.093.494
Κίνηση Λογαριασμού "Αναβαλλόμενη Φορολογική Απαίτηση"
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
22.765.426
21.718.282
31.093.494
30.725.514
221.435
176.664
82.386
(2.080)
Εκπεστέες προσωρινές διαφορές
1.519.606
870.481
586.687
370.060
Υπόλοιπο
24.506.467
22.765.426
31.762.567
31.093.494
Διαφορές ασώματων/ενσώματων
περιουσιακών στοιχείων
Προβλέψεις για παροχές σε προσωπικό κατά
την έξοδο από την υπηρεσία
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Απ΄ευθείας πίστωση (χρέωση) σε λογαριασμό
Ιδίων Κεφαλάιων
Πίστωση/(χρέωση) στο λογαριασμό
αποτελεσμάτων
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
Υπόλοιπο 01.01
Διαγραφές απαιτήσεων/συμμετοχών
180
18. Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις
24.360.283
18.046.950
21.950.276
15.533.262
24.360.283
18.046.950
21.950.276
15.533.262
Περιγραφή
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
256.547
256.548
256.547
256.548
Απαιτήσεις ‐ Αναβαλλόμενα έσοδα
5.455.714
5.209.059
4.587.174
4.435.690
Υποχρέωση αναβαλλόμενου φόρου
εισοδήματος
15.957.080
10.044.432
15.385.797
9.142.979
Προσαρμογή σε εύλογη αξία λόγω
αναπροσαρμογής παγίων
2.690.942
2.536.913
1.720.758
1.698.046
24.360.283
18.046.950
21.950.276
15.533.262
Κίνηση Λογαριασμού "Αναβαλλόμενη Φορολογική Υποχρέωση"
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
18.046.950
14.433.368
15.533.262
12.669.014
416.866
822.201
544.538
649.550
Εκπεστέες προσωρινές διαφορές /
Φορολογητέες Προσωρινές Διαφορές
5.896.467
2.791.381
5.872.476
2.214.698
24.360.283
18.046.950
21.950.276
15.533.262
19. Αποθέματα
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Προϊόντα έτοιμα και ημιτελή
1.356.420
1.862.594
152.169
145.169
Παραγωγή σε εξέλιξη
6.367.146
3.439.521
3.027.672
1.558.339
Πρώτες και βοηθητικές ύλες
24.177.238
16.017.650
21.908.878
13.190.697
31.900.803
21.319.764
25.088.720
14.894.205
Παραγωγή σε εξέλιξη
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Ακίνητα προς ανέγερση για πώληση
6.367.146
3.439.521
3.027.672
1.558.339
ΟΜΙΛΟΣ
Η λογιστική πολιτική που ακολουθεί η Εταιρία για τα αποθέματα είναι ότι τα αποτιμάει στη χαμηλότερη αξία μεταξύ κόστους και
καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας
.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Υπόλοιπο 01.01
Απ΄ευθείας χρέωση (πίστωση) σε λογαριασμό
Ιδίων Κεφαλάιων
Χρέωση/(Πίστωση) στο Λογαριασμό
Αποτελεσμάτων
Υπόλοιπο 31.12
ΕΤΑΙΡΙΑ
Αφορολόγητα Αποθεματικά
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
181
20. Συμβατικά περιουσιακά στοιχεία
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Απαιτήσεις από συμβατικά περιουσιακά
στοιχεία
214.629.790
148.637.575
213.291.183
147.272.976
Υποχρεώσεις από συμβατικά περιουσιακά
στοιχεία
4.955.159
7.030.107
4.174.677
2.339.677
Καθαρά συμβατικά περιουσιακά στοιχεία
209.674.631
141.607.468
209.116.506
144.933.299
Συσσωρευμένο κόστος
8.996.768.351
8.609.514.800
8.625.029.976
8.258.307.831
πλέον: Κέρδος που αναγνωρίστηκε
(σωρευτικά)
1.069.578.970
1.011.070.757
994.656.907
938.741.218
μείον: Ζημιά που αναγνωρίστηκε (σωρευτικά)
387.815.762
351.736.060
387.397.762
351.588.087
μείον: Τμηματικές τιμολογήσεις
9.468.856.928
9.127.242.029
9.023.172.615
8.700.527.663
209.674.631
141.607.468
209.116.506
144.933.299
Κύκλος εργασιών
Έξοδα συμβολαίων που αναγνωρίστηκαν στην
περίοδο
374.640.249
337.063.983
355.123.779
322.679.640
πλέον: Αναγνωρισμένα κέρδη/ (ζημιές)
περιόδου
32.157.530
20.992.172
29.778.272
20.499.665
Συμβατικά περιουσιακά στοιχεία που
αναγνωρίστηκαν στην περίοδο
406.797.779
358.056.155
384.902.050
343.179.305
Σύνολο ληφθεισών προκαταβολών
236.358.927
167.050.733
233.222.226
164.435.497
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
2) Υπολοιπόμενο κόστος σύμβασης για την ολοκλήρωση έκαστου έργου (Contract Cost to complete the contract).
Βάσει της διαδικασίας του Ομίλου περί Κατάρτισης και Παρακολούθησης του Επιχειρηματικού Σχεδίου (Budgetary Control System)
διεξάγεται αναθεώρηση και επανεξέταση των εκτιμήσεων της Διοίκησης ανά εξάμηνο.
Τα έσοδα και τα έξοδα που αφορούν την κάθε σύμβαση κατασκευής έργων αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα της χρήσεως, ανάλογα με το
στάδιο ολοκλήρωσης της συμβατικής δραστηριότητας κατά την ημερομηνία κατάρτισης των χρηματοικονομικών καταστάσεων. Επομένως
το κόστος των έργων που έχει μεν εκτελεστεί, αλλά δεν έχει τιμολογηθεί αντίστοιχα στον πελάτη, καταχωρείται στην κατάσταση
αποτελεσμάτων χρήσης μαζί με το αναλογούν συμβατικό κέρδος ή ζημιά. Επιπλέον για τα έργα για τα οποία εκτιμήθηκε ότι κατά την
ολοκλήρωση τους θα υπάρχει ζημιογόνο αποτέλεσμα, η ζημιά αυτή αναγνωρίζεται άμεσα στα αποτελέσματα.
Ο Όμιλος χρησιμοποιεί το στάδιο ολοκλήρωσης για να καθορίσει το κατάλληλο ποσό εσόδου και εξόδου που θα αναγνωρίσει σε μια
συγκεκριμένη περίοδο. Συγκεκριμένα, με βάση τη μέθοδο των εισροών του ΔΠΧΑ 15, το κόστος κατασκευής κατά την εκάστοτε ημερομηνία
αναφοράς, συγκρίνεται με το συνολικό προϋπολογισμένο κόστος προκειμένου να προσδιοριστεί στο ποσοστό ολοκλήρωσης. Το στάδιο
ολοκλήρωσης μετράται με βάση το συμβατικό κόστος που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την ημερομηνία αναφοράς σε σχέση με το συνολικό
εκτιμώμενο κόστος κατασκευής κάθε έργου.
Για την συνεπή και αξιόπιστη εκτίμηση του ποσοστού ολοκλήρωσης, ο Όμιλος τηρεί ενιαίο σύστημα ολικής πληροφόρησης από το οποίο
προκύπτουν:
1) Αναθεωρημένος Προυπολογισμός έκαστου έργου (συνολικά Αναθεωρημένα έσοδα έργου/Total revised Contract revenue).
182
21. Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις
Πελάτες
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Απαιτήσεις από πελάτες
195.818.387
204.004.643
177.008.944
185.518.227
Μείον: Προβλέψεις απομείωσης
(56.689.351)
(53.741.965)
(56.296.416)
(53.349.029)
139.129.036
150.262.678
120.712.529
132.169.198
Λοιπές Απαιτήσεις
Απαιτήσεις κατά συγγενών εταιρειών
59.326.888
55.723.161
62.820.179
59.980.689
Χρεώστες διάφοροι
61.419.560
57.118.956
56.030.804
52.149.968
2.614.199
17.007.199
11.545.422
24.234.331
Λογαριασμοί διαχείρισης προκαταβολών & πιστώσεων
22.658.399
16.518.536
21.442.777
15.291.880
Μείον Προβλέψεις απομείωσης
(55.864.945)
(54.025.837)
(52.339.142)
(50.800.034)
90.154.101
92.342.015
99.500.039
100.856.833
Έξοδα επομένων χρήσεων
29.870.009
20.761.492
29.649.413
20.651.555
Εσοδα χρήσης εισπρακτέα/δεδουλευμένα
52.714.918
7.154.381
48.106.611
5.169.890
82.584.926
27.915.873
77.756.025
25.821.444
172.739.027
120.257.888
177.256.064
126.678.278
21α. Χρονική απεικόνιση πελατών
Στις 31/12/2023 η χρονική απεικόνιση των πελατών έχει ως εξής:
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Δεν είναι σε καθυστέρηση
80.318.517
68.400.152
65.862.479
55.740.986
Είναι σε καθυστέρηση
3 ‐ 6 μήνες
8.982.161
6.232.398
8.756.137
5.132.398
6 ‐ 12 μήνες
9.560.189
21.676.041
8.591.619
21.676.041
1 ‐ 2 έτη
14.374.240
15.514.427
14.082.847
14.514.427
>2 έτη
25.893.930
38.439.660
23.419.447
35.105.346
139.129.036
150.262.678
120.712.529
132.169.198
Η Διοίκηση της ΑΒΑΞ έχει την πεποίθηση ότι το Ελληνικό Δημόσιο είναι αξιόχρεο για τις απαιτήσεις που πηγάζουν από εκτελέσεις έργων, και για αυτό
θα συνεχίσει να συμμετέχει στους διαγωνισμούς του Ελληνικού Δημοσίου, λαμβάνοντας υπόψιν βέβαια την πιθανότητα καθυστέρησης των εισπράξεων.
Στις
απαιτήσεις
από
πελάτες της Εταιρίας
και του Ομίλου περιλαμβάνεται αναθεωρημένο ποσό € 14,8 εκ. το οποίο είναι σε καθυστέρηση πέραν των
πέντε ετών. Το ποσό αυτό αφορά μέρος τιμολογηθέντος ποσού στα πλαίσια σύμβασης που υπεγράφη με την Κυβέρνηση του Λιβάνου στις 12.04.2013,
για την κατασκευή του θερμικού σταθμού παραγωγής ενέργειας Deir Aamar (Phase II), κοντά στην Τρίπολη του Λιβάνου, ο οποίος θα περιελάμβανε την
κατασκευή μονάδας Συνδυασμένου Κύκλου ισχύος 590 MW, με δυνατότητα λειτουργίας με φυσικό αέριο, ελαφρύ και βαρύ πετρέλαιο, και θα αποτελείτο
από 3 αεροστρόβιλους, 3 λέβητες και 1 ατμοστρόβιλο
.
Καθώς οι ανωτέρω απαιτήσεις περιλαμβάνουν και απαιτήσεις από το Ελληνικό Δημόσιο οι οποίες είναι βεβαιωμένες και πιστοποιημένες, η Διοίκηση
εκτιμά ότι θα εισπραχθούν στο σύνολό τους.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Απαιτήσεις κατά θυγατρικών/Συμμετοχικού ενδιαφέροντος &
λοιπών
Οι προβλέψεις απομειώσεων των λοιπών απαιτήσεων του Ομίλου ύψους € 55,9 εκ. αναλύονται ως εξής: € 24,4 εκ. αφορούν απαιτήσεις κατά συγγενών, €
30,4 εκ. αφορούν χρεώστες διάφορους, € 0,8 εκ. αφορούν λογαριασμοί διαχείρισης προκαταβολών & πιστώσεων και € 0,3 αφορούν απαιτήσεις κατά
συμμετοχικού ενδιαφέροντος.
Οι προβλέψεις απομειώσεων των λοιπών απαιτήσεων της Εταιρείας ύψους € 52,3 εκ. αναλύονται ως εξής: € 24,3 εκ. αφορούν απαιτήσεις κατά συγγενών,
€ 27,1 εκ. αφορούν χρεώστες διάφορους και € 0,9 εκ. αφορούν λογαριασμοί διαχείρισης προκαταβολών & πιστώσεων
.
Μέχρι το 2015 ο Πελάτης δεν προχώρησε σε πληρωμή, ούτε παρέδωσε το εργοτάξιο το οποίο ήταν κοντά σε πολεμική ζώνη (Τρίπολη) και είχε
καταλειφθεί από τον στρατό του Λιβάνου. Η εταιρεία προχώρησε σε αναστολή των εργασιών κατασκευής του έργου, καθώς επίσης και υπέβαλε στο
Κράτος του Λιβάνου, όπως προέβλεπε το άρθρο 9.2 της BIT μεταξύ Ελλάδας – Λιβάνου, το αίτημα φιλικού διακανονισμού (Official Notice for Amicable
Solution) στις 24.02.2015 και μετά, δεύτερο πιο λεπτομερές «Official Notice for Amicable Solution» στις 16.06.2015. Η απαίτηση ανερχόταν σε €
51.788.000.
Το 2016 η Εταιρεία μετά από την αποτυχία εξεύρεσης φιλικού διακανονισμού, τον Αύγουστο του 2016, ξεκίνησε ενώπιον του Διεθνούς Κέντρου Επίλυσης
Επενδυτικών Διαφορών (ICSID), διαδικασία Διεθνούς Διαιτησίας έχοντας εγείρει απαίτηση αποζημίωσης έναντι της Κυβέρνησης του Λιβάνου, ποσού €
370.570.785 βάσει δικαιωμάτων που προέκυπταν από τη Σύμβαση.
Επειδή η διαδικασία, διαιτησίας ευρίσκετο σε αρχικό στάδιο με καθυστερήσεις 1‐2 έτη, η εκτίμηση ανακτησιμότητας από τη Διοίκηση περιορίστηκε μόνο
στο τιμολογημένο μέρος, δηλαδή € 51.788.000
.
Το 2017 η απαίτηση των € 51.788.000 ευρίσκεται πλέον σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 2 ετών. Επειδή όμως η διαδικασία
για την οποία έχει
κατατεθεί η Αίτηση Διαιτησίας, ευρίσκετο ακόμη σε αρχικά στάδια, η εκτίμηση ανακτησιμότητας από τη Διοίκηση, βάσει και της σχετικής επιστολής του
Νομικού Συμβούλου συνέχισε να περιορίζεται μόνο στο τιμολογημένο μέρος, ήτοι € 51.788.000
.
183
3) Οι διαιτητικές αποφάσεις βάσει της Σύμβασης Ουάσινγκτον, ως τελικές και δεσμευτικές για τα μέρη, δεν προσβάλλονται παρά με αίτηση ακύρωσης
ενώπιον του ίδιου του ICSID ανεξαρτήτως της έδρας της διαιτησίας
.
4) Σε περίπτωση που το κράτος του Λιβάνου δεν συμμορφωθεί οικειοθελώς με μια τέτοια απόφαση, η Εταιρεία δικαιούται να προβεί σε αναγνώριση και
εκτέλεση αυτής όχι μόνο στο Λίβανο και στην Ελλάδα, βάσει της Σύμβασης Ουάσινγκτον, στην οποία αμφότερες χώρες είναι μέλη, αλλά και σε όλα τα
υπόλοιπα κράτη‐μέλη αυτής, ήτοι σε 158 κράτη
.
Επομένως, η Εταιρεία παραμένει στην εκτίμηση της ανακτησιμότητας (βάσει παρόδου του χρόνου μόνο), εφ' όσον με την αναγγελία χρεωκοπίας του
Λιβάνου, βάσει και των ανωτέρω, δεν προκύπτει ανάγκη περαιτέρω απομείωσης.
Το 2021, και συγκεκριμένα στις 23.06.2021, το κράτος του Λιβάνου υπέβαλε το αναλυτικό υπόμνημα του και στις 06.08.2021 τα δύο μέρη υπέβαλαν
ταυτόχρονα αιτήματα προσκόμισης εγγράφων.
Λόγω παρόδου του χρόνου η Εταιρεία περιόρισε την απαίτηση σε € 22.788.000 βάσει της εκτίμησης της Διοίκησης, βάσει και της σχετικής επιστολής του
Νομικού Συμβούλου για την ανακτησιμότητα της απαίτησης.
Στις 14.02.2022 η Εταιρεία υπέβαλε την απάντησή της επί του υπομνήματος του κράτους του Λιβάνου.
Στις 12.07.2022 έγινε η τελευταία έγγραφη υποβολή εκ μέρους του Λιβάνου.
Μέσω της διαιτητικής διαδικασίας και μετά τις ακροάσεις των experts, η διεκδίκηση της Εταιρείας ανέρχεται πλέον στο ποσό των € 340.924.000. Ο
Λίβανος δεν παρουσίασε μαρτυρικές καταθέσεις ώστε να διαφοροποιηθούν τα ποσά.
Σχετικά και με την εισπραξιμότητα της απαίτησης μετά από τυχόν απόφαση του ICSID, σε σχέση και με την από 04.04.2022 αναγγελία χρεωκοπίας του
Λιβάνου, η Εταιρεία έλαβε υπόψιν την επιστολή του Νομικού Συμβούλου σύμφωνα με την οποία (συνοπτικά):
2) Η διαιτησία διέπεται από τη Σύμβαση για την Επίλυση Επενδυτικών Διαφορών μεταξύ Κρατών και Υπηκόων άλλου Κράτους (Σύμβαση Ουάσινγκτον
1965) και οι αποφάσεις του δικαστηρίου είναι τελικές και δεσμευτικές για τα μέρη, τα οποία υποχρεούνται να συμμορφωθούν με αυτήν. Αν ένα κράτος
δεν καταβάλλει την αποζημίωση βάσει της διαιτητικής απόφασης και άρα δε συμμορφωθεί με αυτήν, παραβιάζει διεθνή υποχρέωση που έχει αναλάβει
βάσει διεθνούς συνθήκης και άρα υπέχει διεθνή ευθύνη
.
Το 2020, μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στο Λίβανο, επειδή το ΡΡΑ δεν μπορούσε να υπογραφεί από την Κυβέρνηση του Λιβάνου, η Εταιρεία
αποφάσισε την επανέναρξη της ανασταλείσας διαιτησίας ενώπιο του ICSID.
Μέσα στο 2020 η Εταιρεία υπέβαλε τελικά το πρώτο πλήρες υπόμνημα της (Claimant’s Memorandum).
Λόγω της παρόδου του χρόνου, η Εταιρεία βάσει και της σχετικής επιστολής του Νομικού Συμβούλου περιόρισε την απαίτηση σε € 24.788.000, σύμφωνα
με την εκτίμηση της
Διοίκησης, για την ανακτησιμότητα της απαίτησης κατά την 31.12.2020.
Στις 14.11.2022 έλαβε χώρα το β΄μέρος της ακροαματικής διαδικασίας που αφορούσε στην εξέταση των experts της εταιρείας (η πλευρά του Λιβάνου δεν
είχε experts)
.
Στις 12.04.2023, υπεβλήθησαν τα Post Hearing Briefs των μερών και στις 28.07.2023 υπεβλήθησαν τα Submission on Costs.
Μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας, η οποία σύμφωνα με τους δικηγόρους εξελίχθηκε ικανοποιητικά για την εταιρία, αναμένεται η
απόφαση του δικαστηρίου εντός του 2024.
Το 2018, έγινε πρόταση στην ΑΒΑΞ Α.Ε. να αντικατασταθεί το EPC Contract μεταξύ του κράτους του Λιβάνου και της ΑΒΑΞ, από ένα «PPA» (Long Term
Power Purchase Agreement), το οποίο θα χρηματοδοτούσε την κατασκευή μέσω Ιδιωτών Επενδυτών που θα συμμετείχαν στο σχήμα
και εάν
συμφωνούσε η Εταιρεία θα προχωρούσαν σε απόφαση επικύρωσης από το Λιβανικό Υπουργικό Συμβούλιο. Πράγματι η απόφαση από το Λιβανικό
Υπουργικό Συμβούλιο, εκδόθηκε τον Μάιο του 2018.
Λόγω της παρόδου του χρόνου και των καθυστερήσεων πέραν των τριών (3) ετών, η εκτίμηση ανακτησιμότητας από τη Διοίκηση, βάσει και της σχετικής
επιστολής του Νομικού Συμβούλου της απαίτησης περιορίστηκε στα € 43.788.000 μετά από πρόβλεψη επισφάλειας € 8.000.000.
Το 2019 η συμφωνία για την ίδρυση του «PPA» επετεύχθη και περιελάμβανε την παράδοση στην ΑΒΑΞ εγγυητικής ύψους € 30 εκ. ως εγγύηση για
είσπραξη ποσού € 30εκ. με την υπογραφή των εγγράφων και με τη συμφωνία να της δοθούν άλλα € 5 εκ., δώδεκα (12) μήνες μετά την είσπραξη των €
30εκ.
Η Εταιρεία προχώρησε σε αίτηση αναστολής της Διαιτησίας με ημερομηνία λήξης της αναστολής την 31.05.2020.
Η Εταιρεία σύμφωνα με την εκτίμηση της ανακτησιμότητας από τη Διοίκηση, βάσει και της σχετικής επιστολής του Νομικού Συμβούλου κατά την
31.12.2019 περιόρισε την απαίτηση σε € 28.788.000
.
184
21β. Χρονική απεικόνιση λοιπών απαιτήσεων
Στις 31.12.2023 η χρονική απεικόνιση των λοιπών απαιτήσεων έχει ως εξής:
(ποσά σε ευρώ)
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Δεν είναι σε καθυστέρηση
93.550.655
51.260.561
83.483.941
43.452.543
Είναι σε καθυστέρηση
3 ‐ 6 μήνες
11.312.821
18.250.618
11.912.805
18.460.965
6 ‐ 12 μήνες
18.972.927
18.906.420
19.508.468
19.824.420
1 ‐ 2 έτη
27.311.206
13.045.949
28.491.331
13.758.055
> 2 έτη
21.591.417
18.794.341
33.859.519
31.182.294
172.739.027
120.257.888
177.256.064
126.678.278
Για τα ποσά που ήταν σε καθυστέρηση πέραν των 365 ημερών και που δεν εχουν απομειωθεί, υπάρχουν επαρκείς εξασφαλίσεις.
Οι προβλέψεις απομείωσης για εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις αναλύονται ως ακολούθως:
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2021
104.577.020
101.121.848
Πρόσθετες προβλέψεις χρήσεως
3.329.995
3.166.428
Χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις
(139.213)
(139.213)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2022
107.767.802
104.149.063
Πρόσθετες προβλέψεις χρήσεως
6.214.000
5.914.000
Χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις
(1.427.505)
(1.427.505)
Υπόλοιπο 31 Δεκεμβρίου 2023
112.554.297
108.635.558
21γ. Χρεώστες διάφοροι/εξέλιξη επίδικων υποθέσεων
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
(α)
Σε ό,τι αφορά στην εκκρεμή δικαστική υπόθεση της Εταιρείας σχετικά με την «Τεχνική Ένωση» και αναφορικά με την
διαιτητική απόφαση 21/2005, η οποία είχε υποχρεώσει αντιδίκους να πληρώσουν προς την Εταιρεία € 16,3 εκ. πλέον τόκων για
έλλειψη καθαρής θέσης της εταιρείας «ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ» την οποία απορρόφησε η Εταιρεία, είναι σε εκκρεμότητα πράξεις της
εκτελεστικής διαδικασίας με πλειστηριασμούς ή κατασχέσεις σε περιουσιακά στοιχεία ιδιοκτησίας της οικογένειας Πρ., για την
είσπραξη, όσο το δυνατό της απαιτήσεως. Μετά το θάνατο του Α. Πρ. παγώνει η πρόοδος της εκτελέσεως, μέχρις ότου προκύψει
η ταυτότητα των κληρονόμων του.
Μετά την απομείωση της απαίτησης, μετά από προβλέψεις βάσει του ΔΛΠ 37, παραμένει υπόλοιπο € 1,82 εκ.
(β)
Αγωγή της ΑΘΗΝΑ (πλέον ΑΒΑΞ Α.Ε.) κατά της ΔΕΗ (Έργο "Αθερινόλακκος") και για το oποίο διετάχθει πραγματογνωμοσύνη
η οποία προσδιόρισε το ποσό των € 6.031.637 στις 17.9.2020. Η αγωγή αυτή έγινε δεκτή υπέρ της ΑΘΗΝΑ για κεφάλαια ύψους
€ 4.757.158 πλέον τόκων, οι οποίοι άρχισαν να τρέχουν από το Δεκεμβρίου του 2009, και οι οποίοι μέχρι 14.06.2023
ανέρχονται σε ποσό περίπου € 6 εκ. Η ΔΕΗ άσκησε έφεση και μετά από αναβολή εκδικάστηκε στις 18.01.2024 και αναμένεται
απόφαση
.
185
2
2. Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Ταμείο
44.235
131.653
11.325
104.787
Καταθέσεις όψεως και προθεσμίας
76.447.969
84.630.398
71.207.726
80.079.652
76.492.204
84.762.051
71.219.051
80.184.439
22α. Δεσμευμένες καταθέσεις
Μη κυκλοφορούν Ενεργητικό
-
-
-
-
Κυκλοφορούν Ενεργητικό
452.489
1.863.839
452.489
1.863.839
Σύνολο δεσμευμένων καταθέσεων
452.489
1.863.839
452.489
1.863.839
Σύνολο ταμειακών διαθεσίμων
76.944.693
86.625.890
71.671.540
82.048.279
23. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Προμηθευτές
169.824.239
121.886.929
155.044.181
108.234.445
Προκαταβολές πελατών
66.105.398
35.157.836
62.968.696
32.542.599
Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
162.394.641
116.038.881
169.598.387
132.008.167
398.324.278
273.083.647
387.611.265
272.785.211
ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (ΧΩΡΙΣ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΠΕΛΑΤΩΝ)
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
0‐90 ημ.
182.641.457
116.136.864
175.438.874
110.853.265
91‐180 ημ.
27.853.536
23.265.804
28.231.901
24.397.171
181‐365 ημ.
41.041.848
44.919.088
40.968.509
48.660.978
366‐731 ημ.
40.309.084
19.656.861
40.668.745
20.507.833
>731 ημ.
40.372.956
33.947.194
39.334.541
35.823.365
332.218.880
237.925.811
324.642.570
240.242.612
ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΠΕΛΑΤΩΝ
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
0‐90 ημ.
19.466.603
5.325.449
18.542.913
4.960.801
91‐180 ημ.
16.872
6.974.899
16.071
6.862.866
181‐365 ημ.
13.204.980
5.123.889
12.578.404
4.649.849
366‐731 ημ.
16.109.152
10.298.675
15.344.773
8.811.153
>731 ημ.
17.307.791
7.434.924
16.486.536
7.257.930
66.105.398
35.157.836
62.968.696
32.542.599
Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Ασφαλιστικοί Οργανισμοί
7.595.590
6.075.236
7.011.933
5.462.012
Μερίσματα πληρωτέα
131
131
-
-
Υποχρεώσεις προς θυγατρικές
-
-
18.240.139
32.484.546
Υποχρεώσεις προς συγγενείς/
συμμετοχικού ενδιαφέροντος
48.218.466
22.130.323
40.582.354
20.772.913
Πιστωτές διάφοροι
106.580.453
87.833.191
103.763.962
73.288.696
162.394.641
116.038.881
169.598.388
132.008.167
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Λόγω της ανάληψης νέων έργων με μεγάλη διάρκεια, από το κονδύλι "Προκαταβολές πελατών" της συγκριτικής περιόδου
αναταξινομήθηκε ποσό € 131.892.897 στις Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις (προκαταβολές πελατών) (Βλ. Σημείωση 29)
186
24. Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Φόρος εισοδήματος πληρωτέος
919.996
3.391.236
611.639
3.000.791
Λοιποί φόροι πληρωτέοι
13.352.611
8.633.467
12.195.864
7.469.915
14.272.607
12.024.704
12.807.503
10.470.706
Για τη χρήση 2023 η Εταιρία και οι θυγατρικές της που φορολογούνται στην Ελλάδα, έχουν υπαχθεί στο φορολογικό έλεγχο
από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή βάσει των διατάξεων του αρ.65Α παρ. 1 Ν.4174/2013 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει μέχρι
σήμερα. Ο έλεγχος αυτός για τη χρήση 2023 βρίσκεται σε εξέλιξη και το σχετικό φορολογικό πιστοποιητικό προβλέπεται να
χορηγηθεί μετά τη δημοσίευση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της χρήσης 2023. Αν μέχρι την ολοκλήρωση του
φορολογικού ελέγχου προκύψουν πρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις, εκτιμούμε ότι αυτές δεν θα έχουν ουσιώδη επίδραση
στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Οι φορολογικοί έλεγχοι των χρήσεων 2015 έως και 2022 της Εταιρίας και των θυγατρικών της που δραστηριοποιούνται στην
Ελλάδα, διενεργήθηκαν από Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή βάσει των διατάξεων του άρθρου 65Α παρ. 1 Ν.4174/2013 και έλαβαν
Πιστοποιητικά Φορολογικής Συμμόρφωσης με «Συμπέρασμα χωρίς επιφύλαξη». Να σημειωθεί επίσης ότι για τις χρήσεις 2016
και εντεύθεν, ο φορολογικός έλεγχος και η έκδοση Πιστοποιητικού Φορολογικής Συμμόρφωσης από τους Νόμιμους Ελεγκτές,
ισχύουν σε προαιρετική βάση. Ο Όμιλος και η Εταιρία επέλεξαν τη συνέχιση του φορολογικού ελέγχου από τους Ορκωτούς
Ελεγκτές Λογιστές.
Το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων έχει πραγματοποιήσει φορολογικούς ελέγχους μέχρι και τη χρήση 2016, ενώ για
τις χρήσεις 2017 έως και 2021 ο εν λόγω έλεγχος βρίσκεται σε εξέλιξη.
O φορολογικός συντελεστής της Εταιρείας σύμφωνα με το άρθρ. 58 Ν. 4172/2013, όπως τροποποιήθηκε με άρθρ. 120 του ν.
4799/2021 (ΦΕΚ Α΄78/18.05.2021) και ισχύει, ανέρχεται σε 22%
.
187
25. Τραπεζικός δανεισμός
Βραχυπρόθεσμος τραπεζικός δανεισμός
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
πληρωτέες στην επόμενη χρήση
34.540.324
47.436.174
34.232.824
47.436.174
Βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις
27.862.609
30.684.608
27.057.762
25.642.007
62.402.933
78.120.782
61.290.586
73.078.181
Μακροπρόθεσμες ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
197.027.160
228.278.071
195.021.260
228.278.071
Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις
-
650.000
-
650.000
197.027.160
228.928.071
195.021.260
228.928.071
Σύνολο δανειακών υποχρεώσεων
259.430.093
307.048.853
256.311.846
302.006.252
Χρονική Ανάλυση Λήξης Μακροπρόθεσμου Δανεισμού
31.12.2023
Μεταξύ 1 & 2
ετών
Μεταξύ 2 & 5
ετών
Πάνω από 5 έτη
Σύνολο
Όμιλος
113.205.750
83.650.110
171.300
197.027.160
Εταιρία
112.870.750
82.150.510
-
195.021.260
31.12.2022
Μεταξύ 1 & 2
ετών
Μεταξύ 2 & 5
ετών
Πάνω από 5 έτη
Σύνολο
Όμιλος
42.775.000
183.153.071
3.000.000
228.928.071
Εταιρία
42.775.000
183.153.071
3.000.000
228.928.071
Ανάλυση ευαισθησίας σε μεταβολές επιτοκίου
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Βραχυπρόθεσμος Τραπεζικός Δανεισμός
62.402.933
78.120.782
61.290.586
73.078.181
Ομολογιακές/Λοιπές Μακροπρόθεσμες
Δανειακές Υποχρεώσεις
197.027.160
228.928.071
195.021.260
228.928.071
Ταμειακά Διαθέσιμα & δεσμευμένες
καταθέσεις
76.944.693
86.625.890
71.671.540
82.048.279
Καθαρός Δανεισμός
182.485.400
220.422.962
184.640.306
219.957.973
Υποχρεώσεις από χρηματοδοτικές μισθώσεις
(ΔΠΧΑ 16)
91.852.051
75.782.027
61.507.222
46.499.961
Καθαρές χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
274.337.452
296.204.990
246.147.528
266.457.933
Επίδραση μεταβολής κατά ±1% στο EURIBOR
Αποτελέσματα χρήσης
2.743.375
2.962.050
2.461.475
2.664.579
Ίδια κεφάλαια
2.743.375
2.962.050
2.461.475
2.664.579
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Σύμφωνα με τις απλές και ενοποιημένες χρηματοικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2023, η Εταιρεία και ο Όμιλος
καλύπτει
όλους
τους
χρηματοοικονομικούς
δείκτες
ρευστότητας,
κεφαλαιακής
επάρκειας
και
κερδοφορίας
όπως
τροποποιήθηκαν και ισχύουν μέχρι σήμερα.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Σύμφωνα με την ανάλυση της ευαισθησίας της χρηματοοικονομικής θέσης του Ομίλου ως προς τις ενδεχόμενες μεταβολές του
επιτοκίου Euribor, η επίδραση του χρηματοοικονομικού κόστους επί των αποτελεσμάτων και των ιδίων κεφαλαίων του
Ομίλου ανέρχεται σε ± € 2,74 εκ στο τέλος του 2023 για κάθε μεταβολή κατά ±100 μονάδες βάσης (δηλ +1%) των επιτοκίων
στα οποία είναι εκτεθειμένος ο Όμιλος, έναντι ± € 2,51 εκ στο προηγούμενο έτος. Για την Εταιρεία, η αντίστοιχη επίδραση
ανέρχεται σε ± € 2,46 εκ στο τέλος του 2023, έναντι ± € 2,21 εκ στο τέλος του 2022.
Στις βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις περιλαμβάνεται και η προεξόφληση τιμολογίων, με ή χωρίς αναγωγή, που έχει
η εταιρεία με εταιρείες factoring, συνολικού ορίου € 15 εκ., εκ των οποίων σε χρήση € 5,1
Για σκοπούς καλύτερης οργάνωσης των διαφόρων συμβάσεων με την Εθνική
Τράπεζα (σύμβαση
Ομολογιακού και
αλληλόχρεου της ΑΒΑΞ και κεφαλαίου κίνησης της ΕΤΕΘ), η εταιρεία προχώρησε σε σύναψη νέας Ομολογιακής σύμβασης με
την Εθνική Τράπεζα ποσού €19.471χιλ. που θα συμπεριλάβει τα πιο πάνω, δηλαδή υφιστάμενο Ομολογιακό δάνειο, ύψους
€15.890 χιλ., της ΑΒΑΞ αλληλόχρεο ύψους €1.481 χιλ. της ΑΒΑΞ και αλληλόχρεο ύψος €2.100 χιλ. της θυγατρικής ΕΤΕΘ Α.Ε.
Η διάρκεια αποπληρωμής του νέου ομολογιακού λήγει στις 31/12/27 με μείωση του περιθωρίου από 4,00% έως 4,85% που
κυμαίνονται τα προηγούμενα δάνεια και σε 3,5% στο νέο Ομολογιακό.
188
Μακροπρόθεσμες
Ομολογιακές
Δανειακές
Υποχρεώσεις
Βραχυπρόθεσμες
Δανειακές
Υποχρεώσεις
Σύνολο
01.01.2023
228.928.071
78.120.782
307.048.853
Μη ταμειακές ροές (διακοπείσες
δραστηριότητες)
243.323
1.000.000
1.243.323
Ταμειακές ροές
2.396.090
(51.258.173)
(48.862.083)
Ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
πληρωτέες στην επόμενη χρήση
(34.540.324)
34.540.324
-
31.12.2023
197.027.160
62.402.933
259.430.093
Μακροπρόθεσμες
Ομολογιακές
Δανειακές
Υποχρεώσεις
Βραχυπρόθεσμες
Δανειακές
Υποχρεώσεις
Σύνολο
01.01.2023
228.928.071
73.078.181
302.006.252
Μη ταμειακές ροές
-
-
-
Ταμειακές ροές
326.013
(46.020.419)
(45.694.406)
Ομολογιακές δανειακές υποχρεώσεις
πληρωτέες στην επόμενη χρήση
(34.232.824)
34.232.824
-
31.12.2023
195.021.260
61.290.586
256.311.846
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
Ομάδα Διάθεσης Περιουσιακών Στοιχείων κατεχόμενα προς πώληση
65.440.378
ΠΑΘΗΤΙΚΟ
Ομάδα Διάθεσης
Υποχρεώσεων κατεχόμενα προς πώληση
42.055.149
Διακοπείσες δραστηριότητες και ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων κατεχομένων
προς πώληση
Το 2021 ο Όμιλος έλαβε την απόφαση να απο‐επενδύσει από ορισμένες συμμετοχές, όπως η 100% θυγατρική
Volterra, η οποία δραστηριοποιείται στην χονδρική και λιανική αγορά ενέργειας και τις Ανανεώσιμες Πηγές
Ενέργειας (ΑΠΕ), δεδομένων των μη ομαλών και απρόβλεπτων συνθηκών στις διεθνείς αγορές ενέργειας και της
ισχυρής ζήτησης για αγορά έργων ΑΠΕ. Στα πλαίσια αυτά, η Εταιρεία προσέλαβε χρηματοοικονομικό σύμβουλο
για την διερεύνηση ενδιαφέροντος από αγοραστές είτε για το σύνολο του Ομίλου Volterra, είτε ξεχωριστά για
τα έργα ΑΠΕ και τις δραστηριότητες στη λιανική & χονδρική αγορά ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου. Στη
διάρκεια του πρώτου εξαμήνου 2022, η Volterra πώλησε στον Όμιλο ΔΕΗ την συμμετοχή της σε χαρτοφυλάκιο
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) συνολικής ισχύος 112 MW. Συγκεκριμένα, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ
εξαγόρασε το 55% των μετοχών της Volterra K-R ΑΕ και της Volterra ΛΥΚΟΒΟΥΝΙ ΑΕ, στις οποίες ήταν ήδη
μέτοχος σε εκάστη εταιρεία κατά 45% από το 2019. Η Volterra K-R ΑΕ και η Volterra ΛΥΚΟΒΟΥΝΙ ΑΕ κατέχουν
εν λειτουργία αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 69,7 MW στην Αιτωλοακαρνανία και τη Βοιωτία. Επίσης, η ΔΕΗ
Ανανεώσιμες ΑΕ εξαγόρασε το 100% της Ηλιοφάνεια ΑΕ η οποία κατέχει ένα εν λειτουργία φωτοβολταϊκό πάρκο
ισχύος 2,7 ΜW στη Βοιωτία, καθώς και τις εταιρείες Volterra ΔΟΥΚΑΣ ΑΕ και Volterra ΚΟΥΚΟΥΛΙ ΑΕ που έχουν
στην κατοχή τους αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 39,5 ΜW, των οποίων η κατασκευή πρόκειται να ξεκινήσει
άμεσα
.
Παρακάτω
παρατίθεται
ανάλυση
της
μεταβολής
των
υποχρεώσεων
που
προέρχονται
από
τραπεζικές
χρηματοδοτικές δραστηριότητες έτσι όπως έχουν αποτυπωθεί στην κατάσταση ταμειακών ροών:
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
189
Ήδη από τις Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της 31.12.2021, αλλά και τις αντίστοιχες της 30.06.2022,
σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ 5), ο Όμιλος Volterra κατηγοριοποιήθηκε ως
«Διακοπείσα
Δραστηριότητα». Σύμφωνα
με το ΔΠΧΑ 5, τα στοιχεία ενεργητικού της ομάδας διάθεσης περιουσιακών
στοιχείων και υποχρεώσεων, στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις αποτυπώνονται στην λογιστική αξία, ενώ
στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας αποτυπώνονται στο κόστος κτήσης, δεδομένου ότι η λογιστική αξία
αποτελεί την μικρότερη μεταξύ εύλογης και λογιστικής, όπως προκύπτει από τις σχετικές εκθέσεις αποτίμησης από
Ανεξάρτητους Εκτιμητές.
Βάσει ΔΠΧΑ 5 εμφανίζεται χωριστά και το οικονομικό αποτέλεσμα από την διακοπείσα δραστηριότητα.
Σημειώνεται ότι βάσει ΔΠΧΑ 5 παρέχεται γενικά περίοδος 12 μηνών, για να ολοκληρωθεί η πώληση της διακοπείσας
δραστηριότητας.
Στις 30.06.2022, μετά και τη πώληση των ΑΠΕ, η παραμένουσα ομάδα διάθεσης περιουσιακών στοιχείων αφορά πλέον μόνο
την εμπορία ενέργειας και η αποτύπωση συνεχίζει να γίνεται με τη λογιστική αξία στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές
καταστάσεις και στο κόστος κτήσης στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας, εφ' όσον οι αξίες αυτές συνεχίζουν
να είναι μικρότερες της εύλογης αξίας της θυγατρικής, όπως προκύπτει από τις σχετικές εκθέσεις αποτίμησης από
Ανεξάρτητους Εκτιμητές.
Κατά
το
α'
Εξάμηνο
του
2023
συνεχίστηκαν
οι
διαπραγματεύσεις
για
την
πώληση
της
Volterra
ΑΕ,
οι
οποίες
οριστικοποιήθηκαν στις 9 Αυγούστου του 2023, με την υπογραφή Σύμβασης πώλησής της προς την Μυτιληναίος Α.Ε. Η
ολοκλήρωση της συναλλαγής τελούσε από την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Στις 30.06.2023, συνεπώς, συνέχιζαν
να πληρούνται οι προϋποθέσεις του ΔΠΧΑ 5 για την ταξινόμηση του τομέα εμπορίας ενέργειας ως κατεχόμενου προς
πώληση.
Στις 7/3/2024 δόθηκε η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη πώληση. Στην παρούσα φάση ο Όμιλος είναι στη
διαδικασία μεταβίβασης των μετοχών της IXION από τη Volterra στην AVAX, σύμφωνα και με το υπογεγραμμένο σχέδιο
μεταβίβασης, και ακολουθώντας τις απαιτούμενες ενέργειες, σύμφωνα πάντα με το υπογεγραμμένο σχέδιο, ετοιμάζεται η
μεταβίβαση της Volterra, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τις 30/06/2024.
Την 31/12/2023, συνεπώς συνεχίζουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις του ΔΠΧΑ 5 (παρ. 9, Β1α, Β1γ) για την ταξινόμηση
του τομέα εμπορίας της ενέργειας ως κατεχόμενου προς πώληση.
Παράλληλα, η IXION ενοποιείται στον Όμιλο, σύμφωνα με το υπογεγραμμένο σχέδιο μεταβίβασης στην AVAX, εφ' όσον έχει
πραγματοποιηθεί η απαραίτητη προϋπόθεση της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη μεταβίβαση της
Volterra.
Στις 31.12.2022, το κριτήριο των 12 μηνών βάσει ΔΠΧΑ 5 δεν ικανοποιείτο. Η καθυστέρηση οφειλόταν στην πρωτοφανή
ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό και με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Όμως η Εταιρεία παρέμεινε σταθερά δεσμευμένη στο σχέδιο πώλησης του τομέα της εμπορίας ρεύματος (ο τομέας των ΑΠΕ
έχει ήδη πωληθεί).
Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 5, όταν η καθυστέρηση οφείλεται σε γεγονότα ή περιστάσεις που δεν ελέγχει η οικονομική οντότητα
και υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι η οικονομική οντότητα παρέμεινε δεσμευμένη στο σχέδιο για την πώληση του
περιουσιακού στοιχείου (ή της ομάδας εκποίησης) παρέχεται η εξαίρεση των 12 μηνών υπό προϋποθέσεις (§9).
Στην περίπτωσή μας θεωρούμε ότι μας αφορά η περίπτωση Β1γ όπου κατά την αρχική περίοδο του ενός έτους, ανακύπτουν
περιστάσεις που προηγουμένως θεωρούνταν αναπάντεχες και, σαν αποτέλεσμα, ένα μη κυκλοφορούν περιουσιακό στοιχείο
(ή ομάδα εκποίησης) που προηγουμένως κατατασσόταν ως κατεχόμενο προς πώληση δεν έχει πωληθεί μέχρι το τέλος
εκείνης της περιόδου και:
Ι. κατά την αρχική περίοδο του ενός έτους η οικονομική οντότητα έλαβε κάθε μέτρο προκειμένου να ανταποκριθεί στην
αλλαγή των περιστάσεων,
ΙΙ. το μη κυκλοφορούν περιουσιακό στοιχείο (ή ομάδα εκποίησης) είναι ενεργά διαπραγματευόμενο στην αγορά σε τιμή
που είναι λογική, δεδομένης της αλλαγής των περιστάσεων και
ΙΙΙ. πληρούνται τα κριτήρια των παραγράφων 7 και 8.
Συνεπώς, στις 31.12.2022, συνέχιζαν να πληρούνται οι προΰποθέσεις της §9 και Β1γ του ΔΠΧΑ 5 για την ταξινόμηση του
τομέα εμπορίας ενέργειας σε κατεχόμενα προς πώληση
.
190
Ποσά σε €
31.12.2023
31.12.2022
Κύκλος Εργασιών
183.041.594
394.239.878
Κόστος Πωληθέντων
(175.997.627)
(381.750.136)
Μικτό Κέρδος/ (Ζημιά)
7.043.967
12.489.743
Κέρδος από πώληση θυγατρικών (ΑΠΕ)
-
39.095.335
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας και λοιπά έσοδα/έξοδα
(7.109.983)
(10.058.980)
Κέρδη/ (Ζημιές) εκμετάλλευσης
(66.015)
41.526.098
Χρηματοοικονομικό κόστος δανείων (καθαρό)
444.037
1.264.566
Κέρδη/ (Ζημιές) προ φόρων
378.022
42.790.664
Έξοδα φόρου χρήσης
3.975
(824.456)
Καθαρά Κέρδη/ (Ζημιά) για το έτος
381.997
41.966.208
Μέρισμα προς ΑΒΑΞ
-
(15.000.000)
Κέρδη/ (Ζημιές) εις νέον
381.997
26.966.208
Ποσά σε €
31.12.2023
31.12.2022
Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία
217.799
266.714
Άυλα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
3.590.382
908.874
Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις
48.538.666
68.231.251
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα
13.093.532
15.654.376
Σύνολο Ενεργητικού
65.440.378
85.061.215
Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις
(31.439.620)
(50.355.772)
Μακροπρόθεσμος δανεισμός
(114.986)
(358.310)
Βραχυπρόθεσμος δανεισμός
(2.250.000)
(3.250.000)
Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι
(7.987.890)
(5.807.105)
Άλλες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις
(262.652)
(2.640.933)
Σύνολο Παθητικού
(42.055.149)
(62.412.120)
Καθαρή θέση ομάδα εκποίησης
23.385.230
22.649.095
ΔΙΑΚΟΠΕΙΣΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Στις 31.12.2022, το αντίστοιχο ποσό, δηλαδή οι αποσβέσεις του 2022, ανέρχονται σε € 0,16 εκ., οι οποίες δεν έχουν
αφαιρεθεί για τους ίδιους λόγους, όπως και οι αποσβέσεις για τη περίοδο 1.1.2023 - 31.12.2023, οι οποίες ανέρχονται σε €
0,13 εκ.
Η Εταιρεία την 31.12.2021 δεν αντιλόγισε τις αποσβέσεις του Β' Εξαμήνου 2021 (€ 2,1 εκ.) με αύξηση της αξίας των παγίων
σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 5, δεδομένου ότι η απόφαση για τις διακοπείσες δραστηριότητες λήφθηκε την
01.07.2021.
Όμως οι θυγατρικές εταιρείες των ΑΠΕ συνέχιζαν να λειτουργούν και να παράγουν ενέργεια, αυξάνοντας την κερδοφορία
των διακοπεισών εργασιών, κατά το β' εξάμηνο του 2021 δηλαδή μετά την απόφαση της 01.07.2021.
Παράλληλα επέρχετο απομείωση της αξίας των μηχανημάτων που χρησιμοποιούντο για την παραγωγή ενέργειας.
Συνεπώς, η Εταιρεία έκρινε και για σκοπούς συντηρητικότητας ότι δεν έπρεπε να παρουσιάζει αυξημένη κερδοφορία λόγω
της συνεχιζόμενης λειτουργίας της Εταιρείας και ταυτόχρονα και λόγω μη απόσβεσης της αξίας των μηχανημάτων, τα οποία
συνέχιζαν να λειτουργούν.
Το ίδιο ισχύει και για την VOLTERRA (εμπορία ενέργειας).
Στις 30.06.2022, η Εταιρεία δεν έχει αφαιρέσει το ποσό των € 0,07 εκ., που αφορά τις αποσβέσεις του α' εξαμήνου 2022 της
Volterra (οι ΑΠΕ έχουν ήδη πωληθεί), σύμφωνα με τις απαιτήσεις των προτύπων, γιατί η εταιρεία συνέχιζε να λειτουργεί, να
παράγει κέρδη και να αποσβένει τα πάγιά της.
Κ
ατάσταση Ταμειακών Ροών 31/12/2023 (Βλ. Κατάσταση Ταμειακών Ροών 31/12/2023)
Κέρδη / Ζημιά ανά Μετοχή (Βλ. Κατάσταση Αποτελεσμάτων 1/1/2023 – 31/12/2023)
ΟΜΑΔΑ ΔΙΑΘΕΣΗΣ
191
27. Υποχρεώσεις από χρηματοδοτικές μισθώσεις (ΔΠΧΑ 16)
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Βραχυχρόνια υποχρέωση
21.415.508
12.087.691
20.128.550
10.864.151
Μακροχρόνια υποχρέωση
70.436.544
63.694.337
41.378.673
35.635.809
Συνολική υποχρέωση χρηματοδοτικής
μίσθωσης
91.852.051
75.782.027
61.507.222
46.499.961
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
26.542.340
15.756.760
23.678.949
13.016.907
Πέρα του 1 έτους και όχι πέραν των 5 ετών
52.825.624
42.154.029
39.788.757
32.358.429
39.495.812
44.177.613
6.250.066
8.578.932
118.863.775
102.088.402
69.717.771
53.954.268
Μελλοντικές χρεώσεις κόστους
χρηματοδότησης (μελλοντικοί τόκοι)
(27.011.724)
(26.306.374)
(8.210.549)
(7.454.307)
Παρούσα αξία υποχρέωσης
91.852.051
75.782.027
61.507.222
46.499.961
Παρούσα αξία των ελάχιστων μελλοντικών καταβολών μισθωμάτων
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
21.415.508
12.087.691
20.128.550
10.864.151
Πέρα του 1 έτους και όχι πέραν των 5 ετών
41.457.153
32.076.829
35.721.857
27.996.684
28.979.390
31.617.507
5.656.816
7.639.125
Παρούσα αξία υποχρέωσης
91.852.051
75.782.027
61.507.222
46.499.961
Η κίνηση των υποχρεώσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις για την 31.12.2023 και την 31.12.2022 έχει ως κάτωθι:
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
75.782.027
53.160.534
46.499.961
26.138.920
33.028.203
28.217.843
30.722.662
24.599.845
(16.958.179)
(5.589.454)
(15.715.400)
(4.238.804)
-
(6.895)
-
-
Υπόλοιπο
91.852.051
75.782.027
61.507.222
46.499.961
(4.964.116)
(2.950.248)
(3.277.371)
(1.362.697)
(16.958.179)
(5.589.454)
(15.715.400)
(4.238.804)
Σύνολο καταβληθέντων χρηματοδοτικών
μισθωμάτων
(21.922.295)
(8.539.702)
(18.992.771)
(5.601.501)
Η πολιτική του Ομίλου είναι, σχετικά με τις ανάγκες σε νέο εξοπλισμό, να αποκτά τον εξοπλισμό αυτό μέσω συμβάσεων χρηματοδοτικών
μισθώσεων. Ο μέσος χρόνος της μίσθωσης είναι 48 μήνες για την εταιρεία και τον Όμιλο. Για την περίοδο μέχρι τον Δεκέμβριο 2023 το
μέσο πραγματικό επιτόκιο κυμαινόταν στο 5,0%. Τα επιτόκια είναι σταθερά κατά την ημερομηνία της σύμβασης. Όλες οι μισθώσεις
συνάπτονται σε μια βάση σταθερών πληρωμών και δεν υπάρχουν συμφωνίες για καταβολές ενδεχόμενων μισθωμάτων. Ο Όμιλος έχει το
δικαίωμα να παρατείνει τις συμβάσεις για ορισμένο χρόνο ή να αγοράσει τον εξοπλισμό αντί τιμήματος που καθορίζεται στην σύμβαση.
Όλες οι υποχρεώσεις μισθώσεων είναι εκφρασμένες σε Ευρώ. Οι υποχρεώσεις του Ομίλου από χρηματοδοτικές μισθώσεις είναι
εξασφαλισμένες για τον εκμισθωτή από τη μητρική εταιρεία.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Εναρξη
Προσθήκες περιόδου
Μισθώματα (αφορούν αποπληρωμή κεφαλαίου)
Τόκοι leasing περιόδου
Μισθώματα (αφορούν αποπληρωμή κεφαλαίου)
Πέρα των 5 ετών
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Τροποποίηση όρων σύμβασης
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Όχι πέρα του 1 έτους
Όχι πέρα του 1 έτους
Πέρα των 5 ετών
192
28. Προβλέψεις για παροχές εργαζομένων κατά την έξοδο από την υπηρεσία
(ποσά σε €)
ΟΜΙΛΟΣ
31.12.2023
31.12.2022
Ποσά αναγνωρισμένα στην κατάσταση αποτελεσμάτων
Κόστος τρέχουσας απασχόλησης
400.401
425.775
Κόστος προϋπηρεσίας λόγω τροποποίησεων
-
-
Κόστος Τόκων
97.236
30.003
Κόστος επιπλέον παροχών
-
(7.058)
Καθαρό έξοδο χρήσης
497.637
448.720
Μεταβολές στην καθαρή υποχρέωση αναγνωρισμένη στον ισολογισμό
Καθαρή υποχρέωση κατά την έναρξη της χρήσης
3.244.153
4.671.899
Καταβληθείσες παροχές
(586.694)
(15.623)
Διακανονισμοί
-
-
Σύνολο εξόδου χρήσης που αναγνωρίστηκε στην κατάσταση αποτελεσμάτων
497.637
448.720
Ποσό που καταχωρείται στην κατάσταση λοιπών συνολικών εσόδων
339.817
(1.860.843)
Καθαρή αναγνωρισμένη υποχρέωση στο τέλος χρήσης
3.494.913
3.244.153
Μεταβολές παρούσας αξίας δέσμευσης καθορισμένων παροχών
Παρούσα αξία δέσμευσης καθορισμένων παροχών (κατά την έναρξη της οικονομικής περιόδου)
3.244.153
4.671.899
Κόστος τρέχουσας απασχόλησης και τροποποιήσεων
400.401
425.775
Κόστος Τόκων
97.236
30.003
Καταβληθείσες παροχές
(586.694)
(15.623)
Διακανονισμοί
-
-
Επιπλέον παροχές (έσοδα/έξοδα)
-
(7.058)
Αναλογιστικά (κέρδη) / ζημιές περιόδου
339.817
(1.860.843)
Παρούσα αξία δέσμευσης καθορισμένων παροχών (κατά την λήξη της οικονομικής περιόδου)
3.494.913
3.244.153
Διακοπείσες δραστηριότητες
76.453
67.859
Παρούσα αξία δέσμευσης καθορισμένων παροχών (κατά την λήξη της οικονομικής περιόδου)
(Συνεχιζόμενες δραστηριότητες)
3.418.460
3.176.294
ΕΤΑΙΡΙΑ
31.12.2023
31.12.2022
Ποσά αναγνωρισμένα στη κατάσταση αποτελεσμάτων
Κόστος τρέχουσας απασχόλησης
316.221
345.118
Κόστος προϋπηρεσίας λόγω τροποποίησεων
-
-
Κόστος Τόκων
81.389
24.769
Κόστος επιπλέον παροχών
-
-
Καθαρό έξοδο χρήσης
397.610
369.887
Μεταβολές στην καθαρή υποχρέωση αναγνωρισμένη στον ισολογισμό
Καθαρή υποχρέωση κατά την έναρξη της χρήσης
2.715.914
4.148.509
Καταβληθείσες παροχές
(580.161)
(15.167)
Σύνολο εξόδου χρήσης που αναγνωρίστηκε στην κατάσταση αποτελεσμάτων
397.610
369.887
Ποσό που καταχωρείται στην κατάσταση λοιπών συνολικών εσόδων
372.707
(1.787.315)
Καθαρή αναγνωρισμένη υποχρέωση στο τέλος χρήσης
2.906.070
2.715.914
Μεταβολές παρούσας αξίας δέσμευσης καθορισμένων παροχών
Παρούσα αξία δέσμευσης καθορισμένων παροχών (κατά την έναρξη της οικονομικής χρήσης)
2.715.914
4.148.509
Κόστος τρέχουσας απασχόλησης και τροποποιήσεων
316.221
345.118
Κόστος Τόκων
81.389
24.769
Επιπλέον παροχές (έσοδα/έξοδα)
-
-
Καταβληθείσες παροχές
(580.161)
(15.167)
Αναλογιστικά (κέρδη) / ζημιές περιόδου
372.707
(1.787.315)
Παρούσα αξία δέσμευσης καθορισμένων παροχών (κατά την λήξη της οικονομικής χρήσης)
2.906.070
2.715.914
Οι αναλογιστικές παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν είναι οι εξής:
31.12.2023
31.12.2022
Προεξοφλητικό επιτόκιο
2,8%
3,0%
Μελλοντικές αυξήσεις μισθών
2,5%
3,0%
Θνησιμότητα
ΜΤ_ΕΑΕ2012Ρ (Τ.Τ.Ε., Επιτροπή
Πιστωτικών & Ασφαλιστικών
Θεμάτων, Συνεδρίαση
49/12.09.2012)
ΜΤ_ΕΑΕ2012Ρ (Τ.Τ.Ε., Επιτροπή
Πιστωτικών & Ασφαλιστικών
Θεμάτων, Συνεδρίαση
49/12.09.2012)
Κινητικότητα προσωπικού:
Ομάδα Ηλικιών
Οικειοθελής Αποχώρηση
Οικειοθελής Αποχώρηση
Έως 40 ετών
0%
0%
41-55
0%
0%
55 και άνω
0%
0%
Μέση ηλικία συνταξιοδότησης
Ανδρες ‐ Γυναίκες : 62 ετών
Ανδρες ‐ Γυναίκες : 62 ετών
Αριθμός προσωπικού
Σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία οι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωση στην περίπτωση απόλυσης ή συνταξιοδότησής τους, ανάλογα με τον μισθό, τα έτη υπηρεσίας και
τον τρόπο της αποχώρησης (απόλυση ή συνταξιοδότηση) του εργαζομένου. Υπάλληλοι που παραιτούνται ή απολύονται αιτιολογημένα δεν δικαιούνται αποζημίωση. Στην Ελλάδα,
υπάλληλοι που συνταξιοδοτούνται δικαιούνται το 40% της αποζημίωσης σύμφωνα με το Ν.2112/1920. Τα συγκεκριμένα προγράμματα αποτελούν προγράμματα καθορισμένων
παροχών σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 19.
Οι εκτιμήσεις για τις υποχρεώσεις καθορισμένων παροχών του Ομίλου σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 19 υπολογίστηκε από ανεξάρτητη εταιρία αναλογιστών. Η κίνηση της καθαρής
υποχρέωσης στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης, μετά την υιοθέτηση του αναθεωρημένου Δ.Λ.Π. 19, έχει ως εξής:
Στον παρακάτω πίνακα αναλύονται τα ποσά για την εταιρεία που αναγνωρίζονται ως προγράμματα συνταξιοδοτικών παροχών και βασίζονται σε ανεξάρτητη αναλογιστική
μελέτη.
Ο αριθμός απασχολούμενου προσωπικού την 31.12.2023 στον Όμιλο ανέρχεται σε 1.928 άτομα (έναντι 1.628 στις 31.12.2022) και σε επίπεδο εταιρίας ανέρχεται σε 1.427
(έναντι 1.123 στις 31.12.2022). Στον αριθμό απασχολούμενου προσωπικού δεν περιλαμβάνεται το προσωπικό των Κοινοπραξιών στις οποίες συμμετέχει ο Όμιλος και η Εταιρία
.
193
2
9. Λοιπές προβλέψεις και λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Λοιπές προβλέψεις
12.702.873
12.908.027
11.557.831
12.885.595
Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρέωσεις
21.407.592
18.152.774
12.406.269
6.540.041
Μακροπρόθεσμες προκαταβολές πελατών
170.253.530
131.892.897
170.253.530
131.892.897
204.363.995
162.953.699
194.217.629
151.318.533
30. Μετοχικό κεφάλαιο
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Καταβεβλημένο (31.12.2023: Μετοχές 148.321.516
των € 0,30 και 31.12.2022: Μετοχές 144.321.516 των
€ 0,30)
44.496.455
43.296.455
44.496.455
43.296.455
Διαφορά από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο
145.451.671
146.651.671
145.451.671
146.651.671
189.948.126
189.948.126
189.948.126
189.948.126
31. Λοιπά αποθεματικά
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αποθεματικά αναπροσαρμογής αξίας λοιπών
περιουσιακών στοιχείων
18.442.156
15.727.743
12.439.039
10.427.879
Αποθεματικά αντιστάθμισης ταμιακών ροών
2.885.462
5.561.892
-
-
Τακτικό και λοιπά αποθεματικά
22.246.887
18.670.150
16.955.031
14.790.183
43.574.505
39.959.784
29.394.071
25.218.062
31.12.2023
31.12.2022
Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε.
2.885.462
5.561.892
2.885.462
5.561.892
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Ο Όμιλος κατά περίπτωση κάνει χρήση σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων κατόπιν συνεργασίας με τον τραπεζικό τομέα
προκειμένου να αντισταθμίσει την ταμειακή ροή κυρίως σε συγκεκριμένες επενδύσεις σε αυτοχρηματοδοτούμενα έργα. Το μέρος της
αντιστάθμισης των ταμειακών ροών αυτών των επενδύσεων που ήταν άκρως αποτελεσματικό καταχωρείται απευθείας στα ίδια
κεφάλαια μέσω της κατάστασης μεταβολής των Ιδίων Κεφαλαίων των εταιρειών παραχώρησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα Διεθνή
Λογιστικά Πρότυπα. Το αναποτελεσματικό μέρος του κέρδους ή της ζημιάς καταχωρείται απευθείας στα αποτελέσματα των εταιριών.
Επομένως ο Όμιλος στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις καταχωρεί το μερίδιό του αντίστοιχα με το πώς έχει
καταχωρηθεί στις συνδεδεμένες εταιρείες, σύμφωνα με το ∆ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο 28.
ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ
Τα αποθεματικά αντιστάθμισης Ταμιακών Ροών (cashflow hedging) αφορούν τα κάτωθι αυτοχρηματοδοτούμενα έργ
α:
Σε υλοποίηση της απόφασης της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της 24.06.2021, η Εταιρεία τον Δεκέμβριο 2023 εξέδωσε
4.000.000 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας €0,30 η κάθε μία, με κεφαλαιοποίηση ποσού €1.200.000 από το αποθεματικό
«υπέρ το άρτιο», η οποία εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. απόφαση 3176854/14.12.2023 του Υπουργείου Ανάπτυξης. Oι νέες μετοχές
διανεμήθησαν δωρεάν σε συνολικά 52 στελέχη και λοιπά μέλη του προσωπικού της Εταιρείας, καθώς και σε συνεργαζόμενα με αυτή
πρόσωπα, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 114 του Ν.4548/2018, και εισήχθησαν προς διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο
Αθηνών τον Ιανουάριο του 2024. Από το σύνολο των 4.000.000 νέων μετοχών οι οποίες διανεμήθηκαν στους 52 δικαιούχους, τα 5
εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας έλαβαν συνολικά 1.150.000 μετοχές.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Για δικαστικές υποθέσεις των οποίων η έκβαση δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί στο παρόν στάδιο, δεν σχηματίσθηκε πρόβλεψη στις
χρηματοοικονομικές
καταστάσεις.
Εκτιμάται
όμως
ότι
τυχόν
επιδικασθέντα
ποσά
δεν
θα
μεταβάλλουν
ουσιωδώς
την
χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου.
Όταν πρόσθετες πληροφορίες καθίστανται διαθέσιμες, η Διοίκηση του Ομίλου επανεξετάζει τις ενδεχόμενες ή πιθανές υποχρεώσεις
σχετικά με εκκρεμείς αξιώσεις και νομικές υποθέσεις και μπορεί να αναθεωρήσει τις σχετικές εκτιμήσεις. Τέτοιες αναθεωρήσεις στις
εκτιμήσεις της πιθανής υποχρέωσης μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στη χρηματοοικονομική θέση και τα αποτελέσματα του
Ομίλου
.
Σε περιοδική βάση η Διοίκηση του Ομίλου εξετάζει το στάδιο στο οποίο βρίσκεται κάθε σημαντική υπόθεση και αξιολογεί τον πιθανό
οικονομικό κίνδυνο βασιζόμενη στην άποψη των νομικών της συμβούλων. Εάν η ενδεχόμενη ζημία από οποιεσδήποτε αξιώσεις και
νομικές υποθέσεις θεωρείται πιθανή και το σχετικό ποσό μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα, η Διοίκηση του Ομίλου αναγνωρίζει
πρόβλεψη για την εκτιμώμενη ζημιά. Η κρίση της Διοίκησης απαιτείται σε σημαντικό βαθμό τόσο για τον καθορισμό της πιθανότητας,
όσο και για τον καθορισμό του βαθμού στον οποίο ο κίνδυνος μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα
.
Υφίστανται εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις και διαιτησίες σχετικά με διαφορές συμβατικών εργασιών και λοιπά θέματα, κατά των
εταιριών του Ομίλου. Για την κάλυψη πιθανής ζημίας από εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις έχει σχηματισθεί πρόβλεψη συνολικού
ποσού € 7.711 χιλ., από το οποίο ποσό € 6.215 χιλ. αφορά προηγούμενες χρήσεις και ποσό € 1.496 χιλ. αφορά την τρέχουσα χρήση
.
Λόγω της ανάληψης νέων έργων με μεγάλη διάρκεια, στο κονδύλι "Μακροπρόθεσμες προκαταβολές πελατών" της συγκριτικής
περιόδου αναταξινομήθηκε ποσό € 131.892.897 από τις βραχυπρόθεσμες προκαταβολές πελατών (Βλ. Σημείωση 23)
194
32. Αποθεματικά αναπροσαρμογής χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων σε εύλογη αξία
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αποθεματικά αναπροσαρμογής
χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων σε
εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων
95.103.473
87.837.596
65.730.936
52.096.477
95.103.473
87.837.596
65.730.936
52.096.477
33. Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν. 4171/61
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αποθεματικά από κέρδη εξωτερικού Ν. 4171/61
50.918.719
38.676.944
50.918.719
38.676.944
50.918.719
38.676.944
50.918.719
38.676.944
3
4. Αποθεματικά άρθρου 48 Ν.4172/2013
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
Αποθεματικά άρθρου 48 Ν.4172/2013
(ενδοομιλικά μερίσματα απαλλασσόμενα της
φορολογίας)
514.047.536
270.327.337
472.715.670
253.075.574
514.047.536
270.327.337
472.715.670
253.075.574
35. Μη ελέγχουσες συμμετοχές
ΟΜΙΛΟΣ
OMΙΛΟΣ
31.12.2023
31.12.2022
Υπόλοιπο έναρξης 1/1
904.088
14.192.033
Προσθήκες / (Μειώσεις)
101.010
(15.060.743)
Κίνηση περιόδου
103.693
1.772.798
1.108.791
904.088
36. Πληροφοριακοί λογαριασμοί
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
31.12.2023
31.12.2023
Εγγυητικές
792.013.634
756.257.063
Λοιποί λογαριασμοί τάξεως
68.990
59.328
792.082.624
756.316.391
37. Εμπράγματα βάρη
Στα ποσά που αφορούν τον Όμιλο, το αντίστοιχο ποσό που αφορά τις διακοπείσες δραστηριότητες (Volterra) είναι μηδενικό.
Επί των ακινήτων της Εταιρίας υφίστανται προσημειώσεις υποθήκης ποσού 15.397 χιλ. ευρώ καθώς και επί των ακινήτων του Ομίλου
υφίστανται προσημειώσεις υποθήκης ποσού 28.797 χιλ. ευρώ προς εξασφάλιση απαιτήσεων Ομολογιούχων Τραπεζών για την έκδοση
ομολογιακών δανείων. Επίσης για τον ίδιο λόγο έχουν ενεχυριασθεί υφιστάμενες απαιτήσεις κρατήσεων καλής εκτέλεσης, μελλοντικές
απαιτήσεις από την εκτέλεση έργων καθώς και επίδικες υφιστάμενες απαιτήσεις
.
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
195
38. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη
Ποσά κλειόμενης χρήσης 2023
(ποσά σε χιλιάδες €)
Όμιλος
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤ/ΤΩΝ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ A.E.
43
-
3
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
1.821
-
107
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
1.227
96
83
578
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΑΕ
-
-
245
-
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΕ
-
-
3
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
22.123
283
2.401
12.765
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε.
-
16
47
402
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
10.936
25
190
543
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
4.135
-
249
1
SALONICA PARK A.E.
35
-
13
-
POLISPARK Α.Ε.
4
-
1
-
ΑΘΗΝΑΪΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Α.Ε.
111
-
-
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
2
-
55
-
BONATTI J&P-AVAX Srl
72
-
405
-
VOLTERRA A.E.
315
965
-
2.924
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
1.015
-
6.206
4
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
254
-
868
-
ΠΥΡΑΜΙΣ ATE
-
-
-
410
LIMASSOL MARINA LTD
-
-
19.064
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
JCH SERVICES LTD
-
-
-
63
5Ν Α.Ε.
3
-
15
-
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
82
-
JCGH LTD
-
32
-
1.397
CSME HOLDINGS LTD
-
25
-
1.096
HONEYSUCKLE PROPERTIES LTD
-
17
-
750
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
33
-
1.708
-
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
2.642
-
20.456
15.991
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
3.319
-
1.319
44.825
4.778
52.203
38.274
Ο Όμιλος ελέγχεται από την εταιρία ΑΒΑΞ. Τα Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τα συνδεδεμένα με αυτά νομικά πρόσωπα ελέγχουν
περίπου το 59% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρίας, χωρίς ουσιαστική μεταβολή έναντι του προηγούμενου έτους, ενώ το υπόλοιπο
περίπου 41% των μετοχών κατέχεται από το κοινό. Διάφορες συναλλαγές με συνδεδεμένες επιχειρήσεις λογιστικοποιούνται από την
Εταιρία και τις θυγατρικές της κατά τη διάρκεια του έτους. Οι πωλήσεις και αγορές από και προς συνδεδεμένες επιχειρήσεις γίνονται με τις
πραγματικές τιμές που ισχύουν στην αγορά.
Τα υπόλοιπα των λογαριασμών που εμφανίζονται στο τέλος της χρήσης δεν έχουν καλυφθεί με εγγυήσεις και η τακτοποίηση τους γίνεται
ταμειακά. Για τις χρήσεις 2023 και 2022 ο Όμιλος δεν καταχώρησε πρόβλεψη για επισφαλείς απαιτήσεις από συνδεδεμένες επιχειρήσεις,
καθώς μέχρι σήμερα η πορεία των πληρωμών ήταν χωρίς προβλήματα. Οι συναλλαγές μεταξύ των εταιριών που ανήκουν στον Όμιλο
(ενδοομιλικές) απαλείφονται κατά την ενοποίηση των χρηματοοικονομικών καταστάσεών τους.
196
Εταιρία
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΕΤΕΘ Α.Ε.
8.504
166
878
3.922
TASK ΑΒΑΞ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
530
3.627
1.233
-
ΑΒΑΞ ΙΚΤΕΟ Α.Ε.
-
46
-
542
GLAVIAM Ε.Π.Ε.
4
-
9
-
AVAX DEVELOPMENT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ A.E.
325
-
9.142
3
ΑΘΗΝΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
-
-
-
10
ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε.
20
-
55
-
ΜΑΡΙΝΑ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.
1.234
-
2.438
-
BONATTI J&P-AVAX Srl
72
-
404
-
ΑΒΑΞ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
6.915
-
221.474
-
VOLTERRA A.E.
315
965
162
4.142
ΙΞΙΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
24
-
-
-
P.S.M. SUPPLIERS LTD
82
-
44
2.711
AVAX INTERNATIONAL LIMITED
62
4.026
2.235
12.290
GAS AND POWER TECH DMCC
-
155
-
-
CONSPEL (CYPRUS) LIMITED
24
-
-
123
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
334
-
-
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
933
-
82
282
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΑΕ
993
-
245
-
ΚΕΔΡΗΝΟΣ ΛΟΦΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΕ
3
-
3
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
33.719
267
1.415
12.697
ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε.
390
-
-
-
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
222
0
0
0
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
1.357
-
-
-
POLISPARK Α.Ε.
0
-
-
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
2
-
55
-
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
758
-
6.206
4
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
254
-
868
-
ΠΥΡΑΜΙΣ Α.Τ.Ε.Ε.
-
-
-
410
LIMASSOL MARINA LTD
-
-
19.064
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
33
-
1.708
-
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
82
-
JCGH LTD
-
32
-
1.397
CSME HOLDINGS LTD
-
25
-
1.096
HONEYSUCKLE PROPERTIES LTD
-
17
-
750
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
2.361
-
20.031
15.797
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
1.301
-
953
59.521
10.626
287.834
57.160
197
38. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη (συνέχεια)
Ποσά κλειόμενης χρήσης 2022
(ποσά σε χιλιάδες €)
Όμιλος
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤ/ΤΩΝ ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ A.E.
47
-
-
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
8.245
-
296
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
757
-
28
780
ΓΕΦΥΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
225
0
-
-
ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε.
4.132
-
2
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
8.387
261
1.484
16.029
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
10.161
0
74
495
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
4.353
-
383
-
SALONICA PARK A.E.
35
-
13
-
POLISPARK Α.Ε.
10
-
5
-
ΑΘΗΝΑΪΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ Α.Ε.
122
-
-
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
3
-
55
-
BONATTI J&P-AVAX Srl
117
-
331
-
VOLTERRA A.E.
15.466
1.099
15.000
17.924
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
2.127
-
5.772
6
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
302
-
574
-
ΠΥΡΑΜΙΣ ATE
-
371
-
429
LIMASSOL MARINA LTD
-
-
22.581
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
JCH SERVICES LTD
-
-
-
63
5Ν Α.Ε.
3
-
151
-
ENERSYSTEM FZE
-
3.178
-
78
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
54
-
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
58
-
333
-
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
1.282
-
19.186
9.952
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
3.606
-
675
55.885
8.516
66.322
46.461
198
Εταιρία
Έσοδα
Έξοδα
Απαιτήσεις
Υποχρεώσεις
ΕΤΕΘ Α.Ε.
6.076
92
992
7.389
TASK ΑΒΑΞ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
190
2.660
-
1.094
ΑΒΑΞ ΙΚΤΕΟ Α.Ε.
-
33
-
496
GLAVIAM Ε.Π.Ε.
4
-
5
-
AVAX DEVELOPMENT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ A.E.
325
-
13.102
3
ΑΘΗΝΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
-
-
1
12
ΕΡΓΟΝΕΤ Α.Τ.Ε.
19
-
22
-
MONDO TRAVEL A.E. (ΥΠΟ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ)
-
-
-
71
ΜΑΡΙΝΑ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.
1.081
-
1.170
45
BONATTI J&P-AVAX Srl
117
-
331
-
ΑΒΑΞ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.
306
-
237.949
-
VOLTERRA A.E.
15.466
1.099
16.158
18.823
P.S.M. SUPPLIERS LTD
530
-
44
1.860
AVAX INTERNATIONAL LIMITED
26
17.540
948
21.581
GAS AND POWER TECH DMCC
271
431
808
-
CONSPEL (CYPRUS) LIMITED
-
-
324
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
1.830
-
38
-
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
424
-
25
780
ΓΕΦΥΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Α.Ε.
225
-
-
-
ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε.
4.124
-
-
-
ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.
20.055
227
-
15.992
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.
202
0
0
0
ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.
523
-
12
-
POLISPARK Α.Ε.
4
-
4
-
METROPOLITAN ATHENS PARK A.E.
-
-
0
-
ΒΙΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε.
2
-
55
-
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤ. ΗΛΕΙΑΣ Α.Ε Ε.Σ
1.748
-
5.772
6
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΛΕΙΑΣ ΑΕ ΕΙΔ.Σ
302
-
574
-
ΠΥΡΑΜΙΣ Α.Τ.Ε.Ε.
-
371
-
429
LIMASSOL MARINA LTD
14.872
-
22.581
-
J&P (UK) LTD LONDON
-
-
-
31
J/V J&P-AVAX - J&PARASKEVAIDES OV.LTD (JORDAN)
58
-
333
-
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ Α.Ε.
54
-
54
-
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ
1.267
-
18.994
9.757
Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης
-
1.221
-
391
70.101
23.674
320.294
78.760
199
39. Κοινοπρακτικά έργα με J&P (Overseas) Ltd
1α. Οδικά Έργα Κατάρ
1β. Qatar Foundation Stadium
2. Ιορδανία
Οι τραπεζικές εγγυητικές επιστολές προκαταβολής & καλής εκτέλεσης για το έργο, τρέχουσας συνολικής αξίας € 12,4 εκ., είχαν εκδοθεί μόνο από την
Εταιρεία μας, οι οποίες όμως έχουν απομειωθεί σε € 0,98 εκ. και οι οποίες αναμένεται να επιστραφούν τέλη Νοεμβρίου.
Ο ανεξάρτητος μηχανικός με την επιστολή του ημερομηνίας 5/4/2024, απευθυνόμενος στο πελάτη, τον ενημερώνει ότι οι εγγυητικές πρέπει να
επιστραφούν λόγω εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του εργολάβου και λήξη της περιόδου εγγύησης χωρίς ύπαρξη εκκρεμοτήτων, με ταυτόχρονη
υποχρέωση του πελάτη για αποδέσμευση των κρατήσεων καλής εκτέλεσης.
Με τη συμφωνία, η ΑΒΑΞ ΑΕ ανέλαβε πλήρως την ολοκλήρωση του έργου.
Το έργο έχει ολοκληρωθεί και ευρίσκεται στην περίοδο καλής λειτουργίας.
Κατά τη διαδικασία ενσωμάτωσης αναγνωρίστηκαν αρχικά σημαντικές δανειακές υποχρεώσεις και ανεκτέλεστα υπόλοιπα έργων. Ωστόσο, η πορεία
εξέλιξης της εκκαθάρισης της J&P (Overseas) Ltd δυσχέρανε την οικονομική αντιμετώπιση του Ομίλου. Σχετική αναφορά είχε γίνει και στο ενημερωτικό
Δελτίο της Εταιρείας στις 20.01.2020, όπου καταγράφηκε ότι η αδυναμία είσπραξης απαιτήσεων από έργα συνολικού ύψους περίπου $140εκ.
δημιουργούσε συνθήκες προσωρινής ταμειακής στενότητας για τις οποίες η Εταιρεία μελετούσε από το τέλος του 2019 διάφορες πιθανές ενέργειές της,
μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν και συζητήσεις με τον τοπικό εταίρο Fahad Trading W.L.L. (ο οποίος κατείχε το 51%), για πλήρη εξαγορά των
εταιρειών αυτών.
Τελικά λόγω της συνεχούς επιδείνωσης της ταμειακής ρευστότητας, η Εταιρεία προχώρησε στη λύση αυτή, δηλαδή αποφάσισε την πώληση των
εταιρειών αυτών στον τοπικό εταίρο με τον οποίο συνήφθη σχέδιο συμφωνητικού πώλησης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το σχέδιο συμφωνητικού
πώλησης, ο Όμιλος των εταιρειών της ΑΒΑΞ Α.Ε. θα πρέπει να καταβάλει ως αποζημίωση πώλησης στον τοπικό εταίρο ποσό το οποίο ανέρχεται σε € 29,4
εκ. (QAR 120εκ.), για το οποίο έγινε ήδη πρόβλεψη στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της 31.12.2019 και το οποίο θα τακτοποιηθεί με καταβολή
ποσού περίπου € 21,0 εκ. από την ΑΒΑΞ Α.Ε., ενώ το υπόλοιπο ποσό περίπου € 8,4 εκ. θα διατεθεί για συμμετοχή της ΑΒΑΞ Α.Ε. στην αύξηση μετοχικού
κεφαλαίου της “AVAX INTERNATIONAL LIMITED” (100% θυγατρική της ΑΒΑΞ Α.Ε.), το οποίο θα καταβληθεί ως αποζημίωση πώλησης για τη διάθεση των
θυγατρικών της AVAX ME στο Κατάρ.
Ο τοπικός εταίρος Fahad Trading WLL, έχει αναλάβει κατ’ ουσία από την αρχή του 2020, πλήρως τη διοίκηση των εν θέματι έργων, έχει την πλήρη και
αποκλειστική επικοινωνία με τις τράπεζες, την επικοινωνία με τους πελάτες και τις εισπράξεις και πληρωμές του έργου, με αποτέλεσμα οι εταιρίες
Conspel Qatar WLL και J&P Qatar WLL καθώς και το έργο ‘Education City Stadium’ (κατά το μερίδιο 24% που αναλογεί στην ΑΒΑΞ ΑΕ) να μην
περιλαμβάνονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου.
Επειδή υπάρχουν κάποιες αγωγές εναντίον της Κ/Ξ, έχει προβλεφθεί στο συμφωνητικό πώλησης ότι όλες οι δικαστικές υποθέσεις της Κ/Ξ θα τις
αναλάβει ο τοπικός εταίρος.
Στις 19/10/2023 υπεγράφη το συμφωνητικό με τον τοπικό εταίρο, με τη συμφωνία οι δόσεις να ξεκινήσουν σε 60 εργάσιμες ημέρες, και μέχρι σήμερα
έχουν δοθεί οι τρεις δόσεις QAR 30 εκ. (περ. € 7,5 εκ.).
Η τέταρτη δόση θα δοθεί σε 2 μήνες μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξόδου της AVAX από την Κ/Ξ, η οποία και αναμένεται, οπότε και θα
συνεχίσουν οι επόμενες 6 δόσεις QAR 60 εκ. (περ. € 15 εκ.), οι οποίες αναμένεται να δοθούν μέχρι 31/12/2024.
Το έργο αφορά στην αναβάθμιση του συστήματος διαχείρισης αποσκευών του διεθνούς αεροδρομίου Queen Alia στην πρωτεύουσα Amman, και
αποτελεί επέκταση της παλιότερης σύμβασης που είχε υπογραφεί με την κυβέρνηση της χώρας για την κατασκευή του υπερσύγχρονου αερολιμένα. Η
σύμβαση υπεγράφη την 12.04.2018 αντιπροσωπεύοντας αξία € 24,8 εκατομμυρίων για την Εταιρεία μας, που αντιστοιχεί σε συμμετοχή 50%.
Το υπόλοιπο περίπου € 7,5 εκ. θα καταβληθεί όταν οι εταιρίες του Ομίλου Conspel Qatar και J&P Qatar, συμμετοχής κατά 49% της Avax Middle East
(ανενεργή, η οποία είναι θυγατρική της Avax International), μεταβιβασθούν εξ ολοκλήρου στον τοπικό εταίρο, εφ' όσον ολοκληρωθεί η διαδικασία
εντός 18 μηνών, αλλιώς παύει η εταιρική εγγύηση της AVAX προς την QATAR NATIONAL BANK χωρίς την πληρωμή των ποσών αυτών. Για τα ποσά της
συμφωνίας έχει γίνει αναγνώριση υποχρέωσης σε προηγούμενες χρήσεις.
Το έργο του QFS εκτελείτο σε κοινοπρακτική βάση μεταξύ της Εταιρείας και πρώην θυγατρικών της J&P (Overseas) Ltd, οι οποίες πέρασαν στον έλεγχο
της AVAX ME. H Εταιρεία αύξησε έμμεσα τη συμμετοχή της στην εκτέλεση του έργου. Τα υπόλοιπα έργα που αποκτήθηκαν με την εξαγορά αφορούσαν σε
μεγάλου μεγέθους υπεργολαβίες Η/Μ για τρίτους πελάτες στο Κατάρ.
Την 11.10.2018 γνωστοποιήθηκε η κατάθεση αίτησης υπαγωγής της διεθνούς κατασκευαστικής J&P (Overseas) Limited στην έδρα της στο Guernsey σε
καθεστώς εκκαθάρισης. Η Εταιρεία συμμετέχει με την J&P (Overseas) Limited σε τέσσερα κοινοπρακτικά έργα, τρία εξ αυτών στο Κατάρ και ένα στην
Ιορδανία, για τα οποία κατέστη αναγκαία η αναθεώρηση των συμβάσεων συνεργασίας με τους πελάτες και τις συνεργαζόμενες τράπεζες. Η Εταιρεία
κατέβαλε κάθε προσπάθεια να συνεχιστούν και να ολοκληρωθούν τα συγκεκριμένα έργα (πλην των δύο οδικών έργων και του QFS στο QATAR που
έχουν ολοκληρωθεί) με τον αρτιότερο τεχνικό τρόπο, προκειμένου να διασφαλιστεί η μελλοντική παρουσία της στην κατασκευαστική αγορά του
ευρύτερου Αραβικού κόσμου και η πρόσβασή της στο εκεί τραπεζικό σύστημα.
Αναλυτική αναφορά στο ανωτέρω θέμα έγινε στην Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου για τη χρήση 2018, στην ενότητα «Η. Σημαντικές Εξελίξεις
& Γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2018 μέχρι την ημέρα υποβολής της Έκθεσης».
Ειδικότερα, η κατάσταση για κάθε έργο έχει ως εξής:
Τα έργα έχουν ολοκληρωθεί.
Ο Όμιλος συμπεριέλαβε, με πλήρη ενοποίηση, για πρώτη φορά τις δραστηριότητες στο Κατάρ, μέσω της ενσωμάτωσης της AVAX ME στις
χρηματοοικονομικές καταστάσεις της 30.06.2019, καθώς υποκατέστησε στην ουσία τον όμιλο J&P (Overseas) Ltd, που είχε ήδη τεθεί σε εκκαθάριση,
προκειμένου να διασφαλιστεί η εκτέλεση των τοπικών έργων, με κυριότερο εκείνο του σταδίου (Qatar Foundation Stadium) το οποίο ολοκληρώθηκε
και φιλοξένησε τους αγώνες παγκοσμίου κυπέλλου 2022
.
200
40. Επιμέτρηση εύλογης αξίας
31.12.2023
(ποσά σε € '000)
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Στοιχεία Ενεργητικού
Εύλογη Αξία
Εύλογη Αξία
Ιεραρχία
Εύλογης Αξίας
Ενσώματα πάγια στοιχεία (Οικόπεδα / Κτίρια)
19.240
14.618
2
Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων
58.351
22.657
2
Επενδύσεις σε ακίνητα
6.944
2.265
2
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών
συνολικών εσόδων
137.080
160.871
3
Παραγωγή σε εξέλιξη
6.367
3.028
2
31.12.2022
(ποσά σε € '000)
ΟΜΙΛΟΣ
ΕΤΑΙΡΙΑ
Στοιχεία Ενεργητικού
Εύλογη Αξία
Εύλογη Αξία
Ιεραρχία
Εύλογης Αξίας
Ενσώματα πάγια στοιχεία (Οικόπεδα / Κτίρια)
20.159
15.679
2
Δικαιώματα χρήσης περιουσιακών στοιχείων
56.399
21.603
2
Επενδύσεις σε ακίνητα
11.538
2.246
2
Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών
συνολικών εσόδων
132.176
141.045
3
Παραγωγή σε εξέλιξη
3.440
1.558
2
Ιεραρχία Εύλογης Αξίας
Η διοίκηση εκτίμησε ότι τα ταμειακά διαθέσιμα και οι βραχυπρόθεσμες καταθέσεις, οι
πελάτες, οι
προμηθευτές και
οι λοιπές
βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις προσεγγίζουν τη λογιστική τους αξία, κυρίως λόγω των βραχυπρόθεσμων λήξεών τους.
Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού και των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων του Ομίλου που επιμετρώνται σε εύλογη
αξία κατά την ημερομηνία του Ισολογισμού αναλύονται ως εξής:
Τα
χρηματοοικονομικά
περιουσιακά
στοιχεία
σε
εύλογη
αξία
μέσω
λοιπών
συνολικών
εσόδων
(Μακροπρόθεσμα
και
Λοιπά
Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Ενεργητικού - Μακροπρόθεσμα) του επιπέδου 3 αφορούν κυρίως επενδύσεις σε εταιρίες παραχώρησης. H
αποτίμηση των πιο σημαντικών εταιριών παραχώρησης πραγματοποιήθηκε από ανεξάρτητους εκτιμητές. Βασίστηκαν σε στοιχεία από
χρηματοοικονομικά
μοντέλα,
εγκεκριμένων
από
τις
εταιρείες
παραχώρησης
και
τις
τράπεζες
χρηματοδότησης.
O
συντελεστής
προεξόφλησης για την 31.12.2023 κυμαίνεται μεταξύ του 7,1% και του 8,7%, αναλογικά του σταδίου ολοκλήρωσης και του βαθμού
ωρίμανσης του εκάστοτε έργου παραχώρησης, και αναλογικά του συνολικού κινδύνου που εκτιμήθηκε σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων, η εκτίμηση γίνεται σε τρέχουσες τιμές
επειδή είναι εισηγμένα και διαπραγματεύονται σε οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές της Ελλάδος και του εξωτερικού
Ο μακροπρόθεσμος και βραχυπρόθεσμος δανεισμός αξιολογείται από τον Όμιλο και την Εταιρία με βάση παραμέτρους όπως επιτόκια,
ειδικούς παράγοντες κινδύνου της χώρας ή τρέχουσες τιμές κατά την ημερομηνία κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.
Ο Όμιλος και η Εταιρία χρησιμοποιούν την παρακάτω ιεραρχία για τον καθορισμό και τη γνωστοποίηση της εύλογης αξίας των
απαιτήσεων και των υποχρεώσεων ανά μέθοδο αποτίμησης:
Επίπεδο 1
: με βάση διαπραγματεύσιμες (μη προσαρμοσμένες) τιμές σε ενεργές αγορές για όμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις.
Επίπεδο 2
: με βάση τεχνικές αποτίμησης για τις οποίες όλα τα δεδομένα που έχουν σημαντική επίδραση στην εύλογη αξία είναι ορατά,
είτε άμεσα είτε έμμεσα, ενώ περιλαμβάνει και τεχνικές αποτίμησης με διαπραγματεύσιμες τιμές σε λιγότερο ενεργές αγορές για όμοια ή
παρόμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις
.
Επίπεδο 3
: με βάση τεχνικές αποτίμησης που χρησιμοποιούν δεδομένα που έχουν σημαντική επίδραση στην εύλογη αξία και δεν
βασίζονται σε εμφανή δεδομένα της αγοράς.
Η Εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων αποτελείται από την αξία στην οποία το μέσο θα
μπορούσε να διαπραγματευθεί σε μία τρέχουσα συναλλαγή μεταξύ συναινούντων μερών, διαφορετική από μία αναγκαστική εκκαθάριση
ή πώληση. Οι παρακάτω μέθοδοι και παραδοχές χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση των εύλογων αξιών:
Τα ακίνητα προς επένδυση και τα ιδιοχρησιμοποιούμενα πάγια στοιχεία (οικόπεδα / κτίρια) έχουν αποτιμηθεί από ανεξάρτητους
Ορκωτούς Εκτιμητές, την 31.12.2023. Η μέθοδος που χρησιμοποείται είναι η αγοραία αξία (Market Value)
.
201
41. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου
Οι δραστηριότητες του Ομίλου είναι εκτεθειμένες στους ακόλουθους χρηματοτοικονομικούς κινδύνους:
‐
Πιστωτικός κίνδυνος
‐
Κίνδυνος Μεταβολής Τιμών
‐
Επιτοκιακός Κίνδυνος
‐
Συναλλαγματικός κίνδυνος
‐
Λοιποί κίνδυνοι από αποτίμηση με τρέχουσες τιμές, και
‐
Κίνδυνος Ρευστότητας.
Κατωτέρω περιγράφεται ο στόχος, οι πολιτικές και οι διαδικασίες του Ομίλου για τη διαχείριση αυτών των κινδύνων και οι
μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για να τους επιμετρήσει. Περαιτέρω ποσοτική πληροφόρηση σχετικά με αυτούς τους
κινδύνους παρουσιάζεται σε διάφορα σημεία στις παρούσες χρηματοτοικονομικές καταστάσεις.
Σε σχέση με το προηγούμενο έτος, δεν έχουν επέλθει σημαντικές μεταβολές στην έκθεση του Ομίλου σε κινδύνους από
χρηματοοικονομικά εργαλεία, τους στόχους τους Ομίλου, τις πολιτικές του και τις διαδικασίες για τη διαχείριση αυτών των
κινδύνων ή τις μεθόδους επιμέτρησής τους.
(i) Κύρια χρηματοοικονομικά εργαλεία
Τα κύρια χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποία χρησιμοποιεί ο όμιλος, εκ των οποίων προκύπτει χρηματοοικονομικός
κίνδυνος, είναι τα εξής:
‐
Απαιτήσεις από Πελάτες
‐
Μετρητά και ισοδύναμα
‐
Επενδύσεις σε εισηγμένες και μη εισηγμένες μετοχικές αξίες
‐
Υποχρεώσεις προς Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις
‐
Αλληλόχρεοι τραπεζών
‐
Τραπεζικά Δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου
‐
Τραπεζικά Δάνεια σταθερού επιτοκίου
‐
Συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων.
(ii) Χρηματοοικονομικά εργαλεία ανά κατηγορία
Για τα Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού και υποχρεώσεις ανά κατηγορία, βλέπε Σημείωση 40.
(iii) Χρηματοοικονομικά εργαλεία μή επιμετρούμενα σε Εύλογη Αξία
Τα χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποία δεν επιμετρούνται στην εύλογη αξία τους περιλαμβάνουν τα μετρητά και τα
ισοδύναμα, τις απαιτήσεις από πελάτες και
τις λοιπές απαιτήσεις, τις υποχρεώσεις προς προμηθευτές και λοιπές
υποχρεώσεις, και τα δάνεια.
Λόγω της βραχυπρόθεσμης φύσης τους, η λογιστική αξία των μετρητών και των ισοδύναμων, των απαιτήσεων από πελάτες
και των λοιπών απαιτήσεων, των υποχρεώσεων προς προμυθευτές και των λοιπών υποχρεώσεων, προσεγγίζει την εύλογη
αξία τους.
(iv) Χρηματοοικονομικά εργαλεία επιμετρούμενα σε Εύλογη Αξία
Η ιεραρχία της εύλογης αξίας των χρηματοοικονομικών εργαλείων που επιμετρούνται σε εύλογη αξία παρατίθεται στη
Σημείωση 40. Σημειώνεται ότι δεν υπήρξαν μεταφορές μεταξύ διαφορετικών επιπέδων κατά την τρέχουσα χρήση, και
επίσης δεν υπήρξαν μεταβολές στις τεχνικές αποτίμησης κατά την τρέχουσα χρήση.
Για την συμφωνία της εύλογης αξίας στην αρχή και το κλείσιμο της περιόδου των χρηματοοικονομικών στοιχείων
ενεργητικού του επιπέδου 3, και
για
την ανάλυση
ευαισθησίας σε
μία λογική
μεταβολή (±1%)
του συντελεστή
προεξόφλησης
που
χρησιμοποιείται
για
τον
υπολογισμό
της
εύλογης
αξίας
των
χρηματοοικονομικών
στοιχείων
ενεργητικού του επιπέδου 3,
βλέπε Σημείωση 15.
202
Γενικοί στόχοι, πολιτικές και διαδικασίες
Το
Διοικητικό Συμβούλιο
φέρει την συνολική ευθύνη για το προσδιορισμό των στόχων και των πολιτικών της διαχείρισης
κινδύνου του Ομίλου, και έχει εξουσιοδοτήσει την
Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης Κινδύνου
να
σχεδιάζει και να εφαρμόζει τις διαδικασίες οι οποίες εξασφαλίζουν την αποτελεσματική επίτευξη αυτών των στόχων και
των πολιτικών, αν και διατηρεί την απώτερη ευθύνη για αυτά τα ζητήματα. Το
Διοικητικό Συμβούλιο
λαμβάνει αναφορές,
μέσω των οποίων ελέγχει την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών που έχουν τεθεί σε εφαρμογή, καθώς και την
καταλληλότητα και την διαχείριση των στόχων και των πολιτικών που έχει θέσει. Οι
εσωτερικοί ελεγκτές
του
Ομίλου
επίσης
επισκοπούν τις πολιτικές και διαδικασίες διαχείρισης κινδύνου, και υποβάλλουν τα ευρήματά τους στην
Επιτροπή Ελέγχου
.
Ο ευρύτερος σκοπός του Διοικητικού Συμβουλίου δια μέσου της
Επιτροπής Στρατηγικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης
Κινδύνου
είναι να εισάγει πολιτικές οι οποίες επιδιώκουν την μείωση του κινδύνου στο μέγιστο δυνατό βαθμό χωρίς να
επηρεάζουν υπερβολικά την ανταγωνιστικότητα και την ευελιξία του Ομίλου. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτές
τις πολιτικές παρατίθενται κατωτέρω:
Εντός του 2023, η Διοίκηση αποφάσισε τη βελτίωση του συστήματος Διαχείρισης κινδύνου με:
α) ανάπτυξη πολιτικής διαχείρισης κινδύνου του ομίλου
β) συγγραφή εγχειριδίου διαδικασιών διαχείρισης κινδύνου του Ομίλου
γ) μελέτη εκτίμησης κινδύνων και ανάπτυξη μητρώου κινδύνων
δ) διόρισμός Υπεύθυνου διαχείρισης κινδύνου με στήριξή του από συσταθείσα Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων.
Πιστωτικός Κίνδυνος
Η
Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης Κινδύνου
έχει υιοθετήσει μία πιστωτική πολιτική σύμφωνα με την
οποία κάθε νέος πελάτης εξετάζεται ατομικά ως προς την πιστοληπτική του ικανότητα πριν του προσφέρει επισήμως τους
τυποποιημένους όρους και συνθήκες πληρωμής και παράδοσης. Όσον αφορά στα δημόσια έργα, μέχρι να επέλθουν
βελτιώσεις στο οικονομικό περιβάλλον, πολιτική του Ομίλου είναι να συμμετάσχει μόνο σε διαγωνισμούς όπου η
χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Μετρητά και Βραχυπρόθεσμες Καταθέσεις
Η
Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού & Διαχείρισης Κινδύνου
δια μέσου της
Χρηματοοικονομικής Λειτουργίας
της
παρακολουθεί τις πιστωτικές αξιολογήσεις των αντισυμβαλλομένων της, και έτσι κατά το κλείσιμο χρήσεων δεν αναμένει
ζημιές από αθέτηση υποχρεώσεων των αντισυμβαλλομένων.
Κίνδυνος Αγοράς
Ο κίνδυνος αγοράς προκύπτει από τη χρήση έντοκων, διαπραγματεύσιμων και συναλλαγματικών χρηματοοικονομικών
εργαλείων από τον Όμιλο. Ο κίνδυνος αυτός αφορά στον ενδεχόμενο διακυμάνσεων της εύλογης αξίας των μελλοντικών
ταμειακών εισροών ενός χρηματοοικονομικού εργαλείου λόγω μεταβολών στα επιτόκια (επιτοκιακός κίνδυνος), στις
συναλλαγματικές ισοτιμίες (συναλλαγματικός κίνδυνος) ή σε άλλους παράγοντες της αγοράς (λοιποί
κίνδυνοι από
αποτίμηση με τρέχουσες τιμές)
.
Επιτοκιακός Κίνδυνος
Ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε επιτοκιακό κίνδυνο από τον μακροπρόθεσμο δανεισμό με κυμαινόμενα επιτόκια (Euribor).
Για την ανάλυση ευαισθησίας σε μία λογική μεταβολή (±1%) του επιτοκίου των δανείων, βλέπε Σημείωση 25.
Συναλλαγματικός Κίνδυνος
Βλέπε Σημείωση 9γ.
Λοιποί Κίνδυνοι από Αποτίμηση με Τρέχουσες Τιμές
Ο Όμιλος έχει πραγματοποιήσει μερικές στρατηγικές επενδύσεις στο εξωτερικό μέσω των υποκαταστημάτων του, ή
στρατηγικές μετοχικές θέσεις σε άλλες εταρίες στο εξωτερικό προκειμένου να διευρύνει τις δραστηριότητές του και να
διασπείρει τους σχετικούς κινδύνους. Η Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνου εκτιμά ότι η έκθεση στον κίνδυνο είναι αποδεκτή
με βάση τα δεδομένα του Ομίλου.
Κίνδυνος Ρευστότητας
Πολιτική του Ομίλου είναι η ανά πάσα χρονική στιγμή εξασφάλιση ταμειακής επάρκειας για την κάλυψη των υποχρεώσεων
που προκύπτουν. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, ο Όμιλος επιδιώκει να διατηρεί επαρκές υπόλοιπο σε μετρητά (ή σε
συμφωνηθείσα πιστωτική γραμμή) ώστε να καλύπτει τις αναμενόμενες υποχρεώσεις αναλυτικά για περίοδο ενός μηνός. Η
Οικονομική Διεύθυνση ετοιμάζει
αναλυτικό μηνιαίο
και
συνοπτικό 12μηνο
ταμειακό προγραμματισμό, καθώς επίσης και
αναθεωρημένο σε τριμηνιαία βάση συνοπτικό 7ετή
προϋπολογισμό και κατάσταση ταμειακών ροών.
203
42. Σημαντικά Γεγονότα κατά την κλειόμενη χρήση 2023
Κατά το 2023 υπήρξαν οι παρακάτω σημαντικές εξελίξεις στο σύνολο των εταιρειών του Ομίλου:
Πώληση 100% θυγατρικής Volterra ΑΕ
Μετά την πώληση των συμμετοχών της 100% θυγατρικής Volterra ΑΕ σε χαρτοφυλάκιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνολικής
ισχύος 112MW προς τον Όμιλο ΔΕΗ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, τον Αύγουστο 2023 ο Όμιλος ΑΒΑΞ υπέγραψε Σύμβαση
Πώλησης του συνόλου της συμμετοχής της στην Volterra ΑΕ προς την MYTILINEOS.
Στις 7/3/2024 δόθηκε η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τη πώληση. Στην παρούσα φάση ο Όμιλος είναι στη διαδικασία
μεταβίβασης των μετοχών της IXION από τη Volterra στην AVAX, σύμφωνα και με το υπογεγραμμένο σχέδιο μεταβίβασης, και
ακολουθώντας τις απαιτούμενες ενέργειες, σύμφωνα πάντα με το υπογεγραμμένο σχέδιο, ετοιμάζεται η μεταβίβαση της
Volterra, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τις 30/06/2024.
Την 31/12/2023, συνεπώς συνεχίζουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις του ΔΠΧΑ 5 (παρ. 9, Β1α, Β1γ) για την ταξινόμηση του
τομέα εμπορίας της ενέργειας ως κατεχόμενου προς πώληση.
[βλέπε τη σχετική Σημείωση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
Ανάληψη νέων έργων
Το 2023 ήταν μία ιδιαίτερα επιτυχημένη χρονιά ως προς την ανάληψη νέων έργων από τον Όμιλο, δεδομένου ότι στη διάρκειά
του υπεγράφησαν αρχικές και συμπληρωματικές συμβάσεις δημόσιων & ιδιωτικών έργων, υπεργολαβιών και υπηρεσιών
συνολικής αξίας €1.443 εκατομμυρίων, σε συνέχεια της υπογραφής συμβάσεων συνολικού ύψους €875 εκατομμυρίων το 2022.
Τα νέα έργα ενισχύουν περαιτέρω το ανεκτέλεστο υπόλοιπο του Ομίλου ενόψη μίας περιόδου όπου επιταχύνεται γενικότερα ο
ρυθμός εκτέλεσης των έργων του Ομίλου και στήνονται εργοτάξια για την εκκίνηση νέων έργων.
Ανεκτέλεστο Υπόλοιπο Εργων
Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο του Ομίλου των υπογεγραμμένων κατασκευαστικών έργων του Ομίλου την 31.12.2023 ανήλθε σε
€3.047 εκατομμύρια, έναντι €1.861 εκατομμυρίων στο τέλος του 2022. Από την έναρξη του 2024 και μέχρι την έκδοση της
παρούσας Οικονομικής Έκθεσης, ο Όμιλος έχει υπογράψει μερικές νέες συμβάσεις χαμηλής αξίας, ενώ την τρέχουσα περίοδο
υπάρχουν επίσης συμβάσεις προς υπογραφή με αναλογία αξίας για τον Όμιλο €243 εκατομμυρίων. Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις
ανωτέρω συμβάσεις, και εξαιρώντας την εκτέλεση έργων εντός του 2024, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων του Ομίλου ανέρχεται
σε €3,3 δις περίπου την τρέχουσα περίοδο. Από το σύνολο αυτό, τα έργα εσωτερικού αντιπροσωπεύουν το 78% και τα έργα στο
εξωτερικό το 22%, τα δε δημόσια έργα αντιστοιχούν σε ποσοστό 46% και τα ιδιωτικά έργα και οι ΣΔΙΤ αντιπροσωπεύουν το 54%.
Ταυτόχρονα συνεχίζεται η διεκδίκηση και συμβασιοποίηση νέων έργων, τα οποία θα εκτελεστούν στο μεγαλύτερο σκέλος τους
μετά το 2024. Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία των υπογεγραμμένων και των προς υπογραφή συμβάσεων, αναμένεται ότι το 2024
θα εκτελεστούν έργα αξίας περίπου €680 εκατομμυρίων, και τα υπόλοιπα θα εκτελεστούν από το 2025 και έπειτα.
Επισημαίνεται ότι το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των κατασκευαστικών συμβάσεων του Ομίλου είναι μεν μία ισχυρή ένδειξη, αλλά
όχι ακριβής και δεσμευτική πρόβλεψη για την εξέλιξη των μελλοντικών εσόδων από τη κατασκευαστική δραστηριότητα του
Ομίλου. Ενίοτε προκύπτουν αλλαγές και προσαρμογές στο τεχνικό αντικείμενο των συμβάσεων σχετιζόμενες με διάφορους
εξωγενείς παράγοντες ή καθυστερήσεις από αλλαγές μελετών ή μη ολοκλήρωσης των μελετών κατά το στάδιο της υπογραφής
των συμβάσεων.
Δικαστικές εξελίξεις
α. Στην εκκρεμή δικαστική υπόθεση της Εταιρείας σχετικά με την «Τεχνική Ένωση» και αναφορικά με την διαιτητική απόφαση
21/2005, η οποία είχε υποχρεώσει αντιδίκους να πληρώσουν προς την Εταιρεία €16,3 εκατομμύρια πλέον τόκων για έλλειψη
καθαρής θέσης της εταιρείας «ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ» την οποία απορρόφησε η Εταιρεία, είναι
σε εκκρεμότητα πράξεις της
εκτελεστικής διαδικασίας με πλειστηριασμούς ή κατασχέσεις σε περιουσιακά στοιχεία ιδιοκτησίας της οικογένειας Πρ., για την
είσπραξη, όσο το δυνατό της απαιτήσεως. Μετά το θάνατο του Α.Πρ. παγώνει η πρόοδος της εκτελέσεως, μέχρις ότου προκύψει η
ταυτότητα των κληρονόμων του. Μετά την απομείωση της απαίτησης, μετά από προβλέψεις βάσει του ΔΛΠ 37, παραμένει
υπόλοιπο € 1,82 εκατομμυρίων.
β. Η διαταχθείσα πραγματογνωμοσύνη για την αγωγή της Εταιρείας κατά της ΔΕΗ για έργο στον Αθερινόλακκο Κρήτης
προσδιόρισε το ποσό των €6.031.637 στις 17.09.2020. Η αγωγή αυτή έγινε δεκτή υπέρ της ΑΘΗΝΑ (η οποία έχει απορροφηθεί
από την Εταιρεία) για κεφάλαια ύψους €4.757.158 πλέον τόκων, οι οποίοι άρχισαν να τρέχουν από το Δεκεμβρίου του 2009, και
οι οποίοι μέχρι 14.06.2023 ανέρχονται σε ποσό περίπου €6 εκατομμυρίων. Η ΔΕΗ άσκησε έφεση και μετά από αναβολή
εκδικάστηκε στις 18.01.2024 και αναμένεται απόφαση.
γ. Στις απαιτήσεις από πελάτες υπάρχει απαίτηση από το Λίβανο, η οποία κατ εφαρμογή του προτύπου βάσει της παρόδου του
χρόνου, περιορίστηκε σε € 14.788.000 την 31.12.2023.
Μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας, η οποία σύμφωνα με τους δικηγόρους εξελίχθηκε ικανοποιητικά για την
εταιρία, αναμένεται η απόφαση του δικαστηρίου εντός του 2024.
Σχετικά και με την εισπραξιμότητα της απαίτησης μετά από τυχόν απόφαση του ICSID, σε σχέση και με την από 04.04.2022
αναγγελία χρεωκοπίας του Λιβάνου, η Εταιρεία έλαβε υπόψιν την επιστολή του Νομικού Συμβούλου σύμφωνα με την οποία
(συνοπτικά):
1) Το διαιτητικό δικαστήριο (International Centre for the Settlement of Investment Disputes - ICSID) λειτουργεί υπό την αιγίδα
της Παγκόσμιας Τράπεζας.
2) Η διαιτησία διέπεται από τη Σύμβαση για την Επίλυση Επενδυτικών Διαφορών μεταξύ Κρατών και Υπηκόων άλλου Κράτους
(Σύμβαση Ουάσινγκτον 1965) και οι αποφάσεις του δικαστηρίου είναι
τελικές και
δεσμευτικές για τα μέρη, τα οποία
υποχρεούνται να συμμορφωθούν με αυτήν. Αν ένα κράτος δεν καταβάλλει την αποζημίωση βάσει της διαιτητικής απόφασης και
άρα δε συμμορφωθεί με αυτήν, παραβιάζει διεθνή υποχρέωση που έχει αναλάβει βάσει διεθνούς συνθήκης και άρα υπέχει
διεθνή ευθύνη.
3) Οι διαιτητικές αποφάσεις βάσει της Σύμβασης Ουάσινγκτον, ως τελικές και δεσμευτικές για τα μέρη, δεν προσβάλλονται παρά
με αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ίδιου του ICSID ανεξαρτήτως της έδρας της διαιτησίας.
4) Σε περίπτωση που το κράτος του Λιβάνου δεν συμμορφωθεί οικειοθελώς με μια τέτοια απόφαση, η Εταιρεία δικαιούται να
προβεί σε αναγνώριση και εκτέλεση αυτής όχι μόνο στο Λίβανο και στην Ελλάδα, βάσει της Σύμβασης Ουάσινγκτον, στην οποία
αμφότερες χώρες είναι μέλη, αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα κράτη‐μέλη αυτής, ήτοι σε 158 κράτη.
Επομένως, η Εταιρεία παραμένει στην εκτίμηση της ανακτησιμότητας (βάσει παρόδου του χρόνου μόνο), εφ' όσον με την
αναγγελία χρεωκοπίας του Λιβάνου, βάσει και των ανωτέρω, δεν προκύπτει ανάγκη περαιτέρω απομείωσης.
[βλέπε την σχετική Σημείωση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων για περισσότερες λεπτομέρειες]
Διορισμός Ειδικού Διαπραγματευτή για τη μετοχή της Εταιρείας
Η Εταιρεία υπέγραψε σύμβαση ετήσιας διάρκειας με την Optima Bank, διορίζοντάς την ως Ειδικό Διαπραγματευτή επί των
μετοχών της, προς ενίσχυση της ρευστότητάς τους. Οι εργασίες του νέου Ειδικού Διαπραγματευτή ξεκίνησαν την 04.09.2023.
204
43. Σημαντικές εξελίξεις & γεγονότα από τη λήξη της χρήσης 2023 μέχρι την ημέρα υποβολής της Έκθεσης
Έκδοση 4.000.000 νέων μετοχών και δωρεάν διανομή τους στο προσωπικό του Ομίλου
Σε υλοποίησης της απόφασης της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της 24.06.2021, η Εταιρεία τον Δεκέμβριο 2023
εξέδωσε 4.000.000 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας €0,30 η κάθε μία, με κεφαλαιοποίηση ποσού €1.200.000
από το αποθεματικό «υπέρ το άρτιο», η οποία εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 3176854/14.12.2023 απόφαση του Υπουργείου
Ανάπτυξης,. Oι νέες μετοχές διανεμήθησαν δωρεάν σε συνολικά 52 στελέχη και λοιπά μέλη του προσωπικού της Εταιρείας,
καθώς και σε συνεργαζόμενα με αυτή πρόσωπα, σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 114 του Ν.4548/2018, και εισήχθησαν
προς διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο Αθηνών τον Ιανουάριο του 2024. Από το σύνολο των 4.000.000 νέων μετοχών οι
οποίες διανεμήθηκαν στους 52 δικαιούχους, τα 5 εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας έλαβαν
συνολικά 1.150.000 μετοχές.
Νέες Συμβάσεις
Η Εταιρεία κηρύχθηκε επισήμως προσωρινός ανάδοχος στον διαγωνισμό ο οποίος διεξήχθει τον Δεκέμβριο 2023 για το
οδικό έργο Ιωάννινα‐Κακαβιά, προϋπολογισμού υπηρεσίας ύψους €234 εκατομμυρίων για το κύριο έργο και προαίρεση €76
εκατομμυρίων
Πώληση Volterra AE
Η Επιτροπή Ανατωνισμού ενέκρινε, βάσει του Κανονισμού Συγχωνεύσεων της ΕΕ, την μεταβίβαση της 100% θυγατρικής
Volterra στον όμιλο Μυτιληναίου. Η Σύμβασης Πώλησης (SPA) είχε υπογραφεί τον Αύγουστο 2023.
ΣΔΙΤ Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης (Flyover)
Οι
εργασίες κατασκευής του έργου ΣΔΙΤ της Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης (Flyover) ανεστάλησαν
προσωρινά κατόπιν προσφυγών σχετικά με περιβαλλοντικούς λόγους.
Η εν λόγω αίτηση αναστολής των εργασιών
απορρίφθηκε την 24.04.2024 από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά.
Διεθνής Διαιτησία για απαίτηση από την Κυβέρνηση του Λίβανου
Το Διεθνές Κέντρο Επίλυσης Επενδυτικών Διαφορών (ICSID), στο οποίο έχει προσφύγει από το 2016 η Εταιρεία σχετικά με
απαίτηση αποζημίωσης ύψους €370,6 εκατομμυρίων από την Κυβέρνηση του Λιβάνου για την υπογραφείσα σύμβαση
κατασκευής του θερμικού σταθμού παραγωγής ενέργειας Deir
Aamar (Phase II), κοντά
στην Τρίπολη του Λιβάνου,
γνωστοποίησε την 11.04.2024 την περάτωση της διαδικασίας διαιτησίας, και πλέον αναμένεται η έκδοση της επίσημης
απόφασης. Στα οικονομικά στοιχεία του Ομίλου η εκτίμηση ανακτησιμότητας από τη Διοίκηση είχε αρχικά περιορισθεί μόνο
στο τιμολογημένο μέρος της απαίτησης, ήτοι €51,8 εκατομμύρια, και στη συνέχεια έχει απομειωθεί σταδιακά, μέχρι του
ποσού των €14,8 εκατομμυρίων την 31.12.2023.
205
44. Ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις
(α)
Υπάρχουν δικαστικές υποθέσεις εναντίον του Οµίλου για εργατικά ατυχήµατα που συνέβησαν κατά την
εκτέλεση κατασκευαστικών έργων από εταιρίες ή κοινοπραξίες που συµµετέχει ο Όµιλος. Λόγω του ότι ο Όµιλος
είναι
ασφαλισµένος έναντι
εργατικών ατυχηµάτων, δεν αναµένεται
να προκύψει
σηµαντική επιβάρυνση,
λαμβανομένων υπόψιν και των σχηματισθείσων προβλέψεων, από ενδεχόµενη αρνητική έκβαση των δικαστικών
αποφάσεων. Οι λοιπές επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές, καθώς και οι εκκρεμείς αποφάσεις των δικαστικών ή
διαιτητικών οργάνων δεν αναμένεται να έχουν σημαντική επίπτωση στην οικονοµική κατάσταση ή λειτουργία του
Ομίλου ή της Εταιρίας. Ο Όμιλος για την κάλυψη πιθανής ζημίας από τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις ή υπό
διαιτησία διαφορές, έχει αναγνωρίσει κατά την 31.12.2023 προβλέψεις συνολικού ποσού € 7.711 χιλ. από το
οποίο ποσό € 6.215 χιλ. αφορά προηγούμενες χρήσεις και ποσό
€ 1.496 χιλ. αφορά την τρέχουσα χρήση.
(β)
Για τις ελεγμένες και ανέλεγκτες φορολογικές χρήσεις υπάρχει σχετική σημείωση.
(γ)
Ο Όμιλος έχει ενδεχόμενες υποχρεώσεις σε σχέση με τράπεζες, λοιπές εγγυήσεις και άλλα θέματα που
προκύπτουν στα πλαίσια της συνήθους δραστηριότητάς του από τα οποία δεν αναμένεται να προκύψουν
ουσιώδεις επιβαρύνσεις.
206
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ &
ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΟΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ
&
ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΟΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ
ΟΜΙΛΟΥ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΚΟΥΒΑΡΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΜΙΤΖΑΛΗΣ
ΑΘΗΝΑ ΗΛΙΑΔΗ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Α.Δ.Τ. 0000889746
Α.Δ.Τ. ΑΙ 597426
Α.Δ.Τ. ΑΝ 033558
Α.Δ.Τ. 0000550801
Α.Δ.Τ. ΑΙ 109515
Οι ανωτέρω εταιρικές και ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση που έληξε την 31.12.2023
εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΒΑΞ Α.Ε. την 24.04.2024